GroenLinks is niet klaar om te regeren

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,
GroenLinks Logo

Veel CDA-ers wilden met GroenLinks regeren in 2002. Is dit veranderd in de tussentijd? Ik weet het niet. De Tweede Kamerfractie dacht van wel na de verkiezingen in 2006. Dook GL onder de tafel, toen de macht voorbijkwam? Deze boer gaat geen oude koeien uit de sloot halen. Een belangrijkere vraag is wat GroenLinks doet als de macht opnieuw voorbijkomt – al dan niet in de vorm van een dominee.

GroenLinks is helemaal klaar om te regeren is de stelling van Niels van den Berge, voormalig euro-kandidaat. Hij schrijft dit naar aanleiding van de discussie over groen regeren tijdens het zomerkamp van jongerenorganisatie Dwars. Maar is GroenLinks wel klaar om te regeren? Ik denk van niet. Wishful thinking is iets anders dan een selffulfilling prophecy.

Van den Berge geeft een drietal argumenten om de stelling te onderbouwen dat GroenLinks er wel klaar voor is:

1. Wij hebben de ideeën om Nederland groener, socialer en toleranter te maken;
2. Groene zusterpartijen elders in Europa hebben bewezen dat wij het verschil kunnen maken;
3. Bijna honderd GroenLinks-wethouders hebben datzelfde in Nederland op lokaal niveau gedaan.

Met het eerste argument ben ik het eens. Ik vind het alleen niet een erg sterk argument voor regeringsdeelname. Goede ideeën hebben – of vinden dat je die hebt – zegt niet zoveel. Betekent dit dat het CDA de beste ideeën van Nederland heeft, aangezien zij zo goed als onafgebroken sinds de Tweede Wereldoorlog in de regering heeft gezeten? Had D’66 voor de regeringsdeelname aan Paars andere ideeën over bestuurlijke vernieuwing dan voor Balkenende II? Wanneer waren ze er meer klaar voor?

Met de omvang die GroenLinks heeft, bepaalt de omgeving (groten)deels voor ons of we klaar zijn om te regeren. In Nederland Coalitieland telt de verkiezingsuitslag en – net als op lokaal niveau – het vertrouwen dat andere (lees: grotere) partijen hebben in de stabiliteit van hun coalitiepartners veel sterker. En dat laatste heeft meer te maken met de bereidheid om compromissen te sluiten, oftewel water bij de wijn van onze prachtige ideeën te doen. Is GroenLinks daartoe bereid en houdt ze dat vier jaar vol? Ik betwijfel het. Als GroenLinks dat wel wil, zul je daar al bewijs van moeten laten zien.

Als GroenLinks wil regeren, dan zal ze dus conservatiever moeten worden? Die stelling gaat me ook een stap te ver. De bereidheid tot compromissen met conservatieven is niet automatisch hetzelfde als zelf conservatiever worden.

Met argument twee heb ik ook problemen. Net zomin als ik geloof in ‘guilt by association‘, geloof ik ook niet in wat ik voor het gemak maar ‘capable by association‘ noem: het feit dat een groene partij in een ander land in de regering heeft gezeten zegt eenvoudigweg niks over de capaciteiten van GroenLinks om dit te kunnen. Sterker nog: heeft GroenLinks wel de mensen in huis om twee ministersposten in te vullen? Helemaal als Femke Halsema zelf niet wil, zoals ze aangaf in de Tafel van 5? En daarnaast ook nog een paar Staatssecretarissen te leveren? Laat de mensen die denken dat te kunnen maar eens opstaan. Ik vraag me af of GroenLinks daar wel klaar voor is.

Een ministerie runnen van een paar duizend mensen, de uitvoering in de hand houden en tegelijkertijd de ruimte geven en daarnaast nog politieke punten scoren in het parlement en de collega-ministers van het lijf houden. Ga er maar aan staan.

En dan het derde argument: het is waar dat er veel wethouders van GroenLinks in Nederlandse gemeenten goed functioneren. De vraag is welke voorspellende waarde dit heeft voor regeringsdeelname. Persoonlijk vind ik dit wel het sterkste argument. Maar wat zegt ‘regeren’ op lokaal niveau? Als wethouder van Rotterdam hoef je geen troepen naar Afghanistan te sturen. De wethouder milieu van Amsterdam sluit geen compromissen over het bouwen van vijf kolencentrales. En de wethouder van Nijmegen [vul zelf iets pijnlijks in…].

Tenslotte wordt een heel belangrijk tegenargument door Niels van den Berge simpelweg genegeerd: het feit dat de achterban van GroenLinks misschien wel helemaal niet klaar is voor regeringsdeelname. Is GroenLinks bereid een deel van zijn kroonjuwelen in te leveren voor het pluche? Hoe ver gaat de bereidheid om vuile handen te maken? Het ontslagrecht versoepelen? Kernenergie toestaan? Strenger immigratiebeleid? Want ons voorland is een Nederland Coalitieland waar het CDA en PVV de grootste partijen zijn. Om dan te zeggen dat GroenLinks klaar is om te regeren vraagt wel heel erg veel lenigheid in de gedachtensprongen van de eigen achterban.

Mijn conclusie: GroenLinks is op dit moment niet klaar om te regeren.

Reacties (3)

#1 pieter

Nog op Niels gestemd tijdens de voorverkiezingen voor de Europese Verkiezingen. Een heerlijke, idealistische, naïeve jongen net als ik!

Tijdens de verkiezingen op nummer twee gestemd, en die gaat zo Niels het wil, over tien jaar het ministerie van Milieu bemannen. Wat een potentie ongelooflijk!

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

Ik vind het wel wat makkelijk scoren van Arnoud om de PVV te noemen. De PVV heeft immers bij monde van Wilders al meermaals aangegeven GL uit te sluiten als coalitiepartner. Met andere woorden, GL hartstikke klaar zijn voor regeringsdeelname, als de PVV in de regering zit, komt GL er niet bij.

Dat heeft ook wel met pure mathematische verhoudingen te maken (een regering met PVV zal zeker ook het CDA en vermoedelijk de VVD bevatten en dus geen GL nodig hebben voor de meerderheid). Van de andere kant zal een regering zonder PVV GL waarschijnlijk wel nodig hebben en dan zijn de zaken die genoemd worden heel goed verdedigbare zaken voor GL, los van het feit dat niet alleen die partij faliekant tegen het zenden van troepen naar Afghanistan is, daar is zelfs de PVV tegen. Nu ik erover nadenk, ik zie daar nog wel common ground, want de PVV zal vermoedelijk ook niets zien in de versoepeling van ontslagrecht.

Daarnaast moeten in de gemeentes waar GL meeregeert ook de nodige compromissen gesloten zijn, dus lijkt het me wat onwaarschijnlijk dat GL daar neit toe in staat zou zijn (zoals Arnoud suggereert).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Kropotkin

Kom op, de nazaten van Wijnkoop, van Steenis en de Gaay Fortman moeten toch genoeg talent hebben om een paar minister/staatsecretaris-posten te bemannen (en dan zou ik niet direct denken aan een commissaris van de koningin uit NH). Het lijkt eerder op niet willen dan niet kunnen.

  • Vorige discussie