Ik heb zojuist de lijst met stoffen en artikelen gelezen die in Moerdijk in vlammen op zijn gegaan. U weet wel, die lijst waarvan die talking head in Nieuwsuur zei: “Er lag zoveel dat het er niet meer toe doet wat er lag”, waarna die dame van Nieuwsuur niet op het idee kwam om te roepen “WAT ZEI U?” om daarna de opmerking in de instant herhaling te bekijken. En nog eens. Wat bij voetbal kan, moet bij dit soort dingen ook eens worden ingezet. Laat hem zijn uitspraak nog eens horen om dan te vragen hoe die man het in zijn hoofd haalde om dat te zeggen.
Inmiddels is de lijst openbaar. Hieronder volgt een overzicht van wat er zoal lag. Er staan veel merknamen tussen, waaronder veel (bio)brandstofadditieven, in grote hoeveelheden, van het met HFA, waarvan ik niet zo snel na kan gaan wat het precies is.
Over de hoeveelheden: Het is moeilijk om na te gaan wat wat er met deze ze stoffen is gebeurd. Veel stoffen zijn organisch (in de betekenis van koolstofverbindingen) en dus brandbaar. Maar òf ze verbrand zijn, en hoe, dat is de vraag. Verbrandingen zijn vaak onvolledig, waardoor het gissen blijft wat die verbranding heeft opgeleverd. Ook is het onbekend hoe de stoffen op elkaar hebben gereageerd, of op het bluswater. Wat er in het milieu terecht is gekomen is dus wel veel minder dan wat er bij dat bedrijf lag, maar magnitudes complexer in aard en samenstelling.
Op twitter maakte ik al de grap dat de plaatselijke autoriteiten niet gedeprimeerd raakten, omdat er zoveel lithium in de rook heeft gezeten. Er lag ook 50 Kg Tamol, wat van pas komt bij dit hoofdpijndossier dat deze brand op gaat leveren. Maar er lag teveel zooi om er nog grappen over te maken. Om eens iets te noemen: 21.000 kilo tolueen: een stof die biologisch moeilijk afbreekt en in zeer lage concentraties al zeer giftig en kankerverwekkend is. Dit soort stoffen reageren met je DNA, met onvoorspelbare resultaten. “Deze stof NIET in het milieu laten terecht komen” zegt de International Chemical Safety Card van tolueen. Er waren meer stoffen van vergelijkbare orde, zoals voor de 1.968 Kg cyclohexaan (“NIET in het riool spoelen”) en 6400 liter xyleen dat gek genoeg zonder highlight in deze lijst staat.
De brand in Moerdijk had ingebouwde chemotherapie: 15.900 kilo Ferroceen. En dat is maar goed ook, want er lag aardig wat kankerverwekkende zooi, zoals: tert-Butylhydroquinone wat als E139 in kleine hoeveelheden in je eten mag, maar 750 Kg is teveel. Ook (di)antimoontrioxide (4000 Kg) is kankerverwekkend.
Behalve kankerverwekkende stoffen lagen er ook veel irriterende stoffen. Daar hadden brandweermannen en andere mensen die erbij waren al duidelijk last van. PGME (370 Kg) irriteert. Ammonium fluorosilicaat is opgelost kennelijk geen probleem, maar in de rook: aiaiai. Er lag 575 kilo in Moerdijk. Diethyleenglycol is een stof met een dodenlijst op Wikipedia max 52mg/kuub is de norm, maar er lag 1150 Kg. 2-butoxyethanol is een mogelijk kankerverwekkend, explosief oplosmiddel. Er lag ook 67.010 Liter Formaldehyde!
Er lagen verschillende stoffen die bedoeld zijn als conserveermiddel voor biobrandstoffen. Acticide (5.538 Liter) is een bacteriedodend middel voor in benzine. Ik wist niet dat dat nodig was. Weer wat geleerd. En zo lagen er vele stoffen die bedoeld zijn om planten of dieren te doden en die je dus niet in je milieu wilt hebben. flazasulfuron (6.636 Kg) is een herbicide. Tensaryl (1.670 Kg) is kennelijk een pesticide. Ethylacetaat (720 Kg) een insecticide.
Ironisch genoeg lag er ook 46500 Kg Perchloorethyleen voorheen in gebruik als blusmiddel, maar vanwege de stoffen die er ontstaan bij gebruik, mag niet in contact komen met warmte! Natriumtripolyfosfaat vervuilt het water, maar smaakt prima! U kunt dus zelf proeven dat het allemaal best meevalt.
Tot slot nog een Google tip: zoek plaatjes op de term “Microdol”. Er lag 2.889 kilo in Moerdijk.
Reacties (30)
Ze zullen dit hele terrein w.s. z.s.m. tot de grondwaterspiegel moeten afdammen en de omringende sloten compleet leegpompen en afgraven. De consequentie van dergelijk ontploffend zwaar chemische complex in een dichtbevolkt land ondanks alle genomen veiligheidsmaatregelen en procedures: meteen een correcte bingo…
“tert-Butylhydroquinone wat als E139 in kleine hoeveelheden in je eten mag, maar 750 Kg is teveel. Ook (di)antimoontrioxide (4000 Kg) is kankerverwekkend.”
Je leuk, nu ga ik me dus zitten voorstellen hoe iemand 750kg binnenkrijgt. Dat gaat zelfs met veel fantasie niet lukken met een ik struikelde viel en kwam toevallig met mijn mond rondom de hele voorraad en van schrik heb ik doorgeslikt.
“Er lagen verschillende stoffen die bedoeld zijn als conserveermiddel voor biobrandstoffen. Acticide (5.538 Liter) is een bacteriedodend middel voor in benzine. Ik wist niet dat dat nodig was”.
Dat is wel een lichtpuntje. Hieruit blijkt nl dat de natuur (oa bacterien) allerlei stoffen vaak sneller afbreekt dan men verwacht. Dat is ook gebleken na het grote olielek in de Golf. Soms is dit lastig: Veel watersporters merken dat een deel van de inhoud van hun dieseltank door bacterien is omgezet in een blubbertje dat de brandstofleidingen doet verstoppen.
Het doet me toch ook wel een beetje denken aan de Bijlmerramp-enquete.
Dangerous goods adjunct directeur van der Maat versus Rob -toen nog niet op de Theemsweg- Oudkerk,over de lading van de ElAl Boeing.
Oudkerk: Brandbare vloeistoffen, spuitbussen; wat zit er precies in, in gewoon Nederlands?
Van der Maat: ….haarlak… cosmetica, parfum en nagellak.
Dus voortaan alle chemische bedrijven naar de Tweede Maasvlakte verbannen?
Als er dan iets misgaat zijn het de vissen (voorzover die nog te vinden zijn in de drukke vaarroutes rond Rotterdam) en niet wij die er last van hebben.
Ik ben geen chemicus, maar bij een vlugge blik over de lijst viel mij de blusaanwijzing voor de brandweer op.
Nu was natuurlijk alles in meer of mindere mate verpakt, maar bij bijna elk onderdeel behoorde water niet tot de primaire blusmiddelen.
En op zijn laatst had dat om 1600uur al kunnen doordringen, toen bleek dat de brand gedurende het blussen alleen maar groter werd.
Jammer, dat het nu crying over spilled milk is.
≻⋏⋎≺, dank, maar maak ook nog eens de balans op: zal het zoals het nu lijkt meevallen of zal het toch nog tegenvallen?
Maar volgens Jelmer Mommers op ditzelfde blog mogen we niet twijfelen aan de lezing dat er geen gevaar is. Want de overheid zegt het en de overheid heeft altijd gelijk. Krijgen we hier een redacteurenfittie?
“Ethylacetaat (720 Kg) een insecticide.”
Is vooral een veel gebruikt oplosmiddel.
Beetje jammer dat er hier zo’n groot probleem van gemaakt wordt, terwijl er niet moeilijk wordt gedaan over het vele vuurwerk dat bij de jaarwisseling wordt afgestoken. Dat brengt meer zware metalen in de lucht dan dat er bij deze brand zijn vrijgekomen.
≻⋏⋎≺, dank. Maar nu nog een balans opmaken. Denk je, dat zoals het nu wordt gepresenteerd, de schade verder toch wel mee zal vallen, of zal het over een tijdje toch weer vies tegenvallen? Afgezien van de niet meer voor consumptie geschikte spruitjes en dergelijke – dat is logisch, dat reken ik nog onder meevallen.
@8: Eerst een beetje concentreren… voor je met domme opmerkingen komt.
@ Dorien
Bij dit bedrijf lagen ook hoofdzakelijk koolstofverbidingen en weinig of geen zware metalen. Die verbindingen worden op de duur allemaal afgebroken, vooral door bakterieen ed. Zware metalen kunnen niet worden afgebroken, maar bij alles geldt: het is de hoeveelheid (concentratie) die telt. Alles (ook zuurstof en water) is giftig als je er maar genoeg van inneemt. Het probleem is de hoge concentratie, dus bij de uitstroom van bluswater in de omgeving en misschien op sommige plekken door de neerslag. Als al het nieuwjaars vuurwerk van Nederland op één plaats werd afgestoken zou dat inderdaad een forse milieuramp worden, denk ik.
@8: Iets met appels en peren…
Mijn mening is dat de omvang pas over een paar jaar volledig bekend zal zijn. Neem nu de verklaring van Brabant Water. Daar wordt al met zoveel woorden gezegd dat er nog niets echt kan worden vastgesteld.
Ter uwer informatie: HFA = HydroFluorAlkane
Een groep koelmiddelen, ter vervanging van CFK’s.
@14
De troep ligt op de vette klei, waar het niet doorheen komt. Het oppervlakte water stroomt uit in de Mark en het Hollands Diep. Als je niets doet komt het daarin. Het drinkwater wordt weggehaald bij Seppe, over de de Mark, meer dan 10 km naar het Zuiden op 200m diepte uit het zand. Geen probleem dus, maar ze zijn toch verplicht om te controleren.
Het zou dus over de vette klei langzaam kunnen afglijden naar het laagste punt, waar dan opeens mens en dier naar verhouding veel meer kankers zullen krijgen.
Zie de cyanideafval in het dorp Zeilberg bij Deurne, iets wat sinds de jaren 70 speelt, maar door allerlei oorzaken nooit afdoende kon worden bewezen.Er zijn inmiddels natuurlijk wel aardig wat mensen dood of chronisch ziek.
Hulpmiddelen bij het spitten in de Moerdijk Brandweerlijst Chemicalien:
UN Nr. van de chemicalien op de Moerdijklijst kun je natrekkken via:
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_UN_numbers
CAS Nummers via:
http://ccinfoweb.ccohs.ca/chemindex/search.html
De betekenis van de aanduiding waterbezwaarlijkheid (eennalaatste kolom Brandweerlijst Chemie-Pack Moerdijk)
1 zwarte lijst stof
2 Kan erfelijke schade veroorzaken
3 Kan kanker veroorzaken
4 Zeer vergiftig voor in water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken
5 Zeer vergiftig voor in water levende organismen
6 Vergiftig voor in water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken
7 Vergiftig voor in water levende organismen
8 Schadelijk voor in water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken
9 Schadelijk voor in water levende organismen
10 Weinig schadelijk voor in water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken
11 Weinig schadelijk voor in water levende organismen
12 Weinig schadelijk voor in water levende organismen; komt van nature in oppervlaktewater voor
Saneringsinspanning:
A: Aanpak overeenkomstig zwarte lijst stoffen
B: Aanpak overeenkomstig relatief schadelijke stoffen
C: Aanpak overeenkomstig relatief onschadelijke stoffen
Zie schema op blz 6 van:
http://www.fo-industrie.nl/aspx/download.aspx?PagIdt=00000149&File=fo-926toetsingsschemagrafisch.pdf
De lijst met 132 zwarte lijst stoffen bedoeld in het toetsingskader waterbezwaarlijkheid zie bijlage 1 van:
http://wetten.overheid.nl/BWBR0017678/geldigheidsdatum_16-02-2010
@Chistina 17
Wij hebben in de jaren 1960 de gekste dingen gezien wat betreft zeer zwaar onverantwoord beleid tav het milieu en de gezondheid bij gifstoffen. Dat was toen echt absurd in heel Europa. Nu is dat radicaal anders. Toch kunnen er ongelukken gebeuren, maar daarna zit hier iedereen er weer met zijn neus bovenop, zodat het wel weer goed zal worden opgelost.
Wat de werking van de stoffen betreft: Altijd geldt het is de concentratie die telt.
-edit-
Heb me vandaag eens laten briefen over de lijst door twee collegas en dat was wel leerzaam, maar aangezien we dergelijke info wellicht nog aan de man kunnen brengen hoe ik dat toch even voor me ;-)
Ok… flauw. Laat ik zeggen dat er wss. geen gevaar is voor de VG maar dat die brandweermannen daar beter wel met zuurstofpakken hadden kunnen rondlopen.
Het is blijkbaar nog steeds niet verstandig om daar rond te lopen:
“Opstelten en Schippers kwamen in het gebied niet uit de auto. Dat was omdat ze volgens Opstelten alleen een overzicht wilden van de situatie ter plekke.
”We willen ook de mensen die er aan het werk zijn niet voor de voeten lopen.”
bron:Nu.nl
HFA is vooral een merk, zie link. Er staan tientallen verschillende stoffen van hen op, allemaal gecodeerd. Die codes kun je uitzoeken, en vervolgens moet je dan de samenstelling weer achterhalen. Dat is veel werk. Daarom heb ik volstaan met te vermelden dat het additieven voor brandstoffen zijn. Vast niet het meest lekkere spul, maar ook vast niet zo smerig als andere stoffen op de lijst.
“Maar nu nog een balans opmaken.”
Dan moet ik ook nog weten welk deel verbrand is, verdampt is, gereageerd heeft met andere opgeslagen stoffen of met het bluswater, de sloten in is gelopen, of de grond in is gezakt. Die verhoudingen ken ik niet. Maar alleen al die hoeveelheden tolueen, xyleen en cyclohexaan zijn genoeg om je zorgen over te maken. Als daarvan een klein percentage in de sloten terecht is gekomen, dan heb je het nog over problematisch grote hoeveelheden.
Ik had gehoord dat er dioxines in de sloten zouden zijn gekomen, maar ik heb geen stoffen in de lijst herkend die daar de oorzaak van zouden kunnen zijn.
Overigens vond ik de lengte van de lijst ook niet schokkend. Alles stond er op, tot een postzegel van 1 euro toe, en 75 kerstpakketten. Die zijn over de datum, maar op wat vervuiling in de wijn na, vast niet kankerverwekkend.
Dank voor al jullie commentaren!
Misschien een open deur, maar ik begrijp dus niet dat:
1. de brand daar kon ontstaan, en nog wel buiten. Buiten heb je geen blusmiddelen.
2. dat de brand zich daarna kon uitbreiden over het hele terrein.
Merk op dat veiligheidsvoorschriften als PGS voor de opslag van gevaarlijke stoffen (vroeger CPR geheten) geen wettelijke basis hebben. Het zijn deskundigen die maar wat doen.
Er zijn twee mogelijkheden voor de verklaring voor het ontstaan van brand:
a) de stoffen waren niet conform de vergunning opgeslagen, en dat is strafbaar.
b) de vergunningsvoorschriften zijn niet adequaat, want ze maken het ontstaan van brand mogelijk en de verdere uitbreiding ervan.
De komt van de Minister van Justitie en Veiligheid naar het rampgebied is ook vreemd, terwijl er een strafrechtelijk onderzoek is gestart. De minister doet dat met de pet op van veiligheid, maar veiligheid behoorde jarenlang tot Binnenlandse Zaken. De ramp is provincie-overschrijdend, en dus had de minister al veel eerder met een persverklaring moeten komen. Dat heeft de minister niet gedaan, nog steeds niet.
De persconferenties van de burgemeester van Moerdijk en de voorzitter van de Veiligheidsregio West- en Midden-Brabant (i.c. burgemeester Breda) tonen aan dat deze bestuurders niet weten wat er aan de hand is en kennelijk niet in staat zijn om adequaat handelend bestuurlijk op te treden. De Minister van Justitie en Veiligheid laat het er volledig bij zitten: het is allemaal de verantwoordelijkheid van de burgers en de vrije markt. Volgend week ontploft er weer iets, en is er nog niks aan de hand. Onvoorstelbaar dat dit stelletje ongeregeld optreedt als regering van een technologisch hoog ontwikkeld land als Nederland. Dat deze onbenullen ‘gedoogd’ worden door een fascistische politieke beweging maakt het nog wat erger. Wanneer spreekt de Minister van Justitie eigenlijk van een ramp? Als hij moet aftreden?
Psst. De lijst is blijkbaar van beide (alle?) lokaties van Chemie-Pack. Denk ik. Want er past namelijk geen stapel pallets van vele tientallen kilometers hoog op het terrein in Moerdijk. En ook geen 45 olympische zwembaden vol water. Toch staan die op de lijst. Tussen de handschoenen, wollen mutsen en de eenzame ErgoPols polssteun.
https://sargasso.nl/archief/2011/01/09/mensen-die-wel-beter-weten/#comment-468346
@26 J. Kessel,
Stelletje ongeregeld? Realiseert U zich wel dat het nog geen 50 jaar geleden normaal was om dergelijke stoffen als nu in de sloten drijven bij de Moerdijk zonder meer de Rijn in te pompen, zonder ramp. Gewoon omdat je er van af moest. Daardoor zijn er nu nog steeds plekken in de Biesbosch waar zeer hoge concentraties van deze stoffen in de grond zitten en vaak ook aan de oppervlakte zichtbaar zijn. Ons beleid en regelgeving thans is vrij streng, maar kan niet consequent zijn tav de aanwezigheid van gifstoffen.
Heeft ≻⋏⋎≺ een achtergrond als toxicoloog of zelfs maar een algemene chemische achtergrond? Voor mijn gevoel – en ik ben wel chemicus – niet. Hij levert een nogal warrig en weinig verhelderend blog af. Hij noemt bijvoorbeeld tolueen een sotf die in “zeer lage concentraties al zeer giftig en kankerverwekkend is.” Concentratie is zit al in het begrip giftigheid verwerkt, dus het is dubbelop om te zeggen dat iets ‘in zeer lage concentraties al zeer giftig’ is. ‘Zeer giftig’ heeft ook een specifieke betekenis als een stof daaraan voldoet moet er een doodshoofd op de verpakking staan. Dat is bij tolueen niet het geval. Nu is tolueen wel degelijk vervelend spul – maar ook weer niet zo erg dat het niet in grote hoeveelheden gebruikt mag worden in de chemie – en slaat het daarom nergens op het vrij onschuldige cyclohexaan in dezelfde categorie te stoppen.
Het is in dit geval echt beter het oordeel over te laten aan experts dan zelf te gaan prutsen. Ik weet er met mijn chemische achtergrond genoeg van om te zien dat ik er niet genoeg van weet om er iets zinnigs over te zetten.
@≻⋏⋎≺, 25, @Martijn, 29: Waar in de lijst komt lood voor, volgens jullie? Zit dat in de binnenvoering van de vaten die daar gebruikt werden, of in (verbrandde?) leidingen? En over die dioxine(s): Dat is bijna altijd een te verwachten bijproduct bij matig hete verbranding als er maar een beetje chloor aanwezig is – in dit geval bijvoorbeeld van PVC verpakkingmaterialen. Dus bij de meeste branden (vgl. logisch onder 10) komt wel dioxine vrij.