WW: Luis von Ahns nuttige spelletjes

De woensdagmiddag is op Geencommentaar.nl Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Luis von Ahn is hot in informatica-land. De jonge Guatemalteekse onderzoeker werd in zijn nog korte loopbaan onderscheiden met prestigieuze prijzen en aanbiedingen van onder andere Microsoft en Google. Hij heeft dit oorspronkelijk te danken aan een uitvinding die iedere webgebruiker wel eens langs heeft zien komen: de CAPTCHA. Maar zijn tweede slimme idee is zo mogelijk nog interessanter: Laat computers niet voor mensen rekenen, maar mensen voor computers, het zogenaamde human-based computation.

Human-based computation is de conclusie die von Ahn trok uit twee observaties: Allereerst dat de computer er de afgelopen 50 jaar een stuk intelligenter op is geworden, maar er zijn een aantal taken die letterlijk kinderlijk eenvoudig zijn die de beste computers nog niet uit kunnen voeren (zoals bijvoorbeeld het herkennen van voorwerpen in plaatjes). De tweede observatie is dat mensen, die deze taken dus met gemak aankunnen, hun tijd en talenten toch vooral aanwenden voor nutteloze frivoliteiten zoals computerspelletjes.

Zo wordt er naar schatting wereldwijd 9 miljard uur per jaar patience gespeeld op de pc. Tijdens het spelen van patience maken mensen zonder zichtbare inspanning de (voor de computer) ingewikkeldste berekeningen in hun hoofd (wat is deze kaart, waar past hij op? etc.) Von Ahn’s idee om deze menselijke processortijd te gebruiken voor nuttige informatica-toepassingen resulteerde in een aantal even verslavende als nuttige spelletjes: de Games with a Purpose.

Het bekendste van deze spellen is de ESP Game. In dit spel worden twee spelers anoniem aan elkaar gekoppeld. Beide spelers krijgen op hun scherm een (google image) plaatje te zien. Naast het plaatje is ook een tekstvak aanwezig. Doel van het spel is eenvoudig: de spelers moeten ervoor zorgen dat ze allebei hetzelfde woord typen. Omdat ze alleen het plaatje gemeenschappelijk hebben en omdat ze geen andere manier van communiceren hebben, moeten de woorden wel over het plaatje gaan. Op deze manier worden betrouwbare tags voor de google images gegenereerd. Door het toevoegen van taboo words (tags die al bekend zijn voor een plaatje) en een klokje onderin worden volgens von Ahn in zeer korte tijd tags met een bijzonder hoge kwaliteit gegenereerd. Buiten dat het spel vernuftig in elkaar zit, heeft het nog een andere belangrijke eigenschap: het is wél leuk: sinds de lancering van het spel werden al 10 miljoen labels gevonden.

Na het succes van de ESP Game gebruikte von Ahn hetzelfde principe van Games with a Purpose om meerdere klassiek-ingewikkelde informaticataken aan te pakken. Zo ontwikkelde hij PeekaBoom (not just wasting your time), een spel waarbij de spelers objecten op een foto moeten aanwijzen aan elkaar, en zo tot goede object-herkennings data komen. En Verbosity, waar spelers met elkaar (wederom door middel van een raadspelletje) common-sense feiten over de wereld verzamelen.

Von Ahn’s nieuwste project brengt zijn twee beste ideeen samen: in reCAPTCHA worden in aangeboden CAPTCHA’s niet zomaar random woorden getoond, maar worden de woorden getoond waar OCR software moeite mee heeft bij het digitaliseren van literatuur. Op die manier wordt die laatste taak vergemakkelijkt.

In zijn geweldige praatje voor Google merkt Luis von Ahn op dat er nog een nevenontdekking was bij zijn onderzoek. Computers hebben straks eindelijk een legitieme reden om het menselijk ras in leven te houden: werd in the Matrix nog de belachelijke reden opgegeven dat mensen als energiebronnen zouden functioneren, von Ahn toont aan dat computers de mensen nog wel een tijdje kunnen gebruiken om -de rest van ons leven patiencend- ingewikkelde berekeningen op te lossen. Oh zoete ironie.