“Als de ontwikkelingen in het bedrijfsleven ons iets hebben geleerd, is het wel dat schaalvergroting niet de ideale weg is. Kleine, homogene eenheden werken effectiever.” (Volkskrant)
Vicepresident Tjeenk Willink van de Raad van State uitte gisteren kritiek op de willekeurige bezuinigingen op ambtenaren en tegen het zomaar samenvoegen van ministeries. Willink meent dat het creëren van ‘super’ministeries niet bevordelijk is voor de kwaliteit van het beleid en uiteindelijk ook niet de gewenste kostenbesparing oplevert.
Het plan om Binnenlandse Zaken en Justitie te fuseren tot een ministerie van Veiligheid roept inderdaad nare Orwelliaanse associaties op. Maar één ministerie van Duurzaamheid dat EZ, VROM en LNV in zich verenigt zou uit oogpunt van de onvermijdelijke transitie naar een duurzame economie toch ook juist veel interdepartementale incoherentie kunnen schelen? De SER organiseert er volgende week nota bene een congres over: Duurzame ontwikkeling: tijd voor een eigen ministerie?
Reacties (20)
Aan de ene kant lijkt zo’n ministerie van duurzaamheid me best een goed idee. Aan de andere kant maak ik nu in het hoofdstedelijke stadje A. al mee dat een fusie van stadsdelen vooral tot hele hoge kosten, verminderde producitivteit en meer views op Sargasso leidt.
Ik vind de samenvoeging van L, N en V al niet zo’n heel goed idee. Je ziet dat het gevolg is dat er een minister komt te zitten van L, die L laat prevaleren ten koste van N. Beter zou zijn om een ministerie erbij te maken van N en M. RO zou daar deels bij moeten gevoegd worden, dan kan V en een klein restje RO samen met WWI een ministerie vormen (met 1 minister).
Ministeries zijn grote logge organisaties. Voeg er een paar samen en je maakt er alleen maar nog grotere en loggere organisaties van. Met onvermijdelijk eilandjes die niet samenwerken.
Lijkt leuk, maar kleinschaliger werkt vaak beter.
Slecht idee. L, N en V vechten elkaar straks de tent uit omdat de haantjes zich willen bewijzen. Nee. Beheer en beleid gewoon laten rijpen in hun eigen hokjes.
O ja, synergie is dood. Toch ?
Er zijn Landen met heel veel samengevoegde macht, waarvan wordt beweerd dat het dictaturen zijn ;-)
Persoonlijk zie ik meer heil in het schrappen van allerlei krankjorume inkomensafhankelijke subsidies.
Waarom dat omslachtige gedoe met de zorgtoeslag.
Pas de premie zo aan dat je er niets teruggegeven hoeft te worden.
Indien minimum loon/uitkering te laag zijn om subsidievrij te leven, verhoog dan de belasting vrije voet of verlaag de premiedruk.
Zou dit niet voldoende zijn verhoog dan het minimumloon.
De werkgevers zullen dan wel gaan piepen, maar met een afgeslankt management en wat minder dividend zal dit wel te doen zijn.
Het is toch te zot voor woorden dat we duizenden mensen aan het werk zetten om regeltjes uit te voeren om achteraf te betalen wat mensen te winig krijgen.
Vond het ook erg goed dat Tjeenk Willink zei: “kijk nou eerst eens welk probleem je probeert op te lossen”.
Beleid verzinnen lijkt net software ontwikkeling. Politici kunnen het niet afleren om in “oplossingen” te denken ipv het probleem goed te analyseren en te formuleren zonder implementatiedetails. Ligt natuurlijk ook aan de stemmers die “daadkracht” willen zien.
Beleidsvoorstel? Wetsvoorstel? Eerst verplicht de vijf whys! http://en.wikipedia.org/wiki/5_Whys
@5: “waarvan wordt beweerd dat het dictaturen zijn”
A joh, dat zijn duidelijk wezelwoorden!
Verder hebben uitkeringsgerechtigden weinig aan verhoogde minimumlonen/belastingvrije voet. En uitkeringen verhogen, dat is denk ik politiek nog problematischer dan het H-woord.
@6: vervelender is dat de RvS daar niet (voldoende) op ingrijpt. Die zijn er toch voor om ministers op dit soort broddelwerk te wijzen?
Het lijkt erop dat er vooral veel goodwill is voor het samenvoegen van een aantal ministeries tot een ministerie van ‘wat mijn persoonlijke pet subject is’. Zo ben ik voor het maken een ‘ministerie van vrijheid van meningsuiting en het vrijlaten van cartoonisten’, samengesteld uit alle andere ministeries.
@Bismarck: Dat doen ze ook, helaas zijn die adviezen veelal geheim en dus niet meer te achterhalen en hoeven ministers zich uiteindelijk niet aan een advies te houden. Als dan achteraf ook de Eerste Kamer blijft slapen, krijgen we alsnog veel onnoodzakelijke, onuitvoerbare, onhandhaafbare en juridisch slechte wetgeving die willekeur in de hand werkt(zie bv. wet Bibob).
Een paar jaar geleden kreeg de RvS de opdracht van de Kamer om naast juridisch advies wetsvoorstellen ook inhoudelijk te beoordelen. Vooral vanuit de optiek die pipo onder 6 aansnijdt. Wat is het probleem en zijn wet- en regelgeving de beste methode om dat probleem op te lossen.?Wat gebeurt er in de praktijk:al enkele Kamerlieden zijn boos naar de microfoon gelopen om te eisen dat de RvS zich niet bemoeit met inhoudelijke zaken.
De politicus geeft en de politicus neemt.
@8: verschil is dat jij dat gewoon niet meent. Ik daarentegen denk dat er gewoon echt een paar verantwoordelijkheden verkeerd ingedeeld zijn. Ik geef daarbij toe dat mijn herindelingsideeën (ik heb ook nog wel mijn ideeën over VWS, OCW en misschien moet V&W ook wel in een reshuffle tussen VROM en LNV betrokken worden) eigenlijk juist tot meer ministeries leiden, al kom ik niet op meer ministers uit (eerder minder). Ik zou trouwens ook wel van staatssecretarissen af willen.
De overheid streeft de ontwikkelingen in het bedrijfsleven na? Het blijven idiote simplificaties van die BV of dat voetbalelftal. Blijkbaar is de tijd weer daar dat ‘we met zn allen’ ergens van overtuigd moeten raken. Bijna klassiek komt Tjeenk dan vanuit een donkere geblindeerde auto wat weurden over het volk uitbraeken. M.a.w hun gaan erop vooruit en wij gaan erop achteruit. Dat is ook een simplificatie. Maar dan eentje waar je op kunt rekenen.
+1 dat Carlos cynisch dezelfe departementale taal hanteert. Taal die bedoelt is om te verhullen ipv te duiden. Politiek is geen kunst :o)
@Bismack; Wat ik wel meen: ik vind dat er een mannetje (vrouwtje) of tien, twaalf op het bordes moet staan. Niet meer en niet minder. Als je het land niet kunt regeren met dat aantal, dan doe je iets verkeerd.
Vergaderingen van meer dan dat aantal mensen verlopen chaotisch en lopen uiteen: het kabinet moet te controleren zijn door de PM en het moet met 1 mond spreken.
@7 Bismarck
Natuurlijk heeft een ontvanger op zich weinig voordeel van een loon/uitkering dat netto gelijk is aan een vorig inkomen, maar waar de “subsidies” vast bij zijn opgeteld.
Wel bespaar men een ontiegelijke hoeveelheid administratieve rompslomp en ambtelijke arbeidsuren.
NB. Indien een uitkering wordt verhoogd met wat er anders ook wordt bijgelegd kost dit geen extra geld.
Maar bespaard tig duizenden uren aan ambtelijke “administratie-centjes”.
Los van de noodzaak om werk op een enigszins efficiente manier uit te voeren verwacht ik ook nu weer weinig van het vermogen van de overheid om structureel geld te besparen op een ambtelijk apparaat dat grofweg dezelfde diensten levert voor dezelfde hoeveelheid belastinggeld.
Elke verkiezingsronde weer wordt ingezet op het besparen van 3, 4 of 5 miljard op ambtenaren en er komt nooit wat van. Noch politici noch de burgers blijken overheidstaken te willen verkleinen of afstoten als het er op aan komt.
Volgens mij weerspiegelt het huidige overheidsapparaat precies het service-niveau dat wij er collectief van verwachten. Als we er minder aan willen uitgeven moeten we onze verwachtingen ervan verlagen.
Individueel heeft iedereen wel een lijstje met taken paraat die eraf zouden mogen, van koophuizen subsidiëren tot een sociaal vangnet in stand houden. Van mij persoonlijk mogen alle taken die verband houden met ingebeelde onveiligheid komen te vervallen.
@ 14
De prijs/kwaliteits verhouding van de overheid is dramatisch slecht. De gemiddelde burger betaald vele malen meer, dan wat hij aan service terugkrijgt, en reken ik voor het gemak collectieve service en sociale verzekerings kosten mee. Iemand in de bijstand kost ook vele malen meer, dan die paar euro die hij elke maand bijgestord krijgt, het merendeel gaat naar de ambtenaren die over hem vergaderen.
Elk groot bedrijf heeft de neiging te veel bureaucratie op te bouwen, bij bedrijven wordt er dan af en toe even flink gereorganiseerd, de overheid blijft maar uitdijen. Het is nu vanwege de crisis noodzakelijk ook de overheid eens flink te reorganiseren. Gooi alle taken er maar uit die niet strikt collectief gedaan hoeven te worden, laat de ambtenaren maar eens op het tempo van het bedrijfsleven werken. Dat hoeft niet eens zo veel service te kosten, er kan heel wat minder vergaderd en papier heen hen weer geschoven worden, zonder dat het eindresultaat er onder lijdt.
Ministeries samenvoegen heeft niet zoveel zin, ze moeten gewoon kleiner worden.
@15
Ik ben het met je eens dat hier en daar het apparaat kleiner zou kunnen en ik ben voor mezelf bereid om de consequenties te aanvaarden (bv minder hyp. aftrek). Ik geloof alleen voor geen meter dat het ons lukt om meer dan een schijntje uit pure efficiency winst te halen; zeker geen 20 of 30 miljard.
Uit eigen ervaring weet ik dat het er bij veel grote bedrijven minstens zo erbarmelijk voorstaat, en dat saneringsrondes vaak direct of op termijn leiden tot schokkende achteruitgang in kwaliteit van services en hoge kosten achteraf.
Het beeld van de ambtenaar die van onze belastingcenten alleen maar vergadert en papier heen en weerschuift is volgens mij deels onjuist en deels inherent aan elke grote organisatie. Het overige gedeelte burocratie is er omdat wij dat van ze verlangen.
Neem bevoorbeeld bouwvergunningen; wat mij persoonlijk betreft doe je wat je wilt op je eigen grond, maar als zoiets gesuggereerd word springt er altijd wel iemand op die vindt dat “het geen rommeltje mag worden” of die het niet eerlijk vindt dat de buurman een grotere uitbouw heeft (“Daar moest de gemeente eens wat aan doen)”. Echt, we doen het volgens mij gewoon zelf.
@pipo; Mijn theorie: het aantal ambtenaren is recht evenredig aan de hoeveelheid regelgeving. De regelgeving groeit, dus het aantal ambtenaren ook. Om nou te voorkomen dat de regelgeving groeit, moet iedere vorm ervan uitgerust worden met een sunset clausule. Dan houdt die wet/regel gewoon op met bestaan. Ja zelfs de wetten die moord verbieden enzo; moet je maar tijdig verlengen. En dat kan, want dit land is redelijk af, dus om nou te zorgen dat al die wetgevers (die immers loon krijgen naar vergelijkbare posities in het bedrijfsleven) die nu fulltime van de werkverschaffing zijn, iets beters te doen te geven, laten we ze gewoon iedere zoveel jaar het hele wetboek opnieuw voorbij komen. Daar worden onze wetten ongetwijfeld beter en minder in getal van.
@17: “Om nou te voorkomen dat de regelgeving groeit, moet iedere vorm ervan uitgerust worden met een sunset clausule. Dan houdt die wet/regel gewoon op met bestaan. Ja zelfs de wetten die moord verbieden enzo; moet je maar tijdig verlengen.”
Hoeveel ambtenaren denk je dat je kwijt bent aan het in de gaten houden van de termijnen en het traject voor verlenging/aanpassing? Bovendien gaat zoiets de volksvertegenwoordiging totaal verstoppen, zodat er geen tijd meer over blijft voor debat of beleidsvoering/vooruit kijken. Ik gok dat je met zo’n plan het ambtenarenapparaat moet gaan verdubbelen, terwijl je democratische controle vaarwel kunt zwaaien (Ik zie de volksvertegenwoordigers zich niet inlezen in alles waar ze over moeten beslissen). Het zou Nederland in een ambtocratie veranderen.
Als ze al niet genoeg ambtenaren hebben dan huren ze net zo makkelijk nog wat dure externen in:”ministeries die vorig jaar voor ruim 1,2 miljard euro aan externe medewerkers inhuurden.”(Uit Van Raak wil kwart minder dure schijnambtenaren.)
@Bismarck; Hangt van de maximale lengte van je sunset clausule af, en van de hoeveelheid regelgeving die je nog bereid bent te tolereren. Het levensgrote voordeel is, dat overbodige wet- en regelgeving uit zichzelf geruisloos verdwijnt.