Het Einde van de Geschiedenis

Toen Francis Fukuyama in 1989 zijn befaamde boek ‘The End of History’ schreef, leek het een typische bestseller uit de States te zijn: een volume om kopieen te verkopen dat een populaire gedachte verwoordde maar over enkele maanden alweer achterhaald zou zijn. Echter, dat was gerekend buiten de waard. Want inmiddels lijkt het boek meer invloed te hebben gehad dan te hopen viel, en zit het hele stel Fukuyama-gelovigen inmiddels in het Witte Huis, die allemaal in de Self-Fulfilling Prophecy van hun profeet geloven. Dus moest Irak bevrijd worden en de geschiedenis zal haar einde bereiken wanneer de de gehele Axis of Evil is verwijderd, en er pro-Amerikaanse liberale democratische regimes van Teheran tot Noord-Korea huizen.

Maar er wijst meer op een Einde van de Geschiedenis. Het beginsel van de Westerse democratie werd in 1948 geformuleerd middels de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Die lijken in het Westen nu grotendeels verwezenlijkt en daarmee lijkt de Existentiele Crisis in het Westen opgelost te zijn. Met die oplossing van de existentiele crisis in het Westen lijkt er ook een einde te zijn gekomen aan de door Marx geformuleerde theorie van de klassenstrijd als historisch principe, en met de oplossing van de klassenstrijd is de democratie overbodig geworden. Als bewijs daarvoor mag gelden dat het Westerse stemvee nog maar nauwelijks gemotiveerd is om deel te nemen aan het politieke proces dat immers inhoudsloos geworden is. Bij de Europese Verkiezingen kwam slechts 40 opdagen, terwijl bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer de opkomst in de laatste 20 jaar daalde van bijna 90% naar nog geen 80%, met een kleine opleving als gevolg van de moord op pedofascist Fortuyn, dat iets weg had van een existentiele bedreiging.

Maar de invloed van Fortuyn is niet blijvend geweest en inmiddels is de politiek weer aan haar historische einde. Desondanks, is de ‘kloof tussen burgers en politiek’ niet het gevolg van ‘wollig taalgebruik’ of ‘een gebrekkige visie’, maar een historisch succes van de politiek in Nederland: de complete oplossing van de existentiele crisis, en daarmee van de democratische politiek met als doel een opkomst percentage van 0% bij de volgende verkiezingen.

In de VS is inmiddels de betrokkenheid en het belang van de politiek weer sterk toegenomen juist, Al-Qaida, de oorlog in en bezetting van Irak en Republikeinse rhetoriek, doen de meeste Amerikanen geloven dat het land in een gevecht om leven en dood verkeert. Dat moet haast wel in Nederland ook kunnen, moet er zijn gedacht, en dus zitten we midden in een oranje-rood-groen cyclus van terrorische dreiging en een nerveuze politie, die geen idee heeft wat de bedoeling is van deze kunstmatige reanimatie van de Nederlandse politiek. Was de Nederlandse politiek juist op sterven na dood, was elke existentiele crisis in de geschiedenis dankzij de sociaal-democratie opgelost, was de kunstmatige existentiele crisis van het neo-fascisme die ‘buitenlanders’ als bedreiging voor het voortbestaan probeerde te formuleren weggeebt, krijgen we dit: een kleurencode voor de kleurenblinde massa. Ik verlang soms zooo terug naar het Einde der Geschiedenis!

Links:
Opkomst percentages bij Verkiezingen
Universal Declaration of Human Rights (1948)
Francis Fukuyama – The End of History [Amazon]