De nu al veelbesproken Tegenlicht documentaire ‘De Flexmens’ wordt vanavond uitgezonden op Net 3. In ‘De Flexmens’ worden de gevolgen van de globalisering van de economie voor de Nederlandse werknemer belicht.
Sargasso ging een samenwerking aan met VPRO Tegenlicht en deelde de hoofdpersonen van de documentaire in volgens het kwadranten-systeem zoals dat hier gehanteerd wordt in de rubriek: De Koers van de Wereld. Een niet te missen docu over touchables en untouchables, flexibele Indiërs en starre Europeanen, generatiekloof en toenemende onzekerheid.
▪ VPRO Tegenlicht – De Flexmens, zondag 22 januari 2006, 22:20 Net 3
Reacties (48)
ik heb m’n mpeg2 encoder aangesloten. lekker analoog in digitaal vertalen… televisie zonder demand voelt nu al als oud aan… maar dit wordt een beste uitzending denk ik. ik zal op record drukken.
Ik zit klaar. Na de discussie van afgelopen week, moet ik dit natuurlijk zien.
Veel kijkplezier allen!
Hmm beetje saai.
Alleen Mei Li Vos en Femke Halsema waren interessant.
En ja hoor, ik heb gekeken. Interessant programma. Wat mij eigenlijk het meest opviel is het feit dat een Indier het woord ‘overspannen’ kent. Dat komt ook omdat ik daar onlangs door iemand anders op gewezen werd. Op overspannen. Nou wil ik overspannen zijn niet bagatelliseren, maar het zegt wel iets over het karakter van Nederland. We zijn hier niet gewend om te concurreren, om te presteren, om te excelleren. Dat komt niet alleen door onze verzorgingsstaat, die van een sociaal vangnet is verworden tot een excuus, maar ook door de mentaliteit van ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’. Mensen die willen excelleren, die willen gaan tot het gaatje, komen mede daardoor in een spagaat terecht. Lang verhaal kort makend: willen we voor onszelf en de onzen de toekomst zeker stellen, dan zal de mentaliteit moeten worden aangepast. Mensen die eruit springen mogen best gewaardeerd worden, en het sociale vangnet moet ook echt weer een vangnet worden.
Hmmm, ik klink rechtser dan ik eigenlijk ben. Misschien heb ik wel last van het Femke Halsema syndroom en wordt ik straks ook gerekend tot de VVD. Voor de duidelijkheid: ik stem Femke. Nu helemaal.
Tsja, zo kan je het ook zeggen, meneer Tim. Ben het wel een beetje met je eens.
Maagzuur!
Allemaal big heads talking english. In the land of opportunity. Dat land wat massaal uitverkoop heeft gehouden, geen dijken kan bouwen, en een steeds verder uitgeholde munteenheid heeft.
(Een call center dat nederlands spreekt. In India?)
Mij eigen ervaring is dat outsourcing voor het nederlandse bedrijfsleven maar een beperkte meerwaarde heeft. En dat kan een rete-dynamische ‘old-europe’-economie prima behappen. Nederland is de afgelopen 30 jaar gedeindustrialiseerd, en daar mekkert nu ook niemand over.
Waar de big heads ook goede sier mee maakte waren de lage lonen van hun land. Alsof die Indiers aldaar nooit meer willen verdienen.
Die mei li vos heeft half gelijk, maar ze klinkt wel als een ouwelijke zuurpruim (ambtenaar). Terwijl ze even oud is als ik.
@arieT:
“We zijn hier niet gewend om te concurreren, om te presteren, om te excelleren.”
Jawel, maar dan in groepsverband. Rete-succevol, dat kutlandje waaruit iedereen weg wil.
Als je de economische kerncijfers van de Amerikaanse economie vergelijk met de van Europa, dan weet ik wel waar ik wil wonen de komende 15 jaar. Amerika excelleert op de pof.
Ik vond Mei-li eigenlijk wel appetijtelijk.. verder was het best een aardige schets.. en, Zutman, u werkt natuurlijk in de publieke sector. Werk gegarandeerd voorlopig ;-) In de technische sector, de ICT en in de R&D zie ik wel degelijk mogelijkheden voor outsourcing.. Nederland zal nog aan de bak moeten, willen ze ook geld in het buitenland bijven verdienen
@zutman: je lijkt meer op die IT-er dan op dat meiske. een call-center dat Nederlands spreekt in India? Als jij vanachter je Dell-computer een vlucht boekt bij easyJet verwacht je toch niet bij problemen met een van de twee een nederlandstalig call-center? Helaas lijkt het erop dat we allemaal minimaal tweetalig moeten worden. Okee, niet allemaal, maar wil je een carriere in een dienstverlenende sector, dan zit er niets anders op. Maar ias dat erg.
Pfff, dan brengt “Ha ha ha America” de boodschap heel wat treffender.
Femke Halsema uitgezonderd, zag ik niemand met wie ik van baan zou willen ruilen. Wat een platte wereld.
trouwens, de laaggeschoolde arbeid is de afgelopen decennia al voor een flink deel verplaatst naar lage lonen landen.. als ik me dan toch ergens zorgen over moet maken, is het wel de positie van de laag/niet opgeleiden in onze samenleving. Die zijn nu al voor een deel kansloos en die groep wordt misschien alleen maar groter
@arieT:
Heb je je ooit afgevraagd waarom de engelse banken zoveel callcenters hebben? Omdat het engelse betalingssysteem zo verrotte archaisch is. Nu, waar bel jij geregeld je eigen nederlandse bank over? Wie excelleert er nu?
Die IT-er (ben ik ook) klonk wel wat sneu. Hij werkte vast in international banking, en van mijn ervaring kan ik zeggen dat dat inderdaad het laagste van het laagste is. Wil niet zeggen dat ie nergens anders aan de slag kon, hij had denk ik gewoon een hekel aan het werk.
Als ik last krijg van teveel Engelsheid rondom mij heen dan roep ik gewoon: “Ach, was ik maar een stekelvarken, dan stak ik een steel in me reet en ging ik lekker harken”, maar dan in het engelands. Dan heb je de kantoorgezelligheid meteen naar jouw hand gezet.
Ander probleem met dat persoonlijk excelleren is dat de gemiddelde mens dat maximaal doet van z’n 20e tot je 35e. Daarna zoek je vanzelf iets wat je zelf leuk vindt. Dat is vrij universeel. 99,9% van de mensen is geen topmanager.
ik vond die Indiërs helemaal niet flexibel. Ik vond ze niet goed wijs. Daarbij lijkt mij dat het doel van het leven niet in werken ligt. Zo hard werken als zij doen, zegt meer iets over de mate van welvaart (or in this case…lack thereof) Feitelijk werken ze zo hard om een maatschappij te creeeren waarin ze dat niet meer hoeven.
@ Zutman: heb u twee maanden geleden ( sorry hoor, het is mijn geheugen) nog horen openbaren dat u directeur bent van een middelgrote zorginstelling.. van baan gewisseld recentelijk?
@Xaviera.
Helemaal mee eens. Als je je ogen een beetje dichtkneep zag je de naaimachines in plaats van computerschermen.
Nou sik, ik heb vast geschreven dat ik directeur ben van een middelgroot instituut. Kenners weten dat komt van Simpelpee no 4: ‘Op hun pik getrapt’:
Koot: “Nou, mijn naam is dus Koot en ik ben directeur van een middelgroot instituut.”
Bie: “Dank je wel, Koot”
Een prachtig carriere-ideaal om naar te streven.
@zutman Okee, niet iedereen is een topmanager. Maar in het echt is het ook niet nodig om topmanager te zijn om te excelleren. Ook een arts of een ict-er kan excelleren. Ik vond het voorbeeld van de cobol-programmeur nogal treffend. Willen wij concurreren, en volgens ons kabinet willen we dat, dan zullen we toch eens om ons heen moeten kijken en bepalen wat we nodig hebben om te kunnen concurreren. En ja, helaas, degenen die in een touchable positie zitten zijn degenen die zullen moeten veranderen. Grappen over stekelvarkens helpen daar niet bij. Een andere mentaliteit misschien wel.
@zutman: ik merk op dat u erg flexibel bent. Dan heeft u in ieder geval niets te vrezen.
Inderdaad Xaviera en Fjord. Die Indiërs zijn totaal geen bedreiging. Nederlanders werken te langzaam? Misschien als je doel is zoveel mogelijk monnikenwerk te doen. Wij hebben inderdaad geen zin om 24 uur per dag in een callcenter te werken. Wij hebben de luxe dan ook om dat niet te hoeven doen.
Wij zijn veel meer gebaat bij softe arbeidsomstandigheden en hoogopgeleid werk. Het kutwerk doen zij wel voor ons. Zij zijn nog steeds aan het opboksen tegen de status quo maar buiten veters strikken zijn er ook andere business bij gekomen zoals callcenters. Er is echt nog niet zoveel veranderd.
@Xaviera: Dat zeg je goed. Maar dat is wel de situatie. Net als wij in NL tot de jaren zestig als een gek gewerkt hebben, doen de indiers, chinesen, filipijnen, koreanen, vietnamezen etc.. dat nu.
En vroeger waren ze ver weg, maar nu kunnen ze heel makkelijk het werk doen wat wij nu ook doen. En dat is een hele directe bedreiging die voorlopig niet weg gaat.
@zutman: volgens zijn er wel degelijk ook in NL ontwikkelingen op het gebied van outsourcing en heeft dat impact op veel banen. Ons enige voordeel is dat onze taal nederlands is, dat maakt ons een lastiger doelwit voor bijvoorbeeld indiers.
Maar veel van onze productieprocessen zijn al verplaatst. Maar erger nog is dat nu ook veel van onze kracht op het vlak van innovatie verplaatst wordt. Philips natlab heeft niet meer dezelfde plaats als het vroeger had.
En kijk vooral de video met de introductie van dhr Friedman bij zijn boek om het toekomstige effect goed te bevatten:
http://info.worldbank.org/etools/BSPAN/PresentationView.asp?PID=1507&EID=732
Gelukkig maar Zutman! Ik zag u de wekelijke bingo-prijzen al uitreiken! ( quel horreur)
Ik vraag me alleen maar af hoe het kan dat met de geweldige kansen en goede kennis, zoals ‘de pakken’ te melden hadden’, er nog zoveel armoede is in de wereld.
In Amerika is het onderhand meer regel dan uitzondering dat men twee banen heeft om rond te kunnen komen…
Steeph heeft een punt. Ook in mijn werkomgeving (grote ict-adviseur) ‘doen’ we veel met India. Door bijvoorbeeld slimme ict-ers in India in te zetten, kunnen wij onze klanten goed bedienen. Outsourcing is een feit. En omdat onze maatschappij niet erg positief staat ten opzichte van hard werken en boven het maaiveld uitsteken, gaan inderdaad ook steeds meer researchlaboratoria naar lage lonen landen. Polen is bijvoorbeeld al innovatiever dan dat wij zijn.
@arieT:
“Ik vond het voorbeeld van de cobol-programmeur nogal treffend.”
Het was dan ook borrelpraat van een big head. Want die cobol-programmeurs vind je dan ook niet. Cobol is goeddeels uitgestorven in de IT. Als je dan nog wat wilt verdienen in de IT dan moest je je 5 jaar geleden al omgeschoold hebben.
De reden dat een instelling/bedrijf cobol-programmeurs heeft, is omdat ze systemen hebben die in cobol geprogrammeerd zijn. Ze houden geen systemen in de lucht om koppige programmeurs tevreden te stellen.
Dit in tegestelling tot outsourcing, wat heel erg mode is, maar daar is men ook bezig van het terug te komen. Dan spreek ik over het nederlandse grootkapitaal, dus.
@sik: nou, ik doe wel de salarissen van een bepaald bedrijf (50 man), dus daar zit wel een kern van waarheid in :)
Ik vond het overigens niet gek, dat als je die Amerikaanse en Indiase zakenlui vraagt wat zij het beste vinden, dat het antwoord dan is: hard werken en niet overspannen zijn…
Dat is uiteraard in hun belang. Maar zij zijn niet de enige met belangen. Daarbij vond ik de randverschijnselen van de maatschappij die zij voorstellen niet duidelijk naar voren komen in de doc.
En dat kind uit India die naar de CV van de dame van de doc keek en het had over werkdagen van 12 uur (standaard) die was ook niet helemaal goed. Natuurlijk is het prima om eens hard te werken. Maar constant hard werken, je kinderen door de buren op laten voeden (of een nanny) en je man/vrouw zelden zien…dan kan je net zo goed minder geld hebben…want dat schiet niet op. Dat is niet de richting die de evolutie van de mens op zou moeten gaan denk ik.
@zutman: Dat met die Cobol mensen is iets gecompliceerder. Die zijn er nog omdat het nog niet rendabel is om de systemen die met cobol draaien te vervangen door nieuwe systemen (en tegelijkertijd de cobolmensen af te kopen want de meeste kunnen zich niet realistisch meer omscholen na hun 50ste).
Voor bijvoorbeeld banken in west europa is dit inmiddels een concurrentie nadeel geworden. Nieuwe banken in met name oost europa kunnen starten met een schone lei en stappen gelijk in gestandaardiseerde nieuwe systemen (vaak op Java gebasseerd).
Daarmee worden de andere banken gedwongen sneller hun oude systemen (legacy voor de insiders) te gaan vervangen en alsnog de cobol mensen de deur uit te doen.
De vraag is alleen of dat nu echt veel impact heeft. Een groot deel van de cobol generatie staat toch al op de nominatie om met vervroegd pensioen te gaan. De tijdslijnen zullen min of meer samenvallen.
In die zin heb je wel een punt dat het niet zo’n goed voorbeeld was.
Maar er zijn nog voldoende andere expertises in IT land die in een hoog tempo aan het verouderen zijn.
@Xaviera: Hoe eens ik het ook met je ben dat het inderdaad waanzin is om twaalf uur per dag te werken en je kind aan een nanny over te laten, is dat wel wat een groot deel van de bevolking van landen als India en China er voor over heeft om hun welvaart (en daarmee de kansen voor hun kinderen) te laten groeien.
Die trend zal vast ook wel een keertje keren (net als in Japan) maar dan zijn we dertig jaar verder.
@Xaviera
Daar heb je een goed punt. De economie heeft niets aan een samenleving met een uitgehold sociaal leven. Daar vergist men zich nogal eens in.
@steeph:
Ik heb ook niet gezegd dat het niet bestaat, en dat het totale onzin is, het is een normale ontwikkeling. Een ontwikkeling die van alle tijden is. Scheepsbouw: weg. Kolenmijnen: weg. Industrie: weg.
Is dat een ramp gebleken?
(Kom alsjeblieft niet met Fiedman, van die vent krijg ik ook jeuk.)
@steeph:
“Maar er zijn nog voldoende andere expertises in IT land die in een hoog tempo aan het verouderen zijn.”
Dat is altijd zo geweest. We werken niet meer met ponskaarten, maar tegelijkertijd blijft een computer op zich een simpel ding: er gaat informatie en 220/380 volt in en er komt andere informatie uit. Hoe dat gebeurt is hangt iedere keer weer af van de IT-mode du jour. 10 jaar terug waren het de 4GL talen,OO/java is nu groot, over vijf jaar is het weer wat anders.
Wat je zegt over die banken, dat kun je ook anders uitleggen. Een groteorganisatie neemt ballast mee. Een nieuwe concurrent heeft die ballast niet, maar met grootte komt ook een marktpositie die voordelig is. En het is mogelijk om IT-systemen langzaam om te vormen, ook in grote organisaties. Maar daar heb je lange-termijnvisies voor nodig, maar daarvoor is de managementcultuur in veel bedrijven niet langdurig genoeg voor.
@steeph: Ik had al door dat we het in principe eens waren :) Wilde het gewoon even kwijt…
Wat wel weer ouderwets en links-Stalinistisch is is om alleen het negatieve karakter ervan te benadrukken. Het feit dat je tegenwoordig als hogeropgeleide dan weer 5 jaar in Amerika, dan weer 5 jaar in Zuid-Frankrijk, dan 5 jaar in Hongkong of Tokyo kunt werken en wonen is toch heel wat aantrekkelijker dan een een 20-jaar hypotheek doorzonwoning in Purmerend, als je het mij vraagt.
Twede voordeel is dat door lagere kosten, het algehele consumptieniveau omhoog kan, dat betekent ongeveer 2 keer op vakantie ipv 1, 2 tvs ipv 1, een extra mobieltje met video, lekker buiten de deur eten, een WK ticket surprise voor de vrouw, een computer voor elk gezin, etc. Kan iemand onder de linkswolliggesokte kameraden mij de nadelen hiervan nog eens uitleggen.
Verandering is verre van gratis. De vraag is dan ook: Wie gaat de kosten dragen van zoveel dynamiek, wanneer de werknemer zich financiëel moet eiken aan de laagste globale norm, maar op het gebied van scholing aan de hoogste norm?
Ik heb zo het vermoeden dat ook deze eenzijdig opportunistische ideologie niet zo’n heel lang leven is beschoren. Leuk geprobeerd weer, dat wel.
@Xaviera: Okay :-) En dat “kwijt willen” begrijp ik goed. Een beetje als heel hard van de daken roepen tegen de wereld “hallo!!!! wakker worden!!! je vergooit je kostbare leven aan de verkeerde dingen!!!” Zoiets.
@Caprio: Wat mij betreft is het geen negatieve ontwikkeling op zich. Waar ik me zorgen over maak is de trage reactie hier in NL op die ontwikkeling en daarmee de lange termijn mogelijk negatieve gevolgen voor de economie. Terwijl het zo makkelijk te voorkomen is.
Pardon: ijken.
@caprio:
5+5+5=15 jaar. zie mijn opmerking over 15 jaar excelleren.
Wedervraag: zou je het ook tot aan je pensioen willen doen? En waar wil jij je kinderen laten opgroeien?
@zutman: kinderen krijgen is zo ouderwets man, maar als je er dan toch een paar krijgt per ongeluk, dan neem je ze toch gewoon overal mee naartoe? Talen worden essentieel om al die ge-outsource businesses te laten samenwerken, en cultureel begrip is wel zo handig.
Ook pensioen is vreselijk ouderwets, maar ik heb er geen enkele moeite om het tot mijn dood zo te doen hoor. bovendien kun je je pensioen als je dat tot je ongeluk dan toch hebt, in de nieuwe wereldmaatschappij lekker goedkoop uitzitten in een warm, arm land, ipv een dure, gehaaste maatschappij, waar iedereen maar zit te zeuren, bang te wezen, te vrezen, te verrechtsen, lekker relaxed in Suriname? De verzekeraars zullen tzt toch wel ook de zorg geoutsourced hebben zeker?
Het was een mooie uitzending. Ook mooi kwa beeld, rust en muziek.
Vraag mij wel af of de doorsnee burger begrijpt waar het over gaat. Ik ken nog steeds veels mensen die weinig heil in Internet zien. Ze ontkennen het bijna.
Een belangrijk punt wat naar voren kwam was dat de politiek dit soort veranderingen nooit begrijpt en ook nooit ziet aankomen. Maar kijk ook naar de geschiedenis, telkens begrijpt de overheid niets van de veranderingen in ons rechtssysteem hierdoor en gaan bedrijven een grotere rol spelen in de veranderingen dan iedereen wil, zij nemen de rol van de overheid over en bepalen de wet.
Ik werk samen met een Hongaar. Als ik een klus aanneem uit Engeland tegen Britse Ponden dan ben ik slechter af dan als ik mijn Hogaarse maatje die klus laat aannemen, want in Hongarije is de wisselkoers gunstiger. Kunnen we onderling zonder BTW factureren, iets wat niet eens binnen Nederland kan. Het voordeel van globalisering?
@zutman 6 en arieT 9,
Toen ik problemen met m’n IBM had, belde ik met een callcenter. Ik werd netjes in Nederlands te woord gestaan, door een dame in Ierland (Het lagelonenland van Europa).
Hoewel ik de uitzending erg goed vond zijn er diverse aanvullingen op te maken.
Door het Internet en de globalisering komt er iets nieuws naar voren: The Long Tail.
De Lange Staart wordt veroorzaakt door de toename van het aantal produkten wat beschikbaar is bij een afname van verkoop. Maar aangezien de productiekosten behoorlijk omlaag zijn gegaan de aflopende tijd, hoeft dit geen probleem te zijn. Het resultaat is dus een toename van kleine bedrijven met een lage afzetmarkt.
Ik vond dat bij deze uitzending met name multi-nationals aan bod kwamen die deals hebben met India etc. Maar een goed voorbeeld van globalisering kan ook een eenmansbedrijf zijn, die via Internet klanten heeft wereldwijd.
Als we nu gewoon besluiten dat wij hier in Europa rijk blijven, dan mogen die Indiërs door hard werken ook best rijk worden.
Geen gezeik… iedereen rijk !
@Toni (#40) Geweldig toch! Dat werkt dus ook. Men is al verder dan ik dacht… Ik ken toevallig iemand die bij de helpdesk van een luchtvaartmaatschappij werkt. Boek je via internet en heb je een vraag, dan kom je bij hun uit en wordt je (zo veel mogelijk) in je eigen taal te woord gestaan. Deze lui zitten overigens in Nederland en bedienen heel Europa. Zo veel mogelijk met native speakers.
Ik vind het prachtig allemaal.
en de globalisering is heerlijk als je online een kaartje wil bestellen voor een optreden in Londonvan een van je helden:
http://melodiefabriek.nl/2006/01/23/london-the-dutchies-are-coming/248
Wonderbaarlijk hoe de “grote mannen en vrouwen” vol trots vertelden dat ze kunnen chatten en bellen! Sorry hoor, maar uit welke oertijd stammen ze?
Verder vertellen de Indiers dat ze keihard werken om hun economie overeind te helpen (want zichzelf helpen ze naar de vernieling). Ook iets wat stamt uit de vorige eeuw toen wij na de 2e wereldoorlog ook keihard moesten werken.
Dus tegen de tijd dat ze zijn waar wij in Nederland nu zijn, zal onze economie al weer veranderd zijn. In dat opzicht vond ik alle voorspellingen nogal leeg.
Het enige spannende aan de uitzending vond ik dat mensen blijkbaar bereid zijn om hun sociale leven op te geven voor een bak geld die ze toch niet uit kunnen geven. Misschien een leuk zakcentje voor de oude dag. Tenzij het niet gaat zoals je denkt….
Inmiddels heb ik me maar s verdiept in het poten van aardappelen. Mocht de economie in Nederland ten onder gaan, kom dan bij mij een zak frieten halen…
@Thomaz
Weet je ook mayonaise te maken ?
Tegen die tijd ben je zo blij met friet, dat je de mayo niet eens mist.. ;)