Van rechts naar links

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Hieronder een stuk van Peter, dat eerder verscheen op zijn eigen weblog.

Arlen Specter (Foto: Wikimedia Commons)

De Republikeinse Partij moet nog bekomen van Obama’s verkiezingsoverwinning en krijgt opnieuw met een verlies te maken. De Republikeinen sloegen een nog rechtsere koers in, als antwoord op Obama’s zege, en dat is niet naar ieders democratische zin. De Republikeinse senator Arlen Specter stapt nu over naar de Democraten, waarmee de Democratische meerderheid in de Senaat wordt versterkt.

Een gemiddelde kiezer heeft het soms al moeilijk genoeg de politicus van zijn keuze te vinden, maar wat moet je met politici die van politieke kleur wisselen? In Nederland komt dat ook voor. Niet zo vaak als in sommige andere landen, maar vooral de laatste dertig jaar is het ook hier in de mode. In de totale parlementaire geschiedenis wisselden ruim vijftig politici van partij. Voor een groot deel was dat te danken aan afsplitsingen.

Ruim dertig keer richtten politici eigen partijen op, nadat ze hun oorspronkelijke politieke nest hadden verlaten. In een aantal gevallen leidde dat tot nog verdere splitsingen. Zo hebben we in de recente geschiedenis kunnen zien hoe uit Leefbaar Nederland de LPF voortkwam, die op haar beurt ook aardig wat dissidenten kende, die dachten met een eigen partij of ‘groep’ aan de parlementaire bak te kunnen komen. Beroemd, berucht zo u wilt, zijn natuurlijk ook de jongste bewegingen van Wilders en Verdonk.

Maar hebben we ook rechtse politici die een bocht naar links maken? Jawel, maar het is een minderheid. De meesten, 22 in totaal, bleven in hetzelfde segment hangen. Jet Bussemaker stapte van GroenLinks over naar de PvdA, Femke Halsema deed het precies andersom. De keuze rechtsaf te willen, maakten twintig politici. Pim Fortuyn dwaalde van PvdA, via CDA naar VVD. Met Leefbaar Nederland als tussenstation, richtte hij tenslotte zijn eigen LPF op. Gerrit Zalm was ooit PvdA’er, maar switchte naar de VVD. Slechts tien politici sloegen linksaf. Onder andere Hein Roethof die de VVD inruilde voor de PvdA en Jaap Boersma die het CDA verliet en zich bij de sociaaldemocraten aansloot.

Politici die van kleur verschieten, heb je daar nou wat aan? De politici die overstapten van de ene bekende naar de andere gevestigde partij hebben, naar mijn weten, nooit voor electorale verschuivingen van enig belang geleid. Dat geldt wel voor diegenen die voor het zelfstandig ondernemerschap kozen. Die trokken telkens genoeg stemmen om, al was het soms voor beperkte tijd, een of meerdere zetels te scoren. De overstap van de Amerikaanse senator betekent geen verbreding van het politieke spectrum. Het helpt Obama wel in de Senaat. In Nederland betekent het, dat de politieke diversiteit redelijk groot is.

Het lijkt er de laatste jaren sterk op dat de mainstream-kiezer wel pap lust van politici die voor zichzelf beginnen. Was dat verschijnsel nou de enige magie die kiezers trekt, dan wordt het tijd dat ter linkerzijde ook eens hier en daar een eigen toko wordt geopend. Helaas zijn minder democratische sentimenten het leidmotief. Waar is de Nederlandse Obama, die de rechtervleugel leegzuigt?

Reacties (14)

#1 frank

Waar is de Nederlandse Obama, die de rechtervleugel leegzuigt?

Meer nodig dan ooit!

Mvg

  • Volgende discussie
#2 kropotkin

@1: Waar is de Nederlandse Obama, die de rechtervleugel leegzuigt?

Zo simpel … Stoppen met het tolereren van religieuze, vnl islamitische, intolerantie, stoppen met het racisme om islamkritiek te koppelen aan huidskleur of afkomst, het probleem van de marokkaanse kutjeugd normaal aanpakken ipv het antropologisch proberen op te lossen, wat minder struisvogel- en andere-kant-opkijk neigingen en terug naar de vrijzinnige roots … en hop daar heb je je rechtervleugel leegzuigende Nederlandse Obama.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Bismarck

Obama is voor Nederlandse begrippen nog best rechts. Hij zou het vermoedelijk goed kunnen vinden met van der Vlies op veel punten en op andere waarschijnlijk het beste met Rutte.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Martijn

Het is meer zo dat Arlen Specter op zijn plek is gebleven en dat de Republikeinse partij naar rechts is gegaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Cerridwen

@Bismarck: dat verhaal hoor je vaker, maar lijkt me een mythe. Het is duidelijk dat je te weinig amerikaanse blogs leest. Obama is progressiever in zijn analyses dan menigeen aan de linkerkant van het politieke spectrum. Milieubeleid, bijvoorbeeld. Obama bekijkt de wereld zoals die is, in tegenstelling tot een Rutte, of een van der Vlies. Vergeet ook niet dat Nederland heel erg naar rechts is opgeschoven de laatste tijd, rechts NL wordt erg beïnvloed door de Republikeinen, en die zijn behoorlijk gek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Bismarck

Milieubeleid is bv. één van die zaken waarin van der Vlies en Obama goed overeen zullen komen.

Ik ben trouwens benieuwd waar je de kennis over de blik van Obama vandaan hebt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Brian4all

De Democraten zijn helemaal niet links. ’t Is een gewone rechtse partij als het CDA. Dus de overstap van de extreem-rechtse Republikeinen naar braaf rechtse Democraten is daarmee ook niet zo groot.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Cerridwen

@7: Echt verstand heb je er niet van. De democraten zijn vooral breed (‘big tent’) met van alles en nog wat van centrum-rechts tot (extreem) links; zwaartepunt is nu duidelijk progressief. Ook als je dat naar de nederlandse situatie zou willen vertalen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Bismarck

@8: Dat extreem links mag je met een korreltje zout nemen. Er is er precies één die zichzelf socialist durft te noemen. Verder is het zwaartepunt helemaal niet progressief. Zie bijvoorbeeld hoe een democratische meerderheid omgaat met het Amerikaanse belastingstelsel, wapenwetgeving en Israël. Dat zijn standpunten die in Nederland hooguit bij Wilders een echo vinden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 cerridwen

@9: je moet wel enige ruimte laten voor culturele verschillen (wapenwetgeving, maar ook doodstraf). Als je dat doet, kan je Obama toch niet anders dan progressief noemen. Hij wil milieu en klimaat aanpakken (heeft in 100 dagen) al meer geld in schone energie geïnvesteerd dan de afgelopen 20 jaar bij elkaar, de welvaartstaat optuigen (gezondheidszorg) en is bezig met een gigantische herverdeling van geld (stimulus, belastingplannen). Wil daarnaast ook nucleaire ontwapening. In Nederland moet je ver terug gaan om soortgelijke hervormingen naar links te vinden. Klinkt vrij progressief.

Je punt met belastingstelsel snap ik niet; Obama heeft een veel progressievere kijk daarop dan de Republikeinen die belastingverlaging voor de rijken willen. Israel: moeten nog zien wat Obama gaat doen; tot nu toe is hij erg verfrissend bezig in zijn buitenlandse politiek en wordt minister Verhagen dikwijls links gepasseerd. Ook aangaande Israel. Verhagen en Balkenende zijn wat Israel betreft echte neo-conservatieven. Wilders kan zo instromen aan de rechterkant van de Republikeinse partij, daar (en ook alleen daar!) is hij met open armen ontvangen.

Je moet je echt wat meer gaan verdiepen in het gedachtegoed van de progressieve beweging in Amerika; nu ben je net een Maarten van Rossum die is blijven hangen in de jaren 90. Amerika is ineens progressief, Nederland is dat al een hele tijd niet meer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Peter

Amerika met Nederland vergelijken gaatwel op aardig wat punten mank. In de Amerikaanse verhoudingen heeft Obama een betekenis die niet te vergelijken valt met welke Nederlandse politicus (ooit!).

De vraag waar de Nederlande Obama is, moet dan ook vooral als een metafoor worden gezien. Criteria zijn wel: groot charisma, vertrouwenwekkend genoeg om een aanzienlijk deel van de bevolking in een positieve verandering te doen geloven en politici in het centrumrechtse veld te motiveren de overstap naar centrumlinkse terrein te maken (excuses, voor de termen centrumrechts- en links).

Onder de huidige actieve politici zie ik zelf geen kandidaat. Wellicht weet iemand er wel een, die natuurlijk ook van buiten de politieke arena kan komen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 pedro

@10: Als de VS onder impuls van Obama naar links schuiven, zal het brave NL op den duur ook weer wel volgen ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 jg

wat ik er van begrepen heb – uit, eh, de daily show, zie link – was dat dhr. specter helemaal niet van publieke kleur is verschoten doch zich heel opportunistisch bij de democraten heeft aangesloten omdat er een herverkiezing aan zit te komen en hij denkt dat hij met het etiket ‘republikein’ geen kans maakt. meneer is gewoon bang voor z’n baantje.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Bismarck

@10: “Je punt met belastingstelsel snap ik niet; Obama heeft een veel progressievere kijk daarop dan de Republikeinen die belastingverlaging voor de rijken willen.”

Maar daar gaat het dus niet om. Als je het vergelijkt met het standpunt van de VVD inzake belastingen, dan zijn de democraten nog steeds veel hogere inkomens minnend. Ook de plannen voor de zorg komen niet uit op iets dat in de buurt ligt van wat de gevestigde partijen hier voorstaan. Zoals gezegd, voor Amerikaanse begrippen is het misschien een linkse koers (hoewel veel democraten waarschijnlijk ook wat rechtser dan Obama liggen), maar als je de partij naar Nederlandse begrippen vertaalt, dan krijg je een mengsel van mensen die hier de VVD, CU, D66 of het CDA aan zouden hangen, met misschien een enkeling ertussen die zo “links” is dat hij in de PvdA zou passen. Het zwaartepunt zou vermoedelijk binnen de VVD vallen, al moet de nadruk vooral gelegd worden op een veel grotere diversiteit aan standpunten dan hier door een enkele partij wordt uitgedragen. Vandaar dat in de VS ook niet zelden partijgenoten van een president in de Senaat of Huis van Afgevaardigden tegen voorstellen van die president en zijn regering stemmen.

  • Vorige discussie