De Britse minister voor Noord-Ierland Steven Baker, ooit een van de fanatiekste voorstanders van de Brexit, toonde zich onlangs opmerkelijk schuldbewust. 'Ik erken dat ik met mijn eigen vastberadenheid en strijd om het VK uit de Europese Unie te krijgen veel ongemak en pijn en moeilijkheden heb veroorzaakt', vertelde hij onlangs aan de Ierse radio RTÉ. 'Sommige van onze acties waren niet erg respectvol voor de legitieme belangen van Ierland. En dat wil ik rechtzetten.' Wat dit gaat betekenen voor de nog altijd vastzittende onderhandelingen over de regels voor de handel met Noord-Ierland moet nog blijken. Maar voor Paul Taylor is het een teken dat de Britten zich eindelijk wat realistischer gaan gedragen tegenover de EU. 'Na zes jaar van chaos en beschuldigingen zijn er nu tekenen dat het land zijn gezond verstand toont in zijn benadering van het blok.' Het is duidelijk dat de nieuwe premier Rishi Sunak kiest voor een constructieve benadering om de betrekkingen met de belangrijkste handelspartner van het VK niet verder te verstoren.
De Britten kunnen ook niet anders. Het idee dat het Verenigd Koninkrijk de schade van het opzeggen van het EU-lidmaatschap zou kunnen compenseren door gunstige handelsrelaties met de rest van de wereld bleek uiteindelijk een droom, schrijft Sebastian Whale, een andere Politico-commentator, deze week. Britse boeren laken de opgeblazen verwachtingen van handelsakkoorden met Australië en Nieuw-Zeeland. De redding van de Britse economie komt ook niet uit India of de Verenigde Staten. Daarmee valt een van de belangrijkste beloften van de Leave-campagne in duigen. En het gaat helemaal niet goed met de economie van het onafhankelijke Verenigd Koninkrijk. 'De Britse economie zit in grotere problemen dan het grootste deel van de EU, met hogere inflatie, een dreigende recessie, onder druk staande openbare diensten, stijgende belastingen en een sombere productiviteitsgroei,' lezen we in een commentaar van persbureau Bloomberg. Opinieonderzoek laat zien dat een meerderheid van de Britten inmiddels van mening is dat de Brexit een verkeerde keuze was.
Retour EU?
Hardliners voor de Brexit hebben dan ook verontrust gereageerd op berichten dat in de Britse regeringskringen nu wordt gedacht over een nieuwe relatie met de EU à la Zwitserland. Dat zou overeenstemming met een groot deel van de EU-wetgeving vereisen. Maar anders dan bij de geassociëerde landen Noorwegen en IJsland respecteert het Zwitserse model volgens Bloomberg meer de soevereiniteit die het VK wil behouden. 'Het is gebaseerd op een basis vrijhandelspact plus een reeks bilaterale sectorale overeenkomsten gericht op het harmoniseren van regelgeving, het verminderen van fricties aan de grens en het (gedeeltelijk) erkennen van de "vier vrijheden" van de EU van goederen, diensten, kapitaal en mensen.' Maar premier Sunak heeft hen verzekerd dat hij er niet aan denkt het Verenigd Koninkrijk zo weer terug te leiden naar de EU. Vermoedelijk zullen de EU-lidstaten er ook niet aan moeten denken opnieuw nauw met deze lastpost te moeten samenwerken. De relaties met Zwitserland zijn al moeilijk genoeg.
Schimmel
Voor een groot deel van de Britse bevolking neemt de armoede toe. De huisvesting van duizenden Britten schiet bijvoorbeeld schromelijk te kort. Michael Gove, de verantwoordelijke minister vreest dat tienduizenden huizen in het Verenigd Koninkrijk niet veilig zijn. Hij zei dat nadat uit onderzoek was gebleken dat een tweejarige jongen die eind 2020 overleed gestorven is ten gevolge van ademhalingsproblemen veroorzaakt door schimmel. Gove besloot de subsidie voor de verantwoordelijke woningbouwcorporatie stop te zetten en pas weer uit te keren als men fatsoenlijke huisvestig kan garanderen. 'Laat dit een waarschuwing zijn voor andere woningaanbieders die klachten negeren en hun verplichtingen jegens huurders niet nakomen', zei Gove. 'We zullen niet aarzelen om te handelen.' Maar of de huurders van de krotten daarmee geholpen zijn?
Stakingen
Ondertussen neemt ook de arbeidsonrust toe. Gisteren gingen duizenden leraren en postbeambten in staking uit onvrede met hun loon en arbeidsomstandigheden. De postbezorgers klagen over onbetaald overwerk en de voortdurende dreiging met ontslag als er niet hard genoeg wordt gewerkt. Een vakbondsman zegt dat mensen hun werk ook zelf opzeggen omdat ze de aanvallen op hun werksituatie beu zijn. De bonden hebben niet alleen voor Black Friday een staking aangekondigd, maar gaan als het moet ook in de week voor Kerst het werk neerleggen (in Nederland heeft de rechter een staking van postbestellers verboden).
Ongeveer 70.000 leden van de University and College Union (UCU) staken deze week op donderdag en vrijdag en opnieuw op 30 november vanwege een geschil over lonen, pensioenen en contracten. Hier klaagt hun vakbond dat de universiteiten geld genoeg in reserve hebben om het personeel te compenseren voor de inflatie en meer perspectief te geven in hun carrière. Ze steken het liever in gebouwen, aldus de UCU. In Schotland konden de schoolkinderen gisteren thuis blijven omdat hun leraren in staking zijn gegaan. De Schotse minister van onderwijs waarschuwde dat de onderwijsbegroting te veel onder druk staat om aan de eisen van de leraren tegemoet te komen. Had het er beter uitgezien als Schotland onafhankelijk was geweest? We zullen het voorlopig niet weten.
