Hoop en vrees in het Antropoceen

Over de stortvloed aan kennis die op de vierdaagse conferentie Planet under Pressure werd gehouden (Londen, eind maart) is bijna niet te berichten. Daarvoor was het aanbod aan wetenschappelijke inzichten te overweldigend. Maar een paar rode draden waren wel te ontdekken, alleen al aan de hand van de buzz words in de lezingen, op de site en op twitter: tipping points, planetary boundaries, ecosystem services, governance, anthropocene. Achter die woorden schuilt een hoge mate van overeenstemming onder wetenschappers over wat er met de aarde aan de hand is, over de invloed van de mens, én een hoge mate van frustratie en machteloosheid omdat het zo moeilijk is deze boodschappen voldoende tot de beleidsmakers en het brede publiek door te laten dringen. Dat is misschien wel het meest opmerkelijke: de gigantische kloof tussen de huidige wetenschappelijke kennis, en de percepties van wat er met de aarde aan de hand is bij politiek en publiek. Het begrip antropoceen is nu gemeengoed geworden in de wetenschap; daarmee wordt bedoeld dat de invloed van de mens op de processen die het aardsysteem beheersen en vormen nu onmiskenbaar is geworden. De mens zelf is nu een geologische kracht van formaat geworden, die de karakteristieken van een nieuw tijdvak vormgeeft. Hoe deze eruit zien werd op Planet under Pressure wel duidelijk.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.