Hoop als strategie tegen ontwrichting
OPINIE - door Evert Blankesteijn
Het is voor sommigen verleidelijk om de recente opmars van populistisch en fascistoïde extreemrechts in Nederland te reduceren tot losse incidenten en de zogenaamde relschoppers, hooligans en de stormtroepen van Voorpost, of de politieke bewegingen van BBB en PVV als gescheiden werelden te blijven zien. Dat is een gevaarlijke, opportunistische misvatting. Wie goed kijkt, ziet een netwerk van overlappende bewegingen en belangen, verbonden door dezelfde retoriek: wantrouwen richting instituties, verzet tegen de rechtsstaat en een steeds openlijker minachting voor democratische spelregels.
De gewelddadige rechtsextremistische intimidatie in Den Haag was daarvan een pijnlijk voorbeeld. Wat zogenaamd begon als een protest, eindigde in een orgie van geweld en het doelbewust opzoeken van de confrontatie met de politie. En niet voor niets werden het Binnenhof en het kantoor van D’66 tot doelwit gekozen. Het patroon is bekend: mobilisatie via sociale media, het verspreiden van haat tegen alles wat niet blank is, en het framen van alles wat ‘links’ of midden is als bewijs van een tirannieke overheid. Dit geweld is niet spontaan – het maakt deel uit van een strategie om vertrouwen in instituties en de democratische rechtsstaat verder te ondermijnen. Vervolgens wordt de eigen ophitsende rol ontkend. En dat wordt weer onvoldoende doorgeprikt in de media.