RECENSIE - ‘Du bist ein Jude…’ De kleine Salomon Bouman wist niet hoe snel hij zich uit de voeten moest maken. Zijn ouders hadden hem op het hart gedrukt om nóóit te vertellen dat hij Joods was. En ineens, daar op de boerderij waar de oorlog zo ver leek, zag die Duitse soldaat dat hij een ‘Jude’ moest zijn. Gelukkig had de soldaat geen zin hem (en het boerengezin die hem had laten onderduiken) aan te geven. Om zijn goede wil te tonen, liet hij wat foto’s zien van zijn eigen kinderen.
Salomon Bouman was van 1965 tot 2003 correspondent in Israël, voor onder andere NRC Handelsblad. Daarmee was een droom in vervulling gegaan. Het Joodse jochie uit Amersfoort, die in de Tweede Wereldoorlog het grootste deel van zijn familie verloor, ontwikkelde na de bevrijding een innige band met de jonge Joodse staat.
Hij voelde zich vooral verwant met de socialistische, in wezen niet-religieuze variant op het zionisme van de ‘vader des vaderlands’: David Ben Goerion. De man die er (zo ontdekte de correspondent Bouman tot zijn ontsteltenis) geen enkel bezwaar tegen had om op de sabbat journalisten te ontvangen.
Socialisme en nationalisme
Het verpletterende succes van Ben Goerion zorgde ervoor dat die andere stroming binnen het zionisme, die van de veel mystiekere en fanatiekere van Ze’ev Jabotinsky, jarenlang in de schaduw van de Arbeiderspartij bleef staan.
Ook Bouman meende dat de rol van deze stroming was uitgespeeld – totdat de territoriale droom van het zionisme werkelijkheid werd. Dat was in 1967, twee jaar na zijn komst. Toen wist Israël in de Zesdaagse oorlog haar traditionele vijanden (Egypte, Syrië en Jordanië) verpletterend te verslaan. Met de veroverde gebieden erbij had het land ineens zijn Bijbelse grenzen bereikt.
Alleen – nu was het land wél de bezetter geworden van de door Palestijnen bewoonde Gaza en de Westoever. En het was nog steeds oorlog. Echt vrede was alleen bereikbaar door veroverd gebied weer op te geven. Voor de nationalistische, door Jabotinsky geïnspireerde oppositie was dat laatste ondenkbaar. Dat land was het onvervreemdbare bezit van het Joodse volk. En nadat de heersende Arbeiderspartij in 1973 het veld moest ruimen, brak een nieuw tijdperk aan.
Salomon Bouman was erbij toen Menachem Begin, leider van de Likoed, in 1973 zijn feestvierende aanhangers toesprak. En hij realiseerde zich maar al te goed wat zijn woorden betekenden: ‘Een van de eerste zinnen die hij uitsprak, is in mijn geheugen gegrift: “Er zullen honderden nederzettingen verrijzen.”’ Daarna veranderde Israël, geleidelijk, in een andere natie.
Vertwijfeling en desillusie
‘Israël tussen hoop en vrees’ is het verslag van een vervreemding. Bouman denkt dat proces een teken van zijn journalistieke objectiviteit. ‘Kan een Joodse correspondent,’ zo vraagt hij af in de inleiding’, ‘met zo’n verleden, met zo’n hartstocht voor Joodse vrijheid en zelfverdediging, objectief berichten?’
Om te vervolgen: ‘De vraag is gerechtvaardigd en vaak gesteld. Mijn antwoord is ‘ja’, dat kan. Juist daardoor ben ik in conflict gekomen met een ombuiging van laat ik het een “eerlijk zionisme” noemen naar een messiaans geïnspireerde zionistische staat. Ik ben loyaal gebleven aan wat naar mijn opvattingen een humanistisch, sociaal Israël zou moeten zijn. De werkelijkheid (…) is anders.’
Bouman suggereert dat een objectief journalist per definitie aanhanger moet zijn van het oude, socialistische, ‘eerlijke zionisme’. In feite komt die vervreemding natuurlijk voort uit het feit dat ‘zijn’ Israël niet langer voldoet aan zijn dromen. Zijn boek laat zich daarmee goed vergelijken met Göran Rosenbergs indrukwekkende Het Verloren land. Dezelfde jeugddroom, dezelfde teleurstelling, en dan datzelfde wroeten naar een antwoord op de vraag waarom het zo moest lopen.
Democratisch failliet
Waarom? In zijn slothoofdstuk legt Bouman de puzzelstukjes naast elkaar. De veel te succesvolle Zesdaagse oorlog; de discriminatie, in de jaren daarvoor, van religieuze stromingen; de komst na 1967 van Russische emigranten en Joodse vluchtelingen uit het Midden-Oosten – groepen voor wie de oude democratische idealen geen waarde hebben.
Moshe Dayan 1956 (Fotoarchief IDF)
En dan is er natuurlijk de Palestijnse kwestie, die Israël in een ‘identiteitscrisis’ heeft gestort. De twee idealen van Ben Goerion, ‘democratisch’ en ‘Joods’, zijn onverenigbaar geworden. Hij biedt daarmee geen diepe of opmerkelijke analyse.
Rosenberg graaft veel dieper. Die schetst hoe het demografische failliet van de Joodse staat al opdoemde in de jaren twintig van de vorige eeuw, en het democratische failliet in de jaren vijftig. Rosenberg benadrukt dat Herzls droom van een vrije Joodse staat naar keurig westers voorbeeld altijd vals is geweest; een naïeve illusie.
Het Verloren Land is voor mij nog steeds de meest indrukwekkende geschiedenis van Israël, gezien door de ogen van een ooit onwankelbaar gelovende Israëli.
Kan het ook anders?
Rosenberg ziet geen uitweg. Het huidige Israël teert volgens hem op valse sentimenten en heeft geen toekomst. Bouman daarentegen wil optimistisch blijven. Israël is voor hem een success story. Het enige échte probleem is die identiteitscrisis (p. 235): ‘de vraag die het emotionele debat over de Palestijnse problematiek overheerst, is of Israël een democratie naar Westers model kan blijven, of door overheersing van de Palestijnen afglijdt naar een apartheidsstaat.’
Maar Israël is nooit echt een democratie naar Westers model geweest. Denk aan de positie van de Arabieren, of de overheersende rol van het Opperrabbinaat. En hij ziet ook niet dat Israël allang een apartheidsstaat is – en eigenlijk al was vóór 1967. Denk aan de manier waarop de Arabieren binnen de landsgrenzen, in de periode tussen 1948 en pakweg 1960, door hardvochtige, cynische wetgeving, alles werd afgenomen.
Bouman besteedt weinig aandacht aan de meest recente ontwikkelingen, met name het verwoestende effect van de Muur op de relatie tussen Israëli’s en Palestijnen. Ooit profiteerden de Palestijnen van de moderne economie vlak naast de deur (dat vertelt hij wel). Maar de Muur heeft daar een einde aan gemaakt.
Ze heeft terroristische aanslagen voorkomen, zeker, maar ze heeft er ook voor gezorgd dat de economie van de Westoever ineenstortte. Maar wat minstens zo belangrijk is: de Muur zorgde ervoor dat Israëli’s en Palestijnen vreemden voor elkaar werden. Men leeft in twee verschillende werelden. Israëli’s realiseren zich nauwelijks nog dat er vlak naast de deur, achter die muur, zoiets als een Palestijns probleem bestaat. Dat daar een ander volk woont.
Netanyahoe’s visie
Dat was de reden waarom de Israëlische journalist Nir Baram op ‘expeditie’ ging naar de Palestijnse gebieden. Zijn ‘Land zonder grenzen’ is een serie fraaie, indringende portretten van Palestijnen en Israëli’s aan beide zijden – maar ook van orthodoxe Joden die zich hebben opgesloten in hun illegale provisorische nederzettingen op de heuvels van (wat zij noemen) ‘Judea en Samaria’.
Ook Nir Baram ziet geen oplossing voor de Israëlische desinteresse en dus ook niet voor het Israëlisch-Palestijnse conflict. En Bouman is in wezen al net zo pessimistisch. Het laatste hoofdstuk van zijn boek is gewijd aan de man die al dertig jaar de Israëlische politiek overheerst, en zichzelf inmiddels ook heeft uitgeroepen tot ‘de beschermer van Israël’, Benjamin Netanyahoe.
Bouman is ervan overtuigd dat Netanyahoe sterk beïnvloed is door zijn vader, de historicus Benzion Netanyahoe, auteur van het standaardwerk The Origins of the Inquisition in Fifteenth Century Spain (1995). De centrale these van dit boek is dat de christelijke afkeer van Joden geen religieuze maar een racistische basis had. Het was gewoon antisemitisme. Dat blijkt wel uit het feit dat Spaanse Joden die zich bekeerden, daarna net zo goed werden vervolgd.
Vier eeuwen later wezen de nazi’s het Joodse ras aan als bron van alle kwaad. Een geloofwaardige analyse – maar Benzion Netanyahoe verbond daar consequenties aan. Hij beschouwde de staat Israël daarom niet zozeer als een toevluchtsoord voor gelovigen, maar als het bolwerk ter bescherming van het Joodse ras.
En de zoon denkt als de vader, schrijft Bouman. Hij verwijst daarbij naar Benjamin Netanyahoe’s boek ‘Een plaats onder de zon’ (1995) waarin hij schrijft ervan overtuigd te zijn dat de Palestijnen helemaal geen eigen staat willen, maar dat die eis slechts bedoeld als een dekmantel, een opstapje naar het ware, verborgen doel van de Arabieren: de vernietiging van het Joodse ras.
In de ogen van Netanyahoe is kritiek op Israël en/of het zionisme in wezen antisemitisme. Ziedaar het probleem waar deze (in vele opzichten inderdaad opmerkelijk succesvolle) staat, volgens deze drie auteurs, mee worstelt: een groeiende vestingmentaliteit.
– Salomon Bouman, Israël tussen hoop en vrees. Amsterdam University Press. 2016, 19,95 euro
– Göran Rosenberg, Het Verloren land’. Uitgeverij Atlas, 2000, 28,50 euro
– Nir Baram, Land zonder Grenzen, De Bezige Bij, 2016, 19,99 euro
Reacties (53)
Het probleem is natuurlijk dat democratie vanzelf uitloopt op nationalisme. Immers, democratie is bestuur door het volk en nationalisme is volkssoevereiniteit dus valt in wezen samen met democratie (en zionisme is natuurlijk gewoon Joods nationalisme). Maar wie is het volk? Er moet iets zijn dat het volk ‘bindt’. De rechtsstaat beschermt minderheden maar als die minderheden dreigen de meerderheid te worden (zoals in Israël) dan kan men niet de democratie in stand houden zonder de nationalistische droom – en in het geval van Israël dus ook de cruciale bescherming van het Joodse volk – te vernietigen.
De term ‘antisemitisme’ (een rassenleer) voor de christelijke afkeer van joden in de 15de is een anachronisme, ook al lopen de thema’s in elkaars verlengde. Het probleem in de 15de eeuw was dat de kern van het christendom bij uitstek een geloof is (geen rituelen waar je aan mee kunt doen), zodat je nooit kunt weten of een jood die zogenaamd christen is geworden (omdat hij anders vermoord of verdreven zou worden) werkelijk christen is geworden of slechts zijn vege lijf probeert te redden (je weet immers niet wat iemand werkelijk gelooft). Met ras heeft dat verder niets te maken, al zou precies die paranoia later wel uitmonden in het antisemitisme dat betoogt dat de Jood uiterlijk wel Duitser of Fransman is geworden maar in het geheim samenzweert tegen Duitsland of Frankrijk.
Die paranoia zat er sowieso al goed in in de middeleeuwen uit de aard der zaak: de jood zou in zonde leven (want de verlossing door Christus afwijzen) en dus bij uitstek in de nacht dus heimelijk opereren. Daaraan dankt de jood zijn haakneus in karikaturen: die haakneus verwijst naar de uil die in de middeleeuwen symbool stond voor de jood (in dat magisch middeleeuws wereldbeeld werden alle dieren en dingen symbolische waarde toegekend): de uil was immers ook een nachtdier (en allerlei andere eigenschappen van de uil zouden overeenkomen met de verdorven joodse natuur maar die ben ik op dit moment even vergeten :)).
Zes uur geleden werd deze recensie geplaatst en er is nog steeds geen reactie op terwijl er elders wel naar hartelust gediscussieerd wordt.
Wil dat zeggen dat het niemand (meer) interesseert, of dat niemand zijn handen aan deze materie wil branden?
Dus niks, want in het oude Griekenland – bakermat van de democratie – had je geen natiestaten, maar stadsstaten. De burgerbevolking (demos) van Athene bestond uit alle burgers die zich hadden ingeschreven bij de ‘deme’ (dat kon al vanaf achttien jaar), de kleinste administratieve eenheid.
‘Demos’ is daarmee wat anders dan een ‘ethnos‘, waar ons woord ‘etniciteit’ van afgeleid is.
Was jij het niet die aanhaalde dat men volgens Heidegger geen filosofie kon bedrijven zonder de Griekse taal te beheersen?
Welnee joh, het katholicisme uit de vijftiende eeuw kende totaal geen rituelen zoals: je laten dopen, bidden tot Maria en andere heiligen (al dan niet met behulp van de rozenkrans), dagelijks naar de kerk gaan, de Eucharistie ontvangen, knielen, biechten, het vieren van de christelijke heiligendagen, en ik ben vast nog een aantal zaken vergeten.
Dat is allemaal elementaire kennis, dus je gebazel valt je nogal aan te rekenen. Zeker voor iemand die zich erop voorstaat dat ‘ie universitair is geschoold. Je zou beter moeten weten.
@3: Volgens mij hadden de vreemdelingen (immigranten) ook in de Griekse stadstaten geen stemrecht.
Het katholicisme kent wel rituelen maar evengoed is de kern van het christendom niet die rituelen maar het geloof (ik schreef daarom ook bewust “de kern van het christendom”). Ook de katholiek gelooft dat alleen het geloof in Christus als onze Verlosser ons kan redden. Het wantrouwen bleef/ontstond omdat je niet kunt weten of de zich tot het christendom bekeerde jood dat werkelijk geloofde (ook al doet hij aan alle rituelen mee, hetgeen van secundair belang is).
Het omschrijven van Israel als apartheidsstaat is antisemitisch, volgens de ook door Nederland onderschreven internationale definitie daarvan.
Hoe triest dat Sargasso dit antisemitisme toch publiceert.
@5: De term ‘antisemiet’ is intussen een geuzennaam geworden.
@5: Kritiek op Israël is kritiek op een staat, dat heeft niets met antisemitisme (=haat vanwege religie en etniciteit) te maken. Er wonen bovendien meer mensen in Israël dan alleen joden.
Mocht je toch anders oordelen, dan zou ik graag die “door Nederland onderschreven internationale definitie daarvan” willen zien.
@5: @7: Die definitie waar Likoed aan refereert is waarschijnlijk de onlangs door de IHRA (International Holocaust Remembrance Alliance) recent (26 mei 2016) gegeven definitie. Deze definitie is niet bindend in juridische context. En ja, Nederland is lid van deze organisatie.
Uit het document (pdf):
Adopt the following non-legally binding working definition of antisemitism:
Uit de mogelijke interpretaties (bulletpoint lijst):
Het is een lastige definitie. De impliciete een-eenduidige identificatie van Joden met Israël en omgekeerd, maakt het spreken over het handelen van Israël erg lastig in een toch al lastige situatie. Persoonlijk vind ik dat onverstandig van Israël / van de Joden. De logica van die ontwikkeling is overigens wel te begrijpen.
Het gaat er niet eenvoudiger op worden.
En voor mijn gebruikelijke, merendeels niet gewaardeerde zelfspam, kunt u hier kijken.
@3: dank prediker. soms lijkt het erop alsof Geband weet waarover hij het heeft, goed dat je de misleiding duidelijk maakt.
@5 Mag ik even sardonisch grijnzen? Je verwijt nu de Joodse zionist Salomon Bouman, die vier decennialang correspondent in Israël was, ook al antisemitisme.
Want hij is het die de vraag opwerpt “of Israël een democratie naar Westers model kan blijven, of door overheersing van de Palestijnen afglijdt naar een apartheidsstaat.”
Duidelijker bewijs dat die kwalificatie ‘antisemitisme’ betrokken op Israëlkritiek volledig uitgehold is, zeker als ‘ie gebezigd wordt door rechtsnationalistische propagandisten zoals LikoedNL, kan ik me niet zo een-twee-drie bedenken.
Door de definitie op te rekken, blijft het bestaan en kan het met veel aplomb bestreden worden. Vergeet niet dat alle andere misdaden tegen de menselijkheid wel in de schaduw van die holocaust moeten blijven staan.
Wellicht herinnert de lezer zich dat tv-spotje waarin een jonge knul allerlei irritant en hufterig gedrag vertoont en blijkbaar mag hij dat allemaal omdat hij op het einde in de camera zegt: “Maar ik rook niet.”
Een vergelijkbare drogreden wordt bij de staat Israël -en zo’n beetje alles dat daarmee (al dan niet kunstmatig) samenhangt- gebruikt. Alsof de jodenvervolging door de nazi’s de joden, de joodse staat en ook elke joodse instelling vrijpleit van alle kritiek. Dat heeft tot ± de eeuwwisseling ook zo gewerkt, maar inmiddels maakte een generatie van na de oorlog de dienst uit en die keek -want ook beter geïnformeerd- toch anders tegen dat riedeltje aan. Waarop een hernieuwd zionistisch mediaoffensief nu probeert de opinie weer terug te buigen, maar eigenlijk is het eenzelfde leugenachtig geraaskal als dat waar een Putin, Erdogan, de neocons, alt-right, stormfront etc. zich van bedienen. Met dat verschil dat er een uiterst geraffineerde lobby is.
De vraag wat de joden nu zo speciaal maakt dat ze hun eigen soort discriminatie moeten hebben en daar ook de rechter van willen zijn en dat lijken te cultiveren wordt niet gesteld.
En intussen word ik er wel een beetje moe van.
@10: Ik ben het met je eens dat de definitie wel erg wordt opgerekt, maar evengoed deugt je argument niet want ook een Jood kan antisemitisch zijn. Sterker nog, een verleidelijke theorie luidt dat je alleen jezelf kunt haten, zodat alleen de Jood een echte antisemiet kan zijn (zoals bekend zijn liefde en haat twee zijden van dezelfde medaille en wordt het object van liefde of haat alleen in de grootste intimiteit met de eigen persoon gevonden). Daarin onderscheidt het antisemitisme zich van de ‘rechtse’ vormen van racisme: de rechtse vorm is een vorm van verachting van de vreemde ander, zodat die ander je ook niet interesseert (hooguit hindert), maar de antisemiet moet de Jood in hemzelf overwinnen en kan dus niet anders dan vanuit een diepe haat jegens zichzelf de strijd aangaan. Zo ook excelleren Westerse linkse mensen in haat/kritiek tegen het eigen Westen (en uiteindelijk is antisemitisme niets anders dan haat tegen de Westerse moderniteit)…
In ieder geval zien we veel zelfhaat onder Joden en misschien wel de belangrijkste filosoof van het antisemitisme, Otto Weininger, was zelf van Joodse afkomst. Zoals Weininger zegt:
De naz’s lijken het daarmee eens. Zo kende Hitler meer dan 100 Joden die hij wel vond deugen. Het argument “ik kan geen antisemiet zijn, want ik heb Joodse vrienden” kan dus ook in de prullenbak.
@11: Oei, dit komt wel echt antisemitisch over met dat “leugenachtig geraaskal” in de vorm van een “uiterst geraffineerde lobby” en doordat het de Holocaust tot de ‘juiste’ (kleinere) proporties wil terugbrengen.
@12 Natuurlijk kan dat: als iemand Joden allerlei inherente negatieve karakterkenmerken toeschrijft en op grond daarvan allerlei samenzweringstheorieën propageert over Joden die de wereld beheersen.
Maar Salomon Bouman wordt hier door Likoed NL ‘antisemitisme’ aangewreven omdat hij het waagt te suggereren dat Israël met de bezetting de kant op gaat van een apartheidsstaat, terwijl Bouman nota bene niet alleen zelf Joods is maar Israël een warm hart toedraagt (zoals wel blijkt uit Hulspas’ recensie). Hoeveel absurder wil je het hebben? Straks is iedereen die geen Likoednik (of nog rechtsnationalistischer) is een antisemiet?
Meer geraaskal. Eerder beweerde je nog dat antisemitisme in de kern afgunst was tegen een groep mensen die succesvoller waren.
Je spreekt jezelf zo voortdurend tegen met je interessantdoeneritis.
@14: Het is geen tegenspraak. Het is net als met de meeste moslimimmigranten: ze verafschuwen of zelfs haten het ‘decadente’ materialistische, ongelovige Westen (en achten de islam superieur) maar ze willen wel in het Westen wonen en hier heel materialistisch veel geld verdienen! Het is zelfs de wortel van het ‘Marokkanenprobleem’: tegelijkertijd op onze maatschappij spugen en zelf al zo materialistisch zijn (zo goed zijn geïntegreerd) dat ze elke misdaad willen plegen om in onze decadente luxe te leven.
Niet voor niets zaten de nazi’s eveneens half in beide werelden: al één been in de ‘Joodse’ materialistisch-kapitalistische moderniteit en met het andere nog in de traditionele ‘Blut und Boden’-maatschappij. Men verachtte de ‘Joodse’ ontworteling en vervreemding van de moderniteit, maar men besefte dat men zelf al half Joods was geworden. God was immers al dood en de nazi’s zochten dan ook een nieuwe religie. Juist daarom is het antisemitisme een strijd tegen het eigen materialisme, zoals in de middeleeuwen elke christen streed tegen de zondaar/jood in zichzelf. Men wijst het af maar tegelijkertijd is men afgunstig naar de Jood met al zijn wereldse rijkdom en macht, precies zoals de Marokkanen dat zijn. Het vlees is immers zwak, zou de Kerk zeggen. Men is afgunstig maar men wil beslist niet zelf een Jood worden: men wil juist dat de Jood verdwijnt.
In het reeds lange http://gebandvanjoop.blogspot.nl/2015/12/tegen-de-linkse-geschiedvervalsing-met.html eindig ik met “wordt vervolgd”: waar ik in het eerste deel uiteenzet hoe de nazi’s tegen de moderniteit waren, zou ik in het tweede deel uiteenzetten dat de nazi’s tegelijkertijd hypermodern (dus zelf de grootste Joden) waren. Dat de nazi’s de grootste Joden waren is niet alleen een leuke omkering van het antisemitische ‘Joden zijn de grootste nazi’s’, maar het lost ook het historische vraagstuk op of de fascisten/nazi’s nu antimodern of juist hypermodern zijn. In feite hanteerden de nazi’s hetzelfde idee als Marx (het kapitalisme zal escaleren en daarin zijn ondergang vinden): om de moderniteit (het jodendom) te overwinnen moet men de moderniteit escaleren (zelf Joodser dan Joods worden) – want er is geen weg terug zoals de nazi’s goed beseften – zodat de moderniteit zichzelf vernietigt als een machine dat uit elkaar spat als het te hard draait.
@10
Twee keer fout:
De uitpraak van Bouman is niet antisemitisch volgens de definitie, die van Hulspas wel.
De definitie is enkele weken geleden door Nederland onderschreven, door het Ministerie van Buitenlandse Zaken onder Bert Koenders. Komisch dat u hem rechts nationalisme verwijt.
@16 O, dus het is níet antisemitisch om te zeggen: ‘ik maak me grote zorgen dat Israël afglijdt naar een apartheidsstaat’, maar het is wél antisemitisch om daarop te reageren met: ‘doe je ogen eens open joh: Israël ís allang een apartheidsstaat.’
Op grond waarvan? Omdat een of andere pro-Israëlische organisatie dat zégt? Omdat Bert Koenders dat schijnbaar over heeft genomen?
Dat slaat nergens op. Het enige wat jij en andere pro-Israëlische clubjes daarmee bereiken is dat het begrip ‘antisemitisme’ wordt uitgehold totdat het een krachteloos etiket wordt.
Het gaat erom dat walgelijke leugens over Joden of de Joodse staat verspreiden een vorm van antisemitisme is.
Dat vindt de Nederlandse overheid ook.
Maar antisemieten kunnen dat niet begrijpen uiteraard.
@8
Dat vind ik een interessante. Niet omdat Hulspas of Bouman zich daar schuldig aan lijken te maken (ook niet aan de andere voorbeelden uit die definitie trouwens), maar omdat ik de redenering herken als typische PVV-taal. En ik denk dat er wel een kern van waarheid in die definitie zit. Je kan iemands mening ook beargumenteerd tegenspreken zonder te suggereren dat hij door een duistere macht wordt bespeeld. Dat neigt volgens mij inderdaad naar racisme/anti-semitisme.
Hoe het bekritiseren van staand of gepland Israëlisch beleid onder deze definitie te praten is, zie ik echter helemaal niet. Daar is pas sprake van als dat beleid wordt toegeschreven aan inherente eigenschappen die de betreffende Israëlische politici en hun aanhangers zouden hebben vanwege hun Joodse afkomst. Misschien kan @10/@16 eens uitleggen hoe hij dat precies ziet. Vooralsnog zie ik alleen een boude bewering en weinig argumentatie.
@16: @18: Mag u wel online zijn op de sjabbes? Is dat niet antisemitisch?
@18: Zozo, Israël is dus de Joodse staat tegenwoordig?
@18 Ik denk dat Israël zien als ‘de Joodse staat’ al impliceert dat je toegeeft dat ook jij Israël als een apartheidsstaat beschouwt. Ben je zelf ook antisemiet?
Als de staat Joods is, worden niet-Joden per definitie anders/minder behandeld dan wel-Joden. Net zoals je geen Islamitische staat of republiek kan hebben zonder niet-moslims te discrimineren.
@22: Daarom moet in Nederland ook het randschrift van de munt, de bede uit de troonrede en het bijbelse gezweer vervangen worden door de belofte.
@6: Met andere woorden: je bent er trots op antisemiet genoemd te worden?
Ik kan er werkelijk niet bij dat een links iemand met trots het stempel draagt discriminatoir te zijn.
@7: Kritiek op Israël heeft niet PER SE iets met antisemitisme te maken. Maar ook niet per se niet, ajbwib. Kritiek op Israël kan wel degelijk door antisemitisme ingegeven zijn. Zo uit ook de NVU kritiek op Israël. Drie keer raden waar die kritiek vandaan komt. En zo is het goed altijd scherp te kijken naar wat er onder die kritiek verborgen ligt. Wegwuiven van de kritiek van antisemitisme door links is gevaarlijk aangezien links altijd open zou moeten staan voor zelfkritiek, zelfonderzoek en onaangename waarheden. Israëlkritiek krijgt veel onverwachte handen op elkaar, van extreemrechts en islamisme tot links. Links mag daar niet te licht over denken.
@11: Niemand beweert dat andere misdaden tegen de mensheid in de schaduw van de holocaust moeten staan. De holocaust is uniek, al was het maar vanwege het industriële karakter, maar die uniciteit brengt niet per se een verticale indeling met zich mee. Uniciteit kan ook horizontaal geschakeerd zijn. Zo was ook de genocide op de indianen uniek, of de genocide in Rwanda. Niemand ontkent die uniciteit, maar ook niemand heeft het daarbij over andere misdaden die in de schaduw er van moeten staan.
Joden moeten niet, zoals jij zegt, hun eigen soort discriminatie hebben, de discriminatie van joden is anders van karakter dat andere vormen. Want hoeveel voorbeelden Prediker ook aanhaalt van antisemitische “theoretici” die joden toch ook als laag, minderwaardig, ratten of ongedierte kenschetsten, feit blijft dat er geen andere groepen bestaan die zo gediscrimineerd zijn, door de eeuwen heen, door werelddelen heen, resulterend in pogroms en een holocaust, maar wie toch geheime machten en krachten of een intellectuele wereldheerschappij worden toegedicht. Ook deze uniciteit is geen verticale indeling, of althans niet per se.
@20: En waarom deze? Spreek je moslims op de vrijdag en christenen op de zondag ook zo aan?
@24: ”Kritiek op Israël heeft niet PER SE iets met antisemitisme te maken. Maar ook niet per se niet, ajbwib.”
Zeker, dat kun je dan ook van alles zeggen. Het gaat er hier om dat gezegd wordt dat kritiek op de staat Israël per [‘n] definitie antisemitisch te noemen is en dat is uiteraard nonsens. Immers, op deze wijze kan er nooit meer onbevangen kritiek op deze staat geleverd worden; en dat terwijl er nog al wat kritiek te leveren is op juist die staat.
Kritiek op de staat Israël is kritiek op het functioneren van de politieke organisatie van die staat en heeft dus niets met antisemitisme te maken. Kritiek op onjuiste gronden op (het merendeel van) de inwoners van die staat is iets heel anders en kan wel degelijk antisemitisch zijn.
We zouden anders ook kunnen zeggen dat elke kritiek op eender welke staat, waarvan de bevolking een overwegend andere huidkleur of een andere culturele achtergrond heeft dan de spreker, per definitie racistisch is.
Als we werkelijk devaluatie van termen nastreven (schijnt ook vreselijk ‘in’ te zijn, tegenwoordig), dan is dat de juiste weg — in alle andere gevallen moeten we het toch echt wel nonsens blijven noemen, anders is elk einde zoek.
@24: @6: Met andere woorden: je bent er trots op antisemiet genoemd te worden?
Ik kan er werkelijk niet bij dat een links iemand met trots het stempel draagt discriminatoir te zijn.
Ben ik ook niet. Maar de betekenis is intussen zover uitgehold en opgerekt dat zelfs een theekopje antisemitisch kan zijn. Ik ben een theekop.
@25: ” Het gaat er hier om dat gezegd wordt dat kritiek op de staat Israël per [‘n] definitie antisemitisch te noemen is en dat is uiteraard nonsens.”
Nee hoor, daar gaat het hier niet om. Jij reageert expliciet op #5 die stelt dat het kwalificeren van Israël als apartheidsstaat antisemitisch is. Nou kun je het met die bewering eens of oneens zijn, maar dat valt buiten jouw bewering dat kritiek op de staat Israël per definitie niet antisemitisch kan zijn, want het is kritiek op een staat, niet op een geloof of etniciteit.
Veel liever zie ik een inhoudelijke discussie, waarbij jij zou kunnen aangeven waar in de Israëlische wet geïnstitutionaliseerde wetsongelijkheid bestaat tussen verschillende staatsburgers van Israël en in hoeverre Israël uniek is in die wetsongelijkheid en daarmee de hyperfocus die het heeft ook echt verdient.
@26: Waar zie jij een uitholling van het begrip dan? Ik denk dat het heel goed is scherp te blijven op alle vormen van racisme. Ook als dat schuurt, omdat we onszelf iets aan te wrijven hebben. En persoonlijk denk ik dat antisemitisme een achilleshiel van links is. Ik denk dat dat het racisme is dat wij het slechtst binnen eigen gelederen, of binnen onszelf herkennen of willen toegeven. Daarom stond ik ook zo te kijken van jouw opmerking over antisemiet als geuzennaam. Diezelfde dynamiek zie je ook bij rechts: “Nou, als dat al racisme is, dan ben ik maar een racist!”
Links is heel goed in het herkennen van jodenhaat bij nazi’s en ander extreem rechts tuig zoals de Europese vrienden van Wilders. Vaak zie je echter al heel veel onterechte voorzichtigheid en slagen om de arm wanneer het om jodenhaat vanuit moslim kringen gaat.
Helemaal gekrenkt zijn we echter pas als de vinger naar ons gewezen wordt. We willen dan niet eens meer stil staan bij de vraag of die vinger terecht gewezen wordt. Ik vind dat een gevaarlijke blinde vlek.
@27
Ja, de joure is het zogenaamd allemaal prima geregeld. Maar de facto zijn de Arabieren tweederangs burgers. Dat is algemeen bekend:
https://en.wikipedia.org/wiki/Arab_citizens_of_Israel#Legal_and_political_status
Wie nog met droge ogen gaat beweren dat Arabieren niet worden achtergesteld in Israël maakt zich schuldig aan het goedpraten van misdaden tegen de mensheid.
@28: Ik probeer niets met droge ogen te beweren. Wel weet ik dat de crux ‘m juist daarin zit dat er een de jure en een de facto is.
Met de betiteling apartheidsstaat verwijst men over het algemeen toch impliciet of expliciet naar Zuid-Afrika van tijdens de apartheid. Tenminste, daar ga ik voor het gemak altijd maar van uit.
Juist het apartheidssysteem in Z-A bestond uit geïnstitutionaliseerd racisme gebaseerd op rassenwaan.
Men maakt door Israël een apartheidsstaat te noemen linksom of rechtsom dus een fout:
ofwel je volstaat met de historische betekenis en inhoud van het begrip en je aanvaardt dat deze definitie niet voor Israël op gaat, ofwel je laat deze definitie los omdat je de facto racisme niet van de jure racisme wilt onderscheiden. Maar in dat laatste geval (waar ik overigens voorstander van ben hoor) begrijp ik het hameren op Israël niet goed. Er zijn dan zo veel staten (misschien zelfs alle?) die als apartheidsstaat aangemerkt zouden kunnen worden, dat het noemen van alleen Israël een hyperfocus is die ik alleen maar kan begrijpen als of volslagen willekeur en dus niet serieus te nemen, of als juist zeer precies, maar dan in mijn ogen alleen maar te verklaren vanuit antisemitische overwegingen.
@29
En door Israël uit te roepen tot Joodse staat en de bewegingsvrijheid van niet-joden de facto in te perken is een vergelijking eerlijk gezegd best terecht.
@30: Je haalt de jure en de facto door elkaar. En je haalt niet-joden en niet-Israëli door elkaar.
Je vraagt je af wat je tegenwoordig moet doen en/of zeggen om NIET voor antisemiet te worden uitgemaakt?
@32: Ik vraag me juist af wat ik moet doen om niet voor antisemietroeper uitgemaakt te worden.
Kom op zeg.
Is dat zo? De joure is van rechtswege toch? En we hebben geconstateerd dat volgens de wet joden en arabieren gelijk zijn, toch? De facto is wat in de praktijk daarvan terecht is gekomen, en daarin zien we dat op zijn minst de arabieren flink worden gedwarsboomd en achtergesteld. Maar ook in immigratiepolitiek worden joden meer rechten toegekend dan arabieren die in ’48 zijn verdreven.
@34: Wat je zegt klopt, maar juist daardoor is de vergelijking met Z-A incorrect en dus de term apartheidsstaat niet te gebruiken. In Z-A was de ongelijkheid juist wel geïnstitutionaliseerd, de jure dus, een jure die gebaseerd was op rassenwaan. Heel wat anders dan een facto die gebaseerd is op de erg lelijke waan van de dag. En juist omdat jure en facto niet 1 op 1 te vergelijken zijn gaat volgens mij mijn #29 nog gewoon op.
@35
En jij beweert dat dat in Israël niet het geval is? Als alle instituties lak hebben aan de van rechtswege toegekende gelijkheid, dan is er institutioneel iets mis.
@36: Dan is dat nog altijd de facto, niet de jure
@37 Ja, en? Maakt het dat dan minder erg of zo? Volgens mij verschuil je je nu achter legalistische kommaneukerij.
@33: en meteen de slachtoffer rol in duiken…typisch
Trouwens, nu Su en 68118272 toch bezig zijn, wanneer ben je nu volgens de Israelische wet Jood?
@32: In Venlo is daartoe een dappere poging ondernomen: die kostbare klucht met die mikwe.
@38: Nee, ik probeer mij niet te verschuilen, ik probeer nog altijd het verschil tussen Z-A apartheidsstaat en de Israëlische staat te benadrukken. Ik vind de jure versus de facto een belangrijk verschil, omdat na opheldering daarvan gesproken kan worden over mijn laatste alinea uit #29
@39: Ik duik volgens mij niet in een slachtofferrol hoor. Als iemand, dan jij in #32. Als niet jij in #32, waarom dan ik wel in #33?
Zonder jou of anderen te willen beledigen:
Ik zie jouw opmerking vaak langskomen in Israël Palestina discussies. Hij doet me sterk denken aan het PVV argument “je mag ook helemaal niets meer zeggen tegenwoordig of je wordt racist genoemd”, terwijl werkelijk alles gezegd kan worden en wordt, op het onbeschaamde af. Hetzelfde geldt voor de discussie I-P. In bijna elke I – P discussie kan van alles gezegd en beweerd worden en wordt dat ook gedaan. Je mond wordt niet gesnoerd. Ik heb al lijnrecht tegenover SU gestaan in een hele lange discussie van maanden geleden. Nooit heb ik hem antisemiet genoemd. Nog langer geleden heb ik Likoed eens op zijn vingers getikt omdat ie Prediker beschuldigde van antisemitisme, wat baarlijke nonsens is.
Tegelijkertijd heb ik Altjohan, de zelfbenoemde Israël vriend voor nazi uitgemaakt, en dit gemeend, vanwege zijn sympathie voor de NVU. Ik heb daarbij aangegeven dat weer gebleken is dat joden hun heil niet bij rechts moeten zoeken. PVV’ers en hun Europese vrienden zijn gevaarlijke fascisten. En de geschiedenis leert ons dat joden weinig goeds van fascisten mogen verwachten.
@41 Volgens mij maakt de joure versus de facto weinig uit als de uitwerking op hetzelfde neerkomt. Je laatste alinea van #29 komt op mij neer als: maar hullie doen het ook. Dat is geen argument.
@42: Nee, dat is geen “maar hullie doen het ook”.
Eerder het omgekeerde. Hyperfocus op Israël haalt aandacht weg bij grotere problemen. Hyperfocus brengt massa’s op de been die bij soortgelijke problematiek, of grotere zelfs, lekker thuis blijven zitten. Hyperfocus brengt boycots tot stand waar bij vergelijkbare problematiek, of grotere zelfs, geen sprake van is. Dat is geen tu quoque of variant daarop, dat is een kwestie van kunnen schakeren. Als een PVV’er in Nederland zich druk maakt om een hoofddoekje, wijs ik hem of haar er fijntjes op dat er grotere problemen zijn. Dat is toch ook geen “ja maar hullie ook”?
Nog nooit heeft iemand mij die hyperfocus kunnen verklaren. Veel mensen kletsen er om heen, veel mensen proberen maar overtuigen me niet en sommigen komen met ronduit antisemitische onzin. Ik ben daardoor zeer argwanend tov die hyperfocus.
@43 Het lijkt mij dat de ramp wat de palestijnen al bijna 70 jaar ondergaan moeilijk weg te wuiven is met: er zijn grotere problemen.
@44: Niemand heeft het over wegwuiven. Daar zit nogal wat tussen in, tussen wegwuiven enerzijds en wereldwijd demonstraties en boycots organiseren, en wereldwijd klagen dat je niets meer mag zeggen of je wordt voor antisemiet uitgemaakt en wereldwijd dit probleem als het grootste en meest urgente probleem benaderen anderzijds.
Ik durf zelfs de stelling wel aan dat zonder deze wereldwijde polariserende aandacht het probleem niet zo groot was geweest als nu. Beide partijen hebben zich mogen verheugen in hun eigen absolute morele gelijk, dat beide partijen vanuit de hele wereld hebben mogen ontvangen. Beide partijen zijn daardoor gesterkt geweest en beide partijen kunnen met zo veel morele red bull achter de kiezen moeilijk hun bokshandschoenen uittrekken.
@45 Klinkt leuk. Maar we zien dagelijks de leefomgeving van de palestijnen slinken. Op deze manier lost het probleem zich op omdat er niks voor hun overblijft. Je moet het toch met mij eens zijn dat dat niet de bedoeling kan zijn?
@46: klinkt niet alleen leuk, volgens mij is het gewoon een belangrijke waarheid in dit conflict. Natuurlijk is er een probleem, dat natuurlijk opgelost moet worden en dat kan natuurlijk alleen via de onderhandelingstafel.
Maar hoe makkelijk is het om bij de onderhandelingstafel weg te lopen als de ene partij zich hoe dan ook gesterkt weet door de VS en z’n nuttige poedels en de andere partij door SA en z’n nuttige poedels. Ik kan jouw vraag over of iets de bedoeling is niet los zien van de hyperfocus.
@47 Dan is de hyperfocus jouw blindheid. Ik heb niks met de VS of SA te maken en verafschuw de politiek van beide. Vandaar dat ik BDS ondersteun. Nogmaals, gaan we hier lekker omheen dansen totdat er geen palestijn meer op de westbank te vinden is?
@48: Ik beschuldig jou niet van affiniteit met SA noch de VS. Gesteld kan volgens mij echter wel worden dat dat twee grote spelers in de umwelt van het conflict zijn.
Zolang we aan het kletsen zijn en aan de echte situatie niets kunnen doen dansen we allebei.
Ik hoop trouwens dat je “geen palestijn meer…..te vinden is” overdrachtelijk of anderszins symbolisch bedoelt, gezien de demografie de andere kant op wijst.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Westelijke_Jordaanoever#Demografie
@49 Tsja, steeds meer mensen op steeds minder land. Ken je het begrip bantoestan?
@50: Daarom zei ik al: ik hoop dat je het anders dan letterlijk bedoelt. Ja dus.
@51 Ik hoop dat je ook begrijpt dat het imperken van het land weldegelijk de bedoeling heeft om het aantal palestijnen op de westbank te verkleinen. En in het verlengde daarvan de gehele westbank te koloniseren.
@52: Vanuit strategisch oogpunt (Israël is op een punt maar een kilometer of 10 breed) zijn er stemmen die de zaak zo bekijken ja.
Tegelijkertijd zou je kunnen zeggen dat gezien jouw geposte kaartje (waar overigens wat op af te dingen valt) men sinds 1946 niet bereikt wat men wil bereiken, eerder het tegenovergestelde.