Deze gastbijdrage is van Bas van Duren.
Tegenlicht wijdt vanavond een uitzending over de staat Californië. De staat gaat door een moeilijke tijd en voor de gemiddelde inwoner is het leven tussen de hoop op betere tijden en angst voor ontslag.
De glans is eraf bij ‘The Golden State’. Wat ooit een staat was met een bloeiende economie, de verwezelijking van ‘The American Dream’, blijkt voor veel Amerikanen een nachtmerrie te zijn. Californië, al decennia lang de staat met de grootste economie van de VS, kampt met hoge werkloosheid, een begrotingstekort van 19 miljard dollar en een huizenmarkt die langzaam begint te herstellen van de enorme klap. De uittocht is dan ook groot: tussen 2007 en 2008 zochten 144.000 Californiërs hun heil in een andere staat.
Maar hoe heeft het zo ver kunnen komen?
De hoge belastingen spelen een grote rol. Bedrijfsbelastingen zijn torenhoog en noopte Apple vier jaar geleden om alle financiele zaken af te handelen in Nevada. Californië kent de hoogste verkoopbelasting (8,25%) van het land en is zeer willekeurig: wel belasting op cd’s, niet op een aanschaf in je iTunes Store. De inkomensbelasting steunt op een kleine groep die veel afdragen. De dalende huizenprijzen heeft de staat een biljoen dollar gekost.
Vanavond besteedt Tegenlicht aandacht aan de manieren waarop de doorsnee Californiër omgaat met de malaise. Zo zien we de werkeloze Christine die samen met haar man en twee kinderen noodgedwongen in een camper wonen. David Burns was zestien jaar lang docent op de University of Los Angeles en werd ontslagen. Nu werkt hij voor ‘Fallen Fruit’, een initiatief waarbij drie vrienden fruitbomen telen die welig groeien langs de straten van Los Angeles.
Architect Laura neemt het nog een stap verder: op het huis wat ze kocht was eerder beslag gelegd, dus kon ze het kopen voor de helft van de normale prijs. Samen met haar vrienden verbouwt ze groenten in haar tuin en bespaart ze veel geld. “Het systeem laat ons geloven dat we overgeleverd zijn aan haar wil. Als we onze eigen realiteit maken kan dat systeem niet langer overleven.”
Vanavond 20.55 uur op NED2 en snel hier online.
Reacties (24)
Bas: Architect Laura neemt het nog een stap verder: …
Ik wil niet per se de grammaticagestapo uithangen, maar is dit niet een wat al te letterlijke vertaling van “takes it one step further”?
tussen 2007 en 2008 zochten 144.000 Californiërs hun heil in een andere staat.
Dus in twee jaar tijd vertrekken er 144.000 mensen ofwel 72.000/jaar. Op een bevolking van 37 miljoen.
Nou in NL vertrekken er op 16 miljoen 92000 en 89000 in resp. 2007 en 2008 (CBS).
Waar lullen we over?
Dit soort zeuren over zielige luxeproblemen – want daar heb je het over in Californie – zegt dus helemaal niets. Het is het gevolg van “peak growth”. Komt overal voor, is niet voor het eerst en is niet voor het laatst. Gewoon mensen die de ratrace niet gehaald hebben. Er zijn gewoon teveel graaiers. En je kunt niet allemaal het maximale uit dezelfde ruif halen.
De hoogste belastingen? Dat kan zeker niet de oorzaak van een crisis zijn. Elders – Europa – zijn belastingen nog hoger. Is het daar erger?
#2
Misschien kun je dat luxeprobleem eventjes aan de inwoners van Bell uitleggen: http://www.bloomberg.com/news/2010-07-20/california-official-s-800-000-salary-in-city-of-38-000-triggers-protests.html
Een begrotingstekort noemen zonder rekening te houden met de omvang van de economie: fail. Bas, wat denk je dat het tekort is van het beste jongetje in de klas Nederland, in miljarden graag?
Joh @Tjerk, helemaal fout natuurlijk daar in Bell. Maar dat zijn zaken die relatief makkelijk te corrigeren zijn – is het geen democratie daar in de US of A?
Het is geen essentie van een slechte economie, het is een teken van een rotte samenleving. OK, maar dat is anders dan waar het hierboven om gaat. Rotte samenlevingen gooi je ondersteboven en je begint opnieuw.
#4
Moet je eens kijken naar de pensioenen in de publiek sector van CA:
http://siepr.stanford.edu/system/files/shared/GoingforBroke_pb.pdf
Tekort van $425 miljard als ze een rekenrente van 4% hanteren (zoals in NL nog het geval is).
#5
Er zijn gelukkig wat mensen gearresteerd. Jammer voor de inwoners. Maar hoe heeft dit ooit kunnen gebeuren?
Wat ik van California’s neergang heb begrepen, is dat het veroorzaakt wordt, en is, door 1. de kosten die een onwenselijke immigratie met zich meebrengt, 2. vakbonden* die de Cal. over-heid contractueel + irreductabel te hoge salarissen en ambtenaren-pensioenen hebben weten af te dwingen. 3. Een vernietigende bevolkingsgroei die de hele USA treft. Ook de USA raken langzamerhand overbevolkt, de Mexicaanse pappot blijft maar overlopen, de bodemschatten raken op, ‘The vanishing of the wildernis’.
Bij 2. hoort sub-autonoom een beklemmende juridisering van de Cal. samenleving; een meedogenoos legioen van parasiterende juristen, deskundig in het uitwringen van de Wet. Zo droogt het Recht op, wordt de Wet steriel en keert zij zich op den duur tegen de samenleving** = hier California.
Kortom, grosso modo dezelfde krachten die ook onze maatschappij ontwrichten. Ten koste van alles. Socialisme* en (on)Recht maken meer kapot dan leuk is. Verzet tegen deze neer-gang is zinloos. Pogingen worden gesmoord in de beschuldiging van populationisme.
Tegen de laatste politieke trend in, meen ik te hebben gelezen, hebben de Californians een Democratische gouverneur gekozen. Dus de grote Ramp moet nog komen. En werkelijk, wien de goden wilen verderven, slaan ze met blindheid.
* Vakbonden = socialisme.
** Cf. bij ons het politieke monsterproces contra Geert Wilders.
> Samen met haar vrienden verbouwt ze groenten in haar tuin en bespaart ze veel geld.
Wat een klets. Iedereen die wel eens een groentetuin heeft gehad weet dat dit geweldig veel werk is. Elke dag een uur of 2-3 in je tuintje, 7 dagen per week, 4 maanden lang. Dat is al gauw 300 uur werk voor minder dan 100 kg aardappelen.
Een baantje bij McDonalds betaald het minimum loon ($8 per uur). Dat is bij elkaar $2400.
100 kg aardappelen kost (af boerderij) $10. Je kunt voor dit geld dus 24.000 kg aardappelen kopen, toch al gauw een hele grote vrachtwagen vol. Helemaal vol, tot aan her randje.
Iedereen die zegt dat een groentetuintje geld op levert, kan niet rekenen.
Elke dag 2-3 uur in je tuintje? Dan doe je toch echt iets verkeerd. Ik besteed ongeveer 2-3 in de week aan mijn (succesvolle, may I add) groentetuin.
Iemand die zegt dat een groentetuin 2-3 uur per dag aan werk kost, heeft geen idee waar hij/zij over praat.
Richard: Wat een klets.
…
Iedereen die zegt dat een groentetuintje geld op levert, kan niet rekenen.
Wat een klets.
Aardappelen in een tuintje groeien haast vanzelf, daar hoef je echt geen 300 uur voor te ploeteren. Dan doe je iets fout.
Los daarvan, als arbeid gratis is, en dat is het als het je eigen arbeid is waar je niet voor hoeft te betalen, dan kost het sowieso niets
. Dus elke cent die je niet naar de winkel brengt is inderdaad een echte besparing. Je zal alleen een keer een zak aardappelen moeten kopen om mee te beginnen.
[*] I know, boerenlogica. Probeer er maar eens wat tegenin te brengen ;-)
Olav,
Je kunt de uren die je in de tuin door brengt ook als burger-flipper bij McDonald voor $8 besteden.
Je eigen arbeid is weliswaar ‘gratis’ in de zin dat je er niet voor hoeft te betalen, maar een beetje boerenlogica zegt dat je beter hamburgers kan gaan bakken. Levert veel meer op.
Trouwens, nu ik er over denk: Als je denkt dat je geld kunt besparen met een moestuintje verbaast het me niks dat je geen baan hebt!
Naar Californië ja, waar de sinaasappelen en mango’s er gratis-en-voor niks voor het plukken liggen. Heerlijk onbezorgd dartelen op de puinhopen van het verziekt corrupte kapitalistische systeem. Hoera, de nieuwe kansen liggen er voor het grijpen. Campertje wat sleutelen aan old timers de onderdelen verkopen via e- bay en ’s avonds zang en dans rond den barbecue. En wat een gemeenschapszin ’t lijkt warempel Woodstock wel: Look every one, They are feeding each other!
Tis dat het hier altijd miezert anders zou ik er zó naar toegaan met m’n laatste spaarcenten naar California echt wel…
Vooral die ene, die blonde, bijna aan het eind van de uitzending (vanaf 45:26) maakte best wel indruk…
Zoiets gaat nog eens keer groot worden!
http://www.gadgetgarden.nl/2009/08/philips-biotower/
@8
Dat is dus de grap in deze. Er is daar geen baan bij de MacDonalds, dus kun je niet gaan werken voor $8 per uur. Dat willen de mensen in de docu allemaal heel graag, maar de banen zijn er gewoon niet.
Olav, JW,
300 uur voor een paar aardappelen is inderdaad wat veel, point taken. Maak het de helft of eenderde: Vergelijking blijft staan. En voor een flinke moestuin is het niet overdreven.
lmgikke,
Baantjes voor $8 per uur zijn er wel, ook nu in California. Punt is dat je daar niet van kan leven. Dan moet je 2 baantjes van $8 per uur hebben en dan nog heb je geen medical. En waarom zou je? $600 aan voedselbonnen en een camper: best een tijdje uit te houden.
Grappig in de documentaire dat die getatoeëerde man zei dat zijn ijskast niet werkte. terwijl hij elektricien is. Het lijkt mij meer dat de mensen die geen goede opleiding hebben in de problemen komen. D’r zal wel iets meer aan de hand zijn.
richard | 8 November 2010 | 20:35
wat een gelul
Voor 100 kilo aardappelen heb je een veldje nodig van ongeveer 150 m2. Ben je echt goed, dan heb je aan minder land voldoende. (en is het werk dus ook minder)
Daarvoor is nodig: een dagje spitten en bemesten
een uurtje of 2 poten en aanaarden
een keer per week een half uurtje wieden in het voor-seizoen (zeg, 5 uur)
nog een paar uurtjes in de zomer (zeg, nog eens 5 uur)
en dan nog oogsten, ook 8 uur.
dan kom ik op 28 uur. het is dus eerder een factor 10.
toegegeven, doe je uitzendwerk voor even veel uren dan kun je van je loon nog veel meer aardappelen kopen, maar aardappelen telen is veel leuker.
@17 Ik denk dat het “leuker” argument sterker is dan het economische argument (uitgebreidere analyse over backgarden economics en de mythe dat die de grootschalige landbouw zou kunnen vervangen hier). Verder vind ik kwaliteit ook belangrijk: eigen productie smaakt gewoon beter (en of dat nu “echt” is of psychologisch maakt voor mijn gemoedstoestand niet uit) en ik denk dat je niet echt wil weten hoe veel van ons voedsel gemaakt wordt. Verder is het natuurlijk altijd fijn wat vitamines te hebben mocht er eea gebeuren (gevolgen van dwaze pinacties, stakingen, griepjes en alle andere doemtoestanden die hier op Sargasso en ook op Tegenlicht de revue passeren). Echter alleen voor het geld hoef je het niet te doen.
Wat de financieele situatie van de Golden State (a.k.a. America’s Greece) lijkt het nog allemaal onder controle, niet in de laatste plaats door geheime steunoperaties van de federale overheid, nou ja, geheim, nu niet meer natuurlijk, nadat de altijd scherpe Meredith het vorige week opschreef in de WSJ.
Ja, nu dus nieuw geld creeren om US staatsobligaties te kopen en daarmee vervolgens de roekeloze staten als Californie te financieren. Weer een taboe doorbroken. Het lijkt wel of het allemaal in scene wordt gezet om in het Guinness Book te komen met de grootste bubbel uit de wereldgeschiedenis. Ja, ik weet dat het waarschijnlijk iedereen zal treffen, mijzelf incluis, maar toch verheug ik me een beetje op de vermoedelijk spectuculaire bearmarket in Amerikaanse staatsobligaties.
Full Disclosure: even geen Shorts op de long bond (“don’t fight the fed”).
Overgeleverd aan het systeem>>eigen realiteit maken>>systeem om zeep, prachtig natuurlijk zoals men de malaise in Californië te lijf gaat en nieuwe kansen ziet en pakt. Maar dan moet U in dit perspectief voor de gein vanavond ook eens naar de thema avond “Die neue wut der Jugend” op arte.tv kijken (v.a 22:10). D’r waren niet alléén vreedlievende bloemenkindertjes in de sixties…
In Griechenland, Frankreich, Dänemark und China fliegen Steine und is Tränengas die Antwort – Junge Leute protestieren wieder gegen die sogenannten Verhältnisse – und riskieren ihr Leben in den kämpf mit polizei.
Es weht ein wind der rebellion durch die Welt.
Als het systeem niet wil luisteren moet het ook af-en-toe maar es voelen…
Net gekeken. Die blonde vrouw aan het einde haalde wat dingen door elkaar had ik het idee.
Typische Amerikanen: socialisme wordt nergens genoemd maar je kunt merken dat niemand uit de docu er ooit mee geassocieerd wil worden. In plaats daar van wil men minder afhankelijk worden. Ofja, minder afhankelijk van de overheid, afhankelijkheid van elkaar is niet erg.
Alles bij elkaar een mooie docu.
(andere) Richard,
> toegegeven, doe je uitzendwerk voor even veel uren dan kun je van je loon nog veel meer aardappelen kopen
Precies. Of dezelfde hoeveelheid aardappelen en een Ipod.
Tuintje: 100 kg aardappelen
McDonalds: 100 kg aardappelen + Ipod
mooi docu inderdaad.. fuck, het zal je gebeuren dat je zo aan de grond raakt.. je zou dan nog (bijna) moeten gaan werken voor je geld.. quelle horreur!
@qwerty de werkelijke emigratie uit nederland is veel hoger dan jij stelt, jij hebt het over de netto emigratie.
Zie hier: http://www.cbs.nl/nr/rdonlyres/c35257c5-7f49-440d-97ce-2f73ea3c833a/0/pb06n104.pdf