het Saillant | Niet dode nierdonoren

Niet dood, maar ook niet helemaal levend want geen leven voor zich. Het is een goed idee om nieren te oogsten uit terminale patiënten, voordat zij overlijden. De voordelen zijn groter dan de nadelen
.
Amanda Kluveld schreef (zoals meestal) een verontwaardigde column, verfrissend genoeg deze keer niet over het de uitwassen van de islam, maar over een ander onderwerp waar zij duidelijk geen sjoege van heeft. Hierdoor werd ik nieuwsgierig werd naar wat de door bekritiseerde onderzoekers Kompanje en de Groot nou werkelijk zeiden in Medisch Contact. Geheel volgens verwachting bleek mevrouw Kluveld een weinig doordachte interpretatie te hebben neergepend.

Het vraagstuk of en welk medisch handelen toegestaan moet zijn terwijl het niet in het directe belang van de behandelde patiënt is, wordt namelijk steeds actueler. En afwegingen zoals genoemd in het artikel in Medisch Contact zijn aan de orde van de dag. Zo leggen de onderzoekers voor de goede verstaander uit dat goede palliatieve zorg kan conflicteren met nierdonorschap (zware pijnbestrijding beschadigt organen). Ja, Amanda. En nee, daarvoor zetten we niet het hele donatieproces stil. Dat dit een ingewikkelde ethische kwestie is, zal trouwens niemand ontkennen. Dit is echter het soort keuze waarvoor doktoren komen te staan.

Naarmate onze kennis en onze mogelijkheden toenemen, neemt ook het aantal van dit soort vraagstukken toe. Een onderzoeker die ik ken doet onderzoek naar hersentumoren bij kinderen. Het ethische dilemma waar hij mee worstelde was dat hij een onderzoek wilde doen, dat wellicht in de toekomst veel baat zou opleveren voor de dan zieke kinderen. Hiervoor moest hij echter niet-noodzakelijk handelingen uitvoeren op nu zieke kinderen, die daar zeker geen baat bij zouden hebben. Vind je dat als arts verantwoord? Aan wie vraag je toestemming, aan de ouders, aan de kinderen zelf, aan beide? Dit zijn echte dilemma’s waar integere artsen en onderzoekers mee worstelen. Ieder dergelijk ethisch vraagstuk dient zorgvuldig op zijn merites beoordeeld te worden.

In dit geval vind ik het betoog van de onderzoekers overtuigend. Het grootste nadeel is dat de betreffende patiënt extra last kan hebben op het sterfbed. Maar de voordelen zijn groter: betere donornieren, een rustiger sterfbed zeker ook voor de familie en geen conflicten tussen verschillende medische belangen meer. Het enige valide punt van Kluveld is wel dat mensen hiervoor niet hebben getekend. Dat klopt, maar misschien dat het mogelijk is dit in de toekomst te regelen in het donorregister. Dat je als donor aan kunt geven dat je als de situatie ernaar is, ook bereid bent nog niet gestorven te doneren. Ik zou in ieder geval gelijk voor deze nieuwe optie gaan, hoe groter de kans dat mijn nieren nog voor iemand een nieuw leven betekenen, hoe beter.