Elke vrijdag laat GeenCommentaar zijn licht schijnen op een bekende of minder bekende artiest. Van politiek gedreven zanger(es) tot stevige no-nonsense rock, we bespreken elke week een spraakmakende muzikant.
Duvelduvel is een bekende naam binnen de Nederlandse hip-hop. Begonnen als een samenwerking tussen de rappers Duvel, Supahdupah en Rein de Vos maakte Duvelduvel vanaf haar geboorte direct indruk. Voor lezers die iets minder bekend zijn met de Nederlandse hip-hop scene; Opgezwolle waren fan van Duvelduvel (beide acts hebben uiteindelijk ook samen een CD uitgebracht: ‘Opgeduveld’).
Drijvende kracht achter Duvelduvel is Duvel (Ritchie Zebeda). Duvel is al sinds de jaren tachtig actief in de Rotterdamse hip-hop scene en kan dan ook met recht een veteraan genoemd worden. Hij begon in breakdance collectief Masters Of Rock en tegen het einde van de jaren tachtig verdiepte hij zich meer en meer in het maken van muziek. Duvelduvel brak pas in 2004 door naar een groter publiek met het album ‘Aap-o-theek’. Daarna heeft de act een stormachtig bestaan doorgemaakt.
Iemand moet het doen
Misschien minder bekend bij het grote publiek maar voordat ‘Aap-o-theek’ uitkwam had Duvelduvel al een vijftal albums uitgebracht. Deze albums zijn gratis te downloaden via de eigen website en zijn niet via een platen label uitgekomen. Duvelduvel zet hiermee daad bij het woord dat ze niet voor de commercie gaan, niet voor het geld gaan. Het is ‘de kunst’ waar men voor staat, en het pure hip-hop gevoel.
De muziek van Duvelduvel is op veel punten vernieuwend en heeft een voorbeeld functie voor andere Nederlandse hip-hop artiesten. Iets wat Duvelduvel voornamelijk lijkt te irriteren. Duvel laat via zijn teksten duidelijk merken dat hij het kopieerwerk niet kan waarderen. De irritatie lijkt echter ook een inspiratiebron te zijn voor Duvelduvel om zichzelf steeds te vernieuwen en “de concurrentie” achter zich te laten. Het levert ook een groot aantal grappige teksten op, waarin flink wordt uitgehaald naar de hip-hop scene.
Naast de zeer vette beats is Duvelduvel dan ook een tekstueel genot. Hoewel misschien niet elke tekst direct voor de autochtone Nederlander – waar ook ik toe behoor – te volgen is door het gebruik van Surinaamse termen, zitten ze zeer goed in elkaar en zijn ze een waar luister feest. Het is onmogelijk om na een keer luisteren alle woordgrapjes en dubbele bodems te ontdekken. Duvelduvel overdrijft niet als hij rapt “Deze Surinamer geeft Nederlandse les”.
Duvelduvel is Puur Kultuur
‘Aap-o-theek’ is het eerste album dat op CD wordt uitgebracht via een label (TopNotch). Wat meteen opvalt is het geweldige artwork. Ik weet het niet zeker, maar het lijkt erop dat Duvelduvel heeft gedacht dat als je dan toch moet betalen voor zijn muziek, je dan ook echt waar voor je geld krijgt. Deze traditie zet men voort met de opvolger ‘Puur Kultuur’. Het album is eerst gratis te downloaden, waarna de CD editie verkocht wordt in de binnenkant van een schilderij (!). Je vraag je wel af of Duvelduvel deze wel heel speciale verpakking ooit nog kan overtreffen in de toekomst.
Uiteindelijk draait het altijd om de muziek. Niet alleen voor de luisteraars, maar ook voor Duvelduvel. Voordat ‘Puur Kultuur’ uitkwam kondigde Duvelduvel aan dat ze gingen stoppen. De website werd op zwart gezet, behalve een aankondiging dat Duvelduvel baalde van de scene en er mee ophield. Men brak met het label en ook de samenwerking met acts als Opgezwolle werd verbroken. Helaas werd Duvelduvel slachtoffer van de ‘Moslim-paniek-hype’ die in Nederland heerst. Duvel was ten tijde van deze aankondiging bekeert tot het Moslim geloof en er gingen geruchten dat dit de reden van het einde van Duvelduvel zou zijn. De Volkskrant bracht het nieuws als “?Duvel? stapt als moslim uit de hiphop“. Duvel zelf ontkende in alle toonaarden.
Uiteindelijk kwam er de (onverwachte) aankondiging dat men Duvelduvel volledig verkeerd begrepen had. Duvelduvel stapte enkel uit de scene, maar zou wel doorgaan met muziek maken! Duvelduvel zou dus niet stoppen. Alsof het een goed bedachte media-stunt was kondigde ze meteen het nieuwe album ‘Puur Kultuur’ aan. Al met al een verwarrende situatie, maar de opluchting dat Duvelduvel zou blijven bestaan overheerste bij de fans. Waar Duvelduvel voorheen fel uit had gehaald naar haar label herstelde men de banden. Naar eigen zeggen waren de problemen uitgepraat en had men ook nog een contract waar aan voldaan moest worden. Toch was niet alles bij het oude. Rein de Vos werd uit Duvelduvel gezet, in zijn plaats kwam DJ Dion. De samenwerking met Opgezwolle, en daarmee een mogelijke tweede samenwerkings album, was definitief van de baan.
Samen met DJ Dion maakte Duvel al eerder het album ‘Whiskey op de Aperotz’ (ook gratis te downloaden via de Duvelduvel website). Een album dat door sommige fans word gezien als een album van Duvelduvel zelf. Muzikaal heeft het zeker een grote gelijkenis. Ook de term Apenrots refereerde aan Duvelduvel. In de begin dagen was nog weinig bekend van de mensen achter Duvelduvel, behalve dat zij opereerde vanuit hun hoofdkwartier ‘de apenrots’. Toch is fascinatie met apen (‘apenrots’, ‘Aap-o-theek’, teksten als ‘Rol met die apen’, mede bandleden ‘apen’ noemen) niet duidelijk voor alle fans. Zo vulde een, zeer politiek-correcte, fan op last.fm eens de comments bij de video-clip van ‘Wie is ut’ met boze opmerkingen dat het gebruik van mensen in apen pakken in de clip discriminerend was. Het betoogde van geen respect voor onze gekleurde medemens. Dat Duvelduvel zichzelf constant apen noemde was deze fan blijkbaar even ontgaan.