Europa 1000x concreter dan Nederland

In sterk contrast met Nederland qua milieubeleid, zien we dat onze Europese vrienden in Brussel een ware tsunami der energie-efficiëntie aan het ontketenen zijn. Voorheen konden we op dit gebied alleen Hallelujah Europa zeggen wegens de Ecolabels en lage minimum energie efficiëntie eisen.

Nu moet in 2020 t.o.v. 2005 de Europese Unie als geheel 20% minder energie verbruiken. Een plan dat jaarlijks 100 miljard euro op gaat leveren. In 2005 verbruikte de Europese Unie nog 1750 Miljoen ton aan olie equivalenten (mtoe) aan energie per jaar, dat moet omlaag naar 1500 Mtoe tegen 2020. Dat komt neer op een extra jaarlijkse energiebesparing van 1.5%, welke volgens Eurocomissaris Piebalgs technisch en economisch haalbaar is.

Hiermee wordt de discussie over energiebesparing die in Nederland al meer dan een jaar loopt in een klap van de tafel geveegd! Het begon toen ex-Minister Economische Zaken Brinkhorst in juli 2005 met een half procentje meer besparing per jaar aankwam bovenop de 1 procent die we nu al halen in Nederland. Dat was volgens hem het meest realistisch haalbare. Na veel kritiek van kamerleden is er eindelijk gekeken of een procent extra besparing per jaar mogelijk was door Energie Onderzoek Centrum Nederland. Nu alle politieke partijen eindelijk zover zijn dat ze een procent extra besparing hebben vastgelegd in de verkiezingsprogramma’s, is dat ook alweer achterhaald.

De nieuwe energiewetgeving vanuit Brussel betekent in hoofdlijnen het volgende:

Strengere minimum energie efficiëntie eisen voor producten. We kennen de energielabels al voor een aantal producten. Deze worden vanaf 2007 over een periode van 3 jaar voor energieverslindende producten gekoppeld aan de Energy using Product richtlijn welke op 6 juli 2007 ingaat. In het kort betekent deze richtlijn dat bedrijven het energie & materiaalverbruik van de productie, transport, verkoop, verbruik en het verval van de producten moeten gaan meten. Zodoende wordt er inzicht verkregen in de energie en milieu impact van de basisgrondstoffen, de subcomponenten en de hoofdcomponenten van een product. Deze Eco Design richtlijn zal zorgen voor een gigantische transparantie over de gehele levenscyclus van een product. Wat betere labelling betekent naast minimum energie efficiëncy eisen die aan een reeks van energie intensieve producten zal worden gekoppeld. Voldoet het product niet aan de minimumeisen, dan komt het niet op de markt. In het begin gaat de richtlijn zich vooral richten op boilers, kopieermachines, consumentenelektronica, televisies, standby mode, opladers, verlichting, elektrische motoren & wasmachines.

Wijdverspreide bouw van huizen zonder of met zeer laag energieverbruik in 2015. Vanaf begin dit jaar is de Energy Performance of Buildings (EPBD) richtlijn ingegaan. Deze zorgt voor een algemene methodiek voor het berekenen van de energieprestatie, toepassing van minimum eisen voor de energie efficiëntie en de energiecertificering. In Nederland is deze richtlijn nog niet ingevoerd, met goedkeuring van de Europese commissie. Deze wordt voor Nederland pas in 2009 van kracht, omdat we de EPBD willen integreren met onze eigen regelgeving op dit gebied, die nog niet klaar is. Erg laks van Nederlandse kant, aangezien de EPBD al in 2002 is vastgesteld. De Europese Commissie wil voortbouwen op de EPBD regeling, vanaf 2009 moet er regelgeving komen voor huizen zonder of met zeer laag energieverbruik. Vanaf 2015 zouden dit soort huizen de nieuwe standaard moeten worden voor de bouwsector.

Het verminderen van het energieverlies in de opwekking en distributie van stroom. Er komen minimum efficiëntie eisen voor centrales die minder dan 20 megawatt aan stroom opwekken. Wanneer nodig ook voor grotere centrales. Tevens moet er volgens de Europese Commissie veel meer aandacht gaan naar Warmte Kracht koppeling. Veel te veel warmte gaat verloren bij de opwekking van elektriciteit welke goed gebruikt kan worden. In 2007/2008 wordt aan leden van de EU gevraagd om het potentieel aan warmte dat verloren gaat in kaart te brengen. Zodoende dit te oogsten dankzij nieuwe regelgeving vanuit de EU. In Nederland wordt 10 á 15 procent van het aardgas dat we verbruiken verspild doordat we de warmte die gegenereert wordt bij stroomopwekking simpelweg niet gebruiken.

Zuinigere auto’s worden verplicht, vliegverkeer meegenomen in de emissiehandel. Vanaf 2012 mag een auto niet meer dan 120 gram aan koolstofdioxide per kilometer uitstoten. De auto-industrie is voorlopig vrijwillig akkoord gegaan met een limiet van 140 gram aan koolstofdioxide per kilometer tegen 2008/2009. Mochten de autofabrikanten hun afspraken niet nakomen dan zal de Europese Unie met strengere regelgeving komen, al dan niet gedwongen. Vooralsnog lijkt het maar de helft van de autofabrikanten te lukken om aan de eisen te voldoen. Daarnaast komen er minimum eisen voor het energieverbruik van airconditioning in de auto en regelgeving voor het meten en labelen van de druk in autobanden. De Europese commissie wil daarnaast dat vliegverkeer op zeer korte termijn wel meegenomen gaat worden in de emissiehandel onder het kyoto protocol.

Het vergemakkelijken van de financiëring van energie efficiënte maatregelen. Naast het wegnemen van diverse barriéres voor investeringen wil de Europese Commissie ook diverse investeringsinstrumenten ontwikkelen samen met de EBPD, EIB, Structural and Cohesion funds en privé banken. Men denkt o.a. aan lokale revolving funds, Publiek-Private partnerschappen en groene investeringsfondsen. Daarnaast wil de Europese Commissie belastingvoordelen voor energie efficiënte producten.

Een omschakeling van energieverspillend naar energiezuinig gedrag. De Europese Unie zal het voortouw nemen als het gaat om het energieverbruik in haar eigen gebouwen, transport, kantoorartikelen en andere apparaten. Tegen 2009 moeten alle 65 gebouwen van de commissie EMAS gecertificeerd zijn. In de scholing moet standaard een component over energiebesparing opgenomen worden. Tussen 2007 en 2012 moeten er verschillende lesinstrumenten ontwikkeld worden voor scholing, die als standaard gaan dienen in alle Europese landen. De Europese Unie zal in iedere lidstaat een wedstrijd instellen voor de meest energie efficiënte school, met waarschijnlijk een prijs die Europa breed zal vallen. Ieder land moet vanaf 2007 een nationaal energie efficiëntie plan instellen, waarover ze ieder jaar rapporteert aan de Europese Commissie. Deze rapportages worden in een periode van zes maanden bekeken en geëvalueerd.

Naast het beleid wat gericht is op de Europese Unie zelf, wordt er ook beleid ontwikkeld om op internationaal vlak meer samen te werken op het gebied van energiebesparing. Een groot gedeelte van het beleid moet nog nader uitgewerkt worden, begin 2007 komt de Europese Commissie met haar complete beleidsplan voor energiebesparing.