De Volkskrant publiceerde op 18 juni 2011 een recensie van Suzanne Weusten over Menselijke gebreken voor gevorderden van Roos Vonk. Weusten was heel positief over het boek
Nu de Nijmeegse hoogleraar wellicht steken heeft laten vallen met het ‘vleeshufter’ kreeg de recensent de vraag: “Kan iemand die fraudeert met onderzoeksgegevens eigenlijk wel een goed boek schrijven?”
Ja, ze vindt het nog steeds een goed boek. Ze verklaart: “Het feit dat lezers zich deze vraag stellen, komt trouwens ook voort uit een menselijk gebrek, om maar in de terminologie van Vonk te blijven. In het beoordelen van andere mensen vallen we gemakkelijk terug op simpele schema’s. In de psychologie staat dit mechanisme bekend als het horn-effect: als iemand één ding verkeerd doet, zal hij wel helemaal niet deugen. Zo’n fout komt voort uit onze behoefte aan consistentie, aan harmonie.”
Was het vleesetersonderzoek betreft meent Weusten dat Roos Vonk is in de valkuilen trapte die ze in het boek schetste:
1. Confirmation bias, onwelgevallige informatie negeren:
“Vonk wilde zo graag dat vleeseters hufters waren, dat ze kritiek wegwuifde en alleen de resultaten omarmde die haar hypothese bevestigden. Wie zichzelf wil leren kennen en verbeteren, zou feed-back met open armen moeten ontvangen, schrijft Roos Vonk in haar boek….Bij Pauw en Witteman gaf ze toe dat ze de man die haar kritiek gaf had afgebekt.
2. Affectieve heuristiek, sympathie dan wel het tegendeel, of heftiger, staat objectief oordelen in de weg:
“De beoordeling van de onderzoeksgegevens van collega Stapel baseerde Vonk niet op rationele afwegingen, maar op haar relatie met hem. Ze kent Diederik Stapel al twintig jaar, ze noemt hem een vriend, ze gaan één keer per jaar samen eten.”
De conclusie van Suzanne Weusten: “Zelfs een hoogleraar sociale psychologie heeft menselijke gebreken. Helaas heeft de toevoeging ‘voor gevorderden’ vanaf nu een ironische bijklank.”
Reacties (4)
Vonk heeft een aantal essentiële fouten gemaakt:
1. vriendschap met Stapel in de weg laten staan van een kritische houding ten opzichte van zijn professionele kant
2. los daarvan weinig kritische houding mbt tot het eigen vakgebied en het eigen werk
3. publiciteit zoeken, al voordat het artikel gepubliceerd was
4. – de ergste – een terecht kritische vraag afgebrand met behulp van retoriek en bliksemafleiders.
Natuurlijk heeft ze excuses aangeboden en de hand in eigen boezem gestoken. Toch bevalt iets me nog niet, en ik krijg er maar zo moeilijk de vinger op. Ik weet niet of ze echt geleerd heeft. Ik weet wel dat ze dat zegt, en nu de juiste dingen op het juiste moment zegt – maar dat verwacht ik ook van een sociaal psycholoog.
Het probleem is dat het vertrouwen geschaad is, en dat ik (nog) niet zie hoe ze dat nou in de toekomst gaat oplossen. Voortaan alle datasets beschikbaar stellen? Geen gelul meer in overdreven persberichten voordat de publicatie geaccepteerd is?
Hoe gaat ze nou werken aan het herstel van het vertrouwen in haarzelf en in haar vakgebied?
Bij dit soort personages en hen functioneren ,is 1 van de kenmerken;
“er maar moeilijk je vinger op kunnen leggen.
Temeer de meeste mensen,zich laten afleiden,b.v door haar charmes ,
ze iedermee inpakt.
Iets van geleerd? Zeldzaam hoe iemand, zo intens dom,als een koe kan blaten,zoals bij pau en witteman; ( en niet alleen daar)
ronduit een belediging voor elke echte wetenschap,en onderzoek.Onwaardig.
Goed , genoeg over dit mens, al die lui blijven toch zitten,en doorgaan;en dat vind ik nog erger,hier in holland.
“Het kijken naar vlees maakt huftertig¨; Vandaar,
elke keer lady Vonk in de spiegel kijkt, ze steeds eghoistischer,associaler,en hufteriger wordt, en verder ziet, ze toch niets,zoals ze zelf blijft verklaren;alleen de kronkels in haar narcistische mind,body and soul,en dat verdiend nu een,maal goed,
Niet alleen de poen maar de kudde volgelingen en bewonderaars,de status..
etc..al teveel enegrie…naar deze dame, jammer,dat ze haar onzin,kan blijven verkopen;en dit weer anderen mensen beinvloedt ,tot onuitstaanbare schadelijke ,op zichzelf gerichte ,alwetende wezens; met a bunch of uiterlijk vertoon, en hol van binnen.
NEXT.
In welke dicipline dan ook.
Stapel heeft wel meer mensen bedrogen: zijn werk heeft in de meest toonaangevende wetenschappelijke tijdschriften gestaan.
Iedereen heeft het over het vleesetersonderzoek ; maar dit jaar heeft Stapel in Science gestaan met een artikel over rommel en discriminatie. Je verwacht dan niet dat die hele datasets uit zijn duim zuigt.
Kennelijk hebben ze in de sociale psychologie nog niet ontdekt dat de gelegenheid de dief maakt; of wanen ze zich als beroepsgroep ver verheven boven dergelijke zonden.