Beroepshalve kom ik voortdurend in contact met lettertypes ofte fonts. Een wondere wereld die de kneuter in mij helemaal wild maakt. Verhalen van erotiek en religie door de man van Gill (waar half Engeland mee volhangt), over Woody Allen die tijdens een dineetje met fonthero Benguiat een lettertype oppikt wat hij voor al zijn films zou gebruiken, de Delicious die Sargasso gebruikt, ….
En bij devotie hoort passie, bij (enorme) verspreiding orde, tegen lelijkheid een site, waar nonsens als The quick brown fox jumps over the lazy dog zeer ernstig genomen wordt – een wondere wereld van galante creatie en ook het vlugje nuttig snobisme. Leuk voor Nederland is dat het typografiedenken binnen de nuchtere geest valt die De Stijl, Mondriaan, de documentaire en polderblindheid veroorzaakt. Een nuchtere ziel gevoed door De Strakke Horizon en Calvijn. Nederland op z’n mooist en eigenst. Martin majoor en het wonder Scala Sans! Mijn België scoort minder hedendaags maar draagt met Christoffel Plantijn wel een van de uitvinders van de drukletter (Hoofdletters? De typgraaf noemt dat Bovenkast – naar de plek waar de letterzetter zijn loden lettertjes greep).
Er is onlangs verbluffend nieuws opgedoken. Johan Cruyff deed stiekum mee aan de Tour de France en halverwege staat hij op kop. Maar dan voor een lettertype. Eén van de vriendelijkste edoch leesbaarste fonts die je kan vinden, de Frutiger, is nu uitgekomen in een serif-versie. Cruyff wint de bergetappe!
Frutiger is gemaakt in opdracht, en wel in 1968 besteld voor de nieuwe internationale luchthaven Charles de Gaulle. Pas in 1975 was de letter klaar, en werd ze meteen ingezet. Ergens in dat lettertype glijdt een Citroën DS rond, nu in een 2008 versie.
Reacties (33)
Mis nog linkje naar Paul
Poohpooh, dat font Frutiger is gewoon de Verdana in een ander jasje.
whoh, m44, Verdana = 1996 en geschreven voor de pc’s van Billy Gaetsy. Dat is eigenlijk niet eens een lettertype, het is een schermfont.
*waait zich wat koele lucht toe …
Devotie en passie ? Prima. Maar wel na een beetje te laat begonnen grote schoonmaak. Had al in 2000 moeten gebeuren, dus… alle fonts om te beginnen met de Times Roman de wereld uit op vier na.
1. Verdana, was al duidelijk. Yeehaw.
2. OCR-font
3. het ouwe USA Army font, die op jeeps, benzineblikken enz.
4. Stylish vulpen handrwiting font met veel krullen
Hot enough 4 u ?
:-)
m44: u bent een estheet in hart en nieren neem ik aan?
Auw, m44! Helvetica, Arial, allemaal goedkope rip-offs van echte lettertypen, omdat Mr Bill G te gierig was om rechten te betalen. Bah. Lettertypkunde is een kunst. Ik heb een prachtig boek met op elke spread dezelfde tekst: ‘Dit is een fake-tekst…’
Overigens, ook het schrijven van fake-teksten is een kunst. Lettergebruik moet namelijk voldoen aan het gemiddelde lettergebruik in een taal. Zo is het ook gesteld met de snelle bruine vos die over de luie hond springt.
Hey, wat is een edit comment functie waard als ik geen rechten heb om de comment te editen?
[ 7: bij mij gaat die functie ook voortdurend de mist in … ]
mooi, letters. Als ik dan toch grafmonumenten moet schoonmaken ;)
http://www.deschreef.nl/afbeelding-detail.asp?image_id=62
Zie in dit verband ook de meest recente Strange Map.
De estheet oude stijl met zijn kraakstem & kalkbeentjes die heeft zijn tijd al lang gehad. (Type H. van Krimpen)
Het doel ligt ver, de wei is groen.
Een vorm die slowdownt TO IMPACT, daar gaat het om. Die oude vier die ik noemde springen eruit met vlag en wimpel.
Alle geluk bij het vinden van 5., maar het vinden van een nieuw doel valt echt niet mee.
Welkom in de 21e eeuw.
Heerlijk Maaike! En die wrijflettertjes stijl van 1977…
Dat was nog es TO IMPACT m44
Je kan ze natuurlijk ook zelf gaan bikken Gezellig:
http://www.jjchandler.com/tombstone/download.php
Mooi, al die verschillende lettertypen…een gekalligrafeerd diploma, manuscripten, een verjaardagskaart, een liefdesbrief met een rozenblaadje gedoopt in de 47/11 enz.enz…maar in gewone tekst in boeken en op internet b.v. sites met schuine gele letters op gitzwarte achtergrond? Lasogen…
Rechtopstaande niet te zwarte letters (arial 10) en verder veel wit tussen de regels geen hoempapa rust graag…
@YP, geel schijnt voor het menselijk oog het best te contrasteren met zwart, vandaar dat bijvoorbeeld de Nederlandse nummerplaten zwarte karakters op een gele achtergrond hebben. Andersom blijft inderdaad wat lastiger, lijkt me.
Ook schijnt het dat schreefloze letters juist op het scherm het beter doen, en schreefletters op papier. Maar dat heb ik ruim tien jaar geleden eens geleerd, dus misschien is dat veranderd…
In ieder geval, smaak blijft gelukkig verschillen, dus wat mij betreft m44, de Verdana haalt het niet bij een Frutiger, dat US Army lettertype, tsja… En wat betreft OCR: alleen nuttig in foutgevoelige scanprocessen. Tot slot, stylish is een kwestie van smaak en setting. Het ene mooie lettertype is het andere niet.
En what about lettertype gebruik in reclames, op straat (die Metropolitain borden in Parijs, die Art Nouveau letter, prachtig!) en in bewegwijzering. Dat laatste is overigens ook een wetenschap. Je denkt toch niet dat ze bij de ANWB, NS, of op Schiphol zomaar een arialletje of verdanatje gebruiken?
@ ArieT
Dat vraag ik me af (geel/zwart)in vergelijking met b.v. de Duitse of Poolse nummerplaat (onderscheiding m.b.t.)? Is op internet (voor mij dan) aan de ogen vloeken. Voor het eerst op internet een stukje van de Bie (bieslog) daromtrent: niet teveel tekst comprimeren (veel alinea’s), open rechte zwarte drukletters en vooral veel wit en alles op 1 pagina…de kunst van het weglaten.
Het oudbakken misverstand is dat van smaak en de kenner. Van smaak moeten we af. Doel is het parool @14 en ‘Nee’ at laatste vraag. Het juiste 21e eeuwse antwoord is natuurlijk OCR.
Ik denk met nostalgie terug aan de Helvetica. Zó lelijk dat het gewoon mooi was……
Frutiger Beatles même combat
http://stopokaygo.typepad.com/web/2008/05/happy-birthday.html
EUROSTYLE FOR EVER
Het enige echte Nederlandse lettertype is niet strak en nuchter: de trinité van Bram de Does. 8 van de 10 Nederlandse boeken worden er in gezet, en de 9e heeft het op de voorkant staan. (check ook even de prijs. Kan je lachen)
Sterker nog, Nederlandse letterontwerpers (en dan zijn er relatief veul) zijn alles behalve goed in strakke nuchtere letters. Scala sans is geen uitzondering – ook gewoon een variatie op de renaissanceletter. Niks moderns aan. Wel is het altijd gestyleerd.
Kijk anders ook eens wat die jongens van underware aan het doen zijn.Hun Dolly en Sauna zie je tegenwoordig ook overal…
Yup SN, Sauna gebruik ik toevallig bijzonder intensief – maar in hoeverre is jouw of mijn Strak elkaars respectievelijke?
Welnu: Lucas’ De Groot zijn Thesis, ofte de TheSans?? Bestiaal mooi en strak als een spandex in de woestijn.
Dus misschien hebben we het over hetzelfde, en is mijn Vlaamse Strak wel jouw Gestileerd.
Weet iemand wanneer het lettertype Wide Glide is ontstaan?
Het is volgens mij gebruikt op het typeplaatje van mijn Citroen DS.
p.s. ik woon in het Typografengasthuis in Groningen…..
@Crachàt: Daar heb je misschien een punt. Als je het hebt over strak denk ik over het algemeen aan weinig contrast, vaak een horizontale as, en opgebouwd uit geometrische vormen, zoals een Gill Sans of Helvetica. Wim Crouwel is zo’n beetje de enige die daar aan voldoet; Gerard Unger komt een beetje in de buurt.
Met gestileerd bedoel ik dat je uitgaat van de caligrafievorm en die, eh, stileert.
In het werk van Majoor, de Does, Smeijers (o.a. Quadraat) zie je dat duidelijk terug. Letters met sierlijke curves en vaak vereenvoudigde schreven. Vooral in de cursieven gaan ze helemaal los.
Misschien is nuchter wel het woord waar ik het meest over viel.
Thesis en Thesans zijn trouwens hetzelfde lettertype, waarbij Thesis later opgegaan is in de hele TheSans-Theserif family.
Nuchter is in de typografie inderdaad wel het laatste woord wat in me opkomt… Verder niet getreurd, uw tijd is geweest, mijn tijd is begonnen. ;-)
Tja, zo’n Dolly, da’s toch een letter die in the UK al sinds the ‘7T’s bestaat ? Of is een afgeleide, bijgevijld, van wat je daar al veel zag ?
Je bent de eerste die dat zegt, S’z (en ik struin behoorlijk wat van die typografie-fora af).
Dolly is een origineel lettertype, afgeleid van Nederlandse renaissance letters. Meer een arme-lui’s-versie van de trinité.
Maar als jij een lettertype uit de 70’s kan laten zien wat er op lijkt, dan ben heul benieuwd. Kan je wat uploaden?
Helaas, ik kreeg gewoon die indruk, “gezien in Engelse films of series uit die periode”… Maar bon, mijn ogen zijn niet geoefend in het herkennen van verschillen binnen families. (Bijgevolg kijk ik meer uit naar radicaal nieuwe letters.)
Voor het overige weet ik dat er onderzoek bestaat dat schreefloze letters beter leesbaar worden bevonden. Iemand die dat onderzoek aan de oppervlakte kan brengen ?
Daar zou ik ook benieuwd naar zijn, want typografen gaan er van uit dat juist schreven de leesbaarheid bevorderen, met als argumentatie dat schreven het oog leiden.
Er is wel een onderzoek dat zegt dat Faktur (gotische letters) beter leesbaar is, vanwege de vorm. De crux hier is echter dat dat alleen geldt voor mensen die gewend zijn beide te lezen, en aangezien niemand er nog aan gewend is, zal het volgende boek in gebroken schrift nog wel effe op zich laten wachten…
(Nix voor Sargosso, trouwens? Één keer per jaar de CSS omgooien zodat we alles in Blackletter krijgen?)
Uhhh, OCR ? ::rolleyes::
Ik ben toch wel benieuwd naar dat waanzinnige onderzoek SN. Leuk om te zien hoe ze het probleem van het moderne woordbeeld hebben opgelost, en het probleem van de algemene onbekendheid met die lettervorm.
Comic Sans. Dan wordt je pas echt serieus genomen.
Als ik jarig ben, mag ik dan van Sargasso een speciaal kado vragen? Ik wil graag een dag lang alles van Sargasso in Comic Sans, daar zou ik nou zo blij mee zijn!
Kleine kanttekening: “De typgraaf noemt dat Bovenkast…”
Nou neu, deze typograaf heeft daar zelfs nog nooit van gehoord.
Hoofdletters noemen wij ‘Kapitalen’, kleine letters ‘onderkast’. Dat dan weer wel…
@arieT
Helvetica is wel degelijk een echte letter. En wat voor een! De meest gebruikte ter wereld.
Geliefd en gehaat. Is zelfs een hele film over! “Helvetica, The Movie”
En over die fake teksten, dat zit iets anders. In ‘The quick brown enz. komt elke letter minstens een keer voor. Dat heet een pangram. Eentje in ’t nederlands:
Sexy qua lijf, doch bang voor ’t zwempak
Dit is wel een interessant artikel, met een aantal bronverwijzingen. Het lijkt erop dat er geen verschil is tussen schreef en zonder schreef, maar goed.
Wat de faketeksten betreft, bedankt voor de correctie van de bruine vos, DeLuxe. Wat mijn boek met faketeksten betreft, daarvoor geldt wel dat het gemiddeld lettergebruik is ingezet.