Een stripje van Audrey Quinn en Jackie Roche belicht de ecologische achtergronden van de revolutie in Syrië:
Vijf jaar droogte en structureel watertekort vormden de katalysator van de onvrede in het land. 85% van het vee stierf, plattelandsbewoners trokken massaal naar de steden, waar watertekorten ontstonden.
Toen een groepje tieners uit prominente families in Daraa werd gemarteld omdat ze graffiti met leuzen tegen het regime op de muren hadden gekalkt, sloeg de vlam in de pan.
h/t Mark3000
Reacties (44)
Ik denk dat het steunen van de “gematigde” rebellen en de puinhoop in Irak er ook wel iets mee te maken hebben.
Waar komen al die wapens munitie vandaan?
Dom van Assad. Een les uit de geschiedenis is dat als het volk moeilijker aan haar vreten komt ze begint te morren: voorbeelden zijn de Franse en Russische revoluties. De eerste aanleiding is economisch, dan komt de sociale doorwerking.
Interessant. Toch apart dat er met geen woord gerept wordt over de Islam.
@3
Nou, Henk laat jij je bruine licht er eens over schijnen. Want de beschreven klimaatveranderingen in Syrië hebben met de islam te maken? Dat vind ik nou zeer apart.
Vergezocht om de Syrische opstand toe te schrijven aan klimaatverandering, en ook een afleiding van de echte reden: het regime van Assad.
In een arm land met een verstikkende dictatuur, met een hele jonge bevolking die gefrustreerd wordt in haar ontwikkeling, is er meer dan genoeg reden voor onvrede. Alleen die was jarenlang onzichtbaar, vanwege de alomtegenwoordige veiligheidsdiensten.
Syrië was al lang een kruitvat, ook voor de extra droogte, en de vonk werd geleverd door de revoluties van de Arabische Lente.
Mensen onderschatten de repressie van het Assad regime van voor 2011 nog steeds.
@5: Natuurlijk zijn de achtergronden complexer dan deze strip laat zien. Maar de rol van klimaatverandering in hedendaagse conflicten blijft nog te vaak onderbelicht. Goed dat daar nu ook aandacht voor wordt gevraagd.
De gewelddadigheden tussen Soennieten en Sjiieten bestaan al sinds de eerste Fitna in de 7e eeuw. De veelvuldige genocide van ISIS op anders gelovige volken en het slopen van eeuwenoude tempels heeft helemaal geen enkel verband met het klimaat, de politiek van de VS of wat voor excuus er ook voor verzonnen wordt.
Miljoenen geloofsgenoten en duizenden hoge (geestelijke) leiders in landen ver buiten Syrië steunen openlijk deze strijd en zijn er ook vaak met de financiering of de organisatie bij betrokken. Het is ook niet voor niets dat Sjiieten die wegvluchten voor ISIS niet naar de Soenitische golfstaten willen, die hebben hun ellende betaald. Deze strijd wordt ook in ander continenten gestreden, zoals Afghanistan en West Afrika. Hier kan je maar 1 conclusie uit trekken, het is in de basis een godsdienstoorlog, zoals wij die in de middeleeuwen hadden tussen de protestanten en de katholieken.
@7 De burgeroorlog in Syrië was er al eerder dan de opkomst van IS, dat lijk je over het hoofd te zien. In Syrië is al jarenlang sprake van een dictatuur, zowel onder het huidige staatshoofd als diens voorganger, zijn vader Hafez Al Assad. Eerdere opstanden werden zeer bloedig in elkaar geslagen, met duizenden doden tot gevolg. De eerste aanzetten tot een Arabische Lente, en dan met name de ontwikkelingen in Tunesië, gaven de Syriërs hoop. Hoop dat het ook voor hen mogelijk zou zijn om zich te ontworstelen aan de dictatuur.
De gebeurtenissen in Dar’aa hadden weinig van doen met klimaatverandering. Kinderen kalkten anti-Assad leuzen op de muren, werden door het regime gearresteerd en gemarteld, onder meer door hun nagels uit te trekken. Hun ouders werd verteld: ‘ga maar andere kinderen maken’. Dát is wat de vlam in de pan deed slaan. Waarbij we dan wel moeten aantekenen dat de reactie van Syrische burgers op dat moment geweldloos was. Ze riepen op tot hervormingen, tot meer democratie. Het was het regime dat het geweld ontketende. Pas daarna ontstond de roep om het vertrek van Assad, vanuit het idee: wie zoveel bloed aan zijn handen heeft, kan niet aanblijven. IS volgde pas twee jaar daarna.
Geen van de Syriërs die ik ken en spreek, wijt de Syrische revolutie aan klimaatverandering. Onder hen trouwens niet alleen soennitische moslims, maar evenzogoed seculiere en christelijke Syriërs. Mensen vaak die in hun naaste omgeving veel mensen kennen die in het verleden lang in de gevangenis zaten vanwege hun politieke overtuigingen.
@8 Je plagieert nu gewoon mijn korte samenvatting van dat stripje, hè? Een stripje dat je overduidelijk niet gelezen hebt.
Wil je nu ontkennen dat er voorafgaand aan de revolutie vijf jaar droogte was? Wil je nu ontkennen je dat 85% van het vee stierf? Wil je nu ontkennen dat oogsten mislukten? Wil je nu ontkennen dat mensen van het platteland naar de steden verhuisden? Wil je nu ontkennen dat er watertekorten ontstonden?
En wil je nu ontkennen dat dit bijdraagt aan de frustratie van de bevolking?
Want als je dat allemaal niet ontkent, kun je ook moeilijk ontkennen dat klimaatverandering een rol heeft gespeelt.
@6: Je stelt dat ‘de rol van klimaatverandering in hedendaagse conflicten nog te vaak onderbelicht blijft’. Dat weet ik nog zo net niet. Wat ik tot nu toe gezien heb aan bewijsvoering vind ik uitermate mager, het lijkt vaker bedoeld om de ernst van klimaatverandering te pushen dan om het conflict te verklaren.
Zo ook dit voorbeeld, het verklaart de opstand en het conflict niet, zie Johanna voor een betere verklaring.
Natuurlijk zorgt klimaatverandering voor problemen, maar die problemen hoeven niet tot conflict te leiden, maar kunnen ook juist tot meer samenwerking dwingen.
Prediker, ben je weer op persoonlijke kruistocht tegen Johanna of lijkt het maar zo?
@5
Dat denk ik ook. De echte reden is de opstand tegen Assad. En natuurlijk de sfeer van de ‘Arabische lente’. Assad -en voor hem zijn vader- onderdrukte het volk al tientallen jaren. Wat economische tegenslag kan dan net een zetje geven.
Er spelen dus meerdere factoren een rol, maar de basis is het wrede bewind van Assad. Moslimextremisten hebben hun kans gegrepen in die poel van ellende. Iets wat we ook in andere Arabische landen hebben gezien.
In feite kan je in (vrijwel) alle Arabische landen hetzelfde patroon zien. Een wrede onderdrukker is de baas, maar het alternatief zijn moslimextremisten. Zodat de wrede onderdrukker toch nog weer wat credits krijgt.
@11 Nou, eens kijken hoor…
Johanna reageert onder een waanpostje van mijn hand dat wat ik daarin stel volstrekt bezijden de waarheid is, met als hoofdargument een bijna letterlijke herhaling van mijn derde alinea.
Bovendien heeft ze overduidelijk het stripje niet gelezen waar ik me op baseer/dat ik doorgeef. Ze negeert namelijk alle argumenten daarin.
Gek hè, dat ik daar geïrriteerd op reageer?
@9:
‘draagt bij’, ‘een rol spelen’, dat zijn veel zwakkere claims dan ‘vormden de katalysator voor de onvrede in het land’.
De onvrede bestaat veel langer en is veel dieper dan deze specifieke droogte, en heeft alles te maken met het Assad regime. Ook de onvrede als gevolg van de droogte heeft uiteindelijk te maken met hoe het Assad regime hier mee om is gegaan, niet met de droogte zelf.
Syrië is een nogal droog gebied, perioden van langdurige droogten horen bij het klimaat. Die komen vaker voor door klimaatverandering, maar dat is het dan ook.
Uiteindelijk is het een speculatieve claim die niet ondersteund wordt door solide bewijs.
@7
En een godsdienstoorlog die zich laat gelden in het hele midden oosten. Van Jemen horen we niet veel in de media. Maar daar is de strijd tussen sji-ieten en soennieten ook gaande. Maar de Houthi’s schijnen dan weer een ander soort sji-ieten te zijn dan elders. Als buitenstaander wordt je hier niet gemakkelijk wijs uit.
En daarnaast zijn er in het midden oosten nog stamverbanden.
En niet te vergeten de Koerden die als etnische onderdrukte minderheid voor hun vrijheid vechten.
Ga er maar aan staan met die warboel. Net als je het denkt te weten dan is er ergens weer een zijstroom van de islam of een onderdrukte minderheid.
@13: In het stripje zelf staan al meer dan genoeg argumenten om het Assad regime als schuldige aan te wijzen, en niet de droogte.
Hier overigens meer over het onderzoek waar dit idee op gebaseerd is:
http://www.nytimes.com/2015/03/03/science/earth/study-links-syria-conflict-to-drought-caused-by-climate-change.html?_r=0
Ik sluit me aan bij kritische noot Bernauer:
Zie mijn commentaar nav de oorspronkelijke link van Mark3000.
-edit 13u58
@Cerridwen studie van revoluties laten toch altijd/meestal wel een combinatie zien van sociale frictie die dan ontvlamt als de voedselvoorziening in gevaar komt. De Franse revolutie is daar een mooi voorbeeld van. Maar ook Rusland en China kennen hun voorbeelden. Zonder twijfel zijn er aanvullende oorzaken te bedenken. Recentelijk had ik hier al geroepen dat autoritaire regimes op zich geen reden tot onrust zijn. Assat is instrumenteel in de onrust maar niet de oorzaak op zich.
Maar de idee fixe dat de islam de grote oorzaak van alle ellende in de wereld is is totale flauwekul.
Dat religies systeemondersteunend zijn vind ik haalbaarder als argument. Daarmee is de manipulatie die met de religies – meervoud! – plaatsvindt ook duidelijker zichtbaar te maken en maakt het oorzaak en gevolg eenduidiger en logischer. En dat begrip kan ook heilige oorlogen* voorkomen. Of oorlogen om resources kunnen worden voorkomen is lastiger, persoonlijk denk ik dat dat niet mogelijk is.
De schuld op een duidelijke groep schuiven via hun religie is altijd een makkelijke ingang tot oorlog (en vernietiging) gebleken zodat de echte oorzaken – olie, water, voedsel – achterwege blijven. Internationale en burgeroorlogen gelijk.
* Denk dan zeker aan de kruistochten, ketterbestrijding en bv alle westerse oorlogen tegen de islamitische landen vanaf het begin van de veroveringsoorlogen vanuit de Arabische wereld. Maar de VS versus islam met guantanamo mag daar wat mij betreft ook bijhoren.
@16: Oorzakelijke verbanden zijn in dit soort situaties onmogelijk te bewijzen. Dat lijkt me duidelijk. Het stripje verklaart het conflict niet maar beschrijft gevolgen van de droogte als aanleiding of katalysator. Ik zie eerlijk gezegd de bezwaren niet tegen dit verhaal.
@10: Misschien moet ik het omdraaien. Het uitblijven van stevige maatregelen tegen de klimaatverandering brengt een verhoogd risico met zich mee op conflicten in regio’s waar mensen zich niet of onvoldoende aanpassen aan langdurige droogte of voortdurende wateroverlast. Met als mogelijk gevolg meer migratie, grotere druk op steden en vervolgens vluchtelingenstromen naar rijkere delen van de wereld. Zijn dat ondenkbare scenario’s?
@9
Nee.
Zonder na te zoeken of die feiten kloppen vooralsnog niet.
Nee.
Jouw stelling was niet dat het een rol heeft gespeeld. Jouw stelling was, dat het de ‘aanleiding’ en ‘katalysator’ was. Je verzet dus de doelpalen.
Ik zeg niet dat er geen sprake was van droogte. Ik ben het oneens met jouw conclusie dat dat dé aanleiding was voor de gebeurtenissen en Der’aa en de daaropvolgende opstand in heel Syrië.
De strip stelt dat ecologische factoren ‘may have contributed’, maar onderbouwt niet dat er een oorzakelijk verband is tussen die droogte en de gebeurtenissen in Der’aa. Op grond van mijn contacten met Syriërs in Nederland (ook al voor die tijd), mijn contacten met Syrische organisaties in Nederland en de berichtgeving door Syrische organisaties zelf, heb ik ook geen reden om dat oorzakelijk verband aan te nemen.
Wat jij in jouw samenvatting weglaat en waar het stripje wel iets maar wat mij betreft onvoldoende over zegt, is dat Syrië niet pas recent onder een dictatuur is gaan leven, maar dat al meer dan veertig jaar doet. Al sinds 1963 geldt in Syrië de noodtoestand. Het systeem doet sterk denken aan Oost-Duitsland met de Stasi. Tijdens die lange periode van dictatuur werden opstanden bloedig neergeslagen (Hama), politieke tegenstanders werden opgepakt, opgesloten en gemarteld door de tien veiligheidsdiensten die het land kent. Het effect: mensen geven de hoop op dat ze ooit in vrijheid zullen leven.
Dan ziet men van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat op tv dat men in Tunesië en Egypte in no time de dictator weet te verdrijven. En daaruit put men hoop. Hoop dat ook de Syriërs misschien toch in staat zullen zijn om ook hun dictator te verdrijven. Hoop dat dat niet zoals in het verleden zo bloedig zal worden neergeslagen.
De kinderen in Der’aa schrijven op hun eigen muren de leuzen die ze kennen uit Tunesië en Egypte. Waarop Assad grote aantallen jongeren oppakt en martelt en de stad hermetisch afsluit. Mensen uit de omgeving schieten de burgers van Der’aa te hulp en demonstreren vreedzaam. Ook zij worden met bruut geweld geconfronteerd. Lees dit rapport van HRW er nog maar eens op na.
Het kaartje in het stripje wat laat zien hoe de protesten overslaan, laat belangrijke steden achterwege. Homs bijvoorbeeld, dat al heel snel ook een rol speelt én belegerd wordt. Bovendien weten we uit de verslagen dat de demonstranten in de begintijd roepen om waardigheid, het vrijlaten van politieke gevangenen en hervormingen. Niet om water of een aanpak van het klimaatprobleem.
Het klopt dat men in Syrië kampt met droogte en die heeft grote gevolgen. Dat is voor mij niet nieuw. Ik wijdde daar zelf al een aantal blogs aan. Die droogte doet zich breder in het Midden-Oosten voor, onder meer in Irak en Jordanië. Tekort aan water leidt tot tekort aan veevoer, inkopen is te duur en boeren slachten ten einde raad hun eigen vee. In Zuid-Irak drogen de moerassen op, de slangen trekken de bewoonde wereld in. Komt dat door klimaatverandering? Deels, waar sprake is van verminderde regenval. Wat echter ook een belangrijke rol speelt zijn de dammen die gebouwd worden. Turkije bijvoorbeeld damt de Eufraat en de Tigris af en stelt zich op het standpunt dat water een verhandelbaar artikel is, net als olie. Het gevolg is dat men benedenloops minder water heeft. Een ‘man-made disaster’ dus.
Dat strijd om schaarse grondstoffen een rol kan spelen bij het ontstaan van conflicten, is evenmin nieuw. Zie bijvoorbeeld ‘De klimaatoorlogen’ van Harald Welzer en de rapporten over verwoestijning van het Midden-Oosten en de Sahel. Maar daaruit volgt niet dat dit in Syrië dé aanleiding is van de opstand.
Rest mij mijn verzoek van eerder deze week te herhalen om eens aan enige zelfreflectie te doen inzake je manier van communiceren.
@18: Als aanleiding en katalysator van de Syrische revolutie schiet de droogte als oorzaak tekort. Bezwaar 1 is dus dat het niet klopt.
Dat zou nog niet zo erg zijn, ware het niet dat deze verklaring andere verklaringen voor de opstand verdringt, met name het respressieve regime van Assad. Dit stripje noemt het wel, maar het is bijzaak bij de gevolgen van klimaatverandering. Het versterkt het idee dat het Syrische conflict een soort natuurlijk fenomeen is, in plaats van een menselijk fenomeen waar iets aan te doen valt.
Over het verhoogd risico op conflicten door klimaatverandering, daarvan vind ik dus dat dit moeilijk te bewijzen is. Zie dit onderzoek naar Syrië, waar als je beter gaat kijken die link tussen de droogte en het conflict helemaal niet hard te maken is. Je zou moeten kijken of klimaatgerelateerde problemen (droogte, overstromingen) bijdrage aan conflicten.
Hier is bijvoorbeeld een samenvatting van een paper dat geen relatie vindt tussen droogte en conflict in Afrika:
Er is genoeg reden om maatregelen te nemen tegen verdere opwarming van de aarde, zonder daar het conflict in Syrië bij te betrekken.
@19: Plus veel
Klimaatverandering als oorzaak van het Syrie conflict. Volkomen lachwekkend.
@20
Precies!
@20: De eerste zin begrijp ik niet. Aanleiding en katalysator als oorzaak. Haal je hier begrippen niet door elkaar?
En het noemen van de gevolgen van droogte, als een van de aanleidingen, nu bestempelen als het verdringen van de repressie van Assad is het omkeren van zaken. Het gaat er mij om klimaatverandering bij dergelijke conflicten ook als mogelijke factor in beeld te brengen. Ik misken daarmee geenszins de belangrijkste achtergrond van de opstand die zoals Johanna schrijft gelegen is in de jarenlange repressie van het regime Assad.
Ik ben er niet zo gerust op als we de impact van klimaatverandering niet breder gaan zien dan nu op dit moment toch over het algemeen gebeurt. Het is mij nog steeds te veel een issue uit de hoek van milieubeschermers, de voorstanders van windmolens, snelheidsbeperking en minder autoverkeer. Ook de verwachting dat technologische oplossingen mettertijd wel gevonden zullen worden vind ik verontrustend. Klimaatverandering heeft economische en politieke oorzaken en dito gevolgen. Lees Naomi Klein. Daarom sprak mij dit stripje aan.
@24: klimaatverandering als katalysator voor het Syrie conflict, volkomen lachwekkend. Weet je wat het is, je kan werkelijk alles als katalysator verzinnen. En alles kan, en zeg maar eens dat het onmogelijk is. Die koude winter toen de energie schaars was, revolutie katalysator, de kleur van het overhemd van de president, verhoging van de brood prijzen, verzin het maar. Wie graag klimaatverandering wil horen, die voegt klimaatverandering toe, volkomen lachwekkend.
Prachtig! Nu de klimaatontkenning geen bonton meer is krijgen we de gevolgvanklimaatveranderingontkenning. Mooi hoor.
Ik begin NSSM 200 steeds meer te waarderen. Meerdere Amerikaanse presidenten hebben geprobeerd een bevolkingspolitiek te implementeren. Hun ideeën over de oplossingen kunnen je wellicht niet aanstaan maar hun punt dat overbevolking en bijbehorende milieu effecten bedreigend kunnen zijn [voor de VS] is interessant.
In de context van de commentaren hier is een opmerking van Warren Christopher uit 1996 interessant:
Secretary of State Warren Christopher has seen the future and finds it alarming.
“He sees parched fields, poisoned air, toxic waters, rampant disease and societies driven to armed conflict by competition for dwindling resources — all potentially threatening to Americans.
“In that vision, those calamities resulted not from nuclear war but from worldwide abuse of the environment and overpopulation.
Er wordt al veel langer nagedacht over deze problematiek en het is opmerkelijk dat we nu in een tijdperk lijken aangeland waar dit soort gedachten werkelijkheid lijken te gaan worden.
@19 Ik heb het woord ‘aanleiding’ juist bewust vermeden, en of het nu dé katalysator was of enkel een substantiële rol heeft gespeeld is voor mij persoonlijk van secundair belang, dus ja, ik ben best bereid dat omlaag te schalen.
Overigens spreken de onderzoekers van de studie waar Cerridwen naar linkt, en waar dit stripje op gebaseerd is, wel degelijk van een “kataliserend effect”.
En natuurlijk zullen Syriërs als je het ze vraagt niet die keten van achterliggende ecologische en economische oorzaken voor je ontleden. Als je een doorsnee Europeaan vraagt waarom die gefrusteerd is over de politiek zal die ook geen analyse geven over de arbeidsmarkt en het financiële stelsel.
Dus ja, uiteraard zal men zeggen: we zuchten al een halve eeuw onder een brute dictatuur, maar in Saoedi-Arabië en Iran is dat niet anders: toch komt men daar niet in opstand.
Ook de Tunesische en Egyptische opstand tegen het regime hadden achterliggende socio-economische oorzaken, die de onvrede over het regime aanwakkerden.
Burgers komen over het algemeen pas massaal in opstand, als ze het gevoel hebben met de rug tegen de muur te staan, als de frustratie een kritiek punt bereikt. Daarin spelen socio-economische oorzaken doorgaans een voorname rol, vgl. de Franse en Russische revolutie.
@Vruggink: Niemand heeft het over “de oorzaak” of “de katalisator”, wel is het klimaatverandering één van de belangrijke factoren die hebben bijgedragen aan de opstand in Syrië. Anderhalf miljoen vroeger redelijk welgestelde boeren die naar de stad trokken – omdat het land niets meer opbracht – en die in die stad werden toegevoegd aan het al grote reservoir van “have-nots”.
Zo slaat de vonk in het al aanwezige politieke kruidvat.
Feiten:
De droogte in Syrie en omringende landen was van 2005-2010 de ergste sinds men de gegevens vastlegt:
Zie verder: http://www.washingtonpost.com/news/wonkblog/wp/2013/09/10/drought-helped-caused-syrias-war-will-climate-change-bring-more-like-it/
Ook in Egypte was de vonk klimaatgerelateerd. In 2010 verbrandde een fors deel van de Russische graanoogst door natuurbranden ten gevolge van grote hittegolven. Putin stopte alle export naar het buitenland, de scherpe stijging van de voedselprijzen daardoor trof vooral het Midden-Oosten. Sommigen zien hierin de vonk die het kruitvat “Arabaische lente” liet ontploffen. Waar wij in het Westen dus vooral over hoop spraken, was het in feite een actie van wanhoop. Goed gedocumenteerd is dat de Egyptische “lente” begon met rellen over het verhaal van een kind dat aan honger overleed.
http://www.nytimes.com/2010/08/06/world/europe/06russia.html?_r=0
https://en.wikipedia.org/wiki/2010_Russian_wildfires#Role_in_the_Arab_Spring
Wat is er nu zo lachwekkend, heer Vruggink? Dat in het belang van de fossiele industrie het Westen het regime in Syrië in stand hield? Dat de door die industrie uitgestoten overmaat aan CO2 nu de trigger is van een massale volksverhuizing uit datzelfde Syrië? Dat we indirect onze welvaart te danken hebben aan die 60 miljoen mensen die nu wereldwijd op drift zijn – op de vlucht voor de door het westen gesteuunde kwaadaardige regimes of voor de door klimaatverandering? Dat alles vanwege onze onstilbare honger naar fossiele brandstof?
@27 e.a
Het begrip katalysator is oorspronkelijk afkomstig uit de scheikunde en wordt bedoeld om een soptof aan te duiden die ervoor zorgt dat een (chemische) reactie die in eerste instantie niet of heel traag verloopt toch goed plaatsvindt.
Dus, is klimaatverandering een katalysator? Ik ken de Syrische situatie niet goed genoeg, maar als er onder invloed van klimaatverandering een forse droogte is opgetreden die een sluimerende onvrede met een al lang bestaand autoritair regime heeft aangewakkerd, dan zou mijn antwoord “ja” zijn. Dan heeft de droogte onvrede versneld naar een explosief mengsel.
@28:
Jawel, noemt dat in zijn omschrijving letterlijk ‘de katalysator’, al nuanceert hij dat nu weer.
De urbanisatie van Syrië vertoont een lichte versnelling in die periode, maar het is niet terecht om alle extra stedelingen in die periode toe te wijzen aan de droogte.
http://databank.worldbank.org/data//reports.aspx?source=2&country=SYR&series=&period=
De stedelijke bevolking van Syrië groeit al langere tijd met 3% per jaar
Je doet nogal grote uitspraken op basis van wat anekdotes. De voedselprijzen zijn eerder gestegen, en hebben toen niet geleid tot een revolutie tegen de dictator.
[q]Dat in het belang van de fossiele industrie het Westen het regime in Syrië in stand hield?[/b]Het gaat om van alles, maar niet om de fossiele brandstof van Syrië. Weer zo’n overschat argument.
De samenlevingen in het Midden Oosten stonden al jaren onder grote druk, primair door repressie en mismanagement van de regering, en niet pas op het moment van een lange droogte of hoge voedselprijzen.
Correlatie is nog geen causatie. Er gebeurt altijd wel iets in de wereld wat je aan een gebeurtenis als een revolutie kan relateren.
@27
Dus ja, uiteraard zal men zeggen: we zuchten al jaren onder zware ecologische omstandigheden, maar in Jordanië en Pakistan is dat niet anders: toch komt men daar niet in opstand.
Maar je maakt hier natuurlijk gewoon een karikatuur van mijn argument, want mijn stelling was niet dat een dictatuur automatisch tot opstand leidt. Wel dat Syrië al jarenlang zucht onder een dictatuur, ze ervaring hadden hoe het regime omgaat met opstanden (bloedig neerslaan, martelen) en de gebeurtenissen in andere landen de Syriërs hoop gaven op een andere toekomst en de kracht om daarvoor te gaan staan en de straat op te gaan. Dat, in combinatie met de brede verontwaardiging over de behandeling van de kinderen van Der’aa.
Google verder eens op de Groene Revolutie in Iran en de sji’itische opstand in het oosten van Saoedi-Arabië.
Ongetwijfeld, maar er waren ook legio andere factoren die een rol speelden. Denk aan de wijdverbreide corruptie, het optreden van leger en politie, de stellingname ten opzichte van de Palestijnen en de dood van Khalid Saeed, om er maar eens een paar te noemen.
Dé vraag blijft dan natuurlijk: als die sociaal-economische factoren al jaren bestaan, waarom leidt dat dan in december 2010 ineens tot een opstand? En ook: gegeven het feit dat anno 2015 de omstandigheden in Egypte echt niet beter zijn dan in 2011, hoe komt het dat men nu niet in opstand komt, maar een regime accepteert waarbij dat van Mubarak verbleekt?
Dat in de Franse en Russische revolutie sociaal-economische oorzaken een voorname rol speelden, betekent niet automatisch dat vanaf dat moment dat in alle toekomstige revoluties ook het geval is en zeker niet dat andere factoren niet een grote rol kunnen spelen. Ik verwees eerder al naar de tien geheime diensten in Syrië, naar de Stasi-praktijken, waarbij familie, buren en kennissen door geheime diensten werden geronseld om hun naasten aan te geven. Dat, in combinatie met de bloedige reacties op eerdere opstanden, maakte dat de angst er diep in zat. De hoop die ontstond door de succesvolle voorbeelden Tunesië en Egypte maakte dat men over de eigen schaduw heen stapte en ondanks die diepgewortelde angst toch de straat op ging.
Ik wil eindigen met een stapje terug in de geschiedenis, de eerste demonstratie van Syrische Nederlanders in augustus 2011. Niemand daar sprak over sociaal-economische omstandigheden. Armoede speelde in het discours geen rol. Wel zeiden ze: ‘we willen geen tweede Hama’. Bij het ministerie van BuZa eisten zij dat de Nederlandse regering zou verklaren dat het regime van Assad alle legitimiteit verloren had omdat Assad in Hama systematisch zijn eigen bevolking doodde. Op die demo sprak ook mensenrechtenadvocaat Haitham Al-Maleh, die op dat moment in Den Haag was om een klacht tegen Assad in te dienen bij het Internationaal Strafhof. Tijdens de demo deelde hij zijn droom met de aanwezigen: een toekomst met een leven in vrijheid en democratie, in een samenleving waar eenheid en burgerschap de kernwaarden zijn.
Twee maanden eerder, ten tijde van het overslaan van de opstand naar Aleppo, de economische motor van Syrië, organiseerde ik een avond met vertegenwoordigers van het Jasmijnplein, waar we spraken over de achtergronden van de opstand in Syrië. Ook daar werd expliciet verwezen naar de manier waarop het regime reageerde op de kinderen van Dara’a. Het regime had toen al loonsverhogingen doorgevoerd in een poging het verzet te doven. Maar, zei men: het gaat mensen nu echt om vrijheid en niet om economische verbeteringen.
–Barack Obama
@28: Henk, het plaatje dat je toont behelst de periode 1971-2010. En niet zoals jij ons wilt doen geloven de vijf jaar tussen 2005 en 2010.
De droogte in de jaren 90 van de 20e eeuw was zelfs nog erger dan de droogte in de periode 2005-2010. Getuige onderstaand plaatje uit dit rapport van NOAA
Toch zagen we geen opstanden in Egypte en Syrië in de jaren 90.
Verder is het erg moeilijk om te bewijzen dat de afname van neerslag een direct gevolg is van de menselijke CO2-uitstoot. Er zijn ook natuurlijke cycli die kunnen leiden tot decennia van verminderde neerslag. Dit soort droogtes trad ook op toen er nog geen steenkool en aardolie werd verstookt.
Je krijgt heel wat bijval voor je kort-door-de-bocht-redenering. Veel meer dan ik zal krijgen voor het fact checken.
@33
Een beetje een magere fact-check, als je het mij vraagt.
Ten eerste ontstaan problemen door droogte meestal door een opeenvolging van droge jaren. Omdat watervoorraden dan steeds verder uitgeput raken. Jouw grafiek toont dus helemaal niet aan dat de problemen in de jaren ’90 groter waren, maar maakt juist aannemelijk dat het vanaf toen geleidelijk steeds erger werd. (Overigens speelt naast de hoeveelheid neerslag ook de temperatuur een rol: hoe warmer, hoe meer verdamping.)
Ten tweede, als de afbeelding in #28 een verandering over een veel langere periode laat zien (wat inderdaad zo lijkt te zijn), wijst het des te meer op een structurele verandering van het klimaat, in plaats van een toevallige opeenvolging van droge jaren.
Ten derde link je zelf naar een stuk waar met grote letters boven staat:
Je bewering dat er ook natuurlijke cycli zijn die voor zulke droge perioden (in Syrië, neem ik aan, want daar gaat het hier over) lijkt me een verzinsel van jezelf. Onderbouwing ontbreekt in elk geval volledig.
Ten vierde heet Jan Jan en niet Henk.
@34:
Het is niet mijn grafiek, Hans. Het is een grafiek van NOAA.
De tekst bij de grafiek spreekt duidelijk over de periode 1971-2010 (en over drogere winters)
Kun je dit onderbouwen, Hans. Is het na 1990 veel warmer geworden in Syrië?
Ik heb me niet verdiept in de natuurlijke cycli, die droogte in het Midden-Oosten kunnen veroorzaken. Maar die zijn er natuurlijk wel.
Het klimaat verandert voortdurend. In de Middeleeuwen was het relatief warm, in de 16e en 17e eeuw was er een Kleine IJstijd.
Dat klopt, waarvoor mijn verontschuldigingen. Ik had ook een reactie van Jan verwacht en niet van zijn slippendrager Hans Custers.
@Cerridwen @Johanna
Jullie gaan beiden uit van de boventoon van het regime van Assad in de oorzaken van de burgeroorlog/onrust/revolutie (geef het een naam). Dat is op zich niet erg, mag. Het is een kwestie van analyse. Maar dat jullie de klimaatoorzaak zo weggooien is als het kind met het badwater lijkt me niet juist.
Johanna stelt : Dé vraag blijft dan natuurlijk: als die sociaal-economische factoren al jaren bestaan, waarom leidt dat dan in december 2010 ineens tot een opstand?
Dat is de vraag naar de vonk. Wat is de vonk die het kruitvat doet ontploffen. Die vraag is nooit eenduidig te beantwoorden. Waarom begonnen de Nederlanden hun opstand tegen Spanje? Waarom sloeg de vlam in Frankrijk pas echt in de pan na de bestorming van de Bastille (de filosofische, communicatieve aanloop was al bezig vanaf de spilzieke Lodewijk XIV maar pas na een aantal jaren slechte oogsten – en bevolkingsgroei! – ging de vlam in de pan)? Waarom in de VS de onafhankelijkheidsoorlog (soortgelijk aan onze 80-jarige oorlog), de burgeroorlog?
De vonken zijn altijd anders. Sociaal economische factoren zijn er altijd en die hebben jaren nodig om tot rijping te komen. Jullie lijken dat te ontkennen en dat alleen al is de fout in jullie argumentatie.
Eten, voortplanten. Daar gaat het uiteindelijk om. [Essentiële] levensbehoeften. En dat is dus verdeling van welvaart, klimaat, natuurlijke omgeving enz. En ja, welvaart is relatief.
Communicatie, transparantie, democratie: het zijn wellicht noodzakelijkheden voor bewustwording en transport van de vonk, het is nooit de oorzaak of de aanleiding.
Zolang mensen het goed hebben is er geen revolutie mogelijk.
Zolang mensen het slecht hebben is onderdrukking uitstel.
Niets meer, niets minder.
@zuiver Ik vind dat je daarmee ons argument geen recht doet. Mijn argument is niet dat er geen sprake is van verdroging in Syrië. Ik kan best een eind meegaan in de gedachte dat verdroging een factor van betekenis is in Syrië. Dat doe ik ook in @19 en al sinds 2009 op mijn eigen blog.
Wat hier echter gebeurt is een rechte lijn trekken van verdroging, gevolgen voor de boeren naar de opstand en Dera’a. En ik vind dat te kort door de bocht. De onderzoeken die ik tot nu toe zie onderbouwen die sprong onvoldoende en er zijn ook experts, Cerridwen noemde er al een, die stellen dat verband niet te zien. Maar bovenal: droogte neerzetten als dé oorzaak doet afbreuk aan de roep van de Syriërs zelf, zoals uitstekend verwoord door Al-Maleh, die ik eerder aanhaalde. Het miskent wat hen drijft. Het miskent de impact van de snelle omwentelingen in Tunesië en Egypte en de algehele geschoktheid in de Syrische samenleving over de reactie van het regime in Dera’a en nadien in andere Syrische steden, waaronder Hama.
Ik heb er ook om een andere reden een probleem mee. Verdroging is een probleem in het hele Midden-Oosten. Maar niet overal brak de revolutie uit. Dat op zich laat al zien dat er andere factoren zijn die fungeren als vonk die het kruitvat laat ontploffen. Zoals: het brute optreden van Assad en zijn regime, en de kracht die men put uit de succesvolle omwentelingen elders. ‘Als het daar kan, kan het bij ons ook,’ mensen hebben het mij letterlijk verteld.
Het citaat van Obama in @32 verwoordt dat uitstekend: ‘did not cause’, ‘helped to create’, helped fuel’.
@35
In 2009 schreef al een blog over de klimaatverandering in het Midden-Oosten. Ik ging toen onder meer in op een net verschenen rapport van het IISD.
Dat rapport stelt dat het in de Levant rond 2050 2,5 tot 3,7 graden warmer zal zijn in de zomer en 2,0 tot 3,1 graden in de winter. Temperatuurstijging heeft invloed op waar regen valt, hoe veel en hoe vaak. Bijkomend gevolg is toename van extreme regenstormen, die op hun beurt weer leiden tot overstromingen en erosie.
Hogere temperaturen en minder regenval leiden tot afname van de capaciteit van rivieren, stroompjes en natuurlijke bassins, de zeespiegel stijgt en het gebied verdroogt verder. IISD voorspelt dat het waterpeil in de Eufraat tegen het einde van de eeuw met 30 procent zal zijn gedaald, en dat in de Jordaanrivier met 80 procent.
Daarnaast spelen andere factoren. Zoals: verlenging van het groeiseizoen bevordert verdamping en uitdroging, uitdroging leidt tot meer (vaak zeer inefficiënte) irrigatie en verhoogt dus het waterverbruik, her en der treedt verzilting op (Gaza bijvoorbeeld), en een populatiegroei van 42 miljoen in 2007 tot 71 miljoen in 2050 leidt eveneens tot een stijging van de behoefte aan water (en voedsel, en dus water).
Het rapport wijst ook op het grensoverschrijdende karakter van het probleem. Bijvoorbeeld: als Turkije dammen bouwt in de Eufraat en de Tigris heeft dat invloed op de beschikbare hoeveelheid water in Syrië en Irak. En op het feit dat je om water op te pompen uit de natuurlijke bassins veel energie nodig hebt, en ook daaraan is het gebied arm.
@37 en @38: OK. Ik denk dat we het allemaal niet oneens zijn. Alleen het gewicht van de argumenten als oorzaak van het geweld verschilt.
De plus van de strip – voor mij – is in elk geval dat de aandacht verschuift van religieus geweld naar fysieke en sociale oorzaken. En dat de klimatologische omstandigheden recht wordt gedaan.
En inderdaad: er bestaat geen eenduidige oorzaak van de vonk.
De vraag waarom hier wel en daar niet is niet – nooit – eenduidig te beantwoorden.
@39: Helemaal me eens!
Ik heb nog even wat grafiekjes geflanst over de voedselproductie en de voedselprijzen in Syrië.
De Crop Production Index van de World Bank voor Syrië stijgt tot 2001 en vlakt dan af.
De opbrengst per hectare stijgt tot 2001 en loopt dan licht terug
Droogte kan een van de oorzaken zijn waardoor de opbrengsten niet verder stijgen.
De bevolking van Syrië is in die periode flink gegroeid: van 16,7 miljoen in 2001 tot ruim 23 miljoen in 2014.
De binnenlandse voedselproductie van Syrië ging achterlopen bij de bevolkingsgroei.
Het BBP per hoofd van de bevolking bleef echter stijgen ook na 2001.
De voedselinflatie (stijging van de voedselprijzen) bleef erg laag, tot begin 2012 (toen de opstand tegen de regering begon).
Hoge voedselprijzen of afnemende koopkracht lijken geen rol te hebben gespeeld bij het uitbreken van de opstand.
@41
De opstand begon al op 15 maart 2011
@42: precies mijn punt Johanna. De voedselprijzen begonnen pas te stijgen nadat de burgeroorlog was uitgebroken.
@28: Volkomen lachwekkende weergave. Zoals ik al aangaf, als je klimaatverandering als oorzaak, factor of katalysator wilt benoemen dan moet je dat vooral maar doen. Het blijft volkomen lachwekkend. Waar blijft de revolutie in California?