COLUMN - ‘Wij kunnen allang volop vliegen, en ik snap best dat mensen in China dat ook willen nu de welvaart er toeneemt. Datzelfde geldt voor Afrikaanse landen. De luchtvaart mag gerust groeien, wat mij betreft,’ zei D.
‘Zelfs wanneer we de klimaatdoelen netjes halen, waar we nu niet bepaald op afkoersen, doet die vliegerij alle inspanningen om de temperatuurstijging te beteugelen, alsnog teniet,’ zei ik. ‘Lucht- en scheepvaart vallen buiten alle verdragen, en ze groeien ongebreideld door. Vind je het dan nog een goed idee?’
‘Eigenlijk vind ik het wel een recht, een mensenrecht, om te reizen en de wereld te kunnen zien,’ zei D.
‘Ik wil niemand het recht op reizen ontzeggen,’ zei L, ‘maar vliegen is nu bizar goedkoop. Dat je voor 50 euro heen en weer naar Barcelona kunt vliegen is toch bezopen? Met de trein heb je dan net twee enkeltjes Maastricht. We subsidiëren nu met ons allen de vliegtuigmaatschappijen. Er zit geen btw op vliegtickets, geen accijns op kerosine. Wil je vliegen? Prima, maar betaal dan een fatsoenlijke prijs.’
D trok een wenkbrauw op. ‘Hoeveel had jij ook alweer betaald voor je vakantie naar Seoul vorige maand?’ vroeg hij L grijzend.
‘Ik wil nog één keer vliegen,’ zei ik. ‘Voor een duikvakantie. Maar verder wil ik het niet meer.’
Ze keken me verbaasd aan. Was dat niet erg radicaal, nog maar één keer vliegen in mijn hele leven? ‘Valt wel mee,’ zei ik verzoenend, ‘ik ben immers van de generatie voor wie vliegen nog een uitzondering was, en ik beschouw het als iets heel duurs. Ik ben een soort Chinees, in dat opzicht.’
Het stomme is: vliegen is eigenlijk nog steeds schandalig duur. Alleen stellen we de betaling van de werkelijke kosten ervan uit en trekken we met elke vlucht liever een wissel op onze toekomst, en op die van onze kinderen. Onze schier ontembare vlieglust wordt gevoed met spotgoedkope tickets, en de luchtvaart groei maar door. Misschien kun je tegenwoordig juist maar beter niet vliegen, opdat je kinderen later nog iets van de wereld kunnen zien. Of een draaglijk leven hebben.
‘Laatst zag ik een kaart van Amsterdam met daarop alle vluchtpatronen,’ zei L. ‘We zijn omsloten door vliegverkeer. Amsterdam kan niet meer uitbreiden vanwege Schiphol: elke wijk die we nog aan de stad zouden kunnen bouwen, wordt verhinderd omdat-ie een overmaat aan geluidshinder zou hebben.’
‘Je kunt er toch niets tegen doen,’ zei D. ‘Als Europa de luchtvaart beperkt doet en de rest van de wereld niet, helpt het toch niet.’
‘Dat helpt wél,’ zei ik. ‘Als alle vluchten vanuit Europa fors duurder worden, heb jij niks meer aan de bodemprijzen van RyanAir: om daar dan nog gebruik van te kunnen maken, moet je eerst maar zien dat je Europa uit komt.’
We zwegen. Boven de skyline van Amsterdam zagen we een vliegtuig tot grote hoogte klimmen. Piew-piew, deed ik met mijn vinger, en schoot het kreng de lucht uit.
Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.
Reacties (45)
Vliegen is maar 1 probleem, wat als straks alle 1,3 miljard chinezen en 1,2 miljard Indiërs een auto, airco, tv, telefoon etc willen.
Leuk die EU milieu maatregelen maar volledig nutteloos als China en India op gang gaan komen.
@1: Dat met de telefoon hebben ze al, met auto’s zijn beide landen ook een flink stuk op weg, net zoals televisies.
@1: problemen kun je het beste aanpakken waar dat het meest effectief is, en de grootste te verwachten impact heeft. Vliegen dus: het is misbaar, want vooral luxe, en het hakt er enorm in als we er mee ophouden. Van een gemiddeld vakantievluchtje stook je zo een paar jaar je huis warm, dus een keer niet vliegen kan geen isolatie of zonnepaneel tegenop.
Het is eigenlijk niet eens zo’n slecht vooruitzicht als bepaalde groepen Nederlanders het zich straks niet meer kunnen veroorloven naar het buitenland te gaan. Heerlijk, zo’n vakantie zonder gewone Nederlanders om je heen, goed voor de economie ook als die hun vakantiegeld hier weer uit gaan geven. En die bakfiets wijsneuzen van het Parool en de Volkskrant, die uit principe niet meer gaan, zal ik ook niet erg missen.
Maak vliegen dus maar weer voor de elite en laat het “gewone volk” lekker met Mevr. Spaink en Co bingoën op de Hollandse camping. Misschien dat de politiek correcten de PVV/SP kiezers in de tent ernaast dan ook eindelijk gaan begrijpen.
@4: Waarom zou je een vliegvakantie willen naar die “inferieure culturen”, geld uitgeven aan die landen die er “toch enkel maar van gaan luieren” en die niet eens fatsoenlijk Nederlands kunnen spreken. Knoflooketers. Eigenlijk zijn dat landverraders.
@1: De wal zal het schip keren, want het ontbreekt de huidige fossiele economie aan grondstoffen om iedereen dezelfde luxe te geven die wij hebben.
Het is niet voor niets dat China nu stevig inzet op de energietransitie.
@3: Vliegen is niet misbaar maar een cruciaal onderdeel van een geïntegreerde wereldeconomie. En het is niet alleen maar slecht; het zorgt ervoor dat we relatief makkelijk andere delen van de wereld kunnen bezoeken en daar netwerken opbouwen. Het verruimd de intellectuele horizon en verbindt mensen over de hele wereld.
De uitstoot is een enorm probleem, en we zullen daar linksom of rechtsom een oplossing voor moeten bedenken, waarschijnlijk een combinatie van technologie en economie. Die oplossing is alleen niet ‘niet meer vliegen’.
@1: Alweer die “ik doe niks want de buurman is groter dus die moet eerst” mentaliteit.
Het zou mij trouwens niet verbazen als China ons links gaat inhalen. Hun vervuilingsproblemen zijn zo groot dat ze eigenlijk alleen nog “renewable” kunnen groeien.
@6:
dat kan de oplossing wel zijn:
https://www.trouw.nl/home/in-de-toekomst-reizen-we-door-vacuum-buizen-met-1000-km-h-~a81e9d34/
Verder mag vliegen van mij net zo duur worden als autorijden; het is niet alleen een geïntegreerde wereldeconomie maar ook luxe.
Tenzij mevrouw Spaink hier pleit voor een totaal vliegverbod, denk ik dat mevrouw Spaink zelfs veel duurdere vliegtickets waar zij zelf voor pleit, in de toekomst wel zal kunnen betalen. Dat geldt dan misschien niet voor mensen met wat minder inkomen die zij op andere plaatsen zo graag in bescherming neemt.
Ik denk, met andere woorden, dat mevrouw Spaink makkelijk lullen heeft.
@9: Ik denk dat jij niet kan lezen. Hier waar ik op doel:
@8: Het zal nog wel even duren voordat hyperloops en treinen het luchtvaartnetwerk hebben overgenomen, als dat ooit al zal gebeuren. Vliegen zal een flexibele, snelle en relatief efficiënte manier van vervoer blijven, net zoals de trein de bussen niet overbodig heeft gemaakt.
Vliegen is net zo min een luxe als dat een treinreis of autoreis dat is. Wie ben jij om voor andere mensen te bepalen wat luxe (impliciet: overbodig) is of wat niet? Iedereen trekt die grens anders; een Hans Verbeek vindt vrijwel alles in onze maatschappij luxe. Het is denk ik niet de meest productieve manier om verandering te bewerkstelligen.
@9: Waar haal jij dat inzicht in het inkomen en vermogen van Spaink vandaan?
Ben jij helderziend dat je ook haar toekomstige inkomen, vermogen en gedrag nu al kent of probeer je haar zwart te maken?
Interessant is het dat dezelfde mensen die denken dat er geen universeel recht is om vanuit plekken zonder kans op werk en voedsel naar plekken met te trekken vaak ook van mening zijn dat er wel een universeel recht is om voor een paar tientjes naar de Spaanse Costa te reizen en voor een paar tientjes meer de Chinese muur te bezoeken.
Het wordt wel hoog tijd dat in Europa in elk geval de treinverbindingen beter worden. Echt belachelijk dat dat zo moeilijk te realiseren blijkt. Treinen is heerlijk, je ziet wat van de omgeving en je hebt geen last van de walgelijke atmosfeer van een vliegtuig.
@14: het uniformeren van de infrastructuur en processen van het treinvervoer in Europa kost kapitalen die niet perse rendabel zijn. Ik zou ook graag zien dat dit toch gebeurd, de EU trekt er hard aan, maar de structurele obstakels zijn nu eenmaal groot.
Maar er is hoop, investeren in treinen ten koste van het vliegtuig lijkt bespreekbaar te worden.
@11: “net zoals de trein de bussen niet overbodig heeft gemaakt.”
Bussen hebben de trein wel grotendeels overbodig gemaakt. Je wil niet weten hoeveel kilometer spoor er is afgebroken in de afgelopen 90 jaar.
“Wie ben jij om voor andere mensen te bepalen wat luxe (impliciet: overbodig) is of wat niet?”
Als je in het vliegtuig stapt voor recreatie (vakantie op de Azoren, shoppen in Barcelona, een concertje meepakken in Londen, …), dan heb je het onbetwistbaar over luxe.
@16: dan is een dagje bussen naar Zandvoort ook luxe…
@16:
Precies, en trek die vergelijking nou eens door naar hyperloop vs vliegtuig
Het is maar net waar je de lat legt. Vroeger was vakantie in Zuid-Limburg, shoppen in Amsterdam en een concertje in Arnhem luxe. De wereld wordt kleiner, dus de ontspanning ook.
@17/18: Ja, met bus naar Zandvoort zonnen, trein naar Maastricht shoppen of vakantie vieren is ook luxe. Maar dat is toch redelijk irrelevant in deze discussie. Het gaat immers over de impact van vliegen en die is toch echt een stuk groter dan die van de bus of trein. Als alle Nederlanders hun vliegtuigvlucht naar waar dan ook zouden inruilen voor de bus naar Zandvoort of de trein naar Maastricht, zou dat al een enorme vooruitgang zijn op het gebied van energieverbruik. En als je graag op vakantie gaat naar een kurkdroge loeiwarme plek, kan dat tegenwoordig ook prima met de trein naar Maastricht (vanmiddag bijna 36 graden).
@18: “Precies, en trek die vergelijking nou eens door naar hyperloop vs vliegtuig”
De hyperloop gaat het vliegtuig grotendeels overbodig maken? Vergeet niet dat de bus ná de trein kwam en deze grotendeels grotendeels verving (om vervolgens zelf steeds verder door de auto te worden vervangen), zoals nieuwere vindingen dat vaker doen met oudere.
@10: dude. ‘nog maar’. Voor hetzelfde geld vloog mevrouw voorheen drie keer per week. Way to virtue signal!
@20: I call bullshit van de persoon die in #9 nog zei: “mevrouw Spaink zelfs veel duurdere vliegtickets waar zij zelf voor pleit, in de toekomst wel zal kunnen betalen.”
@20:
Wat ben je toch een vreemd, om inhoud van het artikel heen kletsend, figuur:
Je maakt voorstellingen en verdachtmakingen over de auteur v/h artikel, i.p.v. iets zinnigs over het artikel te zeggen.
N.B.
persoonlijk voel ik wel wat voor een Europese vliegtaks voor alle bestemmingen op het vaste land dat met milieuvriendelijker vervoer bereikbaar is.
Aan het overige vliegverkeer zal voorlopig, helaas wel helemaal niet getornd kunnen worden.
@18: [ “Bussen hebben de trein wel grotendeels overbodig gemaakt” Precies, en trek die vergelijking nou eens door naar hyperloop vs vliegtuig ]
Bussen en vrachtwagens konden gewoon op het reeds bestaande wegennet gaan rijden waar elke auto aan meebetaalde en hun eigen route kiezen of aanpassen. Daar kon een treinmaatschappij met vaste rails en perrons en stationsgebouwen die 100% voor eigen rekening kwamen niet tegenop.
Een hyperloop gaat dezelfde problemen en kosten tegenkomen als de oude treinspoortjes terwijl de vliegtuigen gratis van de luchtwegen (boven mijn huis en grond nota bene!) gebruik maken en de rust verstoren en de lucht vullen met fijnstof en CO2 zonder daar enige financiële vergoeding tegenover te stellen.
“Opdat je kinderen later nog iets van de wereld kunnen zien. Of een draaglijk leven hebben.”
Dat hele intergenerationele perspectief op klimaatverandering is volgens mij volstrekt achterhaald. Het is nú een probleem, voor óns. Eventuele oplossingen zullen natuurlijk ook in het voordeel zijn van latere generaties, maar kinderen hoeven we er niet meer bij te halen, wat mij betreft.
@24: “Het is nú een probleem”.
Wat is dan jouw persoonlijk probleem met het klimaat, Igor ?
Kom niet afschijten met te warm, te koud, te droog of te nat, want dat is al miljoenen jaren zo.
“Eventuele oplossingen”.
In jouw perceptie deugt het actuele klimaat voor geen meter als ik het goed begrijp en moet het maar eens flink “aangepakt” worden. Maar wanneer is dan het weer goed en stoppen we met “beleid” ? En wie gaat dat bepalen ?
Wil je terug naar een glaciaal of toch maar een romeinse milde opwarming ?
Prettig dat het vliegen eindelijk eens ter discussie wordt gesteld.
Veel luchtvaartmaatschappijen worden in de lucht gehouden door overheidssubsidies en doordat ze heel makkelijk krediet kunnen krijgen van banken en aandeelhouders.
Vliegen duurder maken (door accijns of vliegtaks en een sterke stijging van de olieprijs) zou leiden tot een krimp van de luchtvaart en zou het veel moeilijker maken om krediet te verkrijgen (of aandelen uit te geven).
Groei is alleen nog mogelijk door de stimuleringsprogramma’s van de centrale banken.
@25:
dat noemt men “klimaatontkenner”
@19:
Jij bent degene die ‘luxe’ als argument gebruikt. Ik denk inderdaad dat dit irrelevant is. Punt is dat (o.a.) vliegen onze wereld groter heeft gemaakt, en dat betekent dat we verder reizen voor alles wat we doen, inclusief, inderdaad, luxe. Maar dat betekent nog niet dat vliegen per definitie luxe is (of dat reisjes voor ontspanning slecht zijn).
Eh nee, juist niet. De hyperloop is de trein en het vliegtuig is de bus in de vergelijking.
@28: Ik was degene die luxe gebruikte.
Ik heb het niet over verbieden, maar waarom moet het zwaar vervuilende vliegen heel veel goedkoper zijn dan een milieubesparend alternatief als de trein?
@2: Toch wel kleurentelevisies?
@6
Meer dan 90% van de vluchten is vakantievlucht. Misbaar dus. (behalve natuurlijk wanneer je nationale economie afhankelijk is van toerisme – maar dan is er toch al iets mis)
@11:
Met zulk soort redeneringen maak je het woord “luxe” defacto betekenisloos. Ik vind “luxe” in deze discussie wel degelijk zeer relevant. Als je het klimaat naar de kloten vliegt dan vind ik het wel degelijk relevant of je dat deed om b.v. een weekendje te winkelen in New York of om b.v. naar een wetenschappelijk congres te gaan ter eliminatie van tuberculose, om maar iets onnuttigs en iets nuttigs te noemen.
@4: Flauw!
@9
Hm. Vliegen is anders toch echt vooral een subsidie voor de rijkeren van deze wereld. Vliegen is zwaar gesubsidieerd, en het zijn vooral de rijksten op deze aarde die het het meest doen. Dus is het vooral een subsidie voor de rijken.
@31: ik heb andere percentages. Wel is het zo dat veruit het overgrote deel vakantievlucht is. Geen noodzaak het te overdrijven.
@28: Mwoa, ik denk dat je al door een aantal mensen gecorrigeerd bent, maar reisjes voor ontspanning met het vliegtuig zijn per definitie wél slecht voor de voorraad olie die we overhouden (en er is ook nog iets met CO2-uitstoot). Daar weegt het “voordeel” onze wereld groter maken niet tegen op (en dan is er nog de vraag of vliegen op dit moment het beste instrument daarvoor is).
@29:
ELKE reisbeweging is milieu belastend, de trein is ook een vervuiler, ja het vervuild minder dan een vliegtuig maar het vervuild nog steeds, wil je echt het milieu sparen dan blijf je thuis.
@37: Precies, de keuze is óf gewoon helemaal niet reizen, óf elke week twee keer het vliegtuig pakken om gezellig ergens te recreëren. Er is geen enkele tussenweg!
@37:
dan pleeg je zelfmoord. Als we toch zwart/wit gaan denken
Luxe is ook een vrachtvliegtuig vol bloemen ’s nachts laten opstijgen naar Japan. Denk ook even aan alles wat Aliexpress gesubsidieerd per vliegtuig uit China stuurt omdat het schip ons te lang duurt.
Ondertussen groeit het aantal vliegvakanties enorm:
” In 1990 werden 1,8 miljoen vakanties met het vliegtuig begonnen, 16,5 procent van het totaal aantal vakanties. Tien jaar later was dit aandeel al gestegen naar bijna 30 procent. … en in 2015 bedroeg het aandeel al bijna 40 procent.”
Ook groeit het Europese verkeer op Schiphol sneller dan intercontinentaal.
32 procent van de passagiers is zakelijk verkeer, waarbij ik in het achterhoofd houdt dat Schiphol in de geluidsdiscussie vooral het vakantieaspect naar voren wil brengen om de bal zo terug te kaatsen.
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2016/37/bijna-60-miljoen-passagiers-via-schiphol
https://www.upinthesky.nl/2017/09/06/wat-heeft-schiphol-gebracht-de-afgelopen-10-jaar/
@40:
https://www.mo.be/opinie/vliegverkeer-stoot-meer-co2-uit-dan-129-landen-met-de-laagste-uitstoot-samen-dat-moet-stoppen
—
Reizen per trein zorgt voor 10 keer minder emmissie dan reizen per vliegtuig, toch is reizen per trein 2 tot 3 keer duurder.
@29: Er moet niets, en ik ben het met je eens dat een van dingen die we kunnen doen om het vliegverkeer in te perken het aantrekkelijker maken van de trein is.
Maar vergis je niet, vliegen is niet alleen zo goedkoop vanwege subsidies, maar ook omdat vliegen een aantal bedrijfseconomische voordelen heeft ten opzichte van de trein, vooral door het belang van de infrastructuur bij de trein. Dat zorgt dat concurrentie zijn werk kan doen. Oplossingen zijn dus niet zo eenvoudig.
@32:
Dat is het ook; het is op z’n minst sterk tijd en plaats gebonden. Jij kan niet voor iedereen bepalen wat ‘misbaar’ is en wat niet.
Waarom? Wie ben jij om te bepalen voor anderen wat wel en niet nuttig/belangrijk is? Het weekendje winkelen is wellicht heel belangrijk voor iemand, terwijl de persoon die naar het congres vliegt vooral geïnteresseerd is in de fun eromheen.
Ten tweede, je vindt het belangrijk dat het klimaat niet verder opwarmt, maar voor wie? De aarde overleeft het wel. Voor de mensheid is een warmer klimaat niet het enige risico waar rekening mee gehouden moet worden.
@42:
sure! Van overlevensbelang! En congresbezoekers hebben geen interesse aan het congres!
vertel!
@42: en @43:
Veel van die congressen zijn overbodig en/of zouden ook met videoconferencing kunnen plaatsvinden.
@44: Goh, ik ga hier niet congressen verdedigen. Er zijn studies die zeggen dat “face-to-face” contact betere en langdurigere verbindingen creeeren. Maar als de natuur je aan het hart gaat, dan denk ik dat videoconferencing een potentieel betere oplossing is (wat zijn de CO2 kosten voor een een halve dag durende video conference qua server, host e.d.?)