Overzicht

AB

117 Artikelen
98 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

CPB voorspellingen negeren

, door

SaillantLOGO Moeten we de voorspellingen van het CPB voortaan maar negeren?

Dikke advertentie gisteren op de voorpagina van de dagbladen: “De grote recessie van het CPB. Nu 10.000 exemplaren verkocht!” Prachtig. Ik vind het knap. Het CPB zag de recessie niet aankomen. Daarna onderschatte ze de gevolgen om er in de laatste schatting wederom gigantisch naast te kleunen. De zoveelste misrekening, maar ook deze keer leidt het niet tot zelfinzicht bij directeur Coen Teulings. Bij de presentatie van zijn boek verklaart hij hoe het komt dat het CPB de crisis niet zag aankomen. “Het was een onverwachte gebeurtenis. Net als zwarte zwanen, die kom je ook weinig tegen.” Mis. Coen heeft het traditiegetrouw weer eens helemaal mis.

Zwarte Zwaan
Coen refereert aan het boek ‘De Zwarte Zwaan’, dat gaat over de impact van onverwachte gebeurtenissen. Ongelezen heeft hij het in de boekenkast gelegd. Of de inhoud niet begrepen. De crux van het boek is niet in één zin te geven, maar het is niet dat zwarte zwanen weinig voorkomen. Het komt erop neer dat het keer op keer onverwachte gebeurtenissen zijn die een mega-impact hebben. De internetrevolutie, de internetzeepbel, 9-11 of de net voorbije recessie: allemaal hoogst onverwachte gebeurtenissen. De mondiale economie wordt continu beïnvloed door relatief zeldzame zwarte zwanen. Coen zat ernaast, omdat zijn modelletjes geen rekening houden met onverwachte gebeurtenissen. En dat is spijtig, want de volgende zwarte zwaan zwemt alweer onze kant op. Of vliegt met een ramkoers naar ons toe, daar durf ik geen uitspraken over te doen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Draait de wereld door?

, door

H van Veen De Utrechtse liedjeszanger Herman van Veen heeft de PVV vergeleken met de NSB. Herman is bang dat het met de partij van Wilders dezelfde kant op gaat als met de NSB van wijlen Mussert. Er is geen speld tussen de gemaakte vergelijking te krijgen: de PVV is een Beweging en heeft een sterke leider. Net de NSB. Een vergelijking kan veel duidelijk maken, maar tegelijkertijd veel verwarring zaaien. Immers, naast overeenkomsten zijn er ook verschillen tussen de NSB en de PVV. Belangrijk is dat een partij van 70 jaar geleden nauwelijks te vergelijken is met een partij van nu. Wie daaraan twijfelt, moet maar eens het partijprogramma van de SDAP uit de jaren ’30 met die van de PVDA van nu vergelijken. Om twee verschillen tussen NSB en PVV te benoemen: de PVV kent geen antisemitisme, noch een antidemocratisch programma.

Bram Moszkowicz

Gisteren was advocaat Bram Moszkowicz te gast bij ‘De Wereld Draait Door’. Bram was hogelijk verbaasd over de woorden van Herman van Veen. Hij vond het zelfs ‘bijna’ abject. Vanwaar die verontwaardiging? Bram had twee punten van kritiek. In de eerste plaats had de vergelijking 2 miljoen kiezers beledigd en in de tweede plaats had Wilders een goede reden om van de PVV geen partij, maar een Beweging te maken. Wilders wil namelijk geen ‘louche mensen’ in zijn partij. Twee kulargumenten. De NSB en de NSDAP hadden ook een boel kiezers. Mogen die partijen soms ook niet bekritiseerd worden? Vanwege de zielige kiezers? En waarom was de NSB geen partij, maar een Beweging? Ze waren tegen de gevestigde (parlementaire) orde en wilden zich daarmee dus niet afficheren. Net als Wilders had de NSB dus een prima reden om geen gevestigde politieke partij te willen zijn. Presentator van Nieuwkerk en hulppiet Simek hoorden de onzin van de advocaat nederig aan. Zonder noemenswaardig weerwoord.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vrijheid uit je nek lullen bedreigd?

, door

Mohammed BColumniste Amanda Kluveld gaat weer eens los in de Volkskrant. Haar obsessie met de Islam neemt onrustbarende vormen aan. De kern van haar betoog? Enkele ijverige ambtenaren hebben dikke rapporten geschreven over de beweegredenen van de moordenaar van Theo van Gogh: Mohammed Bouyeri. De conclusie van de ambtenaren: het ligt aan de ongelukkige jeugd en nare omstandigheden dat deze relifanaat van Gogh heeft afgeslacht. In plaats van de rapporten hoofdschuddend tot zich te nemen wordt ze woest. Ze verzint een probleem en wijst dan de schuldigen aan. Het probleem is dat het beestje (de moslimterrorist) niet bij de naam genoemd zou mogen worden. De schuldige is een oude bekende: de Islam. Schuimbekkend herhaalt zij haar mantra: de moordenaar was een moslimterrorist, een moslimextremist, een moslimfascist en hij slachtte Theo af in naam van Allah! Touché. Punt gemaakt. Maar welk punt precies?

Alcoholdrinkers

Het lijkt Amanda een kick te geven om te schrijven dat de moord op van Gogh een door een moslim uitgevoerde rituele moord was. Het verwrongen islamitische geloof van B. was zijn motief. Het mag gezegd worden. Maar moet het ook paginagroot in de Volkskrant? Vijf jaar na dato? Laten we een vergelijking maken om zaken te verhelderen. De joden laten we voor een keer met rust en we nemen alcoholdrinkers. U kent er vast wel een paar in uw omgeving. Hoeveel alcoholdrinkers zouden de afgelopen vijf jaar een moord hebben gepleegd? Er zijn in 5 jaar zo’n 1000 moorden gepleegd, dus vast wel een aantal door alcoholdrinkers. Vervang nu eens de woorden Islam door alcohol en Allah door Koning Alcohol. De nonsens van Amanda wordt nu goed duidelijk. “De heer X werd vermoord door een alcoholdrinker, in naam van Koning Alcohol. Dat feit moeten we in al zijn naaktheid onder ogen zien.” En dan? In de naam van Koning Alcohol: wat impliceert Amanda hier nu mee? Zijn alle bierdrinkers potentiële moordenaars? Moeten al die miljoenen alcoholdrinkers soms het land uit?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wegstemdemocratie?

, door

lammetjeDe democratie in het oude Athene was in onze moderne ogen niet zo democratisch. Vrouwen, slaven en mensen zonder burgerrechten mochten hun stem niet uitbrengen. Dat was niet zo aardig van die Atheners. Maar hoe zouden de vrije Atheners eigenlijk kijken naar onze democratie? Wij stemmen eens in de 4 jaar op iemand die ons gaat vertegenwoordigen. De Athener stemde zelf: over iedere belangrijke kwestie, ongeveer eens per 10 dagen. Als een Athener het ergens niet mee eens was dan liet hij dat weten in het parlement. Wij sturen een email naar een Kamerlid, sturen een boze brief naar de krant of, in het meest waarschijnlijke geval, doen niets behalve mopperen op de Haagse boevenbende. Verder vervulden de meeste Atheners in hun leven een politieke functie. Wij niet. Kortom: Atheners participeerden, kenden directe democratie en de kloof tussen burger en politiek bestond niet. Dus hoe zou de Athener met zijn antieke ogen kijken naar onze moderne democratie? Ik weet het wel: hij zou de Nederlandse democratie een farce vinden.

Vrede voeren?

Het Atheense model is voor ons niet weggelegd; daarvoor is onze samenleving nu eenmaal te complex. Toch kunnen we wat van die oude Grieken leren. De Atheners kenden namelijk een belangrijk aspect dat we onze democratie een flinke stap vooruit zou brengen: het schervengericht. Met een schervengericht konden de Atheners een politicus 10 jaar verbannen. Het schervengericht was een stok om politici mee te slaan. Daardoor hielden ze zich aan hun beloftes. AOW-leeftijd ondanks partijprogramma naar 67? Langer vrede voeren dan afgesproken in Uruzgan? Hupsakee: spullen pakken en tien jaar het land uit. Middels een kleine aanpassing kan deze antieke uitvinding onze moderne democratie in één klap flink verbeteren. Ik verklaar me nader.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuwe sterke leider voor Nederland!

, door

Volgens peilingen van Maurice de Hond is de PVV nu virtueel de grootste partij. Het politieke cliché luidt dat peilingen dagkoersen zijn, maar ze bieden wel voldoende stof tot speculeren. Als de regering niet eerder struikelt dan zijn de volgende verkiezingen op 11 mei 2011. Al over anderhalf jaar dus. Gekkigheden daargelaten, en gekkigheden zullen er zijn, lijken de winnaars en verliezers van die verkiezingen nu al bekend. Grote winnaars zullen de PVV en D66 zijn. De verliezers zijn de regeringspartijen PVDA en CDA. De formatie van een stabiele regering lijkt daardoor een haast onmogelijke klus te worden.

Zoals het er nu uitziet strijden 3 partijen om de eerste positie: PVV, D66 en het CDA. Tussen de 3e en 4e plek zit een hele tijd niets en dan volgen VVD, SP, PVDA en Groen Links. Het CDA staat nu virtueel derde en zit al tijden in een neergaande spiraal. Als JP het tij weet te keren en van het CDA toch nog de grootste partij weet te maken, is er weinig aan de hand. Of je het CDA nu pragmatisch noemt of machtwellustig: ze vinden het geen probleem met wie dan ook een regering te vormen. Zolang ze zelf maar de lakens uitdelen. En daar zit nu net het probleem voor de christendemocraten: de kans lijkt groot dat het CDA niet de grootste partij wordt. En dan?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kraakverbod gekraakt

, door

krakerDe initiatiefnemers van het wetsvoorstel ‘Kraken en Leegstand’, Ten Hoopen (CDA), Slob (ChristenUnie) en Van der Burg (VVD) lijken hun zin te gaan krijgen. Dankzij de steun van de PVV heeft hun voorstel een (rechtse) kamermeerderheid. Ook de betrokken ministers Eberhard van der Laan en Hirsch Ballin hebben mondeling hun zege gegeven. Hoewel het debat gisteren niet is afgerond, lijkt de kans op een verbod op kraken nu een stuk groter. En dat niet alleen. Om zich van de steun van de PVV te verzekeren hebben de indieners van het wetsvoorstel de maximum strafmaat voor kraken verhoogd naar 1 jaar.

De domme mensen in het land

Arie Slob (CU) verdedigde gisteren zijn wetsvoorstel in NOVA. Zijn stelling luidde dat: “Je met je handen van iemands eigendom moet afblijven”. Een nobel standpunt. Duidelijke Jip-en-Janneketaal ook. Dát begrijpen de domme mensen in het land. Volgens Slob moeten de gemeenten een beter leegstandsbeleid voeren en zorgen dat huiseigenaren hun panden niet langer dan 6 maanden leeglaten. Zou hij het zelf geloven? De VNG en diverse wethouders van grote steden achten dit voorstel onuitvoerbaar. Wie gaat controleren dat panden meer dan 6 maanden leegstaan? Het lijkt evident dat de verantwoordelijkheid verleggen naar de gemeentes de leegstand niet zal oplossen. Sterker nog: de stok achter de deur (krakers) verdwijnt, waardoor vastgoedspeculanten vrij spel krijgen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duitse verkiezingen belangrijk?

, door

merkelEen jaar geleden was de spanning te snijden. Obama en McCain namen het tegen elkaar op en iedereen was benieuwd hoe de strijd zou aflopen. Er was meer aandacht voor de Amerikaanse verkiezingen, dan voor onze eigen verkiezingen. Zelfs voor de voorverkiezingen van de Democratische en Republikeinse kandidaat waren alle Nederlandse media te porren. En nu zijn er vandaag verkiezingen in Duitsland. Oh, ja joh? Jazeker. Er is wel wat aandacht geweest. Een reportage van Netwerk, gisteren een kort itempje op het Journaal en dat was het dan wel. Vanwaar dit immense verschil in aandacht? Is Amerika voor Nederland zoveel belangrijker dan Duitsland? Of gaat het alleen om de poppetjes?

Cijfers

Eerst maar even wat cijfers. Duitsland is sinds jaar en dag én met grote afstand onze belangrijkste handelspartner. En maakten we ons niet druk om een economische crisis? Dan is het van wezenlijk belang, wat onze Oosterburen doen. Als het in Duitsland economisch goed gaat, dan gaat het hier goed. En al het in Duitsland slecht gaat? Juist. Frau Merkel heeft te kennen gegeven dat ze een andere coalitiepartner wil. Ze wil de socialistische SPD inruilen voor de liberale FDP. Met deze natuurlijke bondgenoot kan Merkel haar geliefde centrumrechtse beleid voeren. Minder belastingen, minder uitgaven en grotere inkomensverschillen. Al roept ze dat laatste natuurlijk niet hardop. Nu moet ze rekening houden met de SPD en dat vindt zij, noch haar achterban, erg prettig. Maar gaat ze haar gedroomde coalitie krijgen? Dat is nog maar zeer de vraag en wel om een tweetal redenen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zinvolle depressie?

, door

depressieOver depressie zijn karrenvrachten literatuur geschreven. Weinig onderzoekers bekijken de positieve kanten van een depressie. Dat lijkt logisch, want heeft een depressie dan positieve kanten? Volgens evolutionair psychologen wel. Volgens hen heeft al ons gedrag namelijk een ‘positieve kant’. Preciezer geformuleerd: een evolutionair gezien voordelige kant. Veel voorkomend gedrag moet zin hebben, anders zou het gedrag de evolutie niet overleefd hebben. Dat aannemende: wat is precies de zin van een lange periode van slapeloosheid, een sombere stemming, minder energie en nog zowat van die vervelende eigenschappen? Een recente studie van Paul W. Andrews laat de ‘zonnige zijde’ van een depressie zien.

Vroeger geen depressies?

Er zijn deskundigen die aan het bestaan van depressie in vroegere tijden twijfelen. Zij gaan uit van een recente “depressie epidemie”: gepromoot en in stand gehouden door de farmaceutische industrie. Zomergast Trudy Dehue is een van de bekendste voorvechters van die stelling. Als zij en anderen gelijk hebben dat depressie een relatief nieuw verschijnsel is, dan haalt dat het onderzoek van Andrews onderuit. Andrews zoekt namelijk een evolutionaire basis voor het verschijnsel depressie. Het is wel opvallend dat hij vanuit zijn evolutionair psychologische uitgangspunt, tot dezelfde conclusies komt als Dehue. Die conclusie is dat pillen vaak een depressie in stand houden, verlengen en zeker niet oplossen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Stelletje zakkenvullers!

, door

BeatrixTroonrede gehoord? Wat een plannen, hé? Het kabinet doet he-le-maal niets aan de crisis. Niets, nada, noppes, niente. Terwijl, terwijl, terwijl ze natuurlijk van alles hadden moeten doen. Actie ondernemen! Mouwen opstropen! Aan de slag! In plaats daarvan doen ze niets, dat stelletje Haagse zakkenvullers! Gelukkig had de oppositie direct haar woordje klaar. Van links tot rechts werd de vloer aangeveegd met de halfzachte maatregelen van dit prutskabinet. Even rustig. Even rustig ademhalen en eerst maar even op het gemak een ‘reality check’. Heeft de oppositie eigenlijk wel een alternatief voor de huidige aanpak van de crisis? Zijn die alternatieven werkelijk zoveel beter? Of staan de beste stuurlui, ook ditmaal weer aan wal?

Voorspelbare kritiek

De stuurlui aan de wal weten het altijd beter. Dat geldt helemaal voor politici: de kritiek naar aanleiding van de Miljoenennota was daarom voorspelbaar. In essentie komt de kritiek hier op neer: het kabinet doet veel en veel te weinig. Dáár is de oppositie het over eens. Als we de problemen echter benoemen, dan verdwijnt de eensgezindheid van de oppositie als sneeuw voor de zon. Zo vindt de VVD de stijgende staatsschuld het grootste probleem en de SP de stijgende werkloosheid. Natuurlijk vinden alle andere partijen ook iets, maar als we puur naar economische beginselen kijken, dan zijn de VVD en de SP elkaars tegenpolen. We beginnen daarom met de kritiek van Mark Rutte van de VVD. Heeft hij een punt?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Coen draaft door

, door

Coen TeulingsEr zijn keren dat je er naast zit, en er zijn keren dat je het bij het rechte eind hebt. Coen van het CPB zit er vaak naast. Zelf gniffelde hij er vorige week nog om: ‘Twee eenvoudige CPB-medewerkers hadden vorig jaar toch niet kunnen voorzien dat Lehman Brothers zou kunnen omvallen? Zo’n grote Amerikaanse bank!’ Eh, nee, inderdaad niet. Maar een ietsepietsie meer zelfinzicht zou geen kwaad kunnen. Zonder het zichzelf te realiseren, legt Coen de vinger op de zere plek. Onverwachte gebeurtenissen zijn niet met zekerheid te voorspellen. Zeker niet door de heren van het CPB. Coen zag de crisis niet aankomen. In het najaar van 2008 onderschatte Coen de gevolgen van de crisis voor Nederland. In de lente overschatte hij diezelfde gevolgen van de crisis juist weer aanzienlijk. Gek vak, hé? Door de geleerde lessen is Coen een nederig man geworden. Herstel: Coen is nu pas echt goed op dreef geraakt!

Rekenmachine

Zo leest hij nu anderen vrolijk de les over hoe ze de crisis zouden moeten aanpakken. Coen uitte kritiek op de Deeltijd WW van minister Donner en had ‘en passent’ stevige kritiek op de FNV. Coen uit zijn frustratie over de deeltijd-WW in het boek ‘de grote recessie’. Ik parafraseer: “Deeltijd-WW? Een mislukking! Het zorgt voor een vastlopende economie én er vindt op grote schaal misbruik plaats.” Zowel de FNV als Donner waren niet blij met de kritiek van Coen. Zo zei Donner: ”Dat soort kritiek is onaanvaardbaar. Het UWV controleert de deeltijd-WW heel goed. Er is geen aanwijzing dat de regeling wordt misbruikt door de firma list en bedrog.” En de FNV was ook al niet blij met Coen: “FNV Bondgenoten heeft dinsdag het Centraal Planbureau (CPB) opgeroepen zich te beperken tot rekenwerk en geen politieke uitspraken te doen. Zij hadden voor CPB-directeur Coen Teulings een rekenmachine meegenomen, maar die wilde het apparaat niet in ontvangst nemen.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Bureau

, door

voskuilIk doe niet mee aan hypes. Het Bureau van J.J. Voskuil heb ik om die reden eind jaren negentig links laten liggen. Het boek was zo populair, dat het in mijn ogen niet goed kón zijn. Ik geef direct toe, een arrogant standpunt. De hype laaide op bij de verschijning van het eerste deel (1996) en ging snel luwen na het laatste deel (2000). In juli 2009 begon ik met het eerste deel van de megaroman, een maand, en 5.500 pagina’s later, had ik het laatste deel uit. Inderdaad, een pageturner van de bovenste plank. Een boek in soapvorm, dat zich niet weg laat leggen. Deze bespreking is voor diegenen die ‘Het Bureau’ nog niet gelezen hebben. Voor hen die er in de jaren 90 te jong voor waren, te lui waren, of om andere redenen de hype aan zich voorbij hebben laten gaan. Niet geschreven om een volledig beeld te schetsen van deze omvangrijke romancyclus, wel om mijn enthousiasme over Het Bureau op de potentiële lezer over te brengen.

Het autobiografische verhaal van Het Bureau wordt chronologisch verteld. We vangen aan in 1957, als de alter ego van Voskuil, Maarten Koning, zijn carrière bij het Meertens Instituut, ofwel ‘Het Bureau’ begint. Als wetenschappelijk ambtenaar onderzoekt hij de Nederlandse Volkscultuur. Hij brengt verloren gaande tradities, gebruiken en culturele uitingen nauwgezet in kaart. Als hij alleen dát serieus had beschreven, was het een gortdroog en onleesbaar boek geworden. Het tegendeel is waar. De beschrijvingen over zijn werkzaamheden zijn zeer vermakelijk. Voskuil beschrijft nauwgezet de ijdeltuiterij van zijn collegae. Verhitte discussies tussen goedbetaalde professoren over het gebruik van de dorsvlegel weet Voskuil treffend te beschrijven. Zo treffend, dat de verhitte wetenschappelijke discussies zich laten lezen als een geslaagde klucht.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ideale bruggenbouwer?

, door

tariq-ramadanDe meningen over het gedwongen vertrek van bruggenbouwer Tariq Ramadan zijn in twee kampen te verdelen. Het ‘pro-Ramadan’ kamp roemt zijn ‘bruggenbouwers kwaliteiten’. De contra’s vinden hem een wolf in schaapskleren. Volgens de contra’s zou Ramadan voor een Westers publiek een liberale Islam voorstaan, maar voor eigen (Arabische) parochie heel anders preken. Zo zou hij antivrouw, antihomo en antidemocratisch zijn. De pro’s denken hier uiteraard heel anders over: Ramadan zou moslims willen helpen samen te leven in een Westerse democratie. Directe aanleiding om Ramadan te ontslaan is zijn bijdrage aan de door het Iraanse regime gesteunde en gefinancierde Press TV. Ramadan zou volgens de contra’s met geen woord over de demonstraties hebben gerept, de pro’s, u raadt het al, denken daar anders over. Wie heeft er nu gelijk in deze verbale moddergooiwedstrijd? Is Ramadan nu wel of niet terecht ontslagen?

Beeldspraak

Zowel de pro’s als de contra’s gebruiken voor de hand liggende beeldspraak om hun betoog kracht bij te zetten. Eerst maar de pro’s. In een artikel van de Volkskrant van gisteren, met als kop “Alle bruggen van Ramadan verpulverd”, roemen Mohammed Benzakour en een trits hoogleraren de kwaliteiten van Ramadan. Dat Ramadan met dubbele tong zou spreken is volgens hen pure laster: er zou geen enkel bewijs voor zijn. Ramadan is dé perfecte bruggenbouwer en staat een democratische, gematigde islam voor. Het artikel heeft iets weg van een eigentijdse hagiografie. Men eindigt de lofzang als volgt: “Hoe het lot van een briljante, prikkelende en originele Nietzschekenner en debater (in twee jaar tijd nam Ramadan deel aan 74 lezingen en debatten) werd bezegeld door een paar lokale brekebeentjes”. Bij het lezen van zoveel loftuitingen bekruipt mij een sceptisch onderbuikgevoel. Is Ramadan werkelijk deze geniale heilige? Is hij werkelijk ontslagen, na een racistische lastercampagne?

Vorige Volgende