Vakantie in eigen stad/regio is een leuke uitdaging. Bekijk je dagelijkse omgeving eens met andere ogen. De ogen van een bezoeker. Bezoek het stadsmuseum, pak de fiets en verken mooie routes of wandel door het centrum op zoek naar verborgen kunst- en cultuurparels. Voor Kunst op Zondag heb ik in mijn nieuwe woonplaats Doetinchem (in de Achterhoek) drie zomerse activiteiten bezocht die ik elke bezoeker en inwoner kan aanbevelen.
De Walmolen, expo 12 portretten van Doetinchemmers © foto’s Wilma Lankhorst.
Een jaar rond: een beeld van Doetinchem door andere ogen
VERSLAG - De tentoonstelling Doetinchem door andere ogen – een jaar rond’ is het slotstuk van een serie ontmoetingen die in juli 2024 begon. Twaalf maanden lang is er iedere maand een Doetinchemmer bevraagd over zijn/haar ervaringen met de stad. Het zijn stuk voor stuk inwoners die, in hun vrije tijd of beroepsmatig, Doetinchem een stukje mooier maken. Naast een persoonlijk verhaal, krijg je inspiratie om zelf onbekende plekken in de stad of het omliggende landschap te gaan ontdekken. In de hal van de Walmolen staat een fotowand met daarop de twaalf portretten en een kort stukje tekst. In de gratis brochure staan de volledige verhalen. Klik hier voor meer details over de twaalf portretten.
Walmolen, portret van molenaar Edwin © foto’s Wilma Lankhorst.
Gesprek met molenaar Edwin
Voor mij is het mooiste portret de persoonlijke ontmoeting met molenaar Edwin. Hij is een van de vrijwilligers die de opleiding tot molenaar heeft gevolgd. Als ik op zaterdagochtend naar de molen loop, zie ik het blauwe vaandel wapperen: het teken dat er een molenaar op de molen is. De Stichting Doetinchemse Molen beheert drie molens de Aurora (Dichteren), de Benninkmolen (IJzervoorde/Slangenburg) en de Walmolen in hartje stad. Tijdens de interne opleiding van anderhalf jaar werk je op alle drie de molens. “Je moet de molens in alle seizoen meemaken,” aldus Edwin. Het is altijd een verrassing welke molen je voor je examen krijgt. Ik ben er bij wanneer Edwin de zeilen op de wieken spant en mag na de laatste veiligheidscontrole de wieken van de rem trekken.
Extra speciale fiets- en wandelroutes
In het boekje met de portretten staan ook drie fiets- en drie wandelroutes beschreven. Zo kun je Doetinchem en omgeving zelf ontdekken. Je kunt de routes in één keer fietsen of in delen verkennen. De drie wandelroutes zijn wel verschillend. Er is een route van 6 km. door het centrum van de stad. Wie graag in het groen wil lopen, kan ik de bossen rondom de Slangenburg (8 km.) aanbevelen. Tot slot is er nog een wandelroute van 13 km. vanuit Doetinchem richting Wehl.
‘Doetinchem door andere ogen – een jaar rond’ is tot een met oktober 2025 te zien tijdens de normale openingsuren van de Walmolen in Doetinchem. Kijk hier voor alle details. De entree is gratis, net als het boekje met de portretten en de routes. Als je een rondleiding door de molen wilt, kijk dan of de blauwe wimpel uithangt.
Stadsmuseum – Misset drukkerij in oorlogstijd © foto Wilma Lankhorst.
Misset, drukkerij in oorlogstijd in Stadsmuseum
Het Stadsmuseum van Doetinchem is ondergebracht in het voormalige postkantoor met directiewoning. Dit kantoor met woning is in 1920 ontworpen door architect Joseph Crouwel (1885-1962). Dit is het enige gebouw in Doetinchem (en verre omstreken) dat in de bouwstijl Amsterdamse School is opgetrokken. De inwoners van Doetinchem zijn trots op hun oude postkantoor. Op de begane grond vind je de VVV en twee mooie maquettes van de oude binnenstad van Doetinchem. Door drie bombardementen in maart 1945 is het historische centrum van de stad als door een drieklapper van de kaart geveegd.
Stadsmuseum – VVV Doetinchem © foto Wilma Lankhorst.
Doetinchem herdenkt 80 jaar vrijheid
Op dit moment kun je op de eerste verdieping van het Stadsmuseum de tentoonstelling Misset, drukkerij in oorlogstijd zien. Hierin staat het verhaal van familiebedrijf Misset centraal. Met deze expositie sluit Doetinchem aan op het landelijke themajaar 80 jaar vrijheid. Als Cornelis Misset in 1873 vanuit Haarlem naar Doetinchem verhuist, begint hij in de Achterhoek een eigen drukkerij. Zonen Henk en Kees bouwden dit bedrijf later uit tot één van de grootste drukkerijen van Nederland. De broers richten ook het streekmuseum, de voorloper van het Stadsmuseum, op. Het familieverhaal wordt vormgegeven in een decor van de rood, geel, blauw en zwart. In de gele ruimte staat hun handelen tijdens de Tweede Wereldoorlog centraal. Na afloop kun je als bezoeker je ‘oordeel vellen’ over Misset.
Misset, drukkerij in oorlogstijd is tot en met 31 augustus 2025 te zien. Kijk hier voor de details. MK = geldig.
Kunstroute Doetinchem © ontwerp Saskia Bruil.
Historische route Doetinchem © ontwerp Saskia Bruil.
Twee gratis wandelroutes voor kunstliefhebbers
Twee enthousiaste Doetinchemmers, Saskia Bruil en Wilma Lankhorst (inderdaad, je eigen Kunst op Zondag kunstredacteur) hebben twee wandelroutes door het centrum van Doetinchem opgezet. Na mijn verhuizing van Nijmegen naar Doetinchem ging ik hier op zoek naar haar historische wortels en de aanwezigheid van kunst in de openbare ruimte. Zag ik het niet, of was het er niet? Saskia, geboren Doetinchemmer en kunstliefhebber in hart en nieren opende mijn ogen voor de kunst- en cultuurparels in haar geboortestad. Met haar achtergronden als voormalige museum- en VVV directeur kon ik me laven aan een bron van kennis en contacten. Mooie fondsen hebben ons geholpen om de twee wandelroutes gratis beschikbaar te maken voor bezoekers aan én inwoners van de stad.
Doetinchem_Impressie Kunstroute Doetinchem © foto Wilma Lankhhorst.
37 kunstparels en 39 historische locaties
De wandelroutes zijn uitgevoerd in een handzame opvouwbare routekaart. Je kunt de route op elk willekeurig punt op de route beginnen. Beide wandelroutes zijn gemiddeld vijf kilometer lang en gaan door het centrum van de stad. De historische route kun je bijvoorbeeld beginnen in het Arboretum (1868) met daarin de fraaie achthoekige Theekoepel (1900-1905) en Hotel Villa Ruimzicht (1853).
Details van de zakheilige van Doetinchem (2011) © Cornel Bierens © foto Wilma Lankhorst.
Mijn verrassing: de zakheilige
Er is een verrassing die je op beide routes tegenkomt en dat is de zakheilige. Voor mij is dit 3 centimeter grote minibeeldje de meest verrassende parel op de route. Tijdens de bouwwerkzaamheden (2007) voor het Loo-kwartier in Doetinchem zijn talrijke archeologische vondsten gedaan waaronder het beeldje van de heilige Franciscus van Assisi. Dit minibeeldje wordt door kenners een zakheilige genoemd. Reizigers droegen deze heilige beeldjes met zich mee als afweer tegen ziekte en gevaar. De zakheilige van Doetinchem stamt waarschijnlijk uit de 19de eeuw en is van koper. Bij de oplevering van het Loo-kwartier (2011) heeft het originele beeldje een plek gekregen in de Amphion parkeergarage.
De zakheilige in drie variaties
Er zijn anno 2025 drie creatieve kopieën van deze zakheilige: een installatie van kunstenaar en schrijver Cornel Bierens (tegenover de reliekschrijn onder de loopbrug), een variant in zilver van Juwelier de Tijd (Burg. Van Nispenstraat) en een chocolade zakheilige van Chocolatier Puur Geluk (Boliestraat). Neem de tijd om het verhaal achter de zakheilige van Bierens te verkennen.
De gratis wandelroutes zijn op verschillende locaties in de stad op te halen zoals bij de VVV, de Stadskamer, Chocolaterie Puur Geluk, Juwelier de Tijd, de bibliotheek en de Walmolen. Kijk op #kunstroutedoetinchem en #historischeroutedoetinchem voor alle details en de extra verhalen.
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst.