dossier

Israël/Palestina conflict

Alle artikelen die de afgelopen jaren op Sargasso verschenen zijn en betrekking hebben op het Israël-Palestina conflict.


Foto: Enric Borràs (cc)

Wat is antisemitisme?

ANALYSE - Het Europees Parlement heeft donderdag 1 juni een niet-bindende resolutie aangenomen die de EU en de lidstaten oproept meer werk te maken van de bestrijding van het antisemitisme.

De resolutie roept de lidstaten op Joodse burgers en instituties te beschermen tegen haatzaaien, vervolging en berechting van antisemitische aanvallen te ondersteunen, coördinatoren voor de bestrijding van antisemitisme te benoemen, antisemitische standpunten stelselmatig publiekelijk te veroordelen, onderwijs over de Holocaust te bevorderen, en schoolboeken te controleren op juistheid inzake de Joodse geschiedenis en de actualiteit.

De resolutie is aangenomen met 76% van de stemmen voor, 16% tegen en 7% onthoudingen. Tegengestemd hebben de meeste leden van GUE/NGL (met drie SP-leden), een deel van de Groenen, waaronder beide leden van GroenLinks. Ook de PVV-leden stemden tegen. Voor stemden de meeste leden van de EPP (Europese volkspartij, christendemocraten), S&D (sociaaldemocraten) en ALDE (liberalen).

Onderdeel van de resolutie is de aanvaarding van een definitie van antisemitisme van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA):

“Antisemitism is a certain perception of Jews, which may be expressed as hatred toward Jews. Rhetorical and physical manifestations of antisemitism are directed toward Jewish or non-Jewish individuals and/or their property, toward Jewish community institutions and religious facilities.”
Foto: Enric Borràs (cc)

Thuis bij de vijand

RECENSIE - ‘Durf je dat wel?’, hadden vrienden gevraagd. Natascha van Weezel durfde wel. Alhoewel, zo schrijft ze, ze nog ‘koude rillingen’ voelde als ze er aan terugdacht. Op 4 mei 2003 hadden Marokkaanse jongeren op het Sierplein in Amsterdam-West gevoetbald met de kransen van de dodenherdenking. En nu, twaalf jaar later, had men haar gevraagd om daar, op diezelfde dag, te spreken.

Ze kwam en vertelde het verhaal van haar familie, over de Holocaust, over haar documentaire over kleinkinderen van de Holocaust. En over dat voetballen, en dat ze inzag dat dat wangedrag toen waarschijnlijk voortgekomen was uit woede over de Tweede Intifada. Ze besloot haar toespraak met een oproep aan ieder die gelooft om nooit de nieuwsgierigheid naar de ander te verliezen. Daarna was er applaus. ‘Het was een mooie bijeenkomst.’

En toch, de volgende dag ontving ze via-via een facebookbericht. Een van de jongerenwerkers die de bijeenkomst had georganiseerd, noemde haar toespraak een ‘smet’ op de avond. Vanwege het vermelden van dat gevoetbald met de kransen. Een van de jonge vrijwilligers had aan hem gevraagd of dat echt gebeurd was. Hij wilde niet ‘dat deze tieners de dupe moeten zijn voor hun daden’ en had  zijn vrijwilligers gezegd: ‘Weet dat WIJ trots zijn op jullie. Trek jullie maar niets aan van dat meisje.’

Foto: Enric Borràs (cc)

Een land zonder grenzen – boekbespreking

RECENSIE - De Israëlische schrijver Nir Baram reisde door Israël en de bezette gebieden.

Voor het verslag van een reis door Israël en de bezette gebieden is Land zonder grenzen een intrigerende titel. Nergens vinden we zulke zwaar bewaakte grenzen en absurde grenscontroles. Toch probeert Nir Baram één land te zien met twee bevolkingsgroepen die elkaar in zijn ogen uiteindelijk toch een keer zullen moeten zien te vinden. Hij bezocht als journalist van de Israëlische krant Haäretz in 2014 Joodse nederzettingen in bezet gebied, orthodox-religieuze scholen, Palestijnse vluchtelingenkampen, dorpen en stadswijken die ingesloten zijn door de muur, de Tempelberg en het verdeelde Jeruzalem. Baram kwam tot schokkende ontdekkingen die wij niet langer kunnen negeren.

In Israël heerst inzake het Israëlisch-Palestijnse conflict grote onverschilligheid. Veel mensen geloven niet meer in een oplossing. ‘Het lijkt alsof alles al gezegd is.’ De muur tussen Israël en de bezette gebieden symboliseert de situatie die in de afgelopen twintig jaar is gegroeid: de Palestijnen zitten gevangen in een versnipperd gebied zonder enige bewegingsvrijheid, er is geen enkel contact meer en het geweld lijkt nooit op te houden. Nir Baram legt zich daar niet bij neer en gaat bij Joden en Palestijnen op bezoek om van beide kanten te horen hoe zij de huidige situatie beoordelen en wat ze van de toekomst verwachten.

Foto: Enric Borràs (cc)

Bedreigt de Mossad nu ook al mensenrechtenadvocaten in Nederland?

Rare zaak, die van de 31-jarige Nada Kiswanson, die wordt bedreigd. Ze werkt voor de Palestijnse organisatie Al Haq, en verzamelt voor het Internationale Strafhof (ICC) in Den Haag bewijsmateriaal over Israëlische oorlogsmisdaden. Kiswanson heeft een graad van de Universiteit van Leiden en woont in Den Haag met haar man en dochtertje van twee.

Ze wordt dus bedreigd en het klinkt allemaal ernstig. Intussen wordt het ook ernstig genomen. Het Strafhof heeft de Nederlandse regering benaderd met een verzoek om haar veiligheid te waarborgen. Ze wordt al een tijdje beveiligd en er is een speciaal team op de zaak gezet onder leiding van de advocaat generaal van het parket in Den Haag om uit te zoelen wie haar bedreigers zijn. De Nederlandse regering heeft verzoeken rondgestuurd om bijstand in deze zaak.

De NRC, die dit allemaal meldt, geeft ook de nodige details.

Rare telefoontjes en emailhacks

Over hoe het begon in februari, met een telefoontje van het ministerie van Volksgezondheid, dat later helemaal niet van het ministerie afkomstig bleek en zelfs helemaal niet in het logboek van telefoongesprekken in Nederland bleek te zijn geregistreerd. Een opmerkelijk feit, want wie beschikt over de technische kennis om dat te kunnen behalve professionele (overheids)diensten?

Foto: Enric Borràs (cc)

Oorlog en Vrede

ANALYSE - De deskundige in Buitenhof, net terug van een conferentie over internationale politiek, zegt dat om de andere zin het woord kernwapens valt. Ongewone ‘strong stuff’: hoe zijn we uit de euforie van het “Einde van de geschiedenis” ineens in deze dreiging beland? Koude Oorlog terug? Explosief Midden Oosten? Krachteloos Europa? Politiek lamme V.S.? Hadden de dingen ook anders kunnen lopen? Redenen te over om somber te zijn.

Het is iets om te overdenken. Ik verken een paar mogelijkheden. Een praktisch politieke, die de huidige situatie hadden kunnen vermijden. Een gedachte uit de speltheorie, met als kern dat de vrede nadert als het kanonnenvoer geen trek meer heeft in het vuile werk. Een gedachte aan de menselijke dimensie, die de opkomst van de religieuze dimensie had kunnen tegengaan.

De “rode lijn”

Hadden de V.S. kunnen handelen, als Kerry zich niet had versproken rond het gifgas? De Russen vonden het prachtig dat Assad onder de vlag van de Verenigde Naties zijn voorraad gifgas zou inleveren, want zo kon hun vriend en hun belang veilig worden gesteld.

Obama had het nakijken, kon zijn “red line” dreigement niet waarmaken, door volkenrechtelijke verstrikking en door de politieke polarisatie in de V.S. Maar kon het anders? Zo groot is de luchtmacht van Assad nu ook weer niet, dus het uitschakelen van de helikopters, die de bomvaten gooien had gekund. Daarna had met de Russen een “no fly zone” kunnen worden gesproken. Het zou vele doden en gewonden hebben gescheeld en de vlucht van Syriërs hebben beperkt.

Foto: Enric Borràs (cc)

Israel dreigt Bedoeïenendorp Susiya te gaan slopen

ACHTERGROND - Israel wil het volledige Bedoeïenendorpje Susiya ten zuiden van Hebron op de Westoever slopen. Dat is gezegd op een vergadering die heeft plaatsgevonden tussen een 50-tal inwoners van Susiya en de militaire instanties die over de Westoever heersen, te weten het ”Burgerbestuur”, en COGAT, het  ”Bureau van de Coördinator van (Israelische) Regeringsactiviteiten in de Gebieden”.  De mensenrechtenorganisatie B’tselem meldt dat de inwoners op deze bijeenkomst te horen kregen dat druk van de organisatie van kolonisten ”Regavim” en van de kolonisten in de buurt van Susiya hadden geleid tot een beslissing het dorp te ontmantelen nog voor het Israelische hooggerechtshof zich heeft uitgesproken over een verzoekschrift dat de bewoners van Susiya hebben ingediend en dat op 3 augustus wordt behandeld.


Volgens een functionaris van de NGO ”Rabbis for Human Rights” die de vergadering van 12 juli bijwoonde, was de mededeling van de militaire bezetters om het dorp nog voor de rechtszitting van de kaart te vegen, een ”onacceptabel manier” om de bewoners onder druk te zetten in de hoop dat ze zullen vertrekken voordat de petitie zelfs maar aan de orde is geweest.
Er is echter een grote kans dat de visie van deze functionaris iets te optimistisch is. Het Israelische hooggerechtshof heeft namelijk in mei al de vrij opzienbarende uitspraak gedaan dat Susiya (350 inwoners) mag worden afgebroken ten gunste van de dichtbij gelegen Israelische nederzetting met dezelfde naam. De kans dat Susiya daadwerkelijk snel zal worden afgebroken lijkt daarom niet denkbeeldig. Susiya (of Khirbet Susiya) is in kringen van mensenrechtenbewegingen geen onbekende naam. Het dorp bestaat al sinds op zijn minst de jaren ’30 van de 19e eeuw, maar waarschijnlijk nog veel langer. Maar in 1983 werd op een deel van hun land, dat Israel had onteigend, de nederzetting Susiya opgericht en sindsdien zijn de inwoners van het oorspronkelijke Bedoeïenendorp al tot twee keer toe uit hun oorspronkelijke woningen verjaagd. Nu dreigen ze zelfs helemaal van hun land te worden verbannen. Israel wil ze onderbrengen in een stedelijke behuizing bij de plaats Yatta.

Foto: Enric Borràs (cc)

Kinderarbeid in Israëlische nederzettingen

ACHTERGROND - Het gebeurt niet vaak, maar soms lees ik als het over Israël/Palestina gaat toch nog iets waar ik nog nooit van had gehoord: in dit geval kinderarbeid in dienst van de nederzettingen op de Westoever.

Human Rights Watch bracht maandag, een rapport uit waarin wordt gemeld dat dat bestaat. De kinderen worden gebruikt in de landbouw, om te planten, te oogsten, en de eindproducten te verpakken. Een groot deel van deze eindproducten wordt geëxporteerd naar Europa en naar de VS, waar ze meestal in de supermarkt terecht komen (Albert Heijn bijvoorbeeld) met het opschrift “Produce of Israel’.

Het rapport van 74 pagina’s, “Ripe for Abuse: Palestinian Child Labor in Israeli Agricultural Settlements in the West Bank”, beschrijft dat kinderen van soms net 11 jaar oud werken op de landerijen en in kassen van de nederzettingen,vaak in temperaturen die boven de 40 graden Celsius uitkomen. Ze krijgen weinig betaald – en altijd in cash en zwart. Ze moeten zware lasten dragen, worden blootgesteld aan gevaarlijke pesticiden en andere onveilige werkomstandigheden en moeten in een aantal gevallen zelf opdraaien voor de medische behandeling van in werktijd opgelopen verwondingen of ziekten.

“De Israelische nederzettingen profiteren van de schendingen van de rechten van Palestijnse kinderen,” aldus Sarah Leah Whitson, de directeur van Human Rights Watch voor het Midden-Oosten en Noord-Afrika.  “Kinderen uit gemeenschappen die verarmd zijn door Israels politiek discriminatie en de nederzettingenpolitiek, geven hun schoolopleiding eraan en kiezen voor dit gevaarlijke werk omdat ze ervaren dat er geen alternatieven zijn. En Israel doet er niets tegen.”

Foto: Enric Borràs (cc)

In ruil voor achtergehouden belasting

Palestijnse Autoriteit bevriest vandaag opnieuw alle actie bij het Internationaal Strafhof

Er zijn mensen die denken dat de Palestijnse Autoriteit de Palestijnen vertegenwoordigt en dat de PA en Israel tegenover elkaar staan. Dat is een naïef beeld van de situatie. Wie wil weten waarom moet even verder lezen.
Israelische kranten, waaronder de Jerusalem Post, melden dat de Palestijnse Autoriteit, als zij op 1 april formeel lid wordt van het International Strafhof (ICC) in Den Haag, geen verdere stappen tegen Israel zal ondernemen voor wat betreft de bouw van nederzettingen. En weliswaar heeft de aanklager van het Hof op verzoek van de PA al wel een voorbereidend onderzoek geopend naar eventuele oorlogsmisdaden begaan in de afgelopen zomer tijdens de operatie ”Protective Edge” in Gaza, maar ook daar zal de PA geen verder vervolg aan geven, aldus de kranten. Eén en ander is de prijs die de PA betaalt voor het feit dat Israel alsnog belastinggelden die het voor de PA int, gaat terugbetalen. Deze gelden, ten bedrage van 119 miljoen euro per maand, heeft Israel ruim vier maanden lang onrechtmatig ingehouden als ”strafmaatregel” voor de stappen die de PA bij het ICC had ondernomen. De PA stond daardoor op de rand van een financiële ineenstorting.
Het bureau van de Israelische premier meldde vrijdag dat het de gelden, na aftrek van openstaande rekeningen voor elektriciteit en water, alsnog gaat overmaken. Met het daadwerkelijk storten van het geld wordt echter nog even gewacht tot het er zeker van is dat de PA inderdaad zijn acties bij het ICC bevriest.

Foto: Enric Borràs (cc)

Een dag in Palestina: gewonden, beschietingen, bulldozeren, onderdak Bedoeïenen vernield, chantage

NIEUWS - Bij het dorp Kafr Aqab, in het noorden van Jeruzalem, zijn dinsdag tientallen mensen gewond geraakt tijdens botsingen met het Israëlische leger. Negen mensen werden in hun onderste ledematen getroffen door scherpe munitie. Van één van hen was de toestand kritiek.

Tientallen anderen werden getroffen door rubberkogels of hadden ademhalingsmoeilijkheden door het inademen van traangas. De clashes waren het gevolg van het feit dat Israëlische bulldozers land begonnen te egaliseren in de buurt van wat vroeger de Qalandia luchthaven was, dichtbij Kafr Aqab.

Israël deelde maandag slooporders uit voor gebouwen op het terrein en verklaarde de zone dinsdag tot gesloten militair terrein. Dat is omdat daar verder gebouwd gaat worden aan de ‘Afscheidingsmuur’, die Kafr Aqab nog verder zal isoleren van het belendende district Samir Amis en van Jeruzalem.

Kafr Aqab is in 1980 bij Jeruzalem getrokken en samen met de rest van Arabisch Oost-Jeruzalem door Israël geannexeerd. Het maakt volgens de (illegale) Israëlische maatregel deel uit van de stad, maar is door de bouw van de ‘Muur’ van de stad gescheiden.

Bij de Ofer gevangenis in bezet gebied raakten werden dinsdag zeven studenten van de Bir Zeit universiteit gewond tijdens een vreedzame herdenkingsbijeenkomst voor Saji Darwish, een student van deze universiteit, die een jaar geleden door Israëlische militairen werd doorgeschoten. De Israëli’s beschoten hen met traangasgranaten en rubberkogels. De studenten beantwoordden de beschietingen met het gooien van stenen, twee Israëli’s raakten licht gewond.

Foto: Enric Borràs (cc)

Netanyahu nu toch weer vierkant tegen de vorming van een Palestijnse staat

ACHTERGROND - De Israëlische premier Netanyahu heeft zondag gezegd dat de toespraak die hij in juni 2009 hield op de Bar Ilan universiteit in Tel Aviv, waarin hij voor het eerst steun uitsprak voor een tweestatenoplossing van het conflict met de Palestijnen, niet langer relevant is.

Netanyahu’s verklaring werd, na vragen van journalisten, gepubliceerd door de Likud-partij als onderdeel van de verkiezingscampagne. Die vragen werden gesteld naar aanleiding van een pamflet dat in het weekeinde verscheen met de standpunten van alle partijen ten opzichte van de stichting van een Palestijnse staat.

De verklaring van de Likud luidde: “De premier gaf aan dat de Bar-Ilan speech intussen van nul en gener waarde is. En de verklaring vervolgde: “Netanyahu’s hele politieke biografie laat zien dat hij altijd stelling genomen heeft tegen de stichting van een Palestijnse staat.”

De partij, om uitleg gevraagd, zei eerst dat (staatssecretaris van Verkeer) Tzipi Hotovely dit geschreven had en dat het haar persoonlijke mening was. Later op de dag kwam de partij echter met een nieuwe verklaring:

Premier Benjamin Netanyahu zegt dat gezien de situatie die in het Midden-Oosten is ontstaan, elk gebied dat ontruimd zou worden in de handen zou vallen van islamitische terreurorganisaties en terreurorganisaties die worden gesteund door Iran. Daarom zal er geen sprake zijn van terugtrekkingen of concessies. Ze zijn simpelweg irrelevant.

Foto: Enric Borràs (cc)

In Palestijnse yuppenstad staan de appartementen leeg

In 2009 begonnen de berichten naar buiten te komen: Iets ten noorden van Ramallah op de Westoever zou een nieuwe stad verrijzen, een Palestijnse stad, ontsproten aan het brein van de rijke Palestijnse zakenman Bashar al-Masri en gebouwd vooral met geld uit Qatar.

De stad zou Rawabi gaan heten, zo’n 40.000 mensen moeten huisvesten en vooral een stad worden voor de Palestijnse upper class. Israël vond het een goed plan. Al-Masry is van de school die meent dat ‘economische vrede’ met de Israëli’s uiteindelijk in ieders voordeel zal zijn, een visie die – hoe zal ik het zeggen – nou niet noodzakelijkerwijs meteen wordt gedeeld door Palestijnen die streven naar een eigen staat.

De eerste fase van het plan is intussen klaar. De appartementen kosten tussen de 65,000 en 110,000 dollar – niet veel voor Israëlische begrippen, maar ver boven de draagkracht van de gemiddelde Palestijn. Veel kopers zouden dan ook vooral appartementen uit beleggingsoverwegingen hebben gekocht. De eerste kopers zouden al in mei 2014 de sleutel hebben ontvangen. Maar dat ging niet door, want… uit de kranen van hun nieuwe fraaie huizen komt geen druppel water.

De oorsprong van het conflict, dat in oktober 2014 naar buiten kwam, is dat dat water moet worden geleverd door de Israëlische maatschappij Mekorot, die ook gaat over het water in de Palestijnse gebieden. En Israël vraagt aan de Palestijnse Autoriteit die de overeenkomst voor de leverantie moet tekenen, dat het dan tevens voor akkoord tekent dat Mekorot water levert aan de nederzettingen. Dat nu, weigert de Palestijnse Autoriteit. En dus komt er geen water.

Vorige Volgende