ACHTERGROND - Het anti-parlementarisme in het Nederlandse Europadebat helpt niet om het vertrouwen in de zo dringend noodzakelijke Europese samenwerking te herstellen.
Volgens de Utrechtse historicus Mathieu Segers maakt het Europees Parlement zich ongeloofwaardig omdat het geen legitimiteit zou hebben. Er worden wel veel mooie woorden gewijd aan de Europese democratie, maar volgens Segers heeft de Raad van Ministers alle macht in handen. “De merkwaardige Brusselse bestuursstructuur, waarin de nationale democratieën de enige politieke legitimatie vormen, is het resultaat van trekken en duwen van lidstaten die hun onafhankelijkheid juist nooit hebben willen opgeven,” meent Segers. Het is misschien een geruststelling voor iedereen die vindt dat Brussel macht moet teruggeven aan de lidstaten. En regeringsleiders van lidstaten willen in eigen huis graag de boodschap verkondigen dat ze voor de onafhankelijkheid van hun land gestreden hebben. Maar de beoordeling van het parlement klopt van geen kanten. We stemmen op 22 mei niet voor niets.
De Europese Unie is sinds de oprichting via het Verdrag van Maastricht een unie van staten én burgers. De Raad van Ministers vertegenwoordigt de lidstaten, het Europees Parlement de burgers. Burgers hebben bovendien via hun nationale parlementen die de ministers controleren ook indirect invloed op de Europese besluitvorming. Het Europees Parlement is sinds het Verdrag van Lissabon samen met de Raad van Ministers medewetgever op vrijwel alle terreinen van het beleid. Dat betekent dat de volksvertegenwoordiging niet gepasseerd kan worden bij het uitvaardigen van wetten en richtlijnen. Dat geldt ook voor de meerjarenbegroting.
Het Europees parlement heeft wel degelijk macht en die macht ontleent het aan verdragen die goedgekeurd zijn door de parlementen van de lidstaten. Wat het parlement nog ontbeert is het recht om als wetgever zelf ook initiatieven te nemen voor nieuwe regelgeving. Dat is voorbehouden aan de Europese Commissie. Voorstellen van de Commissie moeten zowel van het Parlement als van de Raad van Ministers van de lidstaten goedkeuring krijgen. Daarna moeten de nationale parlementen er nog hun goedkeuring aan geven. De “macht van Brussel” is dus niet zo simpel als wel eens wordt voorgesteld. En termen als ‘supranationaal’ of ‘superstaat’ geven zeker geen goed beeld van de huidige verhoudingen.
Gespleten tongen
Ongeloofwaardig is niet zozeer het Europees Parlement maar de politicus die met “gespleten tong” spreekt als hij in eigen land de eurokritische nationalist uithangt nadat hij in Brussel heeft ingestemd met Europese besluiten. De voormalige NRC-correspondent in Brussel, Caroline de Gruyter fileerde dit gedrag in een gesproken column vorig jaar december. Kort maar krachtig stelde zij: “alles is inmiddels Europees, behalve de politiek”. Terwijl er weinig problemen meer kunnen worden opgelost zonder Europese samenwerking, of het nu om de economie, de werkgelegenheid, de banken, het milieu of de voedselveiligheid gaat, blijven veel politici met de mond de nationale soevereiniteit belijden. Niet omdat ze de onafhankelijkheid van de natie willen redden maar omdat ze bang zijn voor hun eigen reputatie en te beroerd zijn (of misschien wel te weinig deskundig) om uit te leggen waarom bepaalde besluiten in Brussel gemeenschappelijk moeten worden genomen.
Gemeenschappelijke besluiten over de vele grensoverschrijdende zaken die direct in ons leven ingrijpen zijn hard nodig. De samenstelling van het Europees Parlement is gegeven zijn bevoegdheden dus uiterst relevant voor de richting van de oplossingen die in Brussel wordt gekozen. Meer of minder zetels voor de verschillende politieke stromingen wordt alles bepalend voor de welvaart, de sociale verhoudingen en het klimaat in Europa. Ik geef een paar voorbeelden.
Digitale rechten
Tegen de enorme druk van lobbyisten in heeft de meerderheid van het Europees Parlement de rug recht gehouden in de afwijzing van het ACTA-verdrag, het torpederen van het SWIFT-verdrag in 2010 en na aanpassing van de regels opnieuw in 2013 in reactie op de onthullingen van Snowden. Het parlement was onmisbaar bij het redden van de netneutraliteit en bij het waarborgen van de privacy in een nieuwe Europese richtlijn (waar eerlijkheidshalve nog wel wat op aan te merken valt). Iedereen die de hoop op bescherming van de privacy nog niet heeft opgegeven weet dat we op dit punt met nationale wetgeving weinig kunnen uitrichten en dat oplossingen gevonden moeten worden in een versterkte Europese samenwerking. In het Europees parlement heb je dus mensen nodig die digitale rechten vanuit het belang van burgers willen blijven aanpakken en zich niet laten ringeloren door lobbyisten.
Bankencrisis
Met het akkoord over de bankenunie is er een einde gekomen aan de inzet van belastinggeld voor het redden van failliete banken en blijft spaargeld tot 100.000 euro beschermd. Volgens het Groenlinkse Europarlementslid Bas Eickhout was het vooral aan de inzet van de onderhandelingsdelegatie van het parlement te danken dat deze regeling er uiteindelijk is gekomen. Aangezien de meeste grote banken internationaal werken kan een dergelijke regeling ook alleen op het niveau van de EU worden getroffen. Datzelfde geldt voor het toezicht op de banken, de uitvoering van stresstests en het aanpakken van de bonussen, waarmee Eickhout’s collega Philippe Lamberts zich de schrik van de Londense City op de hals heeft gehaald.
Energiebeleid
De crisis in de Oekraïne heeft de verhoudingen tussen de EU en Rusland onder druk gezet en daarmee is een gemeenschappelijk energiebeleid des te urgenter geworden als we willen verhinderen dat Poetin 28 lidstaten tegen elkaar uitspeelt. Het Europees Parlement richt zich anders dan de afzonderlijke lidstaten op het overkoepelende belang. Zijn rol in de diverse Europese energiedossiers is dus beslissend om alle Europeanen te laten profiteren van duurzame en goedkope energie die de luchtkwaliteit niet verder aantast. Maar dan moet er nog wel wat veranderen in de samenstelling van het parlement, dat onlangs een teleurstellende Energy Roadmap 2050 vaststelde en een slap compromis goedkeurde over de luchtverontreiniging door vliegtuigen.
Vrijhandelsverdrag TTIP
Veel van wat in Europa bereikt is staat op het spel in de geheime onderhandelingen over een Europees-Amerikaans vrijhandelsverdrag, het Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP). De prioriteit die wordt gegeven aan de bevordering van vrije handel gaat ten koste van publieke waarden zoals privacy, en strenge normen voor voedsel, landbouw en de veiligheid van allerlei producten. Het gebrek aan openheid over de onderhandelingen is een teken aan de wand. De regeling voor juridische disputen tussen bedrijven en staten, die naar verwachting wordt overgenomen uit eerdere bilaterale verdragen die de VS heeft gesloten, is een fundamentele aantasting van de soevereiniteit van de lidstaten. Het is vreemd dat de sociaaldemocraten in Europa, waaronder de PvdA, zich nog steeds positief uitlaten over het TTIP. Een vergelijkbaar verdrag met Canada heeft de steun van minister Ploumen. De Groenen zijn zeer kritisch zowel over het gebrek aan transparantie in het onderhandelingsproces, het overrulen van nationale regeringen door de juridische disputen als over de verwachte uitkomsten die bestaande Europese normen onderuit dreigen te halen. D66 Europarlementariër Marietje Schaake is als lid van de liberale fractie minder uitgesproken. Hoe het Europees Parlement uiteindelijk gaat oordelen over het TTIP zal afhankelijk zijn van het resultaat van de verkiezingen eind van deze maand en van het verzet dat de oppositie, net als eerder bij ACTA, nog weet te mobiliseren. In Duitsland zijn ze al gestart met een succesvolle petitie.
Stemmen doet er toe
De macht van het Europees Parlement op deze en vele andere onderwerpen mag niet onderschat worden. Het is de tragiek van het instituut dat veel Nederlandse burgers dit nog niet zien, terwijl bedrijven in de rij staan om invloed uit te oefenen. “Dat fabrikant Philip Morris in Brussel 161 types heeft rondlopen, laat zien wat de belangen hier zijn”, zegt Bas Eickhout in Trouw. “Je vraagt je af hoe het komt dat de publieke opinie denkt: ach, dat Europees Parlement, dat is een beetje een Mickey-Mouse-parlement. Terwijl de lobbyisten beter weten.”
Het wordt tijd dat kiezers hun knopen tellen, de simpele leuzen terzijde laten en met hun stem laten zien wat ze in Europa willen bereiken.
Reacties (42)
“En termen als ‘supranationaal’ of ‘superstaat’ geven zeker geen goed beeld van de huidige verhoudingen.”
De EU is net zo supranationaal op haar beleidsterreinen (veel) als het Europees Hof, EHRM.
De term Supranationaal geeft juist uitstekend de verhoudingen weer.
Wij behouden formeel soevereiniteit maar geven deze op bepaalde gebieden de facto juist vrijwillig deels uit handen. Hierdoor onstaat een werkzame organisatie met macht die besluiten kan nemen. Zodat grensoverstijgende beslissingen kunnen worden genomen op gebied van vervuiling, vrij reizen, etc.
Dat is de EU. Vertel het eerlijke verhaal.
@1: Ik ben het geheel eens met deze uitleg van supranationaal. In deze zin is supranationaal ook in het nationale belang. Maar ik kom het woord ook wel tegen in verhalen over het verkwanselen van het nationale belang en andere simplificaties over de EU. En daar geeft de manier waarop de besluiten in de EU genomen worden geen aanleiding toe.
@2: Zijn we het snel eens. Goed stuk verder.
Supranationaal betekent gewoon wat het zegt: uitstijgend boven het nationale. Dus bijv besluitvorming die tot stand komt door instituten die rechterlijk/juridisch gezien de natiestaat ontstijgt.
in sommige literatuur is het negatief, soms weer positief. Soms wordt ook beweerd dat het niet bestaat. Dat de Commissie bijv de uitkomst is van een machtsstrijd tussen de landen en dat ook zij de nationale belangen uitvechten daar. Zo is het bekend dat als Merkel zegt ‘Spring”, Schulz vraagt hoe hoog.
@0
Blijft het niet gewoon altijd wringen om de volgende reden:
Meer macht aan het EU parlement en een EU regering die afhangt van de Europese verkiezingen betekent een meer democratische EU maar tegelijkertijd minder zeggenschap voor de lidstaten (vooral de kleinere), de burger wil echter zowel veel zeggenschap voor de lidstaten als een democratische EU en dat kan niet tegelijk.
De quote over de Philip Morrislobbyisten laat precies zien waarom het *niet* functioneert. De industrie heeft veel meer toegang – lees: invloed – dan de gewone kiezer of een niet-commerciële belangenorganisatie. Nog even afgezien van het feit dat we niet weten welke douceurtjes EP’ers toegeschoven krijgen. (Hans van Baalen die geen behoefte heeft aan transparantie, bijvoorbeeld. Of oud-minister Peijs, die jarenlang in een gratis Mercedes rondreed terwijl ze zich ook in het EP bezighield met transport).
Daarmee is niet gezegd dat er geen goede en fatsoenlijke EP’ers zijn, maar wel dat we feitelijk afhankelijk zijn van de vraag of er genoeg EP’ers zijn die de moeite nemen om zich desondanks over alle kanten van het vraagstuk te informeren. En dan denk ik dat zelfs van de Nederlandse EP’ers de meerderheid zich maar al te graag de douceurtjes laat aanleunen. Kortom: de industrie heeft overmatig veel invloed en het EP verzet zich daar maar in beperkte mate tegen.
Al bij de instelling van het EP werd beloofd dat het vanzelf meer macht zou krijgen als er maar gestemd werd. Maar de praktijk is dat de industrie alles erdoorheen krijgt. Internetvrijheid werd bedreigd met ACTA. Het was voor mij een grote verrassing dat dat werd tegengehouden, kudos voor het EP. Maar het komt vrolijk in een andere vorm terug, het TTIP, en dat blijft het doen net zolang tot het er toch door is.
Regeringsleiders, Europese Commissie en lobbyisten zijn de machtige groepen in Europa. Het EP is voornamelijk een schaamlap voor het democratisch tekort. Ik stem altijd, behalve voor het EP. Dit jaar zal het niet anders zijn.
@5:
Hoezo? De huidige constructie van de EU geeft de burger zowel rechtstreeks (EP) als via de lidstaten invloed op het beleid. Er valt in de praktijk veel op aan te merken, maar in principe is die dubbelstructuur de basis voor de democratie in de EU.
Het grootste probleem zit bij de nationale politici zoals Rutte die hun eigen reputatie proberen hoog te houden door hier alleen te spreken over het Nederlandse belang. Met de valse suggestie dat er een conflict zou zijn tussen het Europese belang en het Nederlandse belang. Op tal van terreinen is dat er helemaal niet en zijn we ook in Nederland gebaat bij Europese oplossingen.
Er kan wel een conflict zijn tussen Europese oplossingen en het VVD-beleid. Namelijk als rechts de meerderheid verliest in het EP. Maar dat zal de belangen van de meeste Nederlanders bepaald niet schaden.
@6:
Wat is het verschil met de Tweede Kamer dan? De halve VVD-top zit op de een of andere manier verstrengeld in bedrijfsbelangen.
Het onthullen en rechtzetten van democratische misstanden is van oudsher een taak voor de journalistiek, maar waarom zouden zij zich erin gaan verdiepen als “onze” belangstelling voor het EP zo klein is? Juist het WEL stemmen en daarmee de legitimiteit van het EP te verhogen, kan zorgen voor een grotere invloed van het EP.
@6: Eric, zet je “kudos voor het EP” om in een stem voor een vertegenwoordiger die je vertrouwt om te voorkomen dat we het TTIP “ingerommeld” worden. Waarom zou je wel voor een gemeenteraadslid of een Tweede Kamerlid stemmen en niet voor het EP? Hoe weet je dat de leden van het EP het zoveel slechter doen dan die in andere volksvertegenwoordigingen. Daarvoor is geen enkel bewijs. De industrie krijgt echt niet alles er doorheen, zoals je hierboven kunt lezen, en zeker niet als meer mensen gaan stemmen op partijen die niet voor ongebreidelde vrijhandel zijn.
Het genoemde energiebeleid (klimaat, milieu) is niet echt een voorbeeld van EU invloed. De vorderingen met schone vrachtauto’s en de CO2 normen voor auto’s worden vreemd genoeg niet genoemd, wel met een gebrekkige CO2 toetsing.
De mislukte CO2 beprijzing, de gemiste vliegtax toont de EP zwakte.
@8: “WEL stemmen en daarmee de legitimiteit van het EP verhogen”
Na zoveel jaren herhaling overtuigt dit punt niet meer! Opmerkelijk is dat de vele fraktie ruzies weinig aandacht krijgen. Met die interne twisten blijft er weinig energie voor het EP
@7
De lidstaten hebben verschillende belangen, soms tegengesteld. Er is dus een conflict tussen Europese besluiten en nationale besluiten. Een meer democratische EU betekent automatisch meer macht voor Duitsland, het VK, Frankrijk en Italie en minder voor Nederland of Belgie, dat is sowieso een conflict. Sowieso vinden veel burgers het vervelend als een beslissing in Brussel wordt genomen, ook al zijn ze het eens met die beslissing, ze willen dat die beslissing door hun eigen regering en/of parlement wordt genomen. Mensen die meer democratie in Brussel willen lopen vast op het feit dat het Europees parlement geen echt parlement is (het kan zelf geen voorstellen lanceren of een Europese naar huis sturen) en dat de samenstelling van de EU regering alleen afhangt van nationale verkiezingen.
Het huidige stelsel is het slechtste van twee werelden waar niemand gelukkig mee is. Er zijn twee wel kanten waar we naartoe kunnen gaan: de EU democratisch maken (afhankelijk van Europese verkiezingen), maar met een vastgelegd beperkt mandaat, de EU weer een overlegclub van nationale regeringen maken (dus alles afhankelijk maken van nationale verkiezingen, met de kanttekening dat dat wel betekent dat Cyprus dan net zo veel macht heeft als Duitsland, hoewel een stelsel met aantal stemmen gebaseerd op aantal inwoners mogelijk is) of evolueren naar een Europese superstaat: democratisch met verregaande bevoegdheden, waarbij de bevolkingen van de grote landen in hoge mate beslissen voor iedereen. Dit zijn de 3 kanten die we op kunnen en ieder van die 3 keuzes leidt tot polarisatie in de lidstaten want de bevolking is verdeeld.
@11: Laten we om te beginnen minder in termen van landen denken en meer kijken naar verschillende politieke stromingen. Meer macht voor Nederland is meer macht voor de zittende regering en de dominante Nederlandse belangen (transport, bio-industrie). Ik vraag me af of dit wel goed is doorgedrongen bij alle critici van Europese samenwerking.
@12: Sorry, maar je verwart wel of niet stemmen voor het EP met wel of niet voor de EU zijn. Ik ben een voorstander van de EU en ben ervan overtuigd dat het overwegend voordelen heeft gehad. Dat neemt niet weg dat de gebrekkige macht van het EP in mijn opinie betekent dat ik met mijn stem voor het Nederlandse parlement meer invloed heb op de EU dan met mijn stem voor het EP.
@12: Daar ben ik het mee eens, en Derpjan misschien ook wel, maar zijn punt is juist dat heel veel mensen dat niet willen, en juist graag als ‘Nederland’ macht willen uitoefenen.
Het punt is dat je niet én meer democratie in Europa kan krijgen, én als lidstaat de volledige controle kan houden over wat er wel en niet wordt ingevoerd.
Democratie even gedefinieerd als dat de burger het Europees beleid bepaald (middels verkiezingen en eventueel referenda) en elke Europese burger evenveel invloed daarop heeft.
Het democratisch tekort zit juist aan de kant van de regeringsleiders, omdat die slecht aanspreekbaar zijn op de afspraken die ze gezamelijk maken, vaak na taaie onderhandelingen.
@8: De Nederlandse Tweede Kamer functioneert ook voor geen meter, dat ben ik met je eens. Dit kabinet is door zes heren in elkaar gezet met methodes uit de consultancy, waarna de fracties in twee uur alleen ‘ja’ mochten zeggen, om er vervolgens vier jaar lang aan gehouden te worden. En ja, de Brinkmannen, Hofstra’s (wist van bouwfraude maar ‘vond het niet zijn plek om er iets van te zeggen’ als Kamerlid) en Loek Hermansen maken zich schuldig aan belangenverstrengeling, en niet zo zuinig ook.
Het verschil is dat de samenstelling van een regering in NL mede afhankelijk is van mijn stem in Tweede Kamerverkiezingen, terwijl de Europese Commissie geen fluit verandert door mijn stem voor het EP. Ook het beleid is meer afhankelijk van mijn stem voor de Tweede Kamer dan van die voor het EP.
@13: Dat is nog geen reden om het stemmen te laten. Invloed blijft invloed, ook al is het in jouw optiek ‘minder’. Zo veel moeite is dat stemmen niet.
@15:
Dat is niet waar sinds het moment dat het EP moet instemmen met de Europese Commissie. De kans is groot dat de regeringsleiders niet om de kandidaten voor het voorzitterschap van het EP heen kunnen. Ook zal een Commissie die niet een afspiegeling is van (de meerderheid van) het EP geen steun krijgen.
Het EP is echt veel machtiger geworden sinds het verdrag van Lissabon (precies wat de bedoeling was), en die trend zal zich de komende periode alleen maar versterken.
Ik stem niet omdat ik geen legitimiteit wil verschaffen aan het EP. Ik ben tegen een Europese democratie, omdat dat de Nederlandse staat en democratie ontmanteld. Ik ga dus ook niet deelnemen aan het project. Als genoeg mensen dat doen, dan ontbreekt ook hun wetgeving het aan legititmiteit en dus staat de deur dan open voor gerechtvaardigd politiek verzet.
Kort gezegd, ik lijd liever onder een machtige PVDA in Nederland, dan dat een Farage lookalike hier de dienst zoud kunnen uitmaken.
Daarom: stem niet. Deelname verschaft legitimiteit, ook als je tegen stemt.
Zodoende levert niet stemmen wellicht de meeste invloed.
@17: Ja, uitsluitend een ja of nee tegen de hele EC. Waarmee de drempel al idioot hoog wordt gelegd. Juist dat soort trucs verhindert dat het EP een echte democratische controle wordt, en zo willen de regeringsleiders het ook graag hebben. En eerlijk gezegd denk ik dat het merendeel van de EP-leden dat ook prima vindt. Het EP was en is een wassen neus. Nogmaals, ik ben voorstander van de EU, maar ik ga niet stemmen voor een parlement dat ik nog steeds als windowdressing zie.
In de praktijk is dat niet zo zwart wit. Het EP heeft in het verleden bewezen dat ze de hele commissie desnoods wegsturen ook al hebben ze een probleem met een of een paar commisarissen. Daardoor hebben ze in de praktijk meer invloed dan jij suggereert.
Het is jammer dat je niet ziet dat dit niet meer klopt. In de afgelopen 5 jaar heeft het EP veel meer macht gekregen, zowel in theorie als de praktijk. In dit stuk staan een aantal belangrijke voorbeelden. Misschien wordt het tijd dat je je zienswijze eens update aan de huidige situatie.
Als volk moeten wij juist die politici aan ons binden, anders doen de lobbyisten het. Het is misschien niet leuk om te horen, maar There Is No Alternative. Het heeft echt geen enkele invloed als een handjevol lui besluiten niet te gaan stemmen. Denk je dat iemand daar wakker van gaat liggen?
@12: “Laten we minder in termen van landen denken en meer kijken naar verschillende politieke stromingen.”
Vreemde opmerking, bij de EP verkiezing kies je per land, op een stroming in een ander land stemmen kan helemaal niet.
De meeste kiezers kennen de EP stromingen niet en stemmen alsof het 2e kamer verkiezingen zijn, een schijnvertoning dus.
@22 Het is zo makkelijk om naar voorbeelden van het democratisch tekort te wijzen en dan te roepen “het is een farce!”. De meeste mensen zijn het met je eens dat er dingen verbeterd moeten worden, maar om het geheel af te schrijven omdat je het er op onderdelen niet mee eens bent…
Zo heb ik niks op met een hoge kiesdrempel, want je moet wel wat te kiezen hebben. In Duitsland gaat 15% van de stemmen verloren aan partijen die de hoge kiesdrempel niet halen, bijvoorbeeld. Daar ben ik het sterk mee oneens. Maar je hoort mij niet zeggen dat het Duitse kiessysteem ondemocratisch is, of een schijnvertoning!
@21:
Europa breed stemt zo’n 40 procent. In landen als Slovenie en Polen ligt dat op de 20 procent. En de trend is op de lange termijn dalende. Zet dat door, dan wordt er vanzelf een punt bereikt dat het EP niet meer meetelt. Bijna niemand heeft immers op dat instituut gestemd.
@21: Daarvoor moeten de politici zich wel iets aan ons gelegen laten liggen. In toenemende mate doen ze dat alleen nog voor verkiezingen. Ik heb het in Nederland al moeilijk genoeg om mensen te vinden die ik mijn stem waard vind. En echt, ik was en ben politiek geinteresseerd. Maar hoe langer hoe meer krijg ik de indruk dat politici in hun eigen slogans geloven en de nuances niet meer willen of zelfs kunnen zien. Ze draaien aan de knoppen van de economie alsof het een Havo 3 scheikundepracticum is en wie daarbij vermalen wordt hangen we snel een negatief etiketje op, zodat het onze schuld niet is.
Gezien de stuitend ondemocratisch wijze waarop de huidige situatie tot stand is gekomen, is er heel wat nodig om het vertrouwen te herstellen. Maar een mooi begin zou zijn als we in deze zogenaamde democratie gewoon op alle kandidaten zouden mogen stemmen. In plaats daarvan zijn de kandidaatpartijen effectief en vakkundig opgehakt in marginale nationale clubs. Dependances van de “echte” partijen die men dan weer “Europese groepen” noemt, maar waar werkelijk nog nooit een stemgerechtigde van heeft gehoord…
Dus nou kan ik gaan stemmen op een lijstje volstrekt marginale nietszeggende mensen. Als ik geluk heb zelfs iemand uit een partij die een van de weinige zetels (26) weet te bemachtigen, maar vrijwel zeker niet. Middels dit mechanisme slaagt men er perfect in om de partijen te verdelen tot marginale onbetekenende clubs en een dito halfslap EP.
@20
Ik heb geen zak aan de macht van het EP als door ik door de manier waarop de stemmen worden verdeeld een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid heb dat “mijn” stem niet in het EP terecht komt. De inrichting lijkt welhaast bewust zo gekozen te zijn dat de gevestigde orde een onevenredig veel grotere kans op een zetel maakt dan nieuwkomers, in ieder geval in het geval van Nederland en haar kleine hoeveelheid zetels. Mijn stem wordt daardoor simpelweg niet in het EP vertegenwoordigd. Zonder de onzinnige splitsing in nationale kandidaten zou mijn stem vrijwel zeker wel vertegenwoordigd worden; nu vervallen mijn stem en de stemmen van vele gelijkgestemden in andere landen als een hele verzameling restzeteltjes toe aan de gevestigde orde.
Dat wil overigens niet zeggen dat ik niet ga stemmen; dat doe ik wel, maar al dat geleuter over hoe democratisch de EU wel niet is komt op mij over als klinkklare lulkoek.
@20: Ik heb overwogen of ik deze keer toch zou gaan stemmen, op Sophie in ’t Veld, vanwege haar inzet voor privacy en internetvrijheid. Maar vervolgens bedenk ik dat ze in de liberale fractie zit die een ongebreideld vertrouwen in marktwerking heeft en daarmee deel is van de accountmanagersmentaliteit in de politiek. (We roepen makkelijke slogans en als we ze maar vaak genoeg roepen is nuance niet meer nodig.)
En één punt, hoe makkelijk je het ook mag vinden, blijft al die tijd al overdwars steken: het maandelijkse verhuiscircus naar Straatsburg. Een parlement dat een flink deel van het budget uitgeeft aan iets zo onzinnigs neemt zichzelf ook niet serieus.
@27:
Hiermee laat je duidelijk zien dat je niet echt scherp heeft wie nu waar over gaat in Europa. Het EP heeft al meerdere keren uitgesproken de verhuizing meer dan zat te zijn, maar stuit op een Frans veto in de raad. Hier zie je haarscherp op welke manier de nationale veto’s de democratie in Europa ondermijnen.
Het EP is op dit issue dus niet je vijand, maar je vriend. Door te stemmen versterk je de hand van het EP, ook op dit issue.
Overigens staat GL (Groenen) aan dezelfde kant van het privacy debat als in ’t Veld, en zijn ze niet voor ongebreidelde marktwerking. Wat is er mis met een stem op GL?
@23:
“makkelijk om naar het democratisch tekort te wijzen”
Zolang het EP bestaat roepen politici dat de macht van het EP versterkt wordt. Veel voortgang is er al die jaren niet bereikt, de EP informatie is minder dan over een gemeenteraad.
Toegegeven er zijn genoeg kiezers die altijd stemmen ongeacht hun kennis over het te kiezen orgaan, dat kun je demokratie noemen.
Ook het EP kent voor kleine landen een hoge kiesdrempel!
@10: goed punt roland, de Europese richtlijn, die het bijmengen van biobrandstof verplicht stelt, ontbreekt nog in je rijtje.
Biobrandstoffen van de eerste generatie, het leeuwendeel van wat wordt bijgemengd, veroorzaken juist meer CO2-uitstoot en hogere voedselprijzen. Die richtlijn is een miskleun van de eerste orde.
@29
“Ook het EP kent voor kleine landen een hoge kiesdrempel!”
Ja natuurlijk, daar kun je niet omheen als je een democratisch Europa wilt.
De Europese Centrale Bank is de belangrijkste instelling, die zich compleet onttrekt van democratische controle door welk parlement dan ook.
De ECB kan besluiten om de rente verder te verlagen en daarmee beinvloedt de ECB het rendement op de meeste obligaties van Europese landen. Het rendement dat pensioenfondsen kunnen behalen op Nederlanse staatsobligaties is de laatste jaren flink gedaald… dankzij de lage basisrente van de ECB. De ECB is mede verantwoordelijk voor het beknibbelen op pensioenen.
Dat Ierland en Portugal in 2014 opnieuw op de markt kunnen lenen (en daarmee hun staatsschuld verder vergroten) is volledig te danken aan de ECB.
De controle op particuliere Europese banken is van de nationale centrale banken overgedragen aan de ECB (het bankentoezicht).
Toegegeven de nationale centrale banken (zoals de Nederlandse Bank) hebben er een potje van gemaakt, wat zeg ik “EEN JANBOEL”.
Maar er is geen enkele reden om aan te nemen dat een paar duizend accountants in Frankfurt, op duizenden kilometers afstand, het beter zullen doen. Integendeel, het Europees bankentoezicht is gedoemd te mislukken. Als Nout Wellink een bankvergunning verleent aan Dirk Scheringa, dan zal Mario Draghi dat ook gewoon doen.
Het Europees parlement heeft ook geen enkele invloed op de wisselkoers van onze gezamenlijke munt, de euro. Just saying.
@28: Maar dat Franse veto is toch al precies waarom het niet deugt? Het EP kan daar al niet eens iets in veranderen. En laten we wel zijn, als ze érgens zelf iets in zouden moeten kunnen veranderen… Na al die tijd is het een kwestie van gewoon vertikken naar Straatsburg te gaan. Braaf blijven overleggen terwijl er aan de andere kant uitsluitend onwil is, is ook een teken van zwakte.
In ’t Veld was naar mijn waarneming veel actiever in het privacydebat. Het was ook uitsluitend dit punt dat me naar de stembus had kunnen krijgen, en dan meer als blijk van waardering dan als stem waarmee ik iets zou kunnen veranderen. Daar geloof ik namelijk nog steeds niet in.
Ik hoop echt dat ik over een paar jaar kan concluderen dat ik ongelijk had en dat ik nodig moet gaan stemmen. Maar de afgelopen tijd is mijn vertrouwen in politiek en politici eerder af- dan toegenomen, Europees én binnenlands. Dat vind ik een trieste constatering, want de politiek is essentieel voor een samenleving. Maar als ik vervolgens zie hoe het debat wordt gevoerd en hoe burgers voornamelijk gezien worden als hobbels die je moet nemen om je eigen plannen erdoor te krijgen wordt mijn visie alleen maar cynischer. De accountmanagersmentaliteit waar ik het over had.
Uiteindelijk komt het neer op de vraag die voor mij bij de Europese Grondwet de doorslag gaf: heb ik vertrouwen in de *mensen* die het moeten gaan uitvoeren voor mij. Net als toen is het antwoord nee. Eerlijk gezegd is dat nee alleen maar luider geworden. Zouden er nu verkiezingen gehouden worden voor de Tweede Kamer dan zou ik het écht niet weten. De enige reden om te stemmen is dan in elk geval tégen de PVV te stemmen. Bij deze verkiezingen is dat niet nodig, omdat de PVV niets voor elkaar gaat krijgen in het EP.
@29: In Europees perspectief hebben juist de grote landen meer stemmers per zetel. In percentages is dat misschien zo, maar in absolute aantallen niet. Overigens is bij Nederland die afwijking het kleinst.
@33:
Dat is omdat zij rapporteur is van de betreffende comissie. Dat is geslaagde personal branding voor haar, maar natuurlijk niet het hele verhaal. Het EP is groot, je moet je specialiseren. Zo is (even uit mijn hoofd) Bas Eickhout met de bankenunie bezig en Judith Sargentini met internetvrijheid. Voorwaar ook geen onbelangrijke onderwerpen.
@35: Heb je gelijk in. Maar mijn punt blijft: ik zou zijn gaan stemmen als blijk van waardering voor één persoon, meer niet. En eerlijk gezegd vind ik dat te weinig en zou ik waarschijnlijk ook niet op In ’t Veld zijn gaan stemmen.
@13 Je hebt twee wegen om invloed uit te oefenen. Waarom die ene laten liggen?
@18: Met dit soort anti-parlementarisme blijven we in Europa afhankelijk van de multinationals
@22: je stemt op een politieke partij en die partij maakt in het EP deel uit van een politieke stroming; transnationale lijsten zouden beter zijn, maar het is niet zo dat je nu alleen voor een land stemt. In het EP domineert de politieke stroming. Zie Votewatch.
@30 Stem dus op een partij die de je bezwaren tegen biobrandstoffen het best verwoordt. Idem als het gaat om de rol van de ECB zoals beschreven in @32.
Wat is dat toch vreemd dat in het geval van Europa kritiek op een bepaald besluit (anders dan bij andere volksvertegenwoordigingen) niet meer vanzelfsprekend gevolgd wordt door de conclusie: kies dan een andere koers?
@36 Het probleem is dat in Nederland oppervlakkige discussies over voor of tegen Europa het zicht hebben ontnomen aan de mensen die het in het EP moeten gaan doen. Maak eens kennis met kandidaten, lees hun verkiezingsprogramma’s en kijk wat ze -voor zover ze al EP-lid waren- in de afgelopen jaren hebben gedaan. Je hebt nog ruim een week.
@31: “een hoge kiesdrempel, daar kun je niet omheen als je een democratisch Europa wilt”.
Hoezo, bij de 2e kamer kun je ook stemmen op kandidaten uit een andere provincie. Echte EU verkiezingen kunnen met een veel lagere kiesdrempel voor die ruim 700 pluche zetels. Deze verkiezingsvorm benadrukt juist het eigen landsbelang.
Daar hoor je niemand over!
@37: Dat de discussies over Europa in Nederland oppervlakkig zijn ben ik met je eens. Daar doen voorstanders aan mee door bewust niet stemmen uit te leggen als “tegen de EU zijn”.
Ondanks mijn toenemende afkeer van de beoefenaren volg ik de politiek vrij nauwgezet, ook waar het de EU betreft. Wat ik daarin zie en lees over EP-leden – Nederlands en van andere lidstaten – stemt me eerlijk gezegd niet vrolijk. Toine Manders die vrolijk overstapt naar een andere partij en blijft deelnemen aan een idioot riant pensioenfonds voor EU-parlementariers, Hans van Baalen die er vaker niet dan wel is maar wel zorgvuldig intekent, Wim van de Camp die zichzelf reuze belangrijk vindt maar niet op deugdelijke argumentatie te betrappen is, een PvdA-kandidaat-lijsttrekker die plotseling besluit haar bonnetjes tevoorschijn te halen.
Met je opmerking “Wat is dat toch vreemd dat in het geval van Europa kritiek op een bepaald besluit (anders dan bij andere volksvertegenwoordigingen) niet meer vanzelfsprekend gevolgd wordt door de conclusie: kies dan een andere koers? ” ga je overigens wéér voorbij aan mijn belangrijkste bezwaar, namelijk dat het beleid wordt bepaald vanuit de lidstaten en niet vanuit het Europees Parlement en dat ik met stemmen voor het Europees Parlement voor mijn gevoel met een wattenstaafje de koers van een volgeladen olietanker probeer te beinvloeden.
@39: Ik heb geprobeerd aan de hand van de besluitvormingsstructuur en diverse voorbeelden uit te leggen dat het Europese Parlement wel degelijk macht heeft, hoewel bij lange nog niet voldoende, dat ben ik graag met je eens. De samenstelling van het nieuwe parlement kan -ik verval in herhaling, sorry- bepalend zijn voor de afhandeling van het vrijhandelsakkoord met de VS, voor de energiepolitiek van Europa, voor de voedselveiligheid, voor de privacy en ga zo maar door. Het EP zal niet allemaal besluiten nemen zoals jij ze graag ziet. Same here. Maar je hebt echt geen gelijk dat het beleid uitsluitend vanuit de lidstaten wordt bepaald en je vergelijking van het wattenstaafje en de olietanker is grotesk.
De kandidaten zeggen mensen helemaal niks. Terecht dat mensen niet stemmen op iemand die ze niet kennen. Het moet bij deze verkiezingen daarom komen van initiatieven als stemselfies ( https://twitter.com/hashtag/stemselfie ), stemmen tellen, of bizarre stemwijzers ( http://kopsnel.nl ) om mensen enthousiast te maken. Een mooie uitdaging.
Daarna moeten de nationale parlementen er nog hun goedkeuring aan geven.
Nee hoor.. hoe kom je daar bij?