Ondertussen in Qatar…

Onze vaste buitenlandredacteur neemt even een welverdiende vakantie. Ondertussen proberen we de leemte te vullen met nieuws elders uit de wereld. Ondertussen in Qatar…. (zie ook deel 2). Wat lezen we weinig over Qatar. Dat komt natuurlijk omdat het WK voetballen daar nog niet is begonnen. Wacht maar af, als dankzij louche FIFA-bestuurders, het door corruptie en fraude tot stand gekomen evenement in 2022 wordt afgetrapt, zullen we vrijwel dagelijks nieuws uit Qatar over ons heen krijgen. Qatar kon beginnen aan de opbouw van het toernooitje, maar kreeg onmiddellijk kritiek over zich heen omdat de een na de andere gastarbeider dood van de bouwsteigers viel. Ach, zou Ronald de Boer zeggen: In Nederland gaat ook wel eens wat mis.

Foto: Raúl Villalón (cc)

Onderkruipers

Voor een werkgever is een staking niet leuk. Hoe proberen werkgevers onder zo’n staking uit te komen? KLM biedt een goede illustratie.

Onderkruipers, het zijn werkwilligen die een staking ondermijnen. Een oud en niet typisch Nederlands begrip. In het Engels heten ze “scabbers”. De meeste talen kennen een minder complimenteus woord voor het fenomeen. In Nederland kennen we het zogenaamde onderkruipersverbod (Artikel 10 wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs, WAADI).

Het is een andere werkgever verboden om arbeidskrachten ter beschikking te stellen ter vervanging van stakers. Die andere werkgever is logischerwijs een uitzendbureau maar het kan ook een gewoon een normale werkgever zijn.

“Het schaadt de arbeidsverhoudingen wanneer een onderneming waarin gestaakt wordt de aan zijn bedrijf toegebrachte schade en daardoor de kracht van de staking tracht te beperken door het inlenen van ter beschikking gestelde arbeidskrachten. Het sluitstuk daarvan is dat het ter beschikking stellen van arbeidskrachten in dergelijke situaties verboden moet zijn,” zo valt in de WAADI-memorie van toelichting te lezen.

Soorten onderkruipers

Een werkgever mag echter wel eigen personeel inzetten ter vervanging van stakers. Binnen de bestaande gezagsverhouding is er immers geen sprake van allocatie van arbeid. Het maakt die werknemers niet minder onderkruiper maar het is niet verboden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du jour | Bodem

Er is de laatste jaren door werknemers veel ingeleverd op arbeidsterreinen zoals loon en werktijden. Voor sommige groepen is de bodem bereikt, zij hebben niet veel meer te verliezen waardoor de angst om ontslagen te worden is afgenomen. De actiebereidheid neemt daardoor toe.

Teun Jaspers, hoogleraar arbeidsrecht aan de Universiteit Utrecht, verwacht meer stakingen dan vorig jaar.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Stakingskampioenen

De voorgenomen staking van KLM-grondpersoneel lokte nogal wat negatieve reacties uit. Ten onrechte, meent Eddy Stam. Sowieso staken wij in NL nauwelijks, en is stakingsrecht hier slecht gewaarborgd.

De voorgenomen staking van KLM-grondpersoneel riep de nodige reacties op sociale media op. Zo vond een piloot, nadat zij fors hebben ingeleverd van hun (riante) salaris, het grondpersoneel hun voorbeeld moest volgen. Dat staken schoot velen in het verkeerde keelgat, “FNV staakt de KLM kapot” en meer van dat soort teksten kwamen voorbij. Een bekende stuurman aan wal en FNV-watcher twitterde dat onderhandelen altijd meer oplevert dan staken. Hij vindt staken niet meer van deze tijd.

In Nederland wordt heel weinig gestaakt. Wij zijn kampioen niet-staken. Alleen landen waar nauwelijks een vakbond is, verslaan ons. Het Europese vakbondsonderzoek instituut (ETUI) zocht het uit, kijk hier maar eens.

Onderhandelingsmacht ontlenen wij uiteindelijk aan onrust. Rust is onze handelswaar. De tegenprestatie voor goede afspraken. Heel vaak wordt er niet gestaakt en worden slechte afspraken geaccepteerd. Omdat leden te braaf of te bang zijn en hun werkgever niet willen schaden. Of omdat andere bonden slappe knieën hebben en FNV alleen niet sterk genoeg is. Of omdat we het gewoon niet durven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-11-2022

Staken in de DDR

Wij beschikken niet over de zweep die de kapitalist over de hoofden van de mensen laat suizen en nog minder over de zoete koek waarmee hij ze kan lokken. Wij moeten met argumenten overtuigen die voor iedereen te begrijpen zijn en met feiten.

Het is 1953, de DDR is in opbouw. Om de concurrentie met het westen bij te kunnen houden moet de productie omhoog en daarom besluit het centrale comité van de Socialistische Eenheidspartij van Duitsland (SED) om de normen te verhogen: de arbeiders moeten meer produceren. De maatregel leidde tot een grote volksopstand in Oost-Berlijn die door Sovjettroepen werd neergeslagen.

Deze ingrijpende gebeurtenis staat centraal in de roman ‘Vijf dagen in juni’ van Stefan Heym. We volgen enkele medewerkers van VEB Merkur in Berlijn. Sommigen zijn voor staken, anderen tegen. Hoofdpersoon in het boek is Witte, een overtuigd communist. Hij is tegen de normverhoging en daarom wordt hij aanvankelijk op non-actief gezet, maar de autoriteiten zijn voorzichtig: Witte heeft een goede verstandhouding met de arbeiders in de fabriekshallen. Uiteindelijk lukt het hem niet om de grote demonstratie tegen te houden.

Stefan Heym heeft enkele liefdesverwikkelingen in het verhaal verwerkt om het verhaal nog spannender te maken. De avontuurlijke en zelfverzekerde Witte wordt aantrekkelijk gevonden door kameraad Greta Dahlewitz, door levensmiddelenverkoopster Anna Hofer en door stripteasedanseres Goodie Cass. De romantiek werkt goed, maar het boeiendst zijn de dialogen en de gedachten van de personages. Er spreekt een diepe eenzaamheid uit de gedachten van de stakende en niet-stakende werknemers. Kameraadschap en communisme kunnen niet alles oplossen in het leven. Zoals de brave werknemer Kahlmann overpeinst: 

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Schoonmakers staken

Aldus nu.nl:

Na de NS, Schiphol en het Amsterdamse GVB is de Hogeschool Rotterdam dinsdag het nieuwste slachtoffer van stakende schoonmakers. […]

De schoonmakers vinden dat zieke collega’s worden gestraft, omdat ze niet worden betaald bij de eerste twee dagen ziekte. Daarnaast willen zij een fatsoenlijk loon, ‘waarmee ze hun gezin kunnen onderhouden’, aldus de vakbond. FNV Schoonmaak wijst erop dat bijna zeventig procent van de schoonmakers in armoede leeft.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Onderwijs heeft imagoprobleem

Marja van Bijsterveld heeft niet het intellectuele niveau voor een minister en is in die rol de beroerdste ook, aldus bestuurder Marten Kircz van onderwijsbond Aob. De quote geeft precies aan welk imagoprobleem de onderwijssector heeft: een stelletje zeurkousen die boos worden zodra je ze tegenspreekt. Zelfs al zou het waar zijn, dan nog is het persoonlijk beledigen van de minister niet de handigste manier om in gesprek te raken over je geschilpunten.

Zelfs de meerderheid van de docenten vindt dat in het onderwijs een klaagcultuur heerst, bleek in 2009 uit een enquete van de Volkskrant. En over het salaris is men best tevreden. Terecht, als je het internationaal vergelijkt. Wie de OESO rapporten over 2010 en 2011 naast elkaar legt, ziet bijvoorbeeld dat de aanvangssalarissen in dat jaar met 2000 dollar per jaar gestegen zijn (tabellen D3.1, excel en pdf alert). Nederland hoort bij de top als het om beloning van docenten gaat.

Ja, de werkdruk is hoog, maar dat zit niet zozeer in het aantal lesuren, als wel in de rompslomp eromheen, bleek ook uit de Volkskrant enquete. Dat bevestigt onderwijsbestuurder Gerard Olthof min of meer door te stellen wat het werkelijke probleem is: Leraren zijn minachting door politici beu. En passant houdt Olthof nog maar eens een litanie over al het onrecht dat het onderwijs wordt aangedaan, en bevestigt zo nogmaals de negatieve houding in de sector tegenover de buitenwereld.

Bloemenveiling FloraHolland begrijpt het concept ‘staking’ niet

FloraHolland:

Acties die de dagelijkse processen wederom onder druk zetten, zijn onacceptabel.

Ofwel: staken mag, zolang het bedrijf er maar geen last van heeft.

De context: ‘Bij het bedrijf verdwijnen tweehonderd arbeidsplaatsen, maar de vergoeding voor de werknemers die hun baan verliezen is volgens de vakbonden niet hoog genoeg,’ zo schrijft het NRC.

En dat is ondanks een lichte omzetgroei in 2013, zo kunnen we hier lezen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende