Overzicht

Arnoud

617 Artikelen
592 Waanlinks
2.954 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rol koningin in formatieproces achterhaald

, door
Tweede Kamer (Foto: Arnoud Boer)

Wederom een nieuwe informateur. De eerste heeft nauwelijks zijn hielen gelicht, of Nederland stoomt alweer door naar nummer twee. Koningin Beatrix benoemde zaterdag de vice-voorzitter van de Raad van State om een volgende ’tussenstap’ te zetten. Herman Tjeenk Willink is de naam, ook wel de ‘onderkoning’ van Nederland genoemd. Lid van de PvdA, maar het gaat hier volgens Beatrix niet om ‘een politieke keuze’.

Geloofwaardigheid staatshoofd in het geding
Hoe geloofwaardig blijft de koningin? De totstandkoming van een kabinet in Nederland blijft een schimmig proces. Deze formatie is met de uitslag van de PVV politiek nog veel gevoeliger dan de spreekwoordelijke prinses op de erwt. VVD’er Rosenthal deed Beatrix al geen plezier. Hij liet de majesteit – en de rest van Nederland – in verwarring achter met een advies waar de verkiezingsuitslag niet in terug te lezen valt. Daarnaast maakt hij een politieke keuze voor een kabinet over rechts of over links onmogelijk. Om die reden nodigde ze vermoedelijk niet Roemer (SP) en Wilders (PVV) uit op haar werkpaleis Noordeinde in Den Haag. Dit maakt haar politiek uitermate kwetsbaar.

Vijf ‘middenpartijen’ sluiten elkaar niet uit. Maar dat sluit andere keuzes voor een kabinet ook niet uit. Een meerderheidskabinet over rechts of over links is wel degelijk mogelijk. Maar de koningin wil blijkbaar met de vijf middenpartijen recht-door-zee. Ze gaat namelijk mee in het advies van Rosenthal, omdat ze geen politiek wil bedrijven. Het is echter ironisch dat ze juist datgene doet waar ze bang voor is. Door mee te gaan met dat deel van het advies van informateur Rosenthal, bedrijft ze juist politiek. Ze negeert daarbij opvallenderwijs het advies om een VVD- en PvdA-informateur aan te wijzen. Beatrix komt met een omzichtige stap. De uitleg van de nieuwe informateur is dat zonder overeenstemming over de procedure elke stap van de koningin kan worden uitgelegd als een politieke keuze. Hetzelfde geldt echter nu voor deze ’tussenstap’. Waarom in het ene geval wel Rosenthal volgen en in het andere niet?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De ‘revolutie’ van Fortuyn, Marijnissen en Wilders

, door
Geert Wilders (Foto: Wikimedia Commons/Groep Wilders)

Heel intellectueel Nederland breekt zich het hoofd op de vraag waarom Wilders zoveel stemmen haalde. Nederland is versplinterd. Wilders heeft fors gewonnen. Het CDA is weggevaagd. De kiezer heeft het op zijn of haar heupen gekregen. Kaasstolp Binnenhof is in rep en roer. Maar zo verbazingwekkend en verrassend is de uitslag van de parlementsverkiezingen in Nederland toch niet? Ik nodig u uit om mee te denken met deze hoofdlijnen.

Al vanaf begin jaren negentig worstelt het CDA met zijn eigen inhoudelijk koers. Voor de PvdA is het winnen van verkiezingen ook al dertig jaar geen appeltje-eitje. En de VVD jojoot ook al decennia van regering naar splinter en tussen liberaal en conservatief. De christelijk, socialistische en liberale zuilen zijn verkruimeld. Wat er rest aan kruimels en nieuw te bouwen grote brokken kiezersaandeel wisselt gretig van hand tot hand. Dat het deze verkiezing weer gebeurt is dus geen raadselachtig verschijnsel.

Het CDA en de christelijke politiek is definitief op zijn retour. De vijftig zetel-uitslagen van het CDA van weleer zijn allang verleden tijd. De vaste oude kiezersschare heeft een natuurlijk verloop van een zetel per jaar. Oneerbiedig gezegd: de CDA-aanhang sterft letterlijk uit. En zonder aansprekende zuidelijke politici lukt het niet meer. De stemmen uit Noord-Brabant en Limburg sijpelen als zand tussen de vingers weg. Daar valt geen veilige vluchtheuvel in het politieke midden van te bouwen.

Vorige Volgende