In Nederland gaat het prima met de onderzoeksjournalistiek. Week in week uit verrassen de dames en heren journalisten ons met de meest onthullende scoops. De wereldschokkendste onthullingen van de afgelopen jaren op een rijtje:
• Het is makkelijk om aan coke te komen in een grote stad. (2007 Alberto Stegeman SBS)
• Je kunt een bom gooien op Schiphol als je snode plannen hebt. (2008 Alberto Stegeman SBS)
• Je kunt kijkcijfers beïnvloeden als je kastjes kaapt. (2009 Geen Stijl)
Het slappe rijtje met onzin onthullingen is eindeloos. Ik ageer niet tegen het fenomeen ‘onzin onthullingen doen’. Ik zie dat als kattenkwaad. De onthullingen in de categorie ‘als je poept en je trekt niet door dan ruikt het vies’ kunnen mij gestolen worden. Als mensen het grappig vinden, prima. Guido Weijers, Freek de Jonge en Claudia de Breij bedoelen hun performances vast ook grappig. Ik snap ze niet. Of misschien snap ik ze wel en moet er daarom niet om lachen. Hoe het ook zij, smaken verschillen en we leven in een vrij land.
Serieuze media
Wat me tegenstaat, is het belang dat serieuze media als de NOS, het AD en de Volkskrant hechten aan de ‘onthullingukjes ‘ van journalisten uit de Toto divisie. Is er geen grote mensen nieuws? Alleen de NRC ging deze week niet mee in het kopiëren van de stijlloze‘onthulling’. Dat geeft mij persoonlijk weer een beetje moed. Regelmatig valt in kranten en blogs te lezen dat er in Nederland ‘helemaal geen onderzoekjournalisten –meer- zijn’. Dat klopt niet. Ook op televisie zijn ze nog te vinden. In Zembla, Tegenlicht en Reporter wordt bewezen dat er nog vraag is naar gedegen onderzoeksjournalistiek.
Onderscheid maken
Alberto Stegeman is geen onderzoeksjournalist, hij is programmaker bij de simpelste omroep van Nederland. De beste man schrijft op zijn homepage onderzoek als onderozek. Geen Stijl doet ook niet aan onderzoeksjournalistiek. Het lokt een zelfveroorzaakte rel uit omdat de ledenwerving van de eigen omroep Powned ‘een ietsepietsie’ tegenvalt. Ik bestempelde NOS, AD en de Volkskrant eerder als serieus. Laat ze dat vooral blijven door de zin van de onzin te blijven onderscheiden.
Reacties (13)
je hebt helemaal gelijk. Maar het is maar net hoe je het bekijkt. als de veiligheid van Schiphol niet ok blijkt lijkt me dat nieuws. Als de kijkcijferonderzoeken op niks gebaseerd zijn eveneens. Dat een Turk een schadeclaim indient wegens geleden schade tijdens de vliegtuigramp vind ik persoonlijk weer iets van: ‘ja UND?’ (DwDD). Onderzoeksjournalistiek is het niet nee. Maar er is een verschil tussen ‘nieuws’ en ‘onderzoeksjournalistiek met achtergrond info’. En zoals je zegt: onderzoeksjournalisten pretenderen ze idd niet te zijn bij die roze buren van jullie. Dus daar zit wel een gat dat door jullie wordt opgevuld toch? Ik zie het probleem dan ook niet om eerlijk te zijn.
Schiphol is net als ieder ander vliegveld ter wereld op te blazen (= geen nieuws). Als je fraudeert kan je kijkcijfers beinvloeden (= geen nieuws).
Het punt dat ik maak is dat entertainment als nieuws gebracht wordt door ‘serieuze media’.
@ 1.
Ja ik kan me er ook kapot aan ergeren, die hypes op televisie. Sommige dingen worden ook oneindig herhaald, en toch nog als ‘nieuws’ gezien. Die Turk bij DWDD was echt het tóppunt van zielige domheid, hoe komt de Vara erbij zo’n iemand uit te nodigen? AB kan wel zeggen dat het geen nieuws is als een vliegtuig opgeblazen kan worden, maar het is echt niet de bedoeling hoor vriend. De beveiliging hoort daar op een goede manier geregeld te zijn toch.
Soms denk ik dat ‘de media’ beter haar best moet doen om onbelangrijke mensen niet in het nieuws te laten komen, die Turk was echt maar 1 (goed) voorbeeld. Er zijn duizenden gevallen van mensen of gebeurtenissen die uitgelicht worden alsof het wereldnieuws is, terwijl het eigenlijk niks voorstelt.
Je conclusie is zeker goed, de zin en de onzin moeten naar mijn idee zelfs béter gescheiden worden dan nu het geval is. De voorbeelden die je noemt ondersteunen je relaas echter niet echt.
Hihi,
Wat een fijne zinnen op Alberto’s site:
“Zonder dat hun baas er weet van heeft, gebruiken ze de goede naam van het bedrijf waarvoor ze werken om financieel kwetsbare vrouwen het bed in te lokken door gratis diensten aan te bieden”
En wat doet Den Haag? Ik vraag het je! Helemaal niks! Tabaksblatt dit dat.,,
beste Ab,
Let maar even niet op de letter “b” in mijn reactie, m’n toetsenord is namelijk stuk!
Ik kan me niet vinden in je artikel, met name in het verschil dat je zogenaamd wil maken!
Als jij praat over; “Zembla, Tegenlicht en Reporter” dan gaat het bij dit soort programma’s vaak over het thema rondom de vraagstelling, en hoe we dit politiek correct danwel verantwoord kunnen oplossen!?
Heeft naar mijn mennig geen RUK te maken met serieuze media danwel onderzoeksjournalistiek!
Kijken we naar Alberto Stegeman dan pakt hij het realistich aan vanuit de praktijk! Hij heeft immers vernomen dat de beveiliging van Schiphol omzeilbaar is & toont dat ook aan! Dat is in mijn ogen realistiche onderzoeksjournalistiek!
Dat heb ik Zembla, Tegenlicht en Reporter” nog niet zien doen!
Het hoogtepunt vond ik altijd Argos. Ik weet eigenlijk niet eens of dat nog bestaat. Topjournalistiek.
Overigens ben ik benieuwd waar AB het RTL-nieuws plaatst in zijn hierarchie. Ik heb het idee dat zij vaker wobben dan de NOS, maar ik kan ernaast zitten.
Ja! Argos bestaat nog steeds. Door de netmanagers verplaats naar de zaterdagmiddag om 13.15 radio 1. Serieuze onderzoeksjournalistiek wordt door de omroepen gekoesterd en tegenwoordig gezamenlijk aangeboden op de website http://www.onjo.nl.
Eh, maar wat is dan wel nieuws ? Er zijn namelijk wel degelijk verschillen in de veiligheid van diverse luchthavens. Je ervan af maken door te zeggen ‘ja duh – je kunt een bom op een luchthaven gooien’, daarmee a) geef je geen blijk van de kennelijke moeite die je moet doen om dat voor elkaar te krijgen (want ik zie dat nog zo even 123 niet zitten, hoor !), en b) met deze oppervlakkigheid verlaag je je tot het niveau van je tegenstander.
@ 8 e.a. Nieuws zou zijn dat je een zak wit poeder door douane smokkelt zonder probleem. Discriminatie van Poolse medewerkers zou ook nieuws zijn. Dronken piloten die vliegen is ook een goeie. Dan zou je een bestaand probleem aantonen.
Bij een vliegveld solliciteren en dan rondrijden (zoals Stegeman deed) toont niets aan. Dat was zijn ‘werk’Er is op ieder vliegveld ter wereld een bom te plaatsen door een werknemer. Dat is geen nieuws, maar een de realiteit. Niet iedere werknemer kan altijd en overal worden gecontroleerd. Niet op Schiphol, Barajas, Heathrow. Ook niet op Utrecht CS, Rijskmuseum, enz.
Argos, is inderdaad het beste voorbeeld uit NL van goede onderzoeksjournalistiek. Het toont keer op keer werkelijke misstanden aan.
(@8) De vraag is verkeerd. Sinds wanneer zouden media alleen ‘nieuws’ moeten brengen? Waar het om gaat is dat er ook bij zogenaamd serieuze media geen geld meer besteed wordt aan gedegen onderzoek. Als je voor een onderwerp een paar weken tijd zou moeten uittrekken, en een paar reisjes zou moeten maken om wat personen te interviewen, maak je bij de meeste redacties weinig kans. Waar ze dan wel over berichten zijn goedkope spektakels, en je kunt je afvragen wie de modes daarbij bepalen. In plaats van zelf ‘nieuws’ te maken met stomme truuks, zouden journalisten bezig moeten zijn met uitpluizen van de achtergronden van wat er om hen heen gebeurt (en dat is genoeg, zou je zeggen).
aantoonjournalistiek en onderzoeksjournalistiek zijn twee verschillende dingen. Iets participerend uitlokken om iets aan te tonen zoals stegeman doet – is nog geen journalistiek onderzoek – hoogstens een eerste stap ertoe.
Zembla etc gaan vaak een stapje verder en proberen te belichten hoe de huidige situatie tot (mis)stand heeft kunnen komen en wat er vandaar uit aan te doen zou zijn om het te verbeteren. Dat is dan vaak een complex, niet eenduidig verhaal waar sbs6 niet eens aan begint en de meeste nieuwskijkers aan hun reet roest.
Sorry, maar dit is een slap verhaal van, eh, degene die zich AB noemt.
Er is veel interessante onderzoeksjournalistiek in Nederland (en Vlaanderen), zie ondermeer het jaarboek van de Vereniging van Onderzoeksjournalisten VVOJ: http://www.vvoj.nl/cms/agenda/jaarboek/jaarboek-2008
Alberto Stegeman toonde aan dat de beveiliging ‘onder’ Schiphol tekort schoot, wat daarna ook erkend werd door de luchthaven. Het stond in groot contrast met de behandeling aan de gate ‘boven’ (schoenen uit; flesje water leegdrinken). Als Argos hetzelfde zou hebben aangetoond was het okee geweest? Dat is flauw.
Verder hebben NOS en Volkskrant (het AD volg ik slecht) alleen kritisch gekeken naar de zogenaamde onthulling van Geen Stijl en aannemelijk gemaakt dat het gekaapte-kasjesverhaal niet klopt. Heel zinnig, lijkt me, omdat veel stijlloze flauwekul gretig voor waar wordt aangenomen.
Helaas geldt dat hier ook voor de stelling van ‘AB’: ‘serieuze media als de NOS, het AD en de Volkskrant hechten teveel belang aan de onthullingukjes van journalisten uit de Toto divisie’. (met schrijffout in het woord onthullingkjes; terwijl Stegeman wordt afgerekend op zo’n tikfout). Die stelling wordt onderbouwd met één voorbeeld dat onvoldoende hard wordt gemaakt. Jammer & slordig. Tijd voor een cursusje onderzoeksjournalistiek? Bij eerdergenoemde VVOJ ben je al lid voor 35 euro per jaar..
En overigens ben ik van mening dat het een kwestie van fatsoen is om je naam te noemen, zeker op Sargasso, als je anderen persoonlijk de maat neemt.
Ik vind het AD een serieuze krant noemen getuigen van slecht onderzoek.