De psychologie van discriminatie II: categorisering

We leven in een tijd van tegenstellingen tussen verschillende groepen in onze samenleving. In een drieluik probeert GeenCommentaar wat achtergrond te verschaffen met een psychologisch sausje. Vandaag het tweede deel dat ingaat op hoe groepen zichzelf en elkaar categoriseren en het ontstaan van een zogenaamde ingroup bias. Er zijn in de loop van de tijd veel studies geweest naar hoe wij groepen indelen en welke waardes wij toekennen aan de groep waar wij zelf toe behoren (ingroup) en welke aan de groepen (outgroup) waar wij niet toe behoren. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat we al snel een ingroup bias ontwikkelen, en deze vooroordelen hoeven op niets anders dan lidmaatschap van de groep gebaseerd te zijn. Daarbij ontwikkelen we tegenover de outgroup een zogenaamde outgroup homogeneity bias. In het kort komt het erop neer dat wij de eigen groep positiever benaderen enkel en alleen vanwege lidmaatschap van de groep, terwijl we juist negatiever staan tegenover buitenstaanders.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De psychologie van discriminatie I: groepsvorming

We leven in een tijd van tegenstellingen tussen verschillende groepen in onze samenleving. In een drieluik probeert GeenCommentaar wat achtergrond te verschaffen met een psychologisch sausje. Vandaag het eerste deel, dat ingaat op hoe groepen ontstaan en welke krachten op ze inwerken.

Demonstratie van de KKK (Foto: Flickr/ kafkan)

Ik zie mij genoodzaakt om dit artikel vooraf te laten gaan door een dienstmededeling: Ik ben enkel in staat een aantal zaken die interessant zijn over de menselijke psyche te vermelden en kan daarbij onmogelijk alle inzichten belichten. Ik zal de materie voornamelijk vanuit de sociale psychologie behandelen (en ook daar in gebreke blijven). Dus geen verhaaltjes over neuronen, honden met bellen of oedipuscomplexen.

Om te begrijpen hoe mensen tot discriminatie van hun medemens komen is het eerst belangrijk te begrijpen welke processen zich afspelen binnen (normale & gezonde) groepsvorming. Groepsvorming is een uitgangspunt dat voor de meeste vormen van discriminatie benodigd is.

De open deur: Sociale rollen en normen
Het begin van groepsvorming is een relatief open deur. Zij is afhankelijk van achtergrond en opvoeding. De sociale gelegenheid moet geboden worden om je binnen een bepaalde sociale groep te ontwikkelen. Bijvoorbeeld: als je een student bent zal je eerder een sociale rol vervullen die men met hoger opgeleide mensen associeert, dan wanneer je uit een kansarm milieu komt.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.