The times they are a-changing

,

In een wereld waar de wetten van het monetair-economische spel ons schuld en een geforceerde noodzaak voor winst brengt, laat ze ons achter met reële of fictieve schaarste, ernstige sociale ongelijkheid, segregatie en ecologische afbraak -met elk weer hun eigen desastreuze gevolgen. De onvrede en de roep om verandering is hiermee groot. Het wordt tijd om samen te werken in een richting die wezenlijke verandering biedt. Waar staan we vandaag de dag en waar kunnen we naartoe? Een lange bijdrage van Seth Lievense, coördinator van de Nederlandse Zeitgeistbeweging (blog).

Met de onvrede over ons huidige systeem en in de zoektocht naar verandering ontstaat de noodzaak tot verdieping. Niet enkel verdieping in het huidige systeem. We zullen ook van de mogelijkheden van vandaag de dag op de hoogte moeten zijn om de dag van morgen vorm te kunnen geven. Met de recente ontwikkelingen rondom Occupy Together/Occupy Amsterdam en de nodige media-aandacht die daarbij komt kijken voel ik me genoodzaakt me te verduidelijken hoe ik hier in sta. Naar mijn inziens zijn velen van de problemen van vandaag de dag symptomen van ons huidige paradigma en haar sociaal-economische inrichting. Ze toont ons een verouderde sociale structuur. Vervolgens ontbreekt het ons aan een richting waarin we de toekomst vorm kunnen geven. Een richting die deze problemen onderkent en waar we naar toe kunnen bewegen. Het begint echter allemaal eerst met een verdieping van ons huidig systeem; het spel en de spelregels.

De monetaire spelregels

Belangrijk is te realiseren dat de sociaal-economische indeling van onze maatschappij zelf onderhevig is aan de spelregels van het monetaire systeem.

Schuld is een product van ons monetaire systeem dat rust op geld. Een uitvinding die goed werkzaam kan zijn en ons de waarde van producten kan tonen in een schaarse wereld. Geld is sinds o.a. de loskoppeling van goud nochtans een product van vertrouwen geworden en op zichzelf waardeloos. Het gros van ons geld (95%) wordt gedrukt door private instellingen, banken. De waarde van dit geld wordt gelegitimeerd met de erkenning hiervan door de Centrale Banken en de monetaire spelregels die hierbij komen kijken. Deze Centrale Banken ontbreekt trouwens enige democratische invloed. Noch parlement, noch overheid hebben een stem in het besluitvormingsproces.

Fractional Reserve Banking beschrijft dit proces van geld maken. Stel je hebt €10.000 euro gespaard en zet deze op de bank. De bank hoeft slechts voor 3% garant te staan voor haar uitstaande schulden. Dit betekent dat ze €9.700 euro van je gespaarde geld vervolgens uit kunnen lenen. Je buurman komt voor zijn nieuwe auto 9.700 euro tekort en gaat hiervoor een lening aan bij de bank. Vervolgens zet de autohandelaar deze €9.700 euro op zijn spaarrekening voor zijn oude dag. Slechts 3% van deze€ 9.700, €291, zal de bank achter hoeven houden, de rest kan ze uitlenen.  De overige €9.409 zal wederom uitgeleend worden. De economie bloeit en er is geld genoeg voor investeringen!
Na honderd maal uitlenen is er echter €317.958,02 euro in omloop. Haal daar de oorspronkelijke 10.000 vanaf en €307.958,02 euro is gecreëerd.

Banken kunnen via Fractional Reserve Banking zo een veelvoud aan geld creëren met het uitschrijven van nieuwe leningen -geautomatiseerd en zonder inspanning ontstaat er geld uit lucht. Dit zorgt voor inflatie, het minder waard worden van geld, en is zo een belasting op ons gezamenlijk geldbezit. Je zult meer moeten werken voor dezelfde welvaart. Tenzij je genoeg geld op de bank het om deze inflatie te vereffenen, zal je er op achteruit gaan/niet gelijk op vooruit gaan.

De bank vraagt echter ook rente over het bedrag dat ze uitschrijft. Voor het terugbetalen van deze rente zal geld uit de bestaande geldcirculatie gehaald moeten worden. Dit moet ergens vandaan komen en meer leningen zullen aangegaan moeten worden of iemand anders verliest de stoelendans. Schuld door rente, vereist meer schuld en creëert meer rente. Dit is een exponentiële ontwikkeling die geen stand kan houden: een piramidespel. Een piramidespel waarbij enerzijds rente over schuld of anderzijds rente over geldbezit eveneens een ingebouwde vorm van ongelijkheid in het geldsysteem is. We zullen af moeten van het idee van ons geld als ruilmiddel, naar geld als veroorzaker van ongelijkheid en daarmee macht.

De economische spelregels

Het sociaal-economische model zelf, welke middels winst zijn eigen hegemonie teweegbrengt kent zo ook zijn eigen desastreuze gevolgen. Het stimuleert het afschuiven van monetaire kosten naar reële kosten voor de samenleving. Het is economischer om je sociale kosten (loon) te beperken en economischer de kosten af te wenden op het milieu en zodoende je kosten te ‘externaliseren’. Faillissement of overname ligt anders op de loer.

Vervolgens zit ongelijkheid ook middels winst ingebouwd. De noodzaak voor winst van het bedrijf zorgt ervoor dat de gezamenlijke arbeid resulterende in winst hiermee bij de aandeelhouder terecht komt; de bank of kapitaalkrachtige. In eerste instantie vormde dit geen probleem. De ongelijkheid neemt nu echter steeds extremere vormen aan. Het MKB voelt de hete adem van de multinationals welke veel prominenter profiteren van het rente- en winstmechanisme. Ze profiteren van de privatisering van publieke bezittingen -internationaal zelfs afgedwongen door structural adjustment programs van het Internationaal Monetair Fonds (IMF)/de Wereldbank (WB). Ze vormen een stem die de stem van de democratie steeds verder in gevaar brengt.

We leven in een wereld waar 1% van de bevolking 40% van onze aarde bezit. Hoe zou uw straat of dorp eruitzien als 1% van de inwoners 40% van de straat of het dorp bezit? Welke gevolgen zou dat hebben? Toch heeft het geen nut schuldigen aan te wijzen. In dit voorbeeld zijn acties en gevolgen nog te overzien. In onze mondiale economie verhullen de lange afstanden in besluitvorming en gevolg de gevolgen van onze besluiten. Het maakt aansprakelijkheid vrijwel onmogelijk, maar ook ongewenst. We kunnen niet verwachten dat een manager of consument zich bewust is van de vele gevolgen van zijn keuze.

De overheid zou deze gevolgen kunnen vereffenen, al denk ik niet dat de overheid dit inzicht wél heeft. De regelgeving, bureaucratie en kosten zullen echter uitvoerig moeten zijn. Gevoelsmatig voelt dit overigens geenszins als het bijdragen aan de samenleving en zal bovendien een uitvoerende macht nodig moeten zijn voor naleving van deze regels. Spiegelend tegen de grote ongelijkheid en vervolgens de macht die daarbij komt kijken roept deze weg niettemin serieuze vragen qua haalbaarheid en wenselijkheid op.

De invloed van de macroeconomie lijkt de invloed van de democratie al voorbij. Ze kenmerkt zich o.a. in multinationals die vrijwel geen belasting betalen. De kosten voor het in standhouden van onze overheidsuitgaven liggen zodoende bij het MKB en de modale verdiener. De bureaucratie benadeelt bovendien vooral het MKB. Het provisieverbod van Minister van financiën Jan Kees de Jager dat de oplossing moet bieden voor de woekerpolissen treft het MKB, de verzekeraars zijn uitgesloten. Het volk en de wetenschappelijke wereld kan achter groene stroom staan, toch komen er kern- en gascentrales. Irak?

Naast de wenselijkheid is het belangrijk te realiseren dat de overheid zelf onderhevig is aan zowel de monetaire als economische spelregels. De monetaire regels geven haar een exponentieel groeiende staatsschuld uit rente op rente. Deze schuld mag de zestig procent van het Bruto Nationaal Product (BNP) niet overschrijden. En wil de overheid deze percentuele grens niet overschrijden -en na inflatie en renteafbetalingen haar uitgavenpatroon behouden-, zal ze de economische regels moeten volgen in de jacht op economische groei.

In een globaliserende wereld kunnen we ons afvragen waar de moraliteit, rechtvaardigheid en vormgeving van onze maatschappij vandaan kan komen als deze niet van de markt of overheid komt.

De laatste ronde

Vaak wordt de toename in welvaart die we sinds de tweede wereldoorlog ervaren hebben toegekend aan de vorming van onze naoorlogse inrichting van de wereld. Of men komt tot de conclusie dat het kapitalistische vrijemarktdenken en de Washington Consencus nu misschien zijn doorgeschoten, maar ons wel de welvaart gebracht heeft die we vandaag de dag kennen. Dit onderkent echter niet de belangrijkste twee factoren die onze recente welvaart veroorzaakt hebben. Namelijk de makkelijke toegankelijkheid van olie en de ontwikkeling van technologie. Deze vervangen arbeid en verhogen de productie. Ons piramidespel heeft hier vooral op meegelift.

Deze technologie is paradoxaal genoeg ook de factor die de onhoudbaarheid van het economische model aantoont. De ontwikkeling in technologie is wat de mensheid keer op keer heeft ontwikkeld en ons vooruitgang heeft gebracht. Een van de eerste verlengstukken van ons lichaam waren pijl en boog. De versnelling in technologie die bijv. landbouwgereedschappen of het wiel ons vervolgens bracht maakte het mogelijk dorpen op te richten. Men was vrijgemaakt van de dagelijkse jacht op voedsel. Ambachten ontstonden, handel en steden.

De industriële revolutie bracht ons vervolgens de omschakeling van handmatig naar machinaal gefabriceerde producten. Het ambacht maakte plaats voor de fabriek en automatisering. Dit verfijnde zich en hiermee kwam wederom een vrijheid. De productie van goederen vereiste langzaamaan steeds minder menselijke inspanning meer. Deze nieuwe vrijheid maakte plaats voor de dienstensector.

Deze dienstensector levert in 2010 72,5% van onze banen, de industrie levert 24,9% en landbouw nog slechts 2,6% van onze banen. Wereldwijd is dit respectievelijk 63,2%, 30,9% en 6%. Een nieuwe vrijheid staat ons echter te wachten.

In ons economisch model heeft de producent de werknemer nodig voor het maken van zijn producten om deze vervolgens aan de consument te verkopen. Consumeren houdt het spel draaiende. De huidige technologie automatiseert momenteel echter de dienstensector en haalt zo de werknemer -en zo ook de consument- uit de vergelijking; technologische werkeloosheid. De banen komen niet meer terug. Technologie geeft ons nu de vrijheid van de dienstensector.

De bezigheidstherapie in economische, financiële, juridische en veiligheidsbanen evenals de managers om het spel draaiende te houden hebben vrijwel geen meerwaarde voor de samenleving en kunnen deze klap slechts beperkte tijd opvangen. Laat staan de marketingindustrie waaraan menig multinational meer kwijt is dan de daadwerkelijke productiekosten. Deze reclame is echter nodig om het systeem van noodzakelijke cyclische consumptie middels manufactered demand en reclame draaiende te houden. Hoe zou ons perspectief veranderen als we het woord reclame vervangen door propaganda voor ons geldwaardesysteem?

Mocht deze technologische werkeloosheid of de ineenstorting van het monetaire piramidespel niet de val van de wereld zoals we die vandaag de dag kennen inluiden, dan is het de sociale onrust wel. In de steeds prominentere rat race naar de voorziening in basisbehoeften ontwikkelt zich een alsmaar sterkere mentaliteit waarin onze omgeving ons dwingt tot een steeds meer individualistische, meer stressvolle, intolerantere en polariserende wereld waarin de oplossing lijkt te liggen in het succes van de enkeling en zodanig het lege begrip vrijemarktdenken stimuleert en een steeds meer vooraanstaande rol verkrijgt. Een zorgzame ontwikkeling waarin het gebrek aan sociale cohesie het verval van de samenleving inluidt.

We speelden allen mee

De ontevredenheid en polarisatie reflecteert zich in de politieke verhoudingen vandaag de dag. Dit beperkt zich niet tot Nederland of Europa, maar is een tendens die zich wereldwijd voordoet. We zien de toename in welvaart, maar het gros lijkt hier niet of slechts in beperkte mate van te kunnen profiteren. De polarisatie in het politieke klimaat is slechts een recente versterking van enkele van de vele valse dichotomieën die we kennen waarvan de rechts-links tegenstelling het prominentst is. De passievol ondernemer moet vrij kunnen zijn zijn passie na te kunnen streven zonder dat het via een winstmechanisme bijdraagt aan de vele desastreuze gevolgen. Eveneens zou hij vrij moeten zijn van de excessieve belemmering in de vorm van ‘correctieve’ bureaucratie van de overheid.

Toch dragen we via de ‘ver-van-mijn-bed-show’-werking van onze gemondialiseerde wereld allen bij aan het versterken van dit systeem. De onmenselijke uitwerkingen van de keuze van de consument of de keuze van de manager maakt het door een vrijwel praktisch onvermogen tot kennis van actie en gevolg dat slecht beperkte morele aansprakelijkheid mogelijk is en zegt hiermee vrijwel niets over de menselijkheid van het individu. We lijken allen gevangen in een model dat slechts beperkte maakbaarheid biedt. Voor diegene die vanuit onze menselijke empathie de symptoombestrijding van het spel aangaat, brengt het al snel een gevoel van moedeloos onvermogen teweeg.

Het spel voorbij

Het wordt tijd voor een holistische, multi-disciplinaire benadering van onze problematiek, een richting waarin we gezamenlijk de toekomst kunnen vormen. Is dit überhaupt mogelijk of is het utopisch?

De belangrijkste stap naar wezenlijke verandering komt uit bewustwording van de werking van onze huidige maatschappij en vervolgens bewustwording van de mogelijkheden. Bewustwording komt met een inspanning van de kritische geest. Dit kost tijd en energie en is zelden leuk. Het is een inspanning van de hersens om met ons verstand tot een beter begrip te komen. Het is vanuit deze bewustwording dat een mentaliteitsverandering en andere levenshouding zich kan ontwikkelen en vanuit deze bewustwording dat de vele individuele initiatieven voort kunnen vloeien om elkaar te vinden in een gedeelde richting in verandering.

Never doubt that a small group of thoughtful, committed citizens can change the world. Indeed, it is the only thing that ever has.
-Margaret Mead

Verdieping verandert ‘utopie’ in haalbaarheid. Verandering komt echter nooit vanzelf. Hier dient aan gewerkt te worden. Er komt naast de kritische geest nog een tweede belangrijke menselijke eigenschap bij kijken: inlevingsvermogen. We zijn niet gewend fundamenteel anders na te denken over hoe onze samenleving in te richten. Het empathisch vermogen dat spiegelneuronen ons geven maakt ons tot de sociale wezens die we zijn en geeft ons samen met het intellect de mogelijkheid anders voor te stellen. De noodzaak voor een fundamenteel meer humane, sociale en liberale economische maatschappij is de grootste uitdaging van onze generatie. De wetenschap en techniek stelt onze generatie in de mogelijkheid deze grootse uitdaging aan te gaan en de problemen die ons tijdperk kent te overkomen.

Een werkelijk duurzame kenniseconomie: de grondstofgebaseerde economie

Technologie heeft ons in het verleden vrijheden gegeven van arbeid en schaarste, zoals eerder vluchtig beschreven. Het is ook de technologie die ons dit in de toekomst zal bieden. De introductie van persoonlijke groene stroom creëert niet alleen landelijke, regionale, maar ook individuele vrijheid. De wereld produceert reeds voedsel in overvloed, technologie kan dit lokaal en ecologisch vrijwel geheel geautomatiseerd verzorgen. Dit kan zelfs in de hoogte in de vorm van flats om de belasting op onze (landbouw)grond te verminderen.

De technologische kennis is er om onze mobiliteit –zelfs auto’s– te automatiseren. De nauwkeurigheid en efficiëntie zal het aantal verkeersongelukken vrijwel kunnen elimineren. Al dertig jaar beschikken we over de kennis onze auto’s op stroom te laten rijden. De magneetzweeftreinen (maglev) kunnen ons mogelijke snelheden bezorgen van 3500km/h. Middels RepRap en contour crafting kunnen we met een druk op de knop volledig geautomatiseerd 3D producten ‘printen’, zelfs huizen. RepRap 3D-printers, kleinschalige printers voor thuisgebruik, die hun eigen onderdelen vervolgens weer kunnen printen bieden eindeloze mogelijkheden. Waarom nog gereedschap kópen?

Deze lijst zou eindeloos door kunnen gaan met voorbeelden uit de zorg, het onderwijs of de goederenproductie. De lijst kenmerkt zich echter door de voornaamste kosten waarvoor we werken: energie, voedsel, mobiliteit en huisvesting. Techniek kan middels automatisering en dus minimale arbeid deze producten in overvloed leveren en dus voor iedereen. Dit betekent een zeer drastische reductie van de werkweek. Sterker nog, het zou de middenklasse zoals we die vandaag de dag kennen op termijn overbodig maken. Elk van deze voorbeelden kenmerkt zich eveneens door de mogelijkheid tot decentralisatie. Zowel overvloed als decentralisatie ondermijnen de machtstructuren die schaarste hedendaags in stand houdt en versterkt.

Een paradigmaverschuiving

Laten we daar even bij stil staan. Wat houdt technologische decentrale overvloed (TDO) eigenlijk in? Wanneer je dit koppelt aan een duurzame verhouding met de omgeving staat dit voor een fundamentele verandering in onze manier van leven, wereldwijd. Daar waar TDO aanwezig is, zal je geen geld nodig hebben voor deze producten. Terugkoppelend aan enkele eerder genoemde ontwikkelingen wat betreft TDO betekent dit dat je niet hoeft te werken om je energierekening te betalen (persoonlijke energie), voor je dagelijkse eten (hydrocultuur) of producten in en rond het huis (3D-printer). Je werkweek zal drastisch verminderen. En uiteindelijk zal je eigen baan in de dienstensector met de technologische werkloosheid ook zijn einde vinden. Het arbeid-voor-geldparadigma nadert zijn einde.

Er zal continue een beweging plaats moeten vinden naar het gebruik van duurzame grondstoffen tegenover schaarse grondstoffen en van globaal naar lokaal. Voor veel van deze vraagstukken bieden wetenschap en technologie reeds antwoorden, van alternatieven voor plastic en vleesconsumptie tot ideeën als cradle-to-cradle. Willen we een grondstofgebaseerde economie (GGE) realiseren, zullen we voor de antwoorden van de dag van morgen voor een technologische benadering van onze problematiek moeten gaan, in plaats van een monetaire of zelfs politieke benadering. Mocht de overheid een rol willen spelen in de ontwikkeling naar de GGE zal ze naast investeren in onderzoek ook praktische decentrale projecten actief moeten gaan steunen. Ze zal zich echter moeten kunnen verheven boven het monetaire paradigma, boven de mechanismen van winst en economische groei. Een uitdaging die haar buiten de financiële hegemonie van de tijd zal plaatsen. Vastgeroest in het navelstaren over een linkse of rechtse benadering van het fictieve verdelingsvraagstuk en vastgeroest in de populariteitshectiek van verkiezingen acht ik de kans klein op een visie met toekomstperspectief. Het antwoord, ligt bij U.

TDO vs. Winst

TDO biedt ons een open speelveld in ideeën waarin we van elkaar kunnen leren en zodoende concepten kunnen verbeteren. Het is de wereld van open-source, wetenschap, kennis en ervaring. Het geeft vorm aan een wereld die de vrijheid teruggeeft aan het individu. Het geeft ons de mogelijkheid ons te ontwikkelingen daar waar onze passies en ambities liggen. Het geeft overzicht terug in oorzaak en gevolg en zodoende verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid. De anonimiteit maakt plaats voor respect voor het individu. Het geeft vorm aan een wereld die gemeenschapszin terugbrengt. Een wereld waar tijd ons onze menselijkheid en creativiteit weer terug geeft. Het geeft vorm aan een omgeving die inspeelt op onze menselijke behoeftes. Bezit -als menselijke reactie op schaarste- zal plaatsmaken voor toegang en gebruik aangepast op deze behoeftes. De investering die nodig zal zijn voor de transitieperiode zal enorm zijn, zo ook de te creëren banen. Geen banen om banen, maar een baan die werkelijk bijdraagt. Werk dat er weer toe doet.

Winst geeft ons schaarste: hoe schaarser, hoe meer winst. Een zichzelf versterkend proces dat vernietigend werkt voor mens en omgeving. Het geeft ons ongelijkheid resulterende in bezit in grond, grondstoffen en ideeën (patenten). Toegang tot onze grond, grondstoffen en ideeën gaat via geld: een schaarstemiddel dat continue zijn waarde verliest met inflatie en ons gevangen houdt in de individuele rat race naar geld door middel van arbeid.

Winst geeft ons propaganda voor een geldwaardesysteem (reclame) die fictieve schaarste in stand houdt. Status wordt ontleend aan bepaalde schaarsteproducten boven andere. Conformiteit middels propaganda leert ons meer te willen. Het is een race die per definitie niet gewonnen kan worden, het nieuwe onderscheidende schaarsteproduct staat ons reeds te wachten. De psychologische gevolgen van deze statusverschillen op onze gezondheid nemen we voor lief. De jacht om te overleven, de stress, die komt kijken naar deze jacht naar geld voor deze toegang tot grond, grondstoffen en ideeën, maar ook de opofferingen, het individualisme, het gebrek aan opvoeden, de criminaliteit voor bezit of status: we nemen het allemaal voor lief. Het monetaire systeem en haar geld is het geloof van onze tijdsgeest. In onwetendheid blijven we gevangen in onze illusie van vrijheid en democratie.

De volgende zet… is aan u

Kiezen we voor het voortzetten van de huidige macro-economischmonetairpolitieke beslissingen, dan kiezen we voor een verdere concentratie van macht, grotere ongelijkheid en de marginalisering van uw democratische stem in een systeem dat -gebonden in deze financiële hegemonie- steeds beperktere maakbaarheid biedt. Ze voorkomt economische democratie en individuele vrijheid. Voedselprijzen worden de speelbal van speculatie. De rat race naar geld in een steeds schaarsere wereld leidt tot sociale onrust. Het MKB wordt de patenten- en potentiepoel voor de multinational en soevereine landen worden obstakels voor schaarse grondstoffen.

U zult het allemaal niet merken, de overheid houdt u veilig en geeft u vrijheid en democratie. De TV leert u dat de wereld gevaarlijk is, gelukkig biedt ze u ook vermaak. U zult uw diploma halen en toewerken naar een baan die u belooft is. Het is misschien niet alles, maar het verdient in ieder geval wat centen. Voor die enkelen voor wie deze maatschappij ten opzichte van het gros wél werkt wacht de rol van self-appointed guardain of the status quo;  de verkondiger van het geldwaardesysteem. Gevangen in schuld wachten we tot bijv. het IMF ons zal helpen. We wachten op bezuinigingen en privatiseringen. We wachten tot de soevereiniteit van landen, bedrijven en zelfs personen langzaam verder wegebt. We zullen wachten op de sociale onrust uit schaarste en op polarisatie. We wachten op de groei van het aantal ‘terroristen’ en op de overheid die ons zal beschermen. We zullen wachten. Wachten om ons vervolgens af te vragen hoe onze samenleving uit elkaar is gevallen.

Of we kiezen het pad dat TDO ons biedt. Jij, je buurt, je regio zal door samenwerking en afstemming de vorming van je leven en leefomgeving in handen hebben. Het woord democratie wordt weer recht aangedaan, het impliceert immers dat de kiezer kennis van zaken heeft en op de hoogte is van de gevolgen van zijn keuzes, of de keuzes die voor hem gemaakt gaan worden. Niet de stem van schaarste beslist de geopolitiek, maar de wederzijdse voordelen van samenwerking. Het inzicht in efficiëntie bij samenwerking geeft vorm aan besluiten uit gezag, niet uit de macht van het geld: een gemeentelijke hydrocultuur is immers efficiënter. De noodzaak tot bezit uit schaarste maakt plaats voor toegang en gebruik. Niet iedereen heeft immers een grasmaaier nodig en een boottochtje op het meer kan afgesteld worden op de vraag. Gespecialiseerde toegangscentra voorzien daar waar regelmatig gebruik van goederen niet nodig is.

Carpe diem, pluk de dag, een van de oudste wijsheden die we kennen. Het overleven voor de dag van morgen onthoudt ons niet meer van de vrijheid van het moment. De tijd is je teruggegeven om te realiseren wat er werkelijk toe doet in het leven. En al snel zal men dan komen op vrienden, familie, een partner, doen waar je passioneel in bent en daar vervolgens waardering voor krijgen. Men zal elkaar vinden in passies en ideeën. TDO geeft de ruimte aan een maatschappij om zich te ontwikkelen in balans met zijn omgeving en de behoeften van de mens. Een maatschappij die zelfs de ‘rijkste’ persoon op aarde verrijkt. Het is allemaal mogelijk, vandaag de dag. De keuze is aan u.

The times they are a-changing

De industriële revolutie gaf ons de vrijheid van fysiek arbeid. Het bracht ons ook angst over wat komen ging, angst voor het onbekende, angst voor de vrijheid die de industriële revolutie ons zou brengen. Het centraliseerde ook op grotere schaal macht naar de fabrieken, de landeigenaren, een nieuwe elite. De schoorsteen was niet alleen het symbool van economische macht en van vooruitgang, maar ook van maatschappelijke ongelijkheid. De politieke bewegingen ontstonden en we verzamelden ons in politieke partijen. Het verdelingsvraagstuk zou op politieke wijze opgelost worden en er ontstond een nieuw bewustzijn. Een soortgelijk proces zullen we weer gaan doorlopen. TDO zal ons nu echter in een duurzaam tijdperk belanden dat ons overvloed biedt.

Onze generatie staat voor de unieke gelegenheid dit mee te mogen maken: de revolutie is nu. Het is aan aan U, en zo ons allen samen, om deze toekomst vorm te mogen geven. Het zal zich misschien niet zo zwart-wit tonen als geschetst, maar het toont de tendensen waar we rekening mee dienen te houden in onze dagelijkse besluiten. We zullen moeten leren te denken buiten de zelf opgelegde grenzen van de geest. Met het wegvallen van de vanzelfsprekendheid van dit systeem opent dit de deur tot nieuwe manieren van denken. Het is belangrijk dat we weer durven dromen over de toekomst.

Deze ontwikkelingen geven de ruime aan bewegingen die deze ideeën reeds langer verkondigen, zoals Anonymous, De Zeitgeist Beweging en sinds kort misschien de Occupy Beweging. Het is de stem van een generatie die zichzelf via internet door documentaires als o.a. ‘Money as Debt’ en ‘Zeitgeist: Moving Forward’ heeft onderwezen, zich is gaan verdiepen en elkaar gevonden heeft. Internet zal het platform voor de komende revolutie zijn, die de drukpers was voor de wetenschappelijke revolutie, de voorloper van onze industriële revolutie.

Het is aan ons allen een nieuw bewustzijn te ontwikkelen op weg naar de dag van morgen. Het is een keuze tussen onwetendheid, apathie, passiviteit en angst enerzijds en bewustwording, empathie en het vertrouwen in de medemens anderzijds. En die keuze is aan u, hier en nu.

Foto tranZland

Reacties (27)

#1 Zwarte Os

Dit decennium zal het decennium van de Designer worden. Waar wij ooit slaven van de massaproductie waren beginnen we langzaam aan de effectuator van business te spelen. Met een ethische code gevormd door mensen als Papanek en Fuller visualiseren veel (Open) Designers een toekomst waar men weer zelf maakt, waar kennis open is en ervaring gedeeld. Waarom het heden veroveren als je de toekomst schept?

  • Volgende discussie
#2 piet de nuttige idioot

pracht stuk.
De bezigheidstherapie in economische, financiële, juridische en veiligheidsbanen evenals de managers om het spel draaiende te houden hebben vrijwel geen meerwaarde voor de samenleving en kunnen deze klap slechts beperkte tijd opvangen” traantje wegpinkt

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Seth Lievense

Bedankt voor de feedback allemaal! :)

Ik krijg, zoals wel vaker, de vraag die ‘grondstofgebaseerde economie’ beter uit te leggen.

Zelf gevangen in de rat race naar geld is tijd en energie schaars op het moment. Ik zal alsnog proberen hier van de week een artikel over te schrijven. Hij zal dan i.i.g. verschijnen op http://www.limpidus.org/, wellicht ook op sargasso.nl.

Overigens is dit artikel met de originele quotes er nog tussen daar ook te lezen:
http://limpidus.org/2011/10/16/the-times-they-are-a-changing/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Naam

plastique

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 jsk

Het gros van ons geld (95%) wordt gedrukt door private instellingen, banken.

Nee hoor… @#3 je mag wat minder energie en tijd besteden aan volume en vermeende inhoud en wat meer aan oog voor detail en de feiten correct hebben. :P

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Anton

Ik wil niemand zijn dromen op een ideale wereld ontnemen maar met de werkelijkheid heeft dit verhaal weinig te maken. Het experiment met de maakbare samenleving (TDO) is al een paar keer geprobeerd, hoe dat afloopt kunnen je in de geschiedenisboekjes lezen. Op dit moment is de wereldbevolking rijker dan zij ooit is geweest, de vooruitgang in China en India heeft binnen twee decennia al meer dan een miljard mensen uit de armoede bevrijd. De technologische overvloed is er dus al, het gaat prima met de wereld. Wat betreft democratische overvloed boeren we in Europa, in tegenstelling tot de rest van de wereld, achteruit. De crisis waar Europa in zit is veroorzaakt door dagdromende politici die zich hebben laten meeslepen door hun ideaal van een groot en verenigd Europa. Dat ideaal hebben ze nog niet laten varen zelfs nu de onhaalbaarheid van dit project manifest is. In plaats daarvan hebben ze het democratisch tekort in Europa verder laten oplopen om zodoende hun ideaal er door te rammen. Wij, de burgers van Europa, moeten onze democratische rechten terug veroveren op de Europese moloch. Doen we dat niet dan eindigen wij allen als de Griekse Muppets: De staatsbegroting wordt vastgesteld door de de zetbazen van Goldman Sachs die vervolgens samen met de bestuurlijke EU-elites de buit verdelen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6.1 jsk - Reactie op #6

+1

  • Volgende reactie op #6
#6.2 looxcie - Reactie op #6

+10

  • Volgende reactie op #6
  • Vorige reactie op #6
#6.3 Harm - Reactie op #6

De maakbare samenleving bestaat niet volgens Anton,
maar dat Europa achteruit boert is de schuld van de politici.

De kapotmaakbare samenleving bestaat blijkbaar wel.

  • Vorige reactie op #6
#6.4 jsk - Reactie op #6.3

Wat valt er nou weer niet te bevatten? Klnkt best wel logisch hoor, vergelijk het hiermee: “Harm kan geen enkele originele gedachte op papier zetten, maar Harm kan wel continue onorgineel jatwerk neerplempen”.

Probeer een ander niet te pakken op een gebrek aan logica als jezelf niet zo goed (logisch) kan nadenken.

#6.5 Harm - Reactie op #6.4

Ik zal proberen om me te beperken tot origineel jatwerk.

#6.6 jsk - Reactie op #6.5

Ah, weer een poging slimmer te lijken dan je bent door iets te lezen wat er niet staat.

  • Volgende reactie op #6.5
#6.7 Harm - Reactie op #6.5

Wat staat er niet?

  • Vorige reactie op #6.5
#7 Seth Lievense

@ jsk: ouch, dat moet zijn ‘gecreëerd’. ;)

@ anton: de samenleving ís maakbaar. ze is het product van onze ideeën en acties.
“Wetenschappelijk intellect is het product van de creatieve geest” zoals Ken Robinson ook krachtig aantoont in zijn boek Out of Our Minds. “Het essentiële proces van wetenschap is het argumenteren en debatteren van het aanvechten van of bouwen op bestaande kennis in het licht van nieuwe ideeën of bewijs”.
“We hebben voorstellingsvermogen. Als gevolg hebben we ongelimiteerd vermogen tot creativiteit. Biologisch, ontwikkelen we ons waarschijnlijk op gelijk tempo als andere soorten: in culturele termen, hebben we ons altijd ontwikkeld op een uniek razend tempo.”

En misschien nu meer dan ooit, is een beroep op ons aanpassingsvermogen kritiek: we create the world we live in.

En ‘hoe dat afloopt, kan je in de geschiedenisboekjes lezen.’ impliceert een eng experiment waar ik -of wie dan ook- de maatschappij een systeem op wil leggen. Niets kan daar verder van verwijdert zijn.
TDO biedt de mogelijkheid zelfredzaam te zijn, zónder verplichte participatie in de vorm van arbeid aan de maatschappij i.t.t. de acht uur die je nu per dag opoffert voor het schaarstegoed geld om aan producten te komen die technologie in overvloed beschikbaar kan stellen.

“Of we kiezen het pad dat TDO ons biedt. Jij, je buurt, je regio zal door samenwerking en afstemming de vorming van je leven en leefomgeving in handen hebben. Het woord democratie wordt weer recht aangedaan, het impliceert immers dat de kiezer kennis van zaken heeft en op de hoogte is van de gevolgen van zijn keuzes, of de keuzes die voor hem gemaakt gaan worden. Niet de stem van schaarste beslist de geopolitiek, maar de wederzijdse voordelen van samenwerking. Het inzicht in efficiëntie bij samenwerking geeft vorm aan besluiten uit gezag, niet uit de macht van het geld: een gemeentelijke hydrocultuur is immers efficiënter.”

Waar de agrarische revolutie de steden bracht, bracht de de industriële revolutie ons de nieuwe cultureel, politieke identiteit van natiestaat. We zullen nu moeten leren denken voorbij de natiestaat naar de mens als onderdeel van de natuur van onze wereld zelf.
Én, we zullen moeten leren daarmee in balans te leven: duurzaam.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 jsk

de samenleving ís maakbaar. ze is het product van onze ideeën en acties.
“Wetenschappelijk intellect is het product van de creatieve geest” (…) “We hebben voorstellingsvermogen. Als gevolg hebben we ongelimiteerd vermogen tot creativiteit. (…)

Je zegt dat de samenleving maakbaar is maar je beroept je op individuele kwaliteiten. Je bedoelt waarschijnlijk dat *collectieve actie* mogelijk is, maar vaak leidt collectieve actie tot onbedoelde negatieve gevolgen (zie bijvoorbeeld de eurocrisis, die vooral het gevolg is van politiek wensdenken).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 looxcie

“Een piramidespel waarbij enerzijds rente over schuld of anderzijds rente over geldbezit eveneens een ingebouwde vorm van ongelijkheid in het geldsysteem is. We zullen af moeten van het idee van ons geld als ruilmiddel, naar geld als veroorzaker van ongelijkheid en daarmee macht.”

Foute conclusie, niet geld als ruilmiddel afschaffen maar RENTE afschaffen, probleem opgelost….

http://kennedy-bibliothek.info/data/bibo/media/GeldbuchEnglisch.pdf

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9.1 Jos van der Veen - Reactie op #9

Er wordt niets gezegd over “geld afschaffen”, hooguit geld overbodig maken.

Verdiep u, en durf eens 2 uur en drie kwartier naar deze samenvattende en alomvattende documentaire te kijken:

http://www.zeitgeistmovingforward.nl

  • Volgende reactie op #9
#9.2 looxcie - Reactie op #9.1

Verdiep mij? Ik zou beledigd kunnen zijn, ware het niet dat ik “Zeitgeist – The Movie” en de rest honderden malen heb gepromoot aan familie, vrienden en via het ‘net. Dit in het kader van het lezen van “The Creature of Jekyll Island” van G. Edward Griffin in 2004, dat al in 1994 verscheen. Het gedeelte van de eerste film over de Fed zet Griffin’s woorden om in beelden. Waar beide bronnen te kort schieten is in een oprechte oplossing. Mijn mening is dat de oplossing van de huidige crisis en van de “ongelijkheid” van geld besloten ligt in het phenomeen rente. Maar het afschaffen van rente schijnt een nog groter taboe te zijn, dan het ontkennen van de Holocaust.

#9.3 Ernest - Reactie op #9.2

Ken je Bernd Senf? Duitse hoogleraar heeft al heel lang kritiek op het rentesysteem. wn.com/Its_the_monetary_system,_stupid!_Interview_with_Prof_Bernd_Senf_5-12flv
of http://www.youtube.com/watch?v=82aAQ8XqnUM
Engels ondertiteld.

#9.4 Seth Lievense - Reactie op #9

Ik doel hier op het geld dat we nu gebruiken, ‘ons geld’. Je hebt gelijk, ik had het in de tweede zin moeten herhalen.
Een werkzame oplossing zou zeker een stabiele munt zijn zonder o.a. rente. Ze verhinderd verdere ongelijkheid, milieuvernietiging etc. Al vraag ik me zeer sterk af of het allemaal al niet te ver is doorgeschoten voor deze oplossing.

Nog mooier zou zijn vele lokale munteenheden.

Het streven echter blijft middels TDO dit geld overbodig te maken waar mogelijk.

@Ernest. Mooi titel voor dat interview. haha!
http://limpidus.org/2012/02/23/its-the-monetary-system-stupid/

  • Vorige reactie op #9
#10 Hans

De natuur is hardnekkig. Niet iedereen is belast met dezelfde intellectuele bagage. Altijd zijn er leiders en volgers geweest. Dat zie ik niet veranderen nu en ook niet in de toekomst. Deze biologische feiten mis ik in je overwegingen. Deze feiten zijn m.i. van doorslaggevende invloed op jouw redeneringen.
Het uit lucht ontstane geld heeft ondertussen er voor gezorgd dat nu de helft minder mensen onder de armoedsgrens leven t.o.v. 1990. Tegelijkertijd is de wereldbevolking in 20 jaar stevig toegenomen.
We zijn gezegend met een onderzoekende geest en daaraan zijn ( voorlopig) geen grenzen. Die eventuele grenzen liggen m.i. in ieder geval buiten onze aarde en zonnestelsel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Harm

Vroeger kwam alle macht van god, die dat gedelegeert had aan koningen en keizers, terwijl de kerk leerde dat je die natuurlijke orde niet mag verstoren.

Het neo-creationisme wil dat de here het kapitalisme schiep,
en zag dat het goed was.

De maakbare samenleving is een idee van ketters.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11.1 Jos van der Veen - Reactie op #11

“De maakbare samenleving is een idee van ketters”

Blij dat ik een ketter ben!

#12 Jos van der Veen

“Het experiment met de maakbare samenleving (TDO) is al een paar keer geprobeerd” Ik ben zeer benieuwd welke “experimenten” hiermee bedoeld worden, beetje vage veronderstellingen waar niemand wat aan heeft, behalve dan het klakkeloos overnemen van niet op enig bewijslast rustende feiten. De wereldbevolking is relatief gezien veel rijker dan voorheen, en dat was nooit en is nooit het probleem geweest. Als je goed de tekst van Seth leest, is het probleem juist het VERSCHIL in rijkdom, wat basis staat voor zo’n beetje alle sociaal-economische problemen, daar is gericht onderzoek naar gedaan door de Equality Trust. Vanuit een groep wetenschappers uit Groot Brittannië is een zeer duidelijk beeld naar voren gekomen over de relatie/korrelatie tussen (grote) welvaartverschillen binnen de samenleving, en de problemen, zoals criminaliteit, welvaartsziekten, obesitas,zelfmoorden, ook positieve zaken zoals innovatie, geluksbeleving, veiligheid, etc hebben een relatie/korrelatie met (kleine) welvaartsverschillen.

Sommige mensen hebben nu eenmaal meer uitleg nodig, óf ze moeten zich aanleren even een stap terug te nemen en de boel beter te gaan overzien, wat niet meevalt als je al op leeftijd bent, danwel zwaar onder invloed van je opvoeding/omgeving/cultuur.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Chiel

Petje af voor dit stuk! Het zou mooi zijn als lezers aanvullingen in de vorm van goede ideeën zouden posten om zo’n toekomst mogelijk te maken.

Wat mij vooral opvalt is dat overvloed vooral de toegang tot middelen voor iedereen mogelijk zou kunnen maken, en niet slechts een kleine groep. Het verdelingsvraagstuk wordt m.i. niet opgelost door alleen de rente af te schaffen. Ook de aangekondigde hervormingen van de kapitaalmarkt zullen hier geen bijdrage aan leveren. We zullen vanuit een andere dan de ons aangeleerde perceptie van de wereld een nieuw systeem moeten bedenken.

Er wordt door politici slechts aan symptoombestrijding gedaan, de werkelijke grondoorzaken van de problemen waar de wereld mee kampt komen zelden aan bod. Door hier naar te durven kijken kun je pas echt het begin van een geloofwaardig alternatief proberen vorm te geven. Het liefst voorbij alle -ismen wat mij betreft.

Keep up the good work!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie