Een vlucht door de tunnel

Die Berlijnse Muur is een lesje voor iedereen die 'Grenzen dicht!' blijft roepen, want al was het lint om West-Berlijn heen bedoeld om mensen binnen te houden en niet buiten, helemaal dicht was de grens nooit. Zelfs een gewelddadige dictatuur kreeg het niet voor elkaar om met gewapende militairen, wachttorens, beton, prikkeldraad en tankversperringen een klein stukje van de staatsgrens – slechts 160km – af te sluiten. In 1987 was ik zelf in de stad. Enkele West-metrolijnen reden onder Oost-Berlijn door, onder andere naar de Oost-Berlijnse Alexanderplatz waar een grensovergang was. De tussenliggende stations waren in 1961 bij de bouw van de Muur dichtgemetseld en in het halfduister kon je vanuit de metro Oost-Duitse politieagenten zien patrouilleren. Het was een indrukwekkend en beklemmend gezicht.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.