Francesca Albanese, de VN-waarnemer voor de mensenrechten in de bezette gebieden, probeert ons bij de les te houden. Ze herhaalt regelmatig twee dingen. Eén is dat, volgens het genocideverdrag, de landen van de wereld verplicht zijn op te treden tegen een genocide. We zouden - onder bescherming van de Algemene Vergadering van de VN - in actie moeten komen en een interventie plannen. Of anders zoveel schepen als mogelijk moeten bemannen en daarmee als een oversized hulpkonvooi naar Gaza varen. Het andere dat ze herhaalt, is dat op 17 september aanstaande, volgens een uitspraak van het Internationaal Gerechtshof van verleden jaar, de onwettige bezetting van Gaza en de Westoever zou moeten zijn beëindigd en Israel zou moeten overgaan tot het betalen van compensatie. Haar voorstellen zijn gebaseerd op het internationaal recht. Haar eerste voorstel gaat terug op de ''Uniting for Peace'' resolutie uit 1950. Ten tijde van de Koreaanse oorlog weigerde de Sovjet-Unie in actie te komen in de Veiligheidsraad, omdat de SU dan ook de Volksrepubliek China haar zetel zou moeten gunnen in de Raad. De overige leden grepen toen naar dit middel om de V-Raad te passeren en hun interventie in de oorlog te laten plaatsvinden onder de vlag van de VN. Ook haar voorstel voor een maxi-flottilla naar Gaza is domweg wettig, omdat de Israelische belegering en afsluiting van Gaza net zo onwettig is als de bezetting van Gaza zelf. En de uitspraak van het hoogste rechtscollege, het ICJ, spreekt voor zichzelf, zelfs al werd hij dan gedaan in de vorm van een adviserende opinie. Albanese's voorstellen zijn sympatiek en ook volstrekt logisch. Ze wil de bevolking van Gaza (of wat daar intussen van over is) redden. Daarvoor wijst ze de weg van het internationale recht. In wezen is dat de enige juiste weg. We hebben hem zelf ontworpen na de de Tweede Wereldoorlog met de bedoeling om een herhaling van het zelfde soort ellende als toen juist was beleefd in de toekomst te voorkomen. ''Never again'' is dan daarom, net als altijd, nu dan ook gewoon ''now''. Ik kan alleen maar zeggen dat ik het volledig met haar eens ben. Ik weet ook dat er heel wat meer mensen zijn die op dezelfde manier over deze dingen denken. Maar helaas, de Westerse wereld als geheel, of beter de leiders ervan, liggen dwars. Macron, Starmer en Merz vinden blijkbaar dat Israel niet te hard moet worden aangepakt - het is tenslotte een land dat is voortgekomen uit die andere genocide, de holocaust. Dus voorzichtig asjeblieft. Er zijn trouwens ook veel te veel gemeenschappelijke belangen - waaronder niet in de laatste plaats handelsbelangen. Dus nee, wacht nog even, nu nog maar even niet. Wel komen Macron - en mogelijk ook Starmer - met een erkenning van Palestina als doekje voor het bloeden, ook al lost het volstrekt niets op voor Gaza - of zelfs de Westoever. Maar ja, wat moet je anders. (Ons treurige demissionaire restkabinetje is het zelfs daar niet mee eens). Bombardementen Intussen wordt Gaza-stad heroverd. Nou ja, heroverd. De eertijds trotse stad, één vande oudste steden ter wereld die al een rol speelde in de handel tussen de vroegste Egyptenaren en de Feniciërs, die in de jaren '80 nog was omgeven door uitgebreide sinaasappelplantages, wordt nu volledig platgemaakt en gesloopt. Er rijden oude APC's (afgekeurde gepantserde auto's voor het vervoer van troepen) rond, die zijn geladen met zware springladingen. Ze laten in het stadsdeel Shuja'iyye complete wijken ontploffen, vaak inclusief de bewoners, die weigerden zich nog eens te laten wegsturen naar plaatsen waar voedsel niet te vinden is en waar het evenmin veilig is, of die gewoon niet meer zo ver konden lopen. Ook geven ze verstikkende gassen af om overlevenden weg te jagen. Ondertussen gaan de bombardementen en de beschietingen gewoon door. Ook de doden die dagelijks gemaakt worden door beschietingen van menigten bij de distributiepunten van de zogenaamde Gaza Humanitarian Foundation GHF, of de paar ongelukkigen die in hun tent getroffen worden door de droppings vanuit de lucht blijven komen. Het officiële dodental van het media bureau van Gaza staat nu boven de 62.000. Maar dat getal is in wezen zinloos. Het kunnen er evengoed 300.000 zijn. Hongersnood De ''herovering'' van Gaza-stad gaat dus intussen gepaard aan een volledige hongersnood. De Integrated Security Food Phase Classification of IPC van de VN maakte onlangs bekend dat meer dan een half miljoen mensen in Noord-Gaza te maken hebben met 'catastrofale' voedselkorten. Dat was trouwens al aangekondigd. De IPC waarschuwt al sinds de verwoesting van vrijwel alle landbouwgrond, kippenfarms en veestapel en zeker sinds de bijna volledige blokkade die Israel instelde nadat het in maart het staakt-het-vuren had doorbroken. Voor ruim 300 mensen (ongeveer de helft van hen kinderen) eindigde deze fase al met de dood. En velen zullen nog volgen. Eind september zal de hongersnood zich uitbreiden naar Deir el Balah en Khan Younis. Het volgt dan een uitgekiend verhongeringscenario dat de Israeli's welbewust hebben opgesteld. Vanaf maart wordt vlees geweerd, evenals eieren, melk en fruit of verse groenten en medicijnen en de meeste brandstof. Ook drinkwater is uiterst schaars, omdat Israel de volledige infrastructuur, de bronnen en ontziltingsinstallaties, het hele systeem, grondig heeft vernield. Vooral voor pasgeborenen en peuters is dat uiterst slecht nieuws, omdat ook babymelk niet mag, het wordt uit alle bagage gehaald van alle hulpverleners of artsen die Gaza aandoen. Vooral deze jongste groep wordt heftig getroffen omdat (heel) jonge kinderen die met langdurig tekorten aan voedsel te maken hebben, daar in hun latere leven de last van zullen ondervinden. Ze zijn minder intelligent omdat hun hersens zich door gebrek aan voedingsstoffen niet zijn goed konden ontwikkelen, ze worden ook vaker ziek. Ze lopen trouwens ook het meeste risico dat latere leven niet eens te gaan halen omdat ze eerder overlijden. Tenminste 5.000 kinderen zijn al als een extra risico bestempeld en worden in ziekenhuizen behandeld. Maar die ziekenhuizen zijn allemaal op zijn minst één of meerdere keren gebombardeerd, ze hebben nauwelijks medicijnen en zitten zonder bevoorrading. Ze hebben ook een tekort aan artsen, aangezien een aantal is gearresteerd (en gemarteld wordt in Israelische gevangenschap) of is gedood. Het is een uiterst grimmig scenario dat Netanyahu en de zijnen zo hebben uitgedacht. Wie niet wordt doodgeschoten bij het zoeken naar voedsel, of wordt opgeblazen in zijn huis, of in zijn tent dood wordt gebombardeerd, gaat vermoedelijk wel dood door gebrek aan eten of door het drinken van vuil en brak water. Of hij/zij overlijdt aan één van de vele ziekten die onder deze omstandigheden vrij spel hebben. En wie traks onverhoopt nog steeds niet dood is, wordt vermoedelijk met een korst boord gelokt en over de grens gezet naar één van de arme landen in Afrika of elders waarmee de Israelische regering onderhandelt over de bedragen die betaald moeten worden om ze daar te mogen dumpen. Moord op journalisten Israel zag op 25 augustus ook nog kans om een nieuwe misdaad te plegen. Het vermoorde met een aanval op het Nasser ziekenhuis in Khan Younis op zijn minst 15 mensen onder wie niet minder dan vijf journalisten: Maryam Abu Daqqa (een freelancer die onder meer werkte voor AP,) Mohammed Salama (Al-Jazeera), Ahmed Abu Aziz, Hossam al-Masri (Reuters), en Muath Abu Taha. Er zijn nu meer dan 240 journalisten gedood in deze genocidale campagne. De aanval werd uitgevoerd als een ''double tap'', dat wil zeggen een eerste aanval doodde Hosssam al-Masri op de bovenste verdieping van het Nasser Ziekenhuis, en enkele minuten later doodden twee tankgranaten de anderen. Deze dubbele klap methode wordt regelmatig door Israel toegepast omdat zo de toegestroomde hulperleners die de slachtoffers van eerste klap ook worden gedood. Zo vallen er lekker veel slachtoffers. Niettemin verklaarde Netanyah later dat het een tragische fout was geweest, iets met verkeerde munitie of zo. Onderwijl verklaarde iemand op de sociale media dat hij de tip had gegeven dat er op de bovenste verdieping een camera was gesignaleerd die de positie van Israels legereenheden aan het doorgeven was. (Dat was Maryam Abu Daqqa die middenin een uitzending zat). Netanyahu ontkende overigens ook dat er in Gaza een hongersnood zou zijn. Het Israelische ministerie van Buitenlandse Zaken diende zelfs bij de VN een klacht in tegen de IPC die de waarheid geweld zou hebben aangedaan. Ze blijven consequent, die Israeli's. Ze liegen over alles. Ondertussen op de Westoever Het schijnt dat het tot het Westen is doorgedrongen dat de plannen om eindelijk de ruimte van E1 te gaan vullen met nieuwbouw, en intussen een miezerig weggetje aan te leggende dat wordt aangeduid met de naam ''Fabric of Life'' als enige verbinding tussen het noorden een het zuiden van de Westoever, de definitieve doodsteek voor een twee-statenoplossing betekent. Nou was die twee-statenoplossing toch al jaren zo dood als en pier, maar het blijft verrassend dat de reacties zo lauw uit zijn gevallen. Blijkbaar heeft het Westen, dat wil zeggen de Europese Unie, zich al verzoend met het idee dat er toch niet veel aan te doen is in een tijd van Trump. Maar er was wel degelijk ook ander nieuws van de Westoever dat er evenmin om loog. Zo was er op woensdag 26 augustus een inval in Nablus. Daarbij werden volgens de goeverneur van Nablus mogelijk 2.000 man ingezet. Honderden huizen werden doorzocht. Verscheidene families werden gedwongen tijdelijk hun huizen te verlaten die dan werden omgetoverd tot militaire posten. Scherpschutters werden op de daken geposteerd en militairen voeren charges uit waarbij met traangas werd geschoten. Er vielen 80 gewonden van wie een aantal door scherpe munitie en een groot aantal wegens ademhalingsmoeilijkheden door traangas. De Rode Halve Maan zei 36 mensen te hebben behandeld. Een dag eerder was er een grote inval in Ramallah en al-Bireh. Daarbij werden 58 mensen gewond onder wie een 13-jarig kind dat werd getroffen door scherpe munitie. Verder werden geldwisselaarskantoren onder de loep genomen, waarbij voor tenminste 1,5 miljoen shekel (ongeveer 450.000 dollar) aan geld in de zakken van de bezetters verdwenen. Diefstal van geld, goud, juwelen, elektronische artikelen, horloges en zelfs auto's is een voortdurend terugkerend probleem van het Israelische bezettingsleger waar niet echt tegen wordt opgetreden. In het begin van de Gaza-campage werd 5 miljoen shehel van Gaza in de Israelische staatskas gedeponeerd, een bedrag dat intussen is opgelopen tot 100 miljoen shekel (27,6 miljoen dollar). In maart gaf een rapport van de krant YNet aan dat de gezamenlijke buit van Gaza, Syrië en Libanon zo'n 28 miljoen dollar betrof plus 183.000 diverse wapens. Veel ervan wordt via Telegram, openbare verkopingen of via Facebook Marketplace verhandeld. Bulldozers Een speciale vermelding verdient Mughayyir, een plaats ten oosten van Ramallah en grenzend aan de Allonweg die langs de Jordaanvallei loopt. Een man werd ervan beschuldigd dat hij had geschoten op een kolonist die zich op land van al-Mughayyir bevond. De Israelische commandant van de Centrale Sector (waaronder de Westoever valt), een generaal-majoor met de naam Bluth, zelf een religieuze kolonist, besloot al-Mughayyir een lesje te leren. Hij liet de burgemeester arrresteren stuurde bulldozers op de plaats af, die volgens de meeste kranten ruim 3.000 olijfbomen van soms wel 100 jaar oud opruimden, maar volgens de site Mondoweis waren het er niet minder dan 10.000! Sommigen zeiden dat dat was om de schutter op te kunnen sporen, maar generaal Bluth zei dat dit was om al de bewoners van Al-Mughayyir en in feite alle Palestijnen ervan te doordringen dat er niet geschoten kan worden op (Joodse) bewoners van de Westoever. Al-Mughayyir is nu kaal rondom, alleen bomen tussen de huizen en vlakbij het dorp zijn blijven staan. Het dorp is trouwens ook rondom omrings door een aantal ''wilde'' nederzettingen. En dan was er nog de situatie in Masafer Yatta, dat elke dag wel bezoek krijgt van kolonisten en het bezettingsleger. Dinsdag besloot een kolonist tussen de 20 en 30 kamelen te stelen van de Bedoeïnenfamilie Ka'abna. Onder bescherming van het leger wandelden de dieren weg, over een berg. En dit was alleen maar een selectie van het optreden van de de overigens steeds hechter worden samenwerking van settlers en de bezettingsmacht. Als het - schijnbaar aan het oog onttrokken door de gebeurtenissen in Gaza - zo doorgaat is heel gauw niet alleen de twee-statenoplossing iets van het verleden, maar is de annexatie van op zijn minst het grootste deel van de Westoever het volgende bedrijf.
Rip-Hop Soulcore Crush, dat klikt toch megavet? Naar ik begreep zijn dit de bandleden van de ter ziele gegane metalbands Znowhite en Cyclone Temple, en damn dit klinkt echt heel anders… meer funky, wat meer groove. Ik heb eigenlijk geen flauw idee hoe ik dit zou moeten noemen, qua stijl. Boeit ook niet, want het is leuk. Gaat dat luisteren!
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
RECENSIE - We moeten ons Herman Koch als een gelukkig mens voorstellen. Tenminste, als we hem op zijn woord geloven. Wat nog maar de vraag is, want Herman Koch mag de werkelijkheid graag wat mooier maken dan hij is. Zo bleek tijdens deze laatste aflevering van Zomergasten 2025. Ooit schreef Koch een verhaal over zijn oom Ron die hem had meegenomen naar het popfestival in Monterrey waar hij een paar woorden met Jimi Hendrix had gewisseld. Als mensen hem naar dit verhaal vroegen, dan gaf hij toe nooit met Jimi Hendrix te hebben gepraat. Het bestaan van oom Ron werd nooit in twijfel getrokken.
Een grotere leugen toedekken met een kleinere, heet dat in de poëtica, legde Koch uit. Misschien liegt hij wel altijd. Misschien liegt hij zelfs dat hij liegt. In zijn lagere schooltijd spelde hij zijn ouders een verhaal op de mouw over twee rivaliserende groepen op zijn school. Hoe weten wij of dit verhaal over dit verhaal wel waar is?
“Herman, verzin jij eens een leuk bruggetje”
Tegen het einde van deze laatste aflevering van Zomergasten 2025, vertelde hij tegenwoordig het liefste niets te doen, een verlangen dat nogal eens wordt verstoord door dingen waartoe hij zich verplicht voelt. Presentatrice Griet op de Beeck vroeg naar een voorbeeld van iets wat hij moet doen. ‘Zomergasten’, zei Koch. Dat vond Op de Beeck een flauw grapje. En Koch gaf toe dat het een grapje was. Maar misschien was het wel een grapje dat het een grapje was.
[Lees hier de recensie van Zomergasten met Herman Koch]
De VPRO sluit de Zomergastenserie van dit jaar af met schrijver Herman Koch.
Alweer een schrijver? Da’s dan de derde in deze 2025-editie. In de vorige uitzendingen hadden we al schrijver, columnist, programmamaker Özcan Akyol en schrijver, journalist Simon Kuper.
Bij de 200ste Zomergasten (vorig jaar, met acteur Pierre Bokma) maakten we al gewag van het feit dat schrijvers (auteurs) lijstaanvoerders zijn van de top-10 meest voorkomende beroepen in Zomergasten. Die positie is dit seizoen dus verstevigd.
Met Herman Koch, die de laatste jaren lijkt te schrijven of zijn leven er van af hangt. Excuses voor deze wat morbide formulering, maar sinds 2020 heeft Koch prostaatkanker onder de leden en sindsdien zijn er vijf romans van hem uitgekomen. En hij is nog hard aan het werk aan nieuwe boeken.
Griet op de Beeck zal vanavond wellicht vragen of er enig verband zit tussen zijn ziekte en zijn arbeidsdrift. Het zou zomaar kunnen: als een mens ineens niet meer zeker is van de uiterste houdbaarheidsdatum en nog barst van de ideeën, ja, dan ga je hard aan de slag. In een eerder interview lezen we dat het eigenlijk min of meer toevallig zo kwam:
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
QUOTE - Normaal gesproken doen we niet zo veel met voetbal op deze site, maar deze quote van de voetballer Mohammed Ihattaren is wel interessant. Hij speelt momenteel bij Fortuna Sittard, en koos onlangs voor het Marokkaanse in plaats van het Nederlandse nationale elftal. Hij zegt daarover:
“Ik heb fouten gemaakt. Zoveel fouten. Maar het is jammer hoe je erop afgestraft wordt. Het is topsport natuurlijk, maar je kunt ook echt overdrijven. Als je het goed doet, dan ben je een Nederlander. Als je het slecht doet, dan ben je een Marokkaan. Als ik word aangehouden, ben ik een 20-jarige Utrechter met een Marokkaanse afkomst. Als ik weer scoor, vragen ze waarom ik niet voor het Nederlands elftal kies.”
Op websites en diverse sociale media zie ik veel mensen piswoest reageren. Maar de beste jongen heeft toch echt een punt.
Met de verkiezingen in aantocht duiken de lijstjes op over welke Kamerleden het meest actief zijn. Wie doet de meeste debatten? Welke partij dient de meeste moties en amendementen in? Nieuwsmedia zoals NOS, de Groene Amsterdammer, en eerder ook Nieuwsuur, RTL en NRC, deden uitgebreid verslag van de ‘prestaties’ in de Tweede Kamer.
Eén belangrijk instrument ontbrak in die verslagen: de Kamervraag. En dat is opvallend want juist het aantal schriftelijke Kamervragen groeide de afgelopen decennia explosief, schrijven Anchrit Wille en Mark Bovens.
Aan het einde van de vorige eeuw, in 1998, publiceerde voormalig D66-kamerlid Hans Jeekel, een terugblik op zijn Kamerlidmaatschap. Zijn boekje had de omineuze titel ‘Duizend dagen Kamervragen’. Tot zijn grote teleurstelling bestond het Kamerwerk vooral uit het stellen van eindeloze hoeveelheden vragen aan de regering. Toen Jeekel in de Kamer zat werden er nog maar 1500 Kamervragen per jaar gesteld. Figuur 1 laat zien dat het aantal Kamervragen sindsdien is verdubbeld. In 2019 werd een record bereikt met 3078 schriftelijke Kamervragen. Dat zijn gemiddeld 20 vragen op elke parlementaire werkdag.
Figuur 1. Aantal schriftelijke vragen per jaar, Tweede Kamer 1960-2024 (abs)
Sgarasta (foto) ligt aan westkust van Harris, een van de Hebriden eilanden in het noorden van Schotland. Waar nu golfers een balletje slaan vond in 1828 de eerste ontruiming plaats op de westelijke eilanden van dertig boerenfamilies. Ze werden gedwongen te verhuizen naar de veel minder aantrekkelijke oostkust. Hun huizen werden in brand gestoken om te voorkomen dat ze terug zouden keren. Schapenteelt op grote schaal leverde voor de landeigenaar meer op dan de pacht van de boeren. De operatie was onderdeel van de Schotse Highland Clearances, die tienduizenden gezinnen in de Highlands en de Hebriden vaak met veel geweld dwongen de plek te verlaten waar hun families eeuwenlang hadden gewoond. Vanaf het midden van de achttiende eeuw vonden ontruimingen plaats op gezag van de adellijke landeigenaren die hun land wilden exploiteren voor de wolindustrie. Dat gebeurde nadat de Engelsen aan de dissidente Schotse aanhangers van Jacobus II een definitieve nederlaag hadden toegebracht in de Slag bij Culloden. De landlords verengelsten en kozen voor een rijk leven in Londen in plaats van de zorg voor hun eigen mensen, schrijft Linda Bennet Pennel, een verre nazaat van een Schotse boerenfamilie.
De Clearances hadden een enorme impact op de arme boerenbevolking. Hun traditionele leven in een open ruimte met gemeenschappelijk gebruik van de beschikbare grond (de Commons) werd in één klap volledig verwoest. Op Skye was geoloog Sir Archibald Geike in 1852 aan het werk toen het dorp Suisnish ontruimd werd. Hij kon uit de eerste hand verslag doen:
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Hadden we hier al eens Duitse post-hardcore gehad? Nee he? Nou voorruit, dan wordt het hoog tijd denk ik. Ik kreeg deze als tip in de digitale brievenbus, en wie ben ik om dan te weigeren? Annisokay, met het album Aurora uit 2021.
Babymetal kwam hier al eerder langs, maar Slaughter to Prevail nog nooit. Bij deze dus! De mensen die opletten zien overigens dat dit al de derde keer is dat een samenwerkingsprojectje van Babymetal langs komt – het blijkt dat hun nieuwe album Metal Forth bestaat uit vrijwel alleen maar samenwerkingen. Leuk!
Driemaal is scheepsrecht! In een (ver) verleden hadden we twee prachtige, epische, de tien-minuten-overstijgende liederen van Helloween hier. Maar daar kan er best nog eentje bij, want het is erg mooi. Op het album Helloween (ze zijn erg creatief met namen, onze Duitse vrienden) keerden de verloren zonen Kai Hansen en Michael Kiske terug. Daarmee keerde de band ook terug naar de sound uit de gloriedagen van de late jaren tachtig, zoals onder andere te horen op hun albums Keeper of the Seven Keys (deel 1 en 2). Hebben ze goed aan gedaan! Volgend jaar mogen ze Dynamo Metalfest headlinen, ter ere van hun 40 jarig bestaan.
