Trouwe bezoekers van Sargasso kunnen de eerstvolgende twee paragrafen overslaan. Wat daar staat heb ik de afgelopen 4 jaar al op verschillende manieren verteld.
Op papier is Nederland een representatieve democratie. Maar een representatieve democratie veronderstelt dat de gekozen leden ongeveer doen wat hun kiezers van ze verwacht. In Nederland is dit echter nauwelijks te controleren. Dus is iedere volgende verkiezing in feite een farce. Kiezers baseren hun stem op enkele berichten uit de media en de mooie woorden van de kandidaten, niet op wat de kandidaten of partijen werkelijk doen als ze gekozen zijn. Dat kan namelijk niet, want vrijwel niemand weet dat.
Als u op GroenLinks stemt, weet u dan ook of ze voor alle milieuwetten hebben gestemd en tegen alle liberaliseringen? Als u voor de VVD stemt, weet u dan of de VVD werkelijk voor meer vrijheid voor het individu heeft gestemd en tegen alle betuttelende overheidsmaatregelen? Nee, dat weet u niet. Met uitzondering van enkele thema’s die in de media komen (en zelfs dan nog niet), heeft u geen flauw idee wat ze werkelijk gestemd hebben. Dat kan ook niet. Die honderden, duizenden stemmingen zitten opgeslagen in een ontoegankelijk archaïsch systeem waar slechts een handjevol mensen mee weet om te gaan. En zelfs die mensen hebben niet alle tijd van de wereld om de informatie te ontsluiten.
En dat is en blijft een schande.
Maar nu piep ik daar al vier jaar over en in die vier jaar is er nauwelijks wat veranderd. En ook al blijf ik hopen op verbeteringen, dat gaat de kiezers de komende tijd niet helpen in het maken van keuzes in deze democratie.
Dus dit keer maar eens een andere constructieve insteek. Ik ga proberen u uit te leggen hoe ongeveer de Tweede Kamer werkt en hoe u het beste achter de informatie over de stemmingen kunt komen. Dit alles in de hoop dat meer mensen zich hier op zullen storten. Een recent voorbeeld van eigen hand leert me namelijk dat de behoefte werkelijk enorm is. Het voorbeeld wordt gretig geciteerd op diverse plaatsen. Het is alsof de mensen voor het eerst te zien krijgen wat de politiek werkelijk doet. Treurig maar waar.
Genoeg gezeurd, nu over tot les 1.
Van belang voor het kunnen zoeken van de juiste stukken in het archief van de Tweede Kamer is begrip van het belangrijkste werk. Dat werk is wetgeving (naast het controleren van de regering). Het wetgevingsproces staat hier fraai beschreven. Maar fraai is niet altijd handig. Dus hier mijn beknopte samenvatting.
Er is iets dat de politiek (2e Kamer danwel regering) anders wil. Men schrijft een wetsvoorstel. Dit wetsvoorstel gaat vergezeld van een Memorie van Toelichting. De Tweede Kamer gaat er over praten. De Tweede Kamer dient dan amendementen in (wijzigingsvoorstellen). De indiener van het wetsvoorstel kan dan het wetsvoorstel aanpassen. De laatste twee stappen kunnen soms een paar keer herhaald worden. Er volgt een einddebat waarin alles op een rijtje gezet wordt en open wijzigingsvoorstellen en moties (die zeggen iets anders over het proces, bijvoorbeeld een verzoek tot evaluatie van de wet over 2 jaar of het verzoek de wet in te trekken) nogmaals de revue passeren. De indiener geeft uitgebreid antwoord. De open amendementen, de moties en het voorstel komen in stemming. Het wetsvoorstel keurt men (in acht nemend de goed/afgekeurde amendementen en moties) uiteindelijk af of goed. In het laatste geval doen ze het voorgaande in de Eerste Kamer nog even dunnetjes over.
Zover ik weet is het niet mogelijk om van een wetsvoorstel eenvoudig te zien in welke fase hij zit in de behandeling bij de Tweede Kamer. In de Eerste Kamer is dit een stuk makkelijker te volgen.
Van alle documenten die produceert bij een wetsvoorstel is de Memorie van Toelichting het meest begrijpelijke en bruikbare. Daaruit kan je het beste opmaken waar het wetsvoorstel (of wijziging van wet) nou over gaat en waarom die er ligt. Alle andere documenten, inclusief de wet zelf, zitten vol met onbegrijpelijke juridische termen. En de handelingen (verslagen van de vergaderingen in de Tweede Kamer) zijn te chaotisch om snel te essentie te vatten.
Nu weet u ongeveer hoe het proces loopt. Maar nu is het nog zaak om eerst de juiste wetsvoorstellen te vinden en vervolgens de stemmingen daarbij.
Eerst maar eens op zoek naar de juiste wetten.
Hiervoor is het allereerst handig om te weten dat alle stukken van 1 wetsvoorstel in 1 dossier zitten. Dit dossier krijgt een nummer. Zie bijvoorbeeld het wetsvoorstel over meervoudige nationaliteiten, dat heeft het nummer 30166.
Dan staan er verschillende sites ter beschikking voor het opzoeken van de informatie.
De bron is op dit moment nog steeds Parlando. Uitgebreid zoeken is daar goed bruikbaar, zeker als je ook weet in welk jaar een wetsvoorstel ongeveer tot stand gekomen is. Alleen levert Parlando documenten op waar je niet naar kunt linken. Daarom is de variant van GeenCommentaar beter.
Verder zijn er nog ikregeer.nl en parlis.nl
Ik moet eerlijk zeggen dat ik ze door elkaar gebruik. Sommige zoektochten gaan eenvoudiger in de ene, sommige in de andere. Onderstaande stappen zijn dan ook van toepassing ongeacht welke variant je gebruikt.
Dan het harde werk. Een onderwerp uitdiepen betekent zoeken naar wetsvoorstellen die bij dat onderwerp horen. En dat is nog niet zo eenvoudig. De documenten van de Tweede Kamer hebben geen handige 2.0 tags zoals “Klimaat” of “Werkgelegenheid”. Je zult dus gewoon met verschillende zoekwoorden de lijst met resultaten door moeten ploegen. In Parlando kan je in ieder geval selecteren dat je alleen kamerstukken wilt zien en geen handelingen of bijlages. Maar daarmee sluit je ook weer indirecte aanleidingen uit. Soms maakt een bijlage bij een wet meer duidelijk dan de wet zelf en biedt het grotere kans om net met dat zoekwoord in de resultaten te komen.
Verder helpt het hierbij als je ongeveer het jaar weet waarin de wet tot stand gekomen zou moeten zijn. Je kunt natuurlijk ook een fractie in Den Haag een mailtje sturen. Maar dan kan het soms even duren voor je antwoord krijgt.
Maar goed, hier de stappen:
– Neem de naam van de wet of het voorstel of een belangrijk woord dat je in de wet verwacht aan te treffen. Zoek net zolang tot je het gevonden hebt of een relevante wet te pakken hebt. Soms moet je 5 tot 10 keer verschillende zoekopdrachten geven en meerdere pagina’s met zoekresultaten doorploegen voor je er bent. Open hierbij zo vaak mogelijk de Memorie van Toelichting. Die geeft het meeste inzicht.
– Neem dan het dossiernummer (vijf cijfers, ze zitten nu in de 30.000 reeks) en open in ikregeer.nl het hele dossier (ik kies via het voorpagina-menu (dossiers) een willekeurig dossier en vervang dan het nummertje in de url). Of gebruik Parlando en type het dossiernummer in bij “uitgebreid zoeken”. In dit laatste geval is het handig om het vinkje bij Eerste Kamer uit te zetten.
– Ga stapsgewijs terug in de tijd. Meest recente stukken zijn meestal uit de Eerste Kamer. Je komt op een gegeven moment vanzelf een kop tegen waar het woord “stemming” in staat. Dat is het deel van de handelingen waarin beschreven staat hoe de stemming is gegaan. Meestal is dit ook het laatste stuk voordat het naar de Eerste Kamer gaat.
– Zoek dan op het woord “wetsvoorstel” (of motie, of wat je ook zoekt). Daarbij moet je goed opletten dat het altijd stukken uit de handelingen betreft. Het kan zijn dat er dus nog een stemming voor zit van een ander wetsvoorstel omdat het nu eenmaal ook op die pagina stond. Maar ergens moet staan “Aan de orde zijn de stemmingen in verband met het wetsvoorstel ….“. Vanaf dat punt zoeken op “In stemming komt het wetsvoorstel” . Daaronder moet staan welke partijen voor cq tegen gestemd hebben. Vaak staat er met algemene stemmen, dan zijn dus alle partijen voor. Regeltechnisch is het zo dat afwezige partijen niet mee tellen met de voorstem. Maar dat is alleen relevant als een voorstel het niet haalt. Dus ik tel ze toch mee als voorstem, want niet gestemd is niet expliciet tegen. In alle overige gevallen staat er welke partijen voor stemden. De rest was dus tegen (of afwezig, maar dat is uit de handelingen vaak niet meer af te leiden). Let hierbij op dat sommige partijen halverwege een verkiezing zijn ontstaan (zoals TON). Je moet dan goed kijken naar de datum van de stemming of te weten of een partij al bestond (indien ze niet expliciet genoemd worden bij de stemming).
– Herhaal bovenstaande tot je een punthoofd hebt of je aspirines op zijn.
Maak er een vraag overzicht van met verwijzing naar de juiste dossiernummers en voila, klaar bent u. U moet dan echter niet raar opkijken als er inmiddels een paar weken verstreken zijn.
Als u tot hier gelezen heeft, dan bent u vast ook in staat eens een onderwerp uit te pluizen. Ik bied dan graag op Sargasso ruimte aan voor de resultaten.
Reacties (34)
Steeph, je bent een held.
Edit: Ja, wel helemaal gelezen, maar nee, de kans is klein dat ik zelf ga graven… Het spijt me. Luie “iemand anders doet het wel voor mij”-generatie.
Als het alleen om snel zoeken naar stemuitslagen gaat, dan lijkt me politix.nl een vlotte, redelijk handige site. Moet je wel goed met je trefwoorden zijn, want zoeken op het dossiernummer is niet mogelijk.
Als je de periode weet kun je het hier ook redelijk snel terugvinden.
Wil je veel meer weten, dan moet je niet op
politix zijn.
Beste Steeph,
Nee, dat weet u niet. Met uitzondering van enkele thema’s die in de media komen (en zelfs dan nog niet), heeft u geen flauw idee wat ze werkelijk gestemd hebben. Dat kan ook niet.(…)
En dat is en blijft een schande.
Dat is een empirisch feit. Het is een feit dat het veel mensen de tijd niet waard is om de notulen van elke Kamervergadering uit te pluizen op afwijkend stemgedrag. Je hebt gelijk dat dit een gevaar is voor de democratie, maar het probleem reduceren tot moreel verwerpelijk (“een schande”) helpt ons helemaal niks verder.
@3: Ik denk niet dat Steeph bedoelt dat het een schande is dat burgers niet eens bereid zijn om al die Kamerstukken door te ploegen, maar meer dat dat nodig is om het stemgedrag van partijen (laat staan individuele Kamerleden) te achterhalen. Ik ben dat trouwens hartgrondig met hem eens, al ben ik met #2 eens dat, zolang je niet naar heel bepaalde wetten op zoek bent, maar meer het algemeen stemgedrag op bepaalde terreinen, politix je een goede indruk kan geven vwb. het stemgedrag van de partijen. Voor mij was politix bij de vorige Kamerverkiezingen iig. een mooie stemwijzer.
Is dit niet op een of andere manier te automatiseren ?
Het is logischerwijs niet te doen om alle stemmingen bij te houden, maar door je inzichten in het democratische proces te delen is mij al weer meer duidelijk geworden. Dank
@5 Het zware werk is volgens mij begrijpen of een stem voor/tegen ook voor/tegen een bepaald thema is (milieu, individuele vrijheid). Als dat geautomatiseerd kon worden, hadden we waarschijnlijk die hele Kamer ook niet nodig.
9 van de 10 onderwerpen die behandeld worden staan ook niet zwart wit omschreven in de partijprogramma’s. Steeph neemt bijvoorbeeld aan dat GroenLinks pertinent tegen liberalisering is, terwijl daar niets over in hun verkiezingprogramma staat, laat staan dat alle stantpunten van deelonderwerpen in de diverse programma’s staan. Je standpunt, wordt dan je eigen mening, en het is vrijwel onmogelijk dat degene die jij gekozen hebt precies dezelfde meningen heeft.
Om een goed ordeel te kunnen geven, moet je dan bovendien ook alle achtergronden van de thema’s uitpluizen en op de hoogte moeten zijn van alle politieke compromis kruisverbanden. Misschien krijgt GroenLinks wel een windmolenpark in ruil voor het oplossen van een verkeersknelpunt, dat is ook onderdeel van de democratie.
@7; Je kunt toch wel iets automatiseren ? Als je ziet dat partijen en bloc voor of tegen een bepaald wetsvoorstel stemmen, samen met of tegen andere partijen, dan levert dat, door de jaren en de issues heen, een beeld van een partij op. Dat wordt je baseline. Die baseline kun je snel karakteriseren als ‘links’ of ‘rechts’ of wat dies meer zij, want dat is niet heel veel informatie. Vervolgens ga je uit die baseline de afwijkingen halen. Die zouden iets moeten zeggen over verkiezingsbeloften – of, die hebben daartoe het meeste potentieel. Ofzo.
@Peter #2: Politix doet goed werk, maar er zitten helaas gaten in. En ook zij moeten het doen met het materiaal dat ze aangeboden wordt.
@JSK #3: Ik wijs niet naar de burger, ik wijs naar het systeem (zoals #4 zegt). Het is wonderlijk dat je in een moderne democratie niet met twee muisklikken kunt vinden wat er gestemd is (anders dan de stemmingen van de laatste twee weken).
@KJ #5: Nee, je moet het bij de bron aanpakken. Nu gebeurt dat al (intern hebben ze een nieuw systeem). Maar er is meer voor nodig.
@AntonB: Het is inderdaad veel genuanceerder allemaal. Maar dat neemt niet weg dat ook de nuances (heeft Groenlinks een amendement ingediend bij een anti-milieu voorstel om het net ietsje minder anti-milieu te maken en kregen ze daarvoor steun bijvoorbeeld) onvindbaar zijn. Een enkel duidelijk standpunt uit een partijprogramma van de vorige verkiezing nalopen op basis van het stemgedrag kost nu bijna een hele verkiezingsperiode.
@KJ: Maar je kunt niet automatiseren waar die wetsvoorstellen over gaan (in categorien indelen of zo).
De Frans Buiten stelling:
sociaal kapitalisme,de enige redding van het kapitalistische systeem.
laat in democratische landen,
alle mensen stemmen over 1 ding.
prive bezit van 1 persoon mag een gezamelijke waarde hebben van niet meer dan 10 miljoen euro(in 2010),
of gelijk aan 20 middelklasse woningen,10 luxe auto`s,een leuke boot en een klein vliegtuig.
Dat is alles.
DAT IS NIET GENOEG!
Tja, ik blijf het wel gewoon via het nieuws volgen, dat zijn meestal toch alleen de wetten waar je geinteresseerd in bent, anders zouden ze er niet voor kiezen ze breed uit te meten in het nieuws.
@cracken: Dus jij laat commerciele media bepalen wat belangrijk voor je is?
En zelfs dan weet je niet wat er gestemd is in de meeste gevallen. Je krijgt vaak alleen te horen wat de standpunten zijn. Maar dat is niet hetzelfde als de stemming.
@Steeph; #10; Je hoeft maar 1 typisch wetsvoorstel te categoriseren, per categorie, per partij. Dat is te overzien. Als je dan kijkt hoe daarover gestemd is, kun je de rest baselinen.
@KJ: Maar dat veronderstelt dat je dan makkelijk van andere wetsvoorstellen kan bepalen in welke categorie ze vallen. En daar wringt volgens mij de schoen.
@Steeph; Je moet natuurlijk je categorieen limiteren (want in principe zijn de hoeveelheid categorieen even groot als het aantal wetsvoorstellen) – en ja – je zult de typische er tussenuit moeten filteren. Doe een consult met iemand die dat klaar heeft liggen. Een politicoloog ofzo.
Ik geeft toe: het is een relatief grote investering voor iets wat misschien niet heel veel resultaat oplevert, maar het is het enige wat ik kan verzinnen op het moment.
@14 of het commercieel is of niet maakt me niet uit, maar de meeste wetten die er worden gemaakt hebben of toch geen invloed op mij, of ik interesseer me er niet echt voor. Zolang ik het verder niet merk en grotendeels op dezelfde manier doorleef, doen ze maar lekker gek.
Zoals AntonB aangeeft is het niet alleen wat een kamerlid gestemd heeft interessant, maar nog beter waarom. Wat voor koehandel is vooraf gegaan. Wat is de invloed van lobby-groepen? Wat voor beloften worden gedaan door bondgenoten en worden niet ingelost? Persoonlijke belangen?
Daarom lijkt het me belangrijk te kijken bij een bepaald onderwerp op langere termijn (min. 3 jaar), dan kan je zien bij 20 keer stemmen waar er veranderd is in stemgedrag en eventueel de reden opzoeken.
Wat KJ zegt. Verder kun je eenvoudig de boel indexeren.
Mooi werk Steeph. Natuurlijk kan dit beter, maar het ontbreekt aan de wil. Hoorde laatst van een kamerlid die reageerde met: “wij krijgen onze stukken keurig op tijd hoor”. Men heeft wel graag de mond vol over participatie, maar het verstrekken, inzichtelijk en toegankelijk maken van de daarvoor vereiste informatie, hoe maar.
Was het niet Colijn: “gaat u maar rustig slapen, wij doen ons werk”. Die mentaliteit overheerst volgens mij nog altijd.
Informatief stuk. Meteen ook een prima argument voor het afschaffen/beperken van de representatieve democratie. Of denk je echt dat de gemiddelde burger de zin en kennis heeft om een geinformeerde keuze te kunnen maken?
Maar de praktijk he ?
De wetten zijn hier: “Under the Terrorism Act 2000, a group can be banned if it “commits or participates in acts of terrorism, prepares for, promotes or encourages terrorism or is otherwise concerned in terrorism”.
Groups can also be outlawed if they “unlawfully glorify the commission or preparation of acts of terrorism”.
De vrije meningen zijn daar: “Islam4UK spokesman Anjem Choudary told BBC Radio 4: “What the people will see is if you don’t agree with the government and you want to expose their foreign policy, then freedom quickly dissipates and turns into dictatorship.”
He denied Islam4UK members were involved in violence: “I challenge anyone to authentically prove that any of our members have been involved in any violent activities or promoting violent activities or asking anyone to carry out any sort of military operations.
“We are always at pains to stress that we are an ideological and political organisation.”
De demonstratie staat op het punt om te worden verboden. Ze kunnen natuurlijk in beroep gaan; ik ben ook benieuwd wat de rechter ervan vindt.
http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/8453560.stm
@cracken: Huh? Heb je enig idee waar er allemaal regeltjes voor gemaakt worden in de Tweede Kamer die jouw dagelijks leven raken maar die niet of nauwelijks de krant halen?
We spreken hier over honderden wetten per jaar en duizenden stemmingen (moties en amendementen inbegrepen). Als die jouw leven niet zouden raken, wat dan wel?
@Shy Boy: Uiteraard zit er veel meer achter. Maar je moet ergens beginnen met het inzichtelijk maken van het proces. Dus eerst de grote lijnen. Dat dwingt vanzelf meer uitleg af ter verantwoording. Dat kan dan later ook nog beter inzichtelijk gemaakt worden.
“Het moet makkelijker”, maar hoe ziet jouw ideale alternatief er dan uit?
Zoiets als:
Samenvatting van nieuwe wet (inclusief amendementen etc) met linkje naar uitgebreide versie, vervolgens wie stemde wat, en bij elke stem dient iedereen (elke partij en elke ik-stem-niet-met-mijn-partij-mee-stemmer) een motivatie op te geven, zodat de nuance ook zichtbaar wordt/niet verloren gaat. Tags toevoegen moet dan niet al te moeilijk meer zijn.
De site van de Eerste Kamer is idd veel beter dan van de Tweede Kamer. Je kan bijvoorbeeld het nummer 30166 in het zoekscherm typen, waarna je met een klik (klik m’n link) in een dossier met samenvatting en belangrijke documenten. In dit geval is het voorstel ingetrokken. Normaalgesproken zit in het dossier het uiteindelijke wetsvoorstel na amendementen (met het volgnummer A) en een overzicht van de stemmingen in de Tweede Kamer.
Handig om te weten is verder dat het oorspronkelijke wetsvoorstel vrijwel altijd volgnummer 2 heeft en de Memorie van Toelichting volgnummer 3. Maar bij een wetsvoorstel kunnen ook nog belangrijke nota’s van wijziging zitten.
Van wetten die er al zijn kun je via de wetstechnische informatie op wetten.overheid.nl de relevante dossiernummers op het spoor komen (voorbeeld).
Veel te ingewikkeld dus.
@Siquo: Ik neem aan dat je de opmerking aan mij toedicht? (Staat nergens letterlijk).
Nou, in ieder geval moeten alle documenten die bij 1 dossier horen altijd zonder zoekopdracht opgezocht kunnen worden.
Verder moeten de handelingen anders vastgelegd worden. Het is vreemd dat je stukken van een andere stemming ziet bij de stemming die je zoekt.
Daarnaast is het beter de stemmingen los te registreren. De handelingen zijn het formele verslag. Maar een stemming kan je datatechnisch eenvoudiger opslaan (en dan inderdaad per partij).
Verder zou het fijn zijn als bij wetten een aantal standaard classificaties en labels komen.
Ach, veel is vier jaar geleden al beschreven:
https://sargasso.nl/archief/2005/11/17/actie-open-democratie-10-de-brief/
@24
omdat vele van die wetten specifiek zijn aan bepaalde bedrijven/activiteiten/banen/etc. en verder geen directe invloed op anderen heeft.
En vele andere wetten en ammendementen verbeteringen/veranderingen/moderniseringen van bestaande wetten zijn, waarbij dus ook niet zo bijster veel verandert.
Blijven over, de wetten die een redelijk duidelijke invloed hebben op het leven zoals ik dat leef, en die volg ik dan dus ook wel, ofwel door nieuws berichten dan wel via mijn werk als het daar op betrekking heeft.
@cracken: En je weet zeker dat “het nieuws” de voor jou relevante selectie maakt?
Ik vrees dat ik die visie niet kan delen.
Maar zelfs dan nog, uit de media kan je nog steeds niet het stemgedrag halen.
Laat staan dat je het snel terug kan halen als er verkiezingen zijn. Je baseert je keuze dus zeer waarschijnlijk op aannames.
de enige oplossing is om mensen individueel politieke rechten te geven en je politieke rechten niet meer aan partijen af te staan. In essentie kunnen alleen individuen een recht hebben en groepen niet. Een groep is immers een verzameling individuen. Je recht zal verwateren in de groep en het is m.i. niet goed denkbaar hoe een groep gebruik kan maken van jouw individuele (politieke) recht. Voor elke situatie afzonderlijk kan alleen het individu voor zichzelf de juiste morele keuze maken.
Of met andere woorden een (kleine) overheid zonder politieke rechten, alleen met een plicht om mensen te beschermen tegen fysiek geweld (onderling). Politiek vindt dan onder de mensen zelf plaats. Maar goed dat is ook maar een utopie.
@29 Niet zo zeer op aannames als wel op verkiezingsbeloftes, ik weet ook wel dat die door de restricties van coalitieregeringen en de realiteit van het politieke spel niet altijd volledig waar worden gemaakt, maar aan de andere kant het stemgedrag van partijen zegt ook niet alles, immers de in het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Mooi stuk en mooi pleidooi. Helemaal mee eens :-)