Ik ben de eerste die het toegeeft; de kop boven het stukje is ongenuanceerd. Het is niet zo dat de Nederlandse regering 2500 mensen met pedofiele neigingen gaat aanwijzen om eens lekker te grasduinen in het Elektronisch Kinddossier. Het is ook niet zo dat ‘dus’ 2500 kindermisbruikers toegang hebben. Tegelijkertijd is het ook niet onwaar.
Een dergelijke kop, in chocoladeletters op de voorpagina van een landelijk dagblad, zou ongetwijfeld als “Kindermisbruikers mogen in EKD” gelezen worden en binnen een uur tot Kamervragen van tenminste 4 verschillende partijen leiden.
Dus, wat is hier aan de hand?
In het plan van Rouvoet (.pdf), waar ook het Elektronisch Kinddossier aan de orde komt, staat de volgende passage:
Elke professional die met kinderen werkt moet informatie delen en kunnen beschikken over reeds bekende ? voor de gezondheid en veiligheid relevante ? informatie over het kind of het gezin. Het Elektronisch Kinddossier en de Verwijsindex helpen de betrokken professionals daarbij. Tot het vierde jaar beschikt doorgaans de jeugdgezondheidszorg over de relevante informatie. Vanaf het vierde of vijfde jaar gaat het kind dagelijks naar school en wordt de school degene die als eerste problemen signaleert. De school krijgt relevante informatie over kind en gezin overgedragen. Hetzelfde geldt voor professionele hulpverleners van de gespecialiseerde jeugdzorg.
Laten we eens denken: wie moeten er dus allemaal in kunnen?
1) De scholen natuurlijk. Een rekensommetje op een bierviltje laat zien dat zo’n 100.000 leraren dan toegang krijgen. Nog 10% ondersteunend personeel (een schoolhulpverlener bijvoorbeeld) erbij rekenen en we zitten op 110.000 mensen.
2) Veiligheid, veiligheid… nou dan mag de politie er vast ook in. 25 regionale korpsen van zo’n 5000 man is weer 125.000 mensen.
3) Andere hulpverleners: jeugdzorg en jeugdgezondheidszorg staan al hierboven, maar zouden huisartsen geen toegang krijgen? Vast wel. Dat zijn weer zo’n 8000 mensen .(pdf) Algemeen Maatschappelijk Werk, ongeveer 2300. Over hoeveel jeugdzorgers we het hebben is niet te vinden, maar als we weten dat in 2004 1,9 miljard euro werd uitgegeven aan jeugdzorg, lijkt 20.000 werknemers geen irreëele schatting. Bij elkaar zijn dat weer zo’n 30.000 mensen.
Als je deze groepen bij elkaar optelt, kom je al tot zo’n 265.000 mensen die in dat EKD kunnen. Misschien vergeet ik dan nog groepen en komt het totaal nog hoger uit.
Goed, maar waar blijven de pedofielen nou?
Dat is een kwestie van statistiek. Schattingen zijn dat tussen de 0,2 en 1% van de bevolking pedofiele neigingen heeft. Er is geen reden te verzinnen waarom deze sectoren niet min of meer een doorsnede zijn van de bevolking en dat dus dit percentage ook hier opgaat. 1% van 265.000 is 2650. We kunnen ook de lage schatting nemen en dan komen we op 530 uit, maar, kom op, met kinderen kan je natuurlijk geen enkel risico nemen.
Ik vraag me af of als ouders dit zouden beseffen er niet direct een volksopstand zou optreden tegen het Elektronisch Kinddossier. Aan alle ouders in de zaal dus de vraag: wat vindt u? Wordt u toch wat ongemakkelijk of denkt u nog dat zolang u niks te verbergen hebt zo’n dossier geen kwaad kan?
Reacties (40)
Ik ben tegen het kinddossier, maar niet vanwege deze slechte reden. Allereerst ga je er nu vanuit dat pedofielen zich gelijkmatig over de samenleving verspreiden. Dit is bij weinig bevolkingsgroepen het geval. Het selecteert zich altijd een beetje uit.
Maar daarnaast, wat maakt het uit? Waarom zouden pedofielen (die nog geen overtredingen gemaakt hebben) meer risico voor de kinderen zijn dan andere mensen?
Belangrijker is het privacygedoe wat ook weer hier bij komt kijken. En waar “jij” (lord flasheart) een prachtig stuk hebt geschreven toen je boos was!
@1: Ik denk dat het gewoon een poging was van flasheart om aan te tonen dat zoveel mensen toegang hebben dat dit soort dingen niet te voorkomen zijn.
Het EKD levert ook zo risico’s op. Misschien dat dit helpt bij een stukje “awareness” bij het grote publiek.
En “het selecteert zich altijd een beetje uit”. Inderdaad ja, verwacht dat het aantal pedofielen in dat soort functies juist groter is dan het landelijke gemiddelde.
@2: Inderdaad ja, verwacht dat het aantal pedofielen in dat soort functies juist groter is dan het landelijke gemiddelde.
Dat weet ik dus nog zo net niet. Ik ken de cijfers niet hoor, maar het zou net zo goed kunnen dat veel pedofielen zichzelf in bescherming nemen en die functies juist niet nemen. Niet alle pedofielen hebben kwaad in de zin. En de meeste veroordeelde pedofielen mogen die functies niet meer uitvoeren.
@1
Waar het hier even om gaat; is dat een heleboel mensen denken dat zo’n dossier geen kwaad kan. Als een dergelijke kop bij de Telegraaf zou staan, zou echter, terecht of niet, ineens blinde paniek toeslaan bij veel ouders. Dan is men zich ineens bewust van het feit dat informatie afstaan ook risico’s betekent.
Daar gaat het hier om.
“Niet alle pedofielen hebben kwaad in de zin”
Uiteraard, dat betoog ik ook altijd. En de meeste pedofielen hebben zichzelf wel in de hand. Het gaat hier niet over pedosexuelen.
Maar toch denk ik dat ze wel graag in de buurt van kinderen zullen verkeren. En het hoeven er maar een paar meer te zijn om het percentage boven het landelijke gemiddelde te tillen.
Veel te veel aannames en suggesties, Lord Flasheart. Waar lees je bijvoorbeeld dat alle professionals in alle dossiers mogen kijken? En dat alle gegevens voor alle professionals in te zien zijn? En waarom maak je geen onderscheid tussen EKD en Verwijsindex?
@6
Dat lees ik ook niet; dat neem ik voor nu even aan (dat zijn eigenlijk de enige twee (echte) aannames die ik doe).
Het laat daarmee wel zien wat het resultaat is als je niet van te voren over dat soort zaken nadenkt.
Moet iedereen er wel in kunnen? Moet elke hulpverlener bij elk dossier kunnen? Een ruime invulling kan leiden tot resultaten die je wellicht liever niet gehad had.
@4: ik ben het dan ook wel met je eens. Ik vind alleen de pedofielen niet zo bedreigend. Andere voorbeelden vind ik veel belangrijker zoals simpelweg de privacy, maar ook dat de kans groter wordt dat je je kind kwijt raakt als er blauwe plekken gevonden worden. (wat niet altijd op mishandeling hoeft te duiden) Uit iedere informatie kan je de informatie halen die je wilt zien. Hoe meer informatie er dus is, hoe groter de kans dat dit verkeerd wordt geinterpreteerd.
Daarnaast heeft het verleden bewezen dat het probleem niet het gebrek aan informatie was. In de meeste gevallen waarbij kinderen het dupe werden, kenden de hulpinstanties de gevallen al. Extra informatie had hier dus geen verschil gemaakt.
Volgens mij snijdt het artikel twee zaken tegelijk aan: dat er pedofielen in functies werken waar ze veel met kinderen te maken hebben en dat mensen die veel met kinderen te maken hebben inzicht krijgen in een dossier met alle gegevens. Als er een EKD komt, dan mogen ‘alle’ mensen die met kinderen werken erbij, pedofiel of niet. Dat lijkt me de enige logische conclusie.
Ik voel me niet zo op mijn gemak bij het invoeren van zo’n kinddossier, maar niet vanwege het feit dat pedofielen erbij kunnen. Ik ga er vanuit dat ze, als ze in een dergelijke functie werken, geschikt zijn voor hun baan.
@8
“Ik vind alleen de pedofielen niet zo bedreigend”
Nee, jij niet ;-), anderen wellicht wel. Jij vindt privacy kwijtraken bedreigend, dat vinden zij weer niet.
Even voor de goede orde; ik ben het helemaal eens met de rest van je reactie. Ik vind het EKD kul, maar niet vanwege pedo’s.
Ik wijs alleen op een bijverschijnsel van dit soort zaken onbezonnen invoeren, om mensen een beetje bewust te maken dat informatie weggeven wel echt kwaad kan.
Tja, en dan gebruik ik daar pedo’s voor. Waarom? Omdat daar in Nederland nog hysterischer op gereageerd wordt dan kindermishandeling.
@10: en daardoor krijg je dan reacties….Ik snap het wel!
De vraag is of je eerlijke reacties wilt of reactie vanuit woede. Met eerlijke reacties kan je denk ik meer. En daarom zou ik dus niet gekozen hebben voor deze invalshoek. Meer is het niet.
Als het kindossier niet doorgaat vanwege deze pedofielenkwestie zul je mij echt niet horen klagen! Het resultaat is immers hetzelfde. Maar nog fijner zal het zijn als men inziet wat nu de echte gevaren zijn!
@ 10: ik begrijp het mechanisme, maar ik hou er nu eenmaal van om de discussie te ontrafelen.
@ 11: het doel heiligt de middelen om het kinddossier te stoppen? Misschien kunnen we er nog een paar andere enge bevolkingsgroepen aan koppelen? :-S
@12: het doel heiligt zeker de middelen! Als dit niet werkt, gaan we over op bombrieven. ;)
@13
Kijk je ff uit? Voor je het weet leest er iemand van de jeugdhulpverlening en komt er een aantekening in je dossier… ;-)
En zo gemakkelijk word ik van een onschuldig lief meisje, een gevaarlijke gek! :`(
Ik denk dat je zojuist het recht hebt verspeeld ooit nog kinderen te mogen opvoeden.
Mits er aan een elektronisch dossier meteen een heel goede registratie wordt gekoppeld wie en wanneer welke informatie in is gezien, hoeft het inzien door een groep personen niet direct een probleem te zijn. Voor pedofielen uit die groep wordt de kans, dat ze opgepakt worden, wanneer ze misbruik van deze gegevens maken, alleen maar groter. Ik ga er dan ook van uit, dat niet iedere hulpverlener of politieagent ieder dossier zo maar in kan zien. Het grootste gevaar zit hem in dezen juist bij de ICT-ers, die dat systeem moeten gaan beheren, en die wel de kans hebben alle dossiers in te zien en zelfs hun sporen uit zouden kunnen wissen, als de beveiliging aan die kant niet goed geregeld is.
Ook ik vind het privacy aspect een veel belangrijker reden om tegen het EKD te zijn dan beveiligingsvraagstukken rond de database. Het is gewoon weer een stapje op weg naar een Orwelliaanse maatschappij. Ik vind de vervanging van de traditioneel christelijke sociale controle uit de dorpscultuur door een geïnstitutionaliseerde staatsversie daarvan een slechte zaak, omdat je binnen een dorpscultuur tenminste ook de kans had je zelf te verdedigen tegen valse aantijgingen (wie niets te verbergen heeft, kan altijd nog vals beschuldigd worden), terwijl zo een beschuldiging, in een geïnstitutionaliseerde versie daarvan, al heel gauw iets Kafka-achtigs krijgt.
Stel, dat slechts een persoon recent het EKD van een zojuist misbruikt kind in heeft gezien. Die persoon is daardoor meteen verdachte. Schuld of onschuld (de vraag of die persoon ook daadwerkelijk contact met dat kind had kunnen hebben) doet dan in eerste instantie niet meer ter zake.
@ Lord Flashheart:
Dezelfde logica kan je nog enkele malen herhalen.
Voor een vergelijkbaar % geldt waarschijnlijk dat ze in (ernstige) financiele problemen zitten, wat ze gevoelig maakt voor misbruik van de gegevens. Direct (chantage) of indirect (doorverkopen informatie etc.)
En zo kunnen we er nog wel een paar bedenken.
Volgens mij zit er voor ieders’worst nightmare wel een scenario tussen
Heel goed Flasheart!
Het blijft tegenstrijdig dat de overheid in de benadering van burgers er vanuit gaat, getuige de nieuwe anti-privacy maatregelen, dat die allemaal potentieel crimineel of terrorist zijn maar dat diezelfde burgers allemaal betrouwbaar zijn zodra ze ambtenaar zijn en achter een computer kruipen en gegevens van andere burgers mogen bekijken…
Mi is het gevaar niet dat pedo’s het dossier kunnen inzien, maar dat deze pedo’s met kinderen werken…. Dit is echt een non-item!
Joh Roel, jij snapt het.
sarcasme
Misschien heeft iemand het al gemeld (in dat geval excuses dat ik niet alle reacties gelezen heb), maar het ligt voor de hand dat in beroepsgroepen die met kinderen te maken hebben meer pedofielen te vinden zijn dan in de algemene bevolking. Je kunt dus verwachten dat er onder de groepen die toegang tot het EKD hebben een forse oververtegenwoordiging aan pedofielen zit. Daarmee is de schatting dus nog aan de lage kant.
Zie reactie 2, onderaan :-)
@22 en 23: en reactie 3 :)
http://www.banksy.co.uk/outdoors/horizontal_1.htm
@3: Verwacht je dat de meeste pedofielen veroordeeld zijn? Onder de veroordeelden lijkt (oke, dat is mijn indruk, ik heb geen cijfers) er eerder een selectie te zijn voor dan tegen beroepen waarbij kindercontacten zijn.
Ook lijkt me dat alleen mensen in de volwassen bevolking pedofiel kunnen zijn, dus onder de beroepsbevolking (waar geen onvolwassenen in zitten) is het percentage pedofielen per defenitie hoger dan onder de algemene bevolking.
Verder gaat het hier niet zo zeer erom of er sprake was van kwaad in de zin (in het geval van pedofilie denk ik dat je daar hoe dan ook zelden/niet van kunt spreken, dus dat is ook irrelevant).
Tensotte denk ik dat het percentage pedofielen zwaar onderschat is, als je het tegen de strafwettelijke defenitie houdt (de leeftijdsgrens van 16).
Net als de donorregistratie is dit natuurlijk een goudmijn voor iedereen die geen goeds in de zin heeft met kinderen en er zal dan ook misbruik van worden gemaakt.
Ik hoop dat als men dit gaat implementeren men ook een goede logging maakt wie wanneer wat bekijkt en daar ook controles op uitvoert om ongewone patronen te herkennen.
@27
“daar ook controles op uitvoert om ongewone patronen te herkennen.”
Oh dat is ook een leuke! Stel dat je herkenningsoftware zo goed is dat ie in 95% van de gevallen (en dat is goed hoor) correct een pedo registreert.
Dan vindt ie 1900 van de 2000 pedo’s (mits ze zich verdacht gedragen.) Tegelijkertijd worden 10.000 mensen (5% van 200.000) ten onrechte verdacht.
80% van de verdachten zijn onschuldig, maar moeten wel onderzocht worden. Hoe lang denk je dat het duurt voordat men maar geen moeite meer doet?
@28:
95% van de redflags zijn terrecht dus 5% van alle handelingen is ook een redflag?
Persoonlijk ken ik geen systeem dat zo slecht werkt en een dergelijk programma zal ook zeker de testfase niet overleven.
Men zal niet actief gaan zoeken naar pedo’s maar kan o.a. pedo’s tegenkomen bij controles. Ongewone patronen zijn b.v. personen die zaken opzoeken waar ze logischerwijs niets mee te maken hebben. De vraag is dan niet of je een pedo bent maar waarom je een dergelijk vreemde handeling hebt gedaan. Niets vreemds aan. Gewoon een interne controle zoals wel vaker gebeurd met gevoelige informatie. En als je je dan niet aan de gedragsregels houdt maakt het niet uit of je een pedo bent of niet.
@29
OK, dat hoeft niet perse. Dat kan minder maar ook meer zijn. Heb het voor het gemak maar even gelijk gesteld, omdat het wel belangrijk is om te beseffen dat je ook mis kan koppen in gevallen dat niks aan de hand is. Als het aantal gevallen waarin niks aan de hand is veel groter is dan waar wel iets aan de hand is (en dat is hier zo) kan het zo maar dat je meer foute meldingen dan goede meldingen krijgt.
Over het percentage: als het 99% goed werkt (dat lijkt mij erg veel voor patroonherkenning), heb je overigens nog steeds evenveel goede als foute redflags btw
In dat kader:
interessant filmpje
Misschien gaat men niet actief zoeken, maar ook voor controles heb je mankracht nodig. Als je 200.000 mensen hebt die zich bezighouden heb je een boel mensen te controleren…. Hoe groot is de kans dat je dan uberhaupt op iets verdachts stuit?
Ik wil best wel een keer praten over hoe je beveiligingen in je bedrijfsprocessen kan opzetten zodat je fraude (waaronder informatiemisbruik) kan voorkomen of op sporen in je logs/lijsten.
In dit geval zit het er volgens mij in dat je verwacht dat patroonherkenning door een geavanceerd stuk software wordt gedaan. Dat is niet het geval.
Zoals al gezegd stel je vooraf vast waar je op wil controleren en zorgt ervoor daar je sigalen vandaan krijgt. Dit kan dus ook van de helpdesk zijn (b.v. accountmisbruik). Verder kan je achteraf dan specifiek naar bepaalde handelingen kijken op basis van interne of externe signalen.
Nog nooit gehoord dat de kinddossiers al meer dan 50 jaar bestaan! Ieder van jullie kan het eigen dossier opvragen. Weten jullie soms ook niet dat jullie eigen huisarts gegevens van jullie bij houden. Ik vind dat wel prettig en het lijkt me ook nodig voor het kunnen uitoefenen van zijn vak. Nu dat is zo n beetje vergelijkbaar met wat nu in de jeugdgezondheidszorg gebeurd. Alleen met de automatisering loopt deze sector achter. Daar waar de huisarts allang een computer op zijn bureau heeft staan en gegevens direct invoert moet die slag in de jeugdgezondheidszorg nog gemaakt worden.
Het delen van gegevens/bevindingen met school e.d. gebeurt ook al 50 jaar. Ook niets nieuws onder de zon. Evenals de privacywetgeving die altijd zeer zorgvuldig (soms zelfs ten koste van kinderen) gevolgd wordt.
en oja. In de jeugdgezondheidzorg werken voornamelijk vrouwen. Pedofielen zijn merendeel mannen. Is ook dat probleem uit de wereld.
@32: huisartsen hebben nu nog altijd zwijgplicht en mogen hun gegevens niet zomaar met anderen delen. Alleen in uitzonderlijke gevallen en dan met veel moeite. Dus dat is volgens mij niet te vergelijken met het kinddossier die er nu aan komt.
De discussie focust zich nu op kinderen, maar hoelang blijven de dossiers bewaard?
Wie garandeert mij dat de verzekeringsmaatschappijen hier niet in kunnen gaan kijken?
@32/33
Dat zal best, maar wie zorgt ervoor dat echt alleen maar de mensen die erbij mogen het mogen zien, en dan ook alleen de gegevens die ze nodig hebben?
Zaten in dat oude kinddossier ook 900 variabelen?
Oh ja, en bij de politie werken volgens mij weer een stuk meer mannen, en die zijn met een stuk meer dan jeugdgezondheidszorgers. Het onderwijs weet ik niet hoe het zit. Juich dus maar niet te vroeg.
Interessante discussie, maar wat ik mis: wat is eigenlijk het doel van het EKD? En is het EKD wel het juiste middel?
Laten we eens kijken naar proportionaliteit en subsidiariteit. Ik verwacht iig van David Rietveld als politicus een goede reactie hierop.
Proportionaliteit: wat lost een EKD op ik vergelijking met de mogelijke schade die het aanbrengt? Kunnen we misschien 3 Savannahs per jaar voorkomen? In ruil voor een digitaal dossier waar toegang door bijv farmaceutische bedrijven funest zou zijn. Bijvoorbeeld: jij mag hebt een bepaald medicijn nodig, dus target marketen we jou met een hogere prijs. Gebeurt nu al in de VS. Is dit proportioneel?
Dan subsidiariteit: kunnen we hetzelfde doel niet met andere middelen bereiken? Nu zit ik niet in het EKD dossier (grapje) maar wie weet dat wel? Is hier over nagedacht?
Ten slotte: ik weet van een onderzoek aan de TU Delft waaruit blijkt dat een EKD of ander formulier het aantal diagnoses dat een arts stelt ernstig beperkt.
Zijn we bereid dit op te geven?
Mijn stelling in deze: de overheid moet eerst laten zien op welke wijze zij gaat garanderen dat de gegevens goed beveiligd worden en alleen toegankelijk zijn voor degenen die de gegevens nodig hebben.
Recente fiasco’s als de stemcomputer en de OV-chipkaart laten zien dat de overheid nogal slecht is in het (toezicht houden op) verantwoord omgaan met gegevens.
Met andere woorden: eerst laten zien dat ze ons vertrouwen waard is, als aan die basisvoorwaarde is voldaan kunnen we pas verder praten.
Een aantal reacties op een aantal opmerkingen:
De overheid heeft al 50 jaar bewezen dat ze dit vertrouwen waard zijn. Nogmaals kinddossiers is niets nieuws onder de zon, automatisering wel.
En inderdaad ook al me een hoop variabelen. Het klinkt alleen ongeloofelijk veel maar in computertermen bestaat een groeicurve al uit 50 variabele.
Bij de jeugdgezondheidszorg werken artsen. Deze artsen hebben dezelfde verantwoordelijkheden als huisartsen. Dat geld voor het delen van informatie als kinderen/personen in het gevaar zijn. Maar dat geld ook voor het bewaken van de privacy.
Het delen van informatie is vervolgens iets heel anders dan toegang hebben tot een dossier. Terecht werd al eerder het verschil opgemerkt tussen het EKD en de verwijsindex. Het EKD blijft alleen toegankelijk voor de mensen van de JGZ. Een politieagent zal nooit toegang hebben tot het dossier. Wel wordt er informatie gedeeld op het moment dat kinderen in gevaar zijn. Dat betekent dat bv de zorgen rondom een gezin of een kind gedeeld worden met elkaar waardoor een totaalplaatje ontstaat. Pas dan is ook goede zorg mogelijk.
@39: Het EKD bestaat zover mij bekend nog geen 50 jaar. Consultatie bureaus (e.a.) houden al langere tijd locaal gegevens bij maar dat is iets anders dan een centraal systeem waar een ieder zijn gegevens aan kan koppelen. Eigenlijk is tenzij er misbruik is gemaakt van het sofinummer ook pas het met BSN een unieke sleutel om de gegevens te koppelen.
Het “leuke” van dit soort systemen is dat ze de neiging hebben om te groeien. Dit is meestal meteen te zien aan de naam. Als je alleen gebruiker bent is EKD voldoende. De naam voor jeugdzorg is echter EKD JGZ. Zodra er zoals nu gesproken wordt over het invoeren van landelijke standaarden weet je eigenlijk al dat men het over het voorbereiden van aansluitingen op ander systemen heeft. Voor 1 pakket is dat wat je bouwt voldoende en dat rol je overal uit. Je spreekt dan niet over landelijke standaarden. En eigenlijk weten we al dat het EKD JZG gekoppeld gaat worden aan een landelijke analyse, de verwijsindex en het Elektronisch Patiëntendossier. Deze 3 zitten al samen in het EKD van Rouvout.