Deutschland über Alles en Allah is groot

De geschiedschrijving is Adolf Hitler niet gunstig gezind, hij is een anti-symbool voor gelijke rechten, vrijheid en democratie, kortom de liberale waarden die in de huidige westerse maatschappij niet aan twijfel onderhevig zijn. Tegenwoordig leren onze kinderen op school dat ‘Hitler’ heeft kunnen gebeuren door een gebrek aan democratische instituten en tradities, anti-semitisme en de macht van een terreur-bewind. In demonstraties voor en tegen van alles en nog wat, lezen we leuzen als ‘Sharon=Hitler’, ‘Bush=Hitler’, ‘Al-Qaida=Hitler’, ‘Arafat=Hitler’, ‘Fortuyn=Hitler’, ‘Canadese zeehondenknuppelaars=Hitler’ etc.

Ondanks of vanwege mijn historische achtergrond ben ik echter altijd een falikant tegenstander van historische paralellen geweest, en geloof ik nauwelijks dat men van de geschiedenis leert. Desondanks zijn historische parallellen soms even verleidelijk als misleidend, zoals in het geval van een vergelijking tussen de Nationaal-Socialistische bewegingen in het begin van de twintigste eeuw en de radicaal Islamitische bewegingen aan het begin van de een-en-twintigste eeuw. Wat opvalt bij een nadere analyse van fenomenen die kenmerkend zijn in beide bewegingen is opmerkelijk, en misschien leert de geschiedenis in dit geval ons wel iets: soms zijn radicalen niet slechts radicaal vanwege armoedige omstandigheden, maar vanwege onuitroeibare vooroordelen en fanatisme.

Wat zijn de opmerkelijke overeenkomsten tussen Nazis en radicale Islamieten?
– ‘volkisch’ vs. ’tribal’,
– steun van religieuze instituten,
– weerzin tegen modernisering en democratische maatschappij,
– cultivering van de dood als ultieme offering,
– verering van een leider,
– anti-semitisme,
– destructief,
– de aartsvijand,
– mannelijke verbroedering als strijders.
Dit zijn slechts de meest opvallende overeenkomsten die in eerste instantie opvallen.

– ‘volkisch’ vs. ’tribal’
Al aan het einde van negentiende eeuw ontstonden er in Duitsland allerlei groepjes en clubjes die het ‘volkische’ element van de Duitse cultuur verheerlijkten als het eigenlijke karakter van het Duitse volk. Diezelfde hang naar de een samenleving die doet denken aan Rousseau’s Gouden Natuur tijd, vinden we nu ook in de radicale islam, waar de conservatieve stammen samenleving als eigenlijke samenlevingsvorm van de Islam wordt beleden.

– steun van religieuze instituten
Beide bewegingen zijn sterk afhankelijk van een irrationele geestestoestand van de mens, een transcendente identificatie waarin het individu in staat is zich te identificeren met de massa, een massapsychose. Misschien daarom wel waren religieuze organisaties als de katholieke kerk wel zo sympathiek tegenover het fascisme. In 1922 sloot de Roomse kerk een duivelsverbond met Mussolini, terwijl in 1933 Paus Pius XI een overeenkomst met Hitler sloot, die Duitse priesters gehoorzaamheid aan Hitler gebiedde. Diezelfde nauwe verwovenheid tussen religieuze instituten en radicale politieke leiders is waar te nemen tussen Islam en vrijwel alle dictaturen in het Midden Oosten, en het ultieme verbond tussen Taliban en Al-Qaida.

– weerzin tegen modernisering en democratische maatschappij
De ideologie van zowel Nationaal-Socialisme en radicale Islam richt zich vooral tegen de modernisering van de maatschappij en de bedreiging van de traditionele maatschappij. Terwijl de volkische bewegingen in de vroege Duitse eenheidsstaat zich richten tegen de vervreemding en ontaarding door een verregaande industrialisatie, ziet de radicale Islam de ‘verwestelijking’ als oorzaak in een verlies van normen en waarden.

– cultivering van de dood als ultieme opoffering
Nietzsche werd door veel Duitse Nationaal-Socialisten als de filosoof van het ware Duitsland gezien. Niet in de laatste plaats vanwege Nietzsche’s theorie van vernieting als voorwaarde voor de schepping van de ware grootheid. De ‘filosoof met de hamer’ wordt zeer tegen zijn eigen zin nog steeds door velen hierom geidentificeerd met de Nazi’s. Het waren filosofen als Jacob Boehme die zijn ideeen zich eigen maakte in het motto ‘Stirbe und Werde’. Diezelfde cultivering van de dood als ultieme opoffering zien we terug bij radicale Islamieten die als hoogste ideaal het martelaarschap nastreven, wellicht niet in de laatste plaats vanwege de 122 maagden die hun bij aankomst in de nieuwe wereld te wachten staan.

– verering van een leider
Waar Hitler de onbetwiste leider van de Nazi’s was, is diezelfde leider-verering terug te vinden bij radicale Islamieten. Zij vereren Mohammed in de eerste plaats als voorbeeld in het leven, maar ook leiders als Osama Bin Laden worden door velen blindelings als verlosser aangemerkt. Ook Christenen zien in de vorm van Jezus Christus een ideaal voorbeeld hoe de mens dient te leven.

– anti-semitisme
Zowel het nationaal-socialisme als de radicale Islam staan sterk onder de invloed van een vorm van anti-semitisme. De oorzaak hiervoor zit dieper dan simpelweg de Israelische bezetting van Palestina of 1000 jaar anti-semitische lithurgie. De Joden zijn een ‘zuiver’ ras en uitverkoren. Dat deze claim vooral berust op een geloof in een zelf-verzonnen G-d doet er niet toe, zeker niet omdat zowel de Bijbel als de Koran, slechts een afgeleide zijn van de Torah. Deze afkeer van Joden raakt een snaar die zeer diep en strak gespannen staat in de menselijke psyche, en is een fascinerend verschijnsel.

– destructief
Beide ideologien zijn uitermate destructief en in laatste instantie zelf-destructief. Dit ondanks het feit dat beide in eerste instantie juist beogen om een verloren eer en eigenwaarde te herstellen. Maar dit herstel wordt slechts bereikt door een vernietiging van de vijand die de oorzaak is van de beleving van ontering en vernedering. Uiteindelijk echter is deze strijd om ten koste van de vijand de geschonden eer te herstellen inherent zo destructief dat zij ten koste gaat van haar zelf.

– de aartsvijand
Beide groeperingen scheppen een beeld van een aartsvijand. In beide gevallen zijn de Joden de aartsvijand nummer Een. Maar terwijl de Duitsers na Napoleon, de oorlog van 1871 en de Eerste Wereld Oorlog de Fransen als aartsvijand hadden, zo kent de radicale Islam Amerika als aartvijand nummer Een.

– mannelijke verbroedering als strijders
Er bestaat een eigenaardig verlangen naar mannelijke verbroedering in beide organisaties. Deze homo-erotische neiging van radicale Islamieten en rechts-radicalen heeft mij altijd enorm verbaasd, en ik ben niet goed in staat om haar te ontleden. Natuurlijk ontbreekt mij hiervoor ook de tijd, aangezien wij ons op Sargasso vooral met dikke tieten bezig houden.

CONCLUSIE
Al met al is de historische parallel tussen het Nationaal Socialisme en de radicale Islam opvallend. Opvallend genoeg, niet om verregaande conclusies aan te verbinden of er een historische wetmatigheid in te ontdekken, maar genoeg om ons af te vragen of er misschien hier sprake is van een psychologisch karakter. Bestaat er zoiets als een psychologisch karakter van het repressieve, homo-erotische, impotente en mannelijke type, die zowel in radicale Islamieten als rechts-radicalen terug te vinden is? Misschien zijn we gestuit op een gedeelde eigenschap die beide groepen met elkaar kunnen verbroederen?