Voor één vat olie moet steeds langer gewerkt worden, indirect ook door Nederlandse burgers. En dit proces is onomkeerbaar, stelt gastredacteur Hans Verbeek.
Aardolie wordt steeds duurder en het kost steeds meer moeite om het te winnen. Deze ontwikkeling wordt duidelijk geïllustreerd door onderstaande grafiek: het aantal uur dat je moet werken voor één vat olie (159 liter).
(klik voor vergroting)
Tussen 1985 en 2003 kostte het 2 uur werk om één vat olie te verwerven.
Maar dat loopt snel op: in 2012 moet er voor elk vat olie 5 uur (of langer) gewerkt worden.
De gemiddelde Nederlander verbruikt 22 vaten olie per jaar en moet daar steeds langer voor werken. In 2012 moet een Nederlander 110 uur of meer werken voor zijn aardolieverbruik. Aangezien niemand langer wil werken, zal er minder arbeidstijd (of energie, of geld) overblijven voor al het andere werk dat gedaan moet worden.
Nederland is niet uniek: de hele Westerse wereld steekt steeds meer arbeidstijd, geld en energie in de winning van fossiele brandstoffen. Natuurlijk gaat dat ten koste van andere zaken. En dat blijkt uit het stilvallen van de economische groei.
In de onderstaande grafiek zie je de groei van het Bruto Nationaal Produkt (GDP) van Duitsland gedeeld door het aantal gewerkte uren.
(klik voor vergroting)
In de jaren 70 leverde één uur werk gemiddeld 20 á 30 dollar aan Bruto Binnenlands Produkt op. In 2002 was de produktiviteit gestegen tot 50 dollar voor elk uur werk. Maar sinds 2005 is de stijging van produktiviteit gestopt. Dat geldt niet alleen voor Duitsland, maar ook voor andere landen als bijvoorbeeld Noorwegen en Singapore. Op de website van de St. Louis FED kun je nog meer landen checken.
Aardolie en de andere fossiele brandstoffen worden steeds duurder en het kost steeds meer moeite om ze te verwerven. Dat merk je micro-economisch in je eigen portemonnee. Dat stelt je voor keuzes. Ga je een uur werken voor een half uur autorijden? En wil je een week werken voor de brandstoftoeslag op je vliegticket?
We merken het ook macro-economisch. Om dezelfde welvaart, hetzelfde BBP, vast te houden zullen we steeds meer uren moeten werken. Langer doorwerken en meer uren per week werken.
En zoals altijd besluit ik mijn doemstukjes met de constatering dat deze trend onomkeerbaar is. Het wordt nooit meer makkelijker om aardolie te winnen.
Reacties (16)
Blijkbaar zorgt subsidie er voor dat je minder arbeidstijd hoeft te steken in het schrijven van een boeiend stukje.
Ach, we hebben jaren plezier gemaakt en het goed gehad. Prima, maar nu komen de 7 magere jaren. Iemand met een beetje verstand heeft hier op gerekend.
Welvaart heeft overigens niets met geld te maken.
Oh, wat makkelijk praten achteraf. Alsof in de jaren ’90 niet het gevoel heerste dat het door zou groeien. Toen hadden ze het niet over vette en magere jaren.
Ook in de jaren 90 was al bekend dat groei niet eeuwig is. Dat is namelijk niet iets nieuws, het is van alle tijden. Zomaar een paar voorbeelden: Gouden eeuw, jaren 30.
Het is inderdaad makkelijk praten achteraf, maar ook vooraf. Zo is het helaas erg onwaarschijnlijk dat we altijd in vrede zullen leven in Nederland.
Zolang de olieprijs binnen bepaalde grenzen blijft (waar ligt het break even point eigenlijk voor alle alternatieven…v.a. 150 $ per vat?) wordt er niet wezenlijk geïnvesteerd in duurzaam en daarop aansluitende infra structuur. De olielobby houdt U *met vinger kringetje om wereldbol op bureau trekt* simpelweg verslaafd door het kraantje naar believen open en dicht te draaien. In de tussentijd kunnen ze nieuwe technieken uitvinden om op nog grotere diepten te boren, want daar LIGT me nog een bel olie (neem ik aan), genoeg om NOG 50 jaar door te gaan…
Je zou eigenlijk het tegenovergestelde moeten doen door juist NIET mee te doen aan al die energiezuinige maatregelen en ze aldus NU op de knieën te dwingen. Geef ze een piek en een trap voor de ballen. Want ondertussen doen overbevolking, ontbossing en uitputting van andere natuurlijke grondstoffen de dag dat het Rad van Avontuur op 0 terechtkomt steeds naderbij komen…Nederland een soort van Paaseiland aan zee. Jazeker.
Dus daarom: gooi weg die spaarlampen en snel een beetje, alles aanzetten….GASSEN MET DIE HANDEL MENSEN!
*hijgt*
*en aandelen olie koopt*
Mooi stukje, Hans. Er wordt op dit moment nog een onderscheid gemaakt tussen enerzijds de financiele crisis waarin we nu verkeren en anderzijds de door sommige aangekondigde energiecrisis. Als ik dit zo lees vraag ik mij af of het wel terecht is om dat onderscheid te maken en de schuld van de financiele crisis te leggen bij krediet.
Wellicht kan de 20% werkloosheid in de zuidelijke regionen van Europa gebruikt worden om die toenemende energievraag op te vangen. Hoe? geen idee.
We zullen politiek gezien sowieso af moeten van het altijd maar blijven denken in termen van economische groei en het geloof dat het systeem groei nodig heeft. In de natuurkunde wordt een model/systeem dat altijd streeft te groeien “instabiel” genoemd.
“Welvaart heeft overigens niets met geld te maken.”
Les 1 in de economie, en toch, lijkt het erop dat de sommige economen (vvd’ers) dit al lang zijn vergeten.
“Als ik dit zo lees vraag ik mij af of het wel terecht is om dat onderscheid te maken en de schuld van de financiele crisis te leggen bij krediet”
Noem het in beide gevallen gewoon hebzucht. In het ene geval wordt de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen tegengehouden door hebzucht en ook bij de kredietcrisis ligt gezonde kapitalistische hebzucht, ook wel groei genoemd, aan de basis ([/sarcasme]).
Een hoop mensen verwarren “groei” met optimum. Ik denk dat daar het probleem zit en niet in “groei”. Willen we, moeten we mensen de kans geven hun persoonlijk optimum te behalen?
Ik denk van wel, alleen dan boek je vooruitgang.
*dat achterlijke “grenzen aan de groei denken” is zo demodé*
Je kunt altijd nog vluchten in semantiek.
@Hans Verbeek, ik waardeer het enorm dat je je gedachten op deze manier uitwerkt. Maar ik zie twee verschillende zaken die verbonden worden met het woordje “dus” door jou.
Aan de ene kant van de “dus”: de olieprijs stijgt de laatste tien jaar, we
zitten aan de piek van de productie, en het gebruik zal niet veel verder kunnen groeien. Helemaal waar.
Aan de andere kant van de “dus” is de stijging van de productiviteit gestopt, en zal het nooit meer worden zoals het was. Ook helemaal waar.
Maar ja, dat “dus” is een causatie. Als ik naar onze productiviteit kijk dan gebruikt de gemiddelde Nederlander gemiddeld 2000 Euro aan ruwe olie per jaar. We verdienen een orde van grootte meer, gemiddeld. Ik durf te beweren dat de hoge olieprijs tot op heden nog geen grens aan de groei is geweest, wat niet wegneemt dat het dat wel kan en zal gaan worden (datgene dat je ook beweert).
Ik zie “dus”de duidelijke link met de huidige krediet/eurocrisis niet. Ik val dus over het woordje “dus”.
Hmmm.. Michel, je stopt veel werk in je posts en dat is zeker goed. Maar Hans vind ik persoonlijk informatiever, juist omdat energie en economie niet echt speelt in de media. RTL-Z deed er iets mee een paar maanden terug, maar dat was het wel.
@Frank: helpt het als ik je vertel dat het meer moeite kost om olie naar boven te halen.
Er is meer geld, meer mankracht, meer energie (olie) nodig om dezelfde hoeveelheid olie naar boven te halen.
We hadden dat niet ingecalculeerd. We hadden geen geld, mankracht en energie opzij gezet voor de extra inspanning.
De inspanning die we met zijn allen doen om teerzand te exploiteren, olie uit de diepzee te halen en gaspijpleidingen aan te leggen van Siberië naar Duitsland gaat ten koste van andere dingen.
We laten al sommige dingen liggen omdat we de prioriteit geven aan oliewinning (en aardgas en steenkool).
Hans, dat weet ik en dat hebben jij en anderen hier al heel duidelijk laten zien. Dat we een richting opgaan voor wat betreft goedkope olie die je schets ben ik het ook mee eens. Ik ben het alleen niet eens met je causatie tussen de huidige crisis en de duurdere grondstoffen.
OK, probeer ik het volgend jaar nog een keertje. ;-)
Facts are stubborn things..
Hans, het zal best dat het meer geld kost, maar het lijkt mij toch een heel stuk gecompliceerder te zijn:
1. Het kost in absoluut geld meer om fossiele grondstoffen te winnen.
2. Is het relatief meer gaan kosten om fossiele grondstoffen te winnen?
Het lijkt me niet want onze koop-, bestedingskracht is groter geworden.
3. Gas- en elektriciteitsprijzen zijn al jarenlang in absolute zin aan het dalen.
4. Waarom denk je dat die Russen iedere winter zo lopen te miepen over die gasprijzen.
5. Waarom zijn de heffingen (vooral voor huishoudens) op energie zo verschrikkelijk hoog? Betalen wij hiermee dan de ontwikkeling van nieuwe olie- en gasbronnen? Ik dacht het niet!
5. Alle oliemaatschappijen blijven hetzelfde businessmodel houden, sterker nog, ze hebben zich teruggetrokken uit alternatieve energie.
6. Het lijkt me dat ze dat alleen maar doen als ze voorzien dat dat businessmodel ook op lange termijn (25-40jaar, zo niet langer) houdbaar is.
7. Sinds 2005 daalt ook de werkloosheid in Duitsland.
Maar goed op een dag is de olie op, ook als we zuinig aan gaan doen.
Quatsch. Leuke constatering, maar het betekent pas wat als je het in perspectief plaatst.
Meer mankracht is irrelevant als bijna niemand in de directe winning werkt.
Meer energie is irrelevant zolang ook dat een verwaarloosbaar deel uitmaakt van elk vat (en ja 10% is irrelevant)
je kletspraatjes zijn heel gezellig, maar uiteindelijk zijn voor de ontwikkelingen die je schetst effectievere uitleggen voorhanden