Democratie zonder hoop in de Maghreb

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

UPDATE (9 April): Bouteflika herkozen met 83.5%
maw: het Westen is weer gesust tot 2009, lang leve de democratie en de strijd tegen het terrorisme!

Democratie in de Maghreb regio (Marokko, Algerije, Tunesie) zijn schijnvertoningen, die niet meer doen dan een stille hoop koesteren bij de bevolking. En hoewel Europa een enorm belang heeft in deze regio lijkt de Maghreb gehuld in een nevel van collectief Europees stilzwijgen. Vandaag, 8 April zijn er presidents verkiezingen in Algerije. Meer dan 120 internationale waarnemers controleren de verkiezingen, waarin de door de militaire dictatuur aangewezen president Abdelaziz Bouteflika 5 opponenten tegenkomt.

Terwijl we deze week de meer dan 500.000 slachtoffers van de Rwandese genocide herdenken, zijn de verkiezingen ook een moment waarop Europa zich dient af te vragen in hoeverre ze mede-schuldig is aan de genocide die zich in Algerije voltrok toen in 1992 gehouden verkiezingen door het leger ongeldig werden verklaard. In deze ‘zwarte nacht’ van Algerije werden tussen de 100.000 en 200.000 Algerijnen vermoord. Volgens het leger waren deze moordpartijen en liquidaties het werk van de Islamitische terroristen zoals het Islamitische Bevrijdings Front, volgens vele ingewijden echter gaat het leger schuil achter de executies. Zo werden voor 1995 veel journalisten die zich openlijk tegen het regime keerden vermoord, en keek het leger toe bij de massamoord van 1997 in Benthala.

Het leger beweert ondertussen de terroristen onder controle te hebben. Het verzet is na de moord en gevangenname van haar leiders uiteengevallen in kleine groepjes die in het grensgebied met de Afrikaanse buurlanden en Marokko zwerven en af en toe nog een groep Westerse toeristen voor losgeld gijzelen. Terwijl de Marokkaanse koning Mohammed VI het beleid van Hassan II volgt: cosmetische hervormingen die het Westen en het volk zoet moeten houden, is het maar de vraag of het buurland Algerije daadwerkelijk van plan is democratische hervormingen door te voeren. Dat het in het belang is van Europa dat deze twee dictaturen democratische hervormingen doorvoeren moge blijken uit de volgende overwegingen.

1. Eurabia
Europa onderging de laatste 30 jaar gestaag een proces waarin het van een monotone blanke, christelijke cultuur veranderde in een cultureel diverse cultuur, een proces typisch voor post-industriele maatschapijen. Een groot aandeel van de nieuwe Nederlanders bestaat uit Marokkanen. Terwijl de Moslims in 1452 teruggeslagen werden aan de poorten van Wenen en in 1492 van het Iberische schiereiland werden verdreven, zijn de Moslims in de 20e eeuw onlosmakelijk en onomkeerbaar deel van de Europese samenleving: bijna 10 miljoen Turken, een half miljoen Algerijnen in Frankrijk, terwijl in Amsterdam alleen bijna 60.000 Marokkanen wonen. Met andere woorden, er bestaan tegenwoordig onuitwisbare bloedbanden tussen Europa en de Maghreb regio.

2. Economische belangen
Daarnaast bestaan er de economische banden. Niet alleen ondersteunen vele immigranten familie in de landen van herkomst, Marokko en Algerije zijn rijk aan grondstoffen. Toen aan het einde van 19e eeuw bleek dat Marokko rijk aan mineralen was, viel de koloniale mogendheden plotsklaps over elkaar heen om het kleine gebied dat tot dan meer dan 400 jaar onafhankelijk was gebleven in te lijven. Met name Duitsland en Frankrijk struikelden in die jaren rond 1871 over elkaar heen. En terwijl Marokko dezer dagen zelf gebruikt maakt van de koloniale methode om de Westelijke Sahara te onderdrukken vanwege de enorme fosfor reserves, heeft het Westen met Frankrijk voorop tot nu toe altijd de pro-Westerse militaire dictatuur ondersteund vanwege de Gas-reserves die de 2e grootste in de wereld vormen.

3. Anti-Terreur
Na de bomaanslagen in Casablanca, de aanslag van 11 Maart in Madrid en de eerdere aanslagen in de VS van 9/11 is het duidelijk geworden dat het terreurnetwerk veel steun ondervind in Saudische, Algerijnse en Marokkaanse radikale Moslim kringen. De strijd tegen het Terrorisme is volgens Bush dan wel een simpele strijd: je bent voor of tegen de VS, voor of tegen vrijheid, maar die simplificatie doet geen recht aan de complexe werkelijkheid van terreur. De enorme armoede en gebrek aan ontwikkeling in Marokko, het gebrek aan politieke invloed in de Maghreb, en de door het Westen gesteunde regimes omwille van de economische belangen, wakkeren terreur vanuit deze specifieke regio aan. Economische ontwikkeling en democratisering zou een belangrijke stap in de strijd tegen de voedigsbodem van terreur zijn.

Ondanks deze belangen van Europa in de Maghreb, is Europa maar in de marge geinteresseerd in democratische en democratische ontwikkeling in de Maghreb. De bevolking aldaar is ondertussen uitzichtloos en apathisch. Dat de verkiezingen in Algerije vandaag meer zijn dan een cosmetische operatie om critici de mond te snoeren, valt te betwijfelen, hoewel ik het van harte hoop. Misschien dat wanneer volgend jaar de viering plaats vindt rondom 400 jaar Marokkaanse Nederlandse banden, de interesse in de Maghreb in Nederland enigszins toe zal nemen.

Links:
BBC – Algerian Leader eyes polls
Le Monde-Diplomatique – Algiers
Le Monde-Diplomatique – Maroc
The Battle of Algiers – the Movie
400 jaar Marokko-Nederland
De Marokkaanse binnenlandse politiek onder Koning Hassan II van Marokko (1961-1999)
Maghreb Online – Discussie Forum

0

Reacties (19)

#1 Carlos

Ah! we doen het weer!
Net op tijd voor de Algerijnse verkiezingen!

  • Volgende discussie
#2 Carlos

Het zou voor Algerije al veel schelen als er weer gewoon europeanen op bezoek zouden gaan, zodat het culturele en economische isolement wordt doorbroken. Redelijk verlopen verkiezingen zijn hiervoor een voorwaarde.

Ik heb opzich wel vertrouwen dat Noord-Afrika zich uitzichzelf zal kunnen democratiseren, maar dan moeten er ook wel snel EU-samenwerkingsverbanden worden gerealiseerd (zijn er al veel met Marokko).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Carlos

Ghadaffi heeft een ommezwaai gemaakt, nu moet Algerije nog wat normaliseren. In Marokko heb ik het volste vertrouwen, de hervormingen daar zou ik niet kosmetisch wilen noemen. Ben-Ali van Tunesie doet nog wel een beetje raar over internet, maar ook daar is democratisering niet te stuiten. Toen ik in ’99 in Tunis was kon je er naar de film Boogie Nights (over pornosterren in de jaren ’70) en waren de hoofddoekjes in de minderheid (en dat vinden we toch allemaal een goed gegeven?).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Grobbo

Tunesie is goed bezig inderdaad. Het land is behoorlijk stabiel en liberaal voor een islamitisch land.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Carlos

Precies, en iedereen is er zo tevreden dat Ben-Ali meestal 99% van alle stemmen krijgt! :-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 ALO

Met dank aan Caprio voor het verhaal.

Ik wil in dit verband graag wijzen op een dubbelaflevering van Tegenlicht. Deze begon met een speurtocht naar de identiteit van een verdronken bootimmigrant, die was aangespoeld op een strand in Italie (Sicilie?). Behalve dat het een zoektocht vol verrassingen was gaf het ook een aardig inzicht in het wel en wee in Tunesie. Een land waar we (ik in ieder geval) inderdaad te weinig van af weten.

Een rijke regio (Europa) zet een hek om het gebied. Zonder werkvergunning kom je er niet in. De belangen van de tuinbouw aan de grens (Italie, Spanje) en de belangen van de buitenlanders (in het eigen land is geen werk) vallen samen. Tunesiers maken de oversteek om gedurende beperkte tijd in Italie te werken. Ze denken dat die meiden van de Italiaanse zenders daadwerkelijk over straat lopen. Na een tijdje gaan ze weer terug om met het verdiende geld een eigen bedrijf op te zetten. Dat mislukt natuurlijk en dus… enzovoorts.

Zoals het hoort staat de documentaire
online.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 ALO

Carlos,
wil jij de BB-code een handje helpen? (Carlos zegt : yep!)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 ALO

dank je

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Carlos

Ik heb de documentaire ook gezien, was best aangrijpend zo af en toe. Het lijkt me een eerlijke oplossing als de EU gaat werken met seizoenscontracten voor noord-afrikaanse werknemers, de tuinbouw in Spanje en Italie is nu toch al vergeven van de illegale maghrebianen. Vrij verkeer van arbeid en RAI Uno afschaffen natuurlijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 hadj

Als marokkaan, gelijk heb je!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Carlos

Kijk een engelstalig nederlog van een marokkaan! Dat zijn nou weer eens de mooie verrassingen van het internet!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 bicat

Jahaa, dat Internet is een prachtige uitvinding van Francisco van Jole, nietwaar?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Carlos

Over die rooie update: niet zo pessimistisch caprio!
Je moet meer naar het NOS Journaal kijken die zijn erg hoopvol over de democratie in Algerije.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Mdk

Flauwekul post! De laatste keer dat er echte verkiezingen waren, wonnen de islamisten. Daar heeft de toenmalige Algerijnse regering mbv Europa (Frankrijk) en de VS een stokje voor gestoken. Nou en dat heeft algerije toch wat goeds gebracht?! je update klinkt lekker cynisch, maar wat had je dan gewild?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 caprio

Pardon Carlos/MdK, dit is echt de grootste onnozele onzin reactie die je maar kunt verwachten, jullie kunnen met zijn twee zo de Republikeinse partij in. Wat ik graag had gezien, waren eerlijke verkiezingen, waarin de Islamisten eerlijk zouden kunnen winnen en een regering vormen. Wat ik had gewild was een Turkije scenario, waar de Islamisten een regering konden vormen en hervormingen konden doorvoeren. In Turkije hield de NOS haar hart vast na de verkiezingen, de ISLAM AAN DE MACHT, mijn christelijke god wat nu!!! Tering, wat een ontzettende arrogante imperialistische reactie van jullie en de NOS. Nu zakken jullie 5 meter onder de grond in mijn achting, met jullie culturele in slaap gesuste arrogantie. Hoe geinformeerd denk je dat de NOS is inzake deze?? Die plukken alles regelrecht van AFP/AP lijn, denk je werkelijk dat die zelf enige kritische kijk hebben genomen in de zaak?? Jullie snappen blijkbaar niet hoe de moderne media werken. Moderne journalisten zijn geen kritische intellectuelen meer zoals vroeger, het zijn gemiddelde HBOers die niet in staat zijn tot kritische zelfreflectie, kijk naar de GeenStijl figuren, zo gecompromitteerd als de nete, zonder enige capaciteit voorbij de feiten, in de moderne journalistiek ontbreekt de notie van een culturele relativiteit. Waarschijnlijk is de reactie van de NOS een regelrechte copie van de reactie van Buitenlandse Zaken. Ongelofelijk dat jullie als het om islamisten gaat blijkbaar democratie geen goeie oplossing vinden, onnozel christelijk bourgeouis tuig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 caprio

Hoopvol? Als je de gemiddelde Algerijn naar zijn mening vraagt zijn ze volkomen apathisch tov veranderingen en democratische hervormingen, dat de NOS zegt en jullie geloven dat men in Algerije even hoopvol is als de NOS, is werkelijk een van de grootste onnozele reacties die je je kunt voorstellen. De apathie en onverschilligheid tov veranderingen in Algerije momenteel is DE voedingsbodem voor radicalisering.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Carlos

Ondanks alles, heb ik niets gehoord van ernstige onregelmatigheden rondom die verkiezingen? Waren er internationale waarnemers aanwezig?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Carlos

…en als je bedenkt dat de islamisten juist verantwoordelijk waren voor al die moorden dan is het misschien ook wel logisch dat ze niet verkozen worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 caprio

Beste Carlos, dat is de regeringsversie die je hier verwoord, ik heb je al eerder gewaarschuwd dat je voorzichtig moet zijn, met door militaire regimes uitgevaardigde persberichten en onderzoeken.

  • Vorige discussie