Kunst op Zondag| Wat was

We hadden het in de vorige aflevering over wasserettes en wat gebeurt? Komen reaguurders op de proppen met wasplaatsen, bleekvelden en waslijnen. Eén van de leuke aspecten van Kunst op Zondag: de aanvullingen. Daarmee dreigt soms een onderwerp vreselijk off topic te gaan, maar dat valt in deze rubriek erg mee. Want laten we wel zijn: sommige onderwerpen lenen zich soepeltjes voor een associërende verbreding van het thema. De meeste reacties bij Kunst op Zondag doen dat: verbreden van het onderwerp. Dat is elders op Sargasso helaas nog wel eens anders. Daar zie je in de reacties soms wat versmalling, verenging is toepasselijker. De lezers hielden zich vorige keer in. Ik kan het niet laten. Vandaag doen we nog wat was en associëren er op los. We hebben er tussen de regels enigszins op gezinspeeld: achter de was schuilt een geschiedenis van ellende. De wasserette-, wasgoed-, wasknijper- en wasmachinekunst laat daar weinig van zien. Wassen was een zware, vervelende, slecht betaalde klus. Zowel voor de mensen die dat als huishoudhulp deden, als voor de mensen die in wasserijen werkten.

Foto: Steve Calcott (cc)

Kunst op Zondag | Wasserette

Wasserette – ‘bedrijf, waar de huisvrouwen met behulp van zich aldaar bevindende wasmachines tegen betaling hun was (-) kunnen doen’.

Wij verklaren hiermede, dat uit de bovenstaande vermelding niet mag worden geconcludeerd, dat op deze naam en dit merk geen eigendomsrechten bestaan. De rechten behoren uitsluitend toe aan de N.V. Wasserette te Amsterdam.

Als de geschiedenis even anders had gelopen, had Sargasso een advocaat aan de deur gehad wegens het gebruik van de wasserette. Dat wil zeggen: van het woord. Het citaat hierboven komt uit een advertentie in drie landelijke dagbladen die uitgeverij Wolters-Noordhoff in 1967 plaatste nadat de eigenaar van N.V. De Wasserette eiste dat het woord uit het woordenboek werd geschrapt of dat er bij werd vermeld dat wasserette een beschermde merknaam was (bron: NRC, artikel van Ewoud Sanders, 1996). .

Wasserette is niet de enige merknaam die als soortnaam gangbaar is geworden in het dagelijks taalgebruik. Maar is de wasserette inmiddels zo zeldzaam geworden dat ze museumwaardig is geworden?

Nee, de wasserette in museum Boijmans van Beuningen is een staaltje ‘social design’ van Manon van Hoeckel, één van de finalisten in VPRO’s Toekomstbouwers op de Dutch Design Week. In museum Boijmans neemt ze deel aan de tentoonstelling ‘Change the System’.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.