De psychologie van discriminatie II: categorisering

We leven in een tijd van tegenstellingen tussen verschillende groepen in onze samenleving. In een drieluik probeert GeenCommentaar wat achtergrond te verschaffen met een psychologisch sausje. Vandaag het tweede deel dat ingaat op hoe groepen zichzelf en elkaar categoriseren en het ontstaan van een zogenaamde ingroup bias. Er zijn in de loop van de tijd veel studies geweest naar hoe wij groepen indelen en welke waardes wij toekennen aan de groep waar wij zelf toe behoren (ingroup) en welke aan de groepen (outgroup) waar wij niet toe behoren. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat we al snel een ingroup bias ontwikkelen, en deze vooroordelen hoeven op niets anders dan lidmaatschap van de groep gebaseerd te zijn. Daarbij ontwikkelen we tegenover de outgroup een zogenaamde outgroup homogeneity bias. In het kort komt het erop neer dat wij de eigen groep positiever benaderen enkel en alleen vanwege lidmaatschap van de groep, terwijl we juist negatiever staan tegenover buitenstaanders.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De psychologie van discriminatie I: groepsvorming

, door

We leven in een tijd van tegenstellingen tussen verschillende groepen in onze samenleving. In een drieluik probeert GeenCommentaar wat achtergrond te verschaffen met een psychologisch sausje. Vandaag het eerste deel, dat ingaat op hoe groepen ontstaan en welke krachten op ze inwerken.

Demonstratie van de KKK (Foto: Flickr/ kafkan)

Ik zie mij genoodzaakt om dit artikel vooraf te laten gaan door een dienstmededeling: Ik ben enkel in staat een aantal zaken die interessant zijn over de menselijke psyche te vermelden en kan daarbij onmogelijk alle inzichten belichten. Ik zal de materie voornamelijk vanuit de sociale psychologie behandelen (en ook daar in gebreke blijven). Dus geen verhaaltjes over neuronen, honden met bellen of oedipuscomplexen.

Om te begrijpen hoe mensen tot discriminatie van hun medemens komen is het eerst belangrijk te begrijpen welke processen zich afspelen binnen (normale & gezonde) groepsvorming. Groepsvorming is een uitgangspunt dat voor de meeste vormen van discriminatie benodigd is.

De open deur: Sociale rollen en normen
Het begin van groepsvorming is een relatief open deur. Zij is afhankelijk van achtergrond en opvoeding. De sociale gelegenheid moet geboden worden om je binnen een bepaalde sociale groep te ontwikkelen. Bijvoorbeeld: als je een student bent zal je eerder een sociale rol vervullen die men met hoger opgeleide mensen associeert, dan wanneer je uit een kansarm milieu komt.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.