Rammelende conclusies over criminaliteit onder asielzoekers

ANALYSE - De politie maakte vorige week cijfers bekend over verdachte asielzoekers. De Telegraaf en de Volkskrant meenden te weten dat asielzoekers crimineler zijn dan de Nederlandse bevolking. Maar die vergelijking kan niet zomaar worden gemaakt.

De Telegraaf berichtte vrijdag en zaterdag over ‘criminele asielzoekers’: “Schokkend beeld misdaad kansloze asielzoekers”. Andere media volgden en verschillende cijfers deden de ronde. Wat opvalt is dat de verslaggeving erg onduidelijk was: geen verwijzing naar bronnen, inconsistentie in definities (overigens ook door schuld van de politie: 10.000 verdachte statushouders bleken vreemdelingen te zijn). Hierdoor is het moeilijk om cijfers en beweringen van journalisten te checken, mocht de lezer daarvoor überhaupt tijd hebben (alle documenten staan hier). En dat checken is nodig, want journalisten die schrijven over criminaliteitsstatistieken, dat gaat nogal eens mis.

In dit geval ging het onder andere mis toen journalisten de vraag stelden of asielzoekers “crimineler” zijn dan “gewone burgers” en “niet-westerse allochtonen”. De Telegraaf maakte deze vergelijking in een kort artikel met nota bene de titel ‘Cijfers schieten tekort’. De Volkskrant maakte eenzelfde vergelijking in een poging de bewering in de Telegraaf te checken.

De journalisten lijken zich echter niet te realiseren dat de politiecijfers zodanig tekortschieten dat hierover geen zinnige uitspraak valt te doen.

Zijn asielzoekers crimineler?

Wat zijn de beweringen? De Telegraaf:

Een nadere blik in de cijfers leert dat asielzoekers relatief vaker verdacht worden van strafbare feiten dan gewone burgers. Van alle autochtonen worden er jaarlijks op elke 10.000 inwoners gemiddeld 77 verdacht van een strafbaar feit, aldus het CBS. Voor asielzoekers is dit getal 200, tweemaal zoveel als het landelijk gemiddelde van 106, maar weer minder dan de score van niet-westerse allochtonen: 294.

De Volkskrant:

Tot en met oktober 2016 waren 566 asielzoekers verdachte van een of meerdere delicten. Afgezet tegen het totaal aantal asielzoekers dat de eerste tien maanden van 2016 in Nederland aanklopte (23.857 mensen), betekent dat dat 2,4 procent van de asielzoekers verdachte was.

In de hele Nederlandse bevolking was in 2016 volgens CBS-cijfers 1 procent verdachte van een delict. Asielzoekers zijn dus vaker crimineel dan gemiddeld. Migranten van niet-westerse herkomst die al langer in Nederland verblijven, zijn in deze vergelijking juist weer iets crimineler dan asielzoekers: 2,9 procent was in 2016 verdachte.

Voordat ik inga op waarom je deze conclusie niet zomaar kunt trekken, kort iets over de bron van deze cijfers. De cijfers voor de totale bevolking, autochtonen en niet-westerse allochtonen komen uit Statline (misdrijven over heel 2016). De Telegraaf noemt aantallen, de Volkskrant maakt er percentages van.

De 566 verdachte asielzoekers die de Volkskrant noemt komen uit dit politiedocument (p.6). Het gaat om misdrijven, zoals in Statline. De berekening van de Volkskrant is verder helder, hoewel het correcter was om de cijfers voor 10 maanden om te rekenen naar 12 maanden (2,4 is dus een onderschatting). Waar de 200 verdachten (op 10.000) van de Telegraaf vandaan komen kan ik niet achterhalen. Een berekening met de 460 verdachte asielzoekers afkomstig uit veilige landen (zelfde document, p.7) komt in de buurt van 200.

In beide vergelijkingen zijn asielzoekers vaker verdacht (niet per se “crimineel”, want niet veroordeeld) in vergelijking met de totale Nederlandse bevolking.

Azc’s onder een vergrootglas

Waarom kan deze vergelijking niet zomaar worden gemaakt? Het grootste probleem is dat politiecijfers mede het product zijn van hoe de politie werkt. In het persbericht zegt de politie: “De monitor zegt iets over trends. Het is een cijfermatig overzicht.” Dit is misleidend, want cijfers komen niet onafhankelijk van de politie tot stand. Veranderingen in politiecijfers kunnen werkelijke trends in criminaliteit reflecteren, maar zijn ook een reflectie van veranderingen in aanpak en registraties. In hoeverre politieregistraties iets zeggen over werkelijke trends hangt af van de mate waarin de verzamelde cijfers gaandeweg de werkwijze van de politie gaan beïnvloeden.

Het is goed voor te stellen dat eerdere signalen rondom overlast in azc’s en criminele asielzoekers hebben geleid tot gerichter surveilleren, waardoor agenten meer criminaliteit opmerken en meer arrestaties doen, en daarmee hun eigen vermoeden bevestigen dat er een toename is van een bepaald fenomeen, wat weer reden is voor gerichter surveilleren, enzovoorts. Door gerichter surveilleren gaat de pakkans omhoog en dus zullen meer verdachten, asielzoekers in dit geval, worden opgepakt. Er valt dan niet meer goed te achterhalen wat de oorzaak is van een toename in het aantal geregistreerde verdachten: werkelijk toegenomen criminaliteit of de bijzondere aandacht van de politie hiervoor.

Ook allerlei andere activiteiten naar aanleiding van vroege signalen kunnen de cijfers beïnvloeden. Zo schreef de NOS begin dit jaar dat naar aanleiding van toegenomen overlast door asielzoekers in de gemeente Vlagtwedde “overal camera’s [zijn] opgehangen en overlastgevers gelijk in de kraag [worden] gevat en geregistreerd”. Daarbovenop komen de activiteiten van buurtpreventieteams en burgerwachten rondom azc’s die mogelijk invloed hebben op het aantal gearresteerden.

Loze disclaimers

Nu noemen zowel de Telegraaf als de Volkskrant ook zelf enkele voorbehouden bij hun conclusies. De Telegraaf, in een apart artikel (blendle):

Het is moeilijk om uit de duizenden pagina’s met cijfers precies te vertellen hoe vaak asielzoekers betrokken zijn bij criminaliteit. Dat komt onder meer omdat de methode waarop de politie rapporteert, gedurende 2016 enkele keren wijzigde. Ook stopte de politie naar eigen zeggen vorig jaar oktober met de weekrapportages. Daarnaast is alleen het aantal delicten genoemd dat kan worden gekoppeld aan een aangehouden verdachte. En het werkelijke aantal gepleegde misdrijven is nog altijd veel hoger dan het aantal opgehelderde misdrijven.

Dit zijn terechte voorbehouden bij de cijfers, maar de implicaties worden vervolgens genegeerd. Verandering in registreren is nogal cruciaal als je iets wil zeggen over trends, maar de Telegraaf rept desondanks over een toename in aantallen. Of neem de opmerking dat het werkelijk aantal delicten hoger ligt dan het aantal dat door de politie wordt geregistreerd. Dit is altijd zo: criminologen noemen dit het ‘dark number’. Maar het dark number is, gegeven de aandacht van de politie voor azc’s en asielzoekers, voor asielzoekers waarschijnlijk veel kleiner dan voor de totale bevolking. Daardoor zullen de percentages (2% versus 1%) waarschijnlijk dichter bij elkaar liggen dan op grond van de politieregistraties is berekend. De journalist lijkt hier dus de consequentie van deze disclaimer niet te begrijpen.

Een ander terecht voorbehoud in een ander stuk dat zonder consequenties blijft is dat

de onderzochte groep asielzoekers bovengemiddeld vaak man en relatief jong, en jonge Nederlandse mannen worden ook vaker verdacht van strafbare feiten.

Ook de Volkskrant merkt op dat asielzoekers vaker jong, man en alleenstaand zijn, en daarom de cijfers niet zomaar te vergelijken zijn met de cijfers over de totale bevolking. De disclaimers lijken er echter vooral voor de vorm te staan, want de lezer blijft in het ongewisse over wat dit betekent voor de conclusies.

Antwoord geven op de vraag “welke groep is crimineler?” is überhaupt een hachelijk zaak. Journalisten hadden zich met deze politiecijfers niet moeten wagen aan deze vraag. De schade is helaas al toegebracht: het idee dat asielzoekers crimineler zijn is inmiddels onderdeel van de publieke discussie. Of het nu onkunde of opzet was, met hun rammelende conclusies hebben zowel de Telegraaf als de Volkskrant voeding gegeven aan de negatieve beeldvorming en het paniekerige debat over asielzoekers.

Reacties (14)

#1 Beu

Jullie van de garde zelfbenoemde nuancerende moraalridders met alle wijsheid in pacht. Plus de roze bril op. Zijn wel verschrikkelijke energiezuigers he. Godverwatbezieltjullie?

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

@1: Ik denk dat je op de verkeerde webzijde terecht bent gekomen, gezien de roze bril. Verder mag de slotvraag wel eens aan jou gevraagd worden. Wat bezielt jou eigenlijk om uit het niets mensen voor moraalridders en verschrikkelijke energiezuigers uit te maken, juist omdat ze energie steken in het iets verder dan de chocoladeletterkoppen kijken?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 børkbørkbørk

Volgens mij klopt een aantal beweringen in dit artikel niet. Ten eerste deze: “hoewel het correcter was om de cijfers voor 10 maanden om te rekenen naar 12 maanden”. Beide cijfers slaan op een periode van 10 maanden en er hoeft dus niets omgerekend te worden. Ten tweede heeft verandering in registratie niets te maken met de vergelijking tussen twee bevolkingsgroepen in dezelfde periode. Ten derde werd vorige week nog bekendgemaakt dat verdachten uit azcs vaak niet vervolgd worden omdat dat hun uitwijzing moeilijker maakt; dat zal de cijfers vast ook beïnvloeden.

Er valt vanuit deze punten in elk geval niets aan te merken op de cijfers van de Volkskrant.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Joost

@3:

Ten tweede heeft verandering in registratie niets te maken met de vergelijking tussen twee bevolkingsgroepen in dezelfde periode.

Natuurlijk wel. Als de methode verandert kan je dus alleen maar zeggen dat er een verschil was tussen groep A en B op moment X. Maar je kan totaal niets zeggen over hoe zich dat relateert tot momenten X-1 en X+1, toen er andere methodes gebruikt werden. Dus of het verschil over tijd grotere of kleiner is geworden. Misschien laat de grafiek een vergroting zien, maar was er een verkleining opgetreden als de oude methode in gebruik bleef, of vice versa.

Ten derde werd vorige week nog bekendgemaakt dat verdachten uit azcs vaak niet vervolgd worden omdat dat hun uitwijzing moeilijker maakt; dat zal de cijfers vast ook beïnvloeden.

Heb je daar een linkje van, om welke aantallen gaat het?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 AndreSomers

“Tot en met oktober 2016 waren 566 asielzoekers verdachte van een of meerdere delicten. Afgezet tegen het totaal aantal asielzoekers dat de eerste tien maanden van 2016 in Nederland aanklopte (23.857 mensen), betekent dat dat 2,4 procent van de asielzoekers verdachte was.”

Dat klinkt al fout. Waarom zet je het aantal verdachte asielzoekers af tegen het aantal asielzoekers dat *binnenkwam* in een periode, in plaats van het aantal dat al binnen *was* in die periode? Gezien de wachttijden in de procedures zal dat aantal aanzienlijk hoger zijn, waarmee het percentage verdachten in de groep dus zal dalen. Of betroffen de verdachten ook alleen asielzoekers die in deze periode binnengekomen zijn?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Lutine

@5

Inderdaad. Ik word een beetje ontmoedigt van al het gegoochel met cijfers. Neem de simpele vraag: wat is een asielzoeker eigenlijk? Zitten daar ook de ‘asielzoekers’ uit veilige landen tussen? Het mag bekend worden veronderstelt dat Albanezen, Marokkanen e.d. de statistieken vervuilen omdat zij juist hier naar toe komen om criminaliteit te bedrijven!

En daarnaast…de Telegraaf…waar hebben we het dan over? Is dit nog wel serieus te nemen? Wie gaat nu trachten de BS van de Telegraaf te weerleggen? Ik word een beetje moedeloos van dit soort discussies.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 tigger

@5:
De ene asielzoeker is de andere niet:
http://www.volkskrant.nl/binnenland/-schokkend-beeld-of-onzinnige-stemmingmakerij-vijf-vragen-over-criminaliteit-onder-asielzoekers~a4503754/
Criminelen uit veilige landen lijken de asielprocedure te misbruiken om hier tijdelijk onderdak en eten te krijgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 ~Mario

“Rammelende conclusies over criminaliteit onder asielzoekers

What else is new? Nee, werkelijk! Decennia ervaring, met zulks.

Heeft de hedendaagse propagandistische mediahoer, Wierd Duk (en verdere Pavloviaanse kwijlbakken), al “gepolst” onder de ‘boze burgers’?

Wacht, voor ik verder tiep zal ik even ‘de sosjaalmiedia’ raadplegen. /s

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Johanna

@8 Waarschijnlijk niet, want ik las net bij Chris Aalbers dat ze samen “op vakantie” zijn in Israël op uitnodiging van het CIDI; gezellig tijdens de lunch uitkijken over Gaza

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Joost

@1:

Jullie van de garde zelfbenoemde nuancerende moraalridders met alle wijsheid in pacht. Plus de roze bril op. Zijn wel verschrikkelijke energiezuigers he. Godverwatbezieltjullie?

Wow. Zelfbenoemde nuancerende moraalridders. Het voelt een beetje tegenstrijdig, dus daar moet ik toch bezwaar tegen maken. Wij zijn zelfbenoemd genuanceeerd, hopeloos zelfs, maar moraalridders, nee. Zo hebben we onszelf nog nooit genoemd op deze site, maar bedankt voor de suggestie. We zullen het bespreken.

Verder zou je kunnen proberen onder woorden te brengen wat hier precies de wijsheid is die we in pacht denken te hebben, en waarom dat niet het geval is. Daarnaast mag je dan ook even aangeven waarop hier die roze bril van toepassing is, en ook hier even uit kunnen leggen waar dat betrekking op heeft. Kortom, waar is dit artikel te optimistisch, waar debiteert het wijsheden die dat niet zijn? Zitten er fouten in de redenatie? Vragen, vragen…

En ja, wij zijn energiezuigers, maar wel zoveel mogelijk renewable, he. Dus daar heb jij geen last van.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Hemaworstje

Nou zoveel stroom verbruikt Sargasso niet Joost.
Druppeltje / gloeiende plaat, kijk mij eens correct links pissen.
Dat van dat hopeloos klopt wel.
In discussie gaan met een Jehova heeft nog meer nut.
Sargasso nuanceert een drol maar in een stukje tofu,don’t care.
Leeg podium,lul maar raak,niemand die luistert.
Dat jij vrijwillig 15 jaar tegen een betonnen muur aan wilt bonken
en de illusie hebt dat je bijdraagt aan een betere wereld?
Ach beter als modelbouw of treintjes en het toont karakter,idealisme en stupiditeit.
Followers en beliebers die zijn het engste. ( hoi Bismarck)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 John

@11: moet je nagaan wat voor onvoorstelbare loser je dan wel niet moet zijn om op dat platform al jarenlang commentaar te geven, Hemaworst. Goed dat je er voor uit durft te komen dat je een waanzinnig, dieptrieste mislukkeling bent.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Hemaworstje

tx luv,het is Hemaworstje, om iets genuanceerder te wezen.
Ik lees je woorden met plezier,jammer dat ik de enige ben die jouw woorden leest.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Kacebee

Antwoord geven op de vraag “welke groep is crimineler?” is überhaupt een hachelijk zaak.

Zeker. Het is als vergelijken van appels met peren.

Wat wél kan is het meten van het IQ. Dat geeft een ondubbelzinnig beeld van wat we in de toekomst van de nieuwkomers en hun nakomelingen kunnen verwachten.

  • Vorige discussie