WW: Machteloosheid maakt dom

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Noord-Korea: dom door onderdrukking? (Foto: Flickr/Jeroen020)

Slecht nieuws voor het kabinet Balkenende: de dubbele doelstellingen van het tot braaf gehoorzamende modelburgers betuttelen van de Nederlander en het opzetten van een concurrerende kenniseconomie blijken niet goed verenigbaar. Onderzoek aan de Radboud Universiteit Nijmegen laat zien dat mensen die zich machteloos voelen mentaal slechter presteren.

Pamela Smith splitste honderd vrijwilligers op in twee groepen: één van ondergeschikten en één van opzichters. Beide groepen moest een geheugenspelletje doen. De opzichters zouden een vast bedrag krijgen, voor de ondergeschikten hing de beloning af van de beoordeling door de opzichters. Nadat dit was uitgelegd en de groepen waren gemaakt, mochten de deelnemers een keer oefenen. Tenminste, dat dachten ze. Dit was namelijk het echte experiment. De ondergeschikten bleken het slechter te doen dan de opzichters.

Om zeker te zijn dat het niet de zenuwen over de aanstaande evaluatie waren die de ‘ondergeschikte’ groep slechter liet presteren, deed Smith nog controle experimenten. Bij één moesten de proefpersonen eerst door elkaar gehusselde woorden die bij macht of onmacht hoorden ontcijferen en vervolgens een Stroop-test doen, bij een ander schreven de proefpersonen eerst over een gebeurtenis waarbij ze macht over iemand hadden of juist iemand macht over hen had en werd ze vervolgens gevraagd de Torens van Hanoi puzzel op te lossen. Ook in die gevallen maakten de proefpersonen die weinig macht hadden meer fouten.

In haar discussie zegt Smith dat uit haar onderzoek blijkt dat een hiërarchie die gebaseerd lijkt op merites, dat niet hoeft te zijn; de personen laag in de hiërarchie zouden best wel eens beter blijken te kunnen als ze de kans gegeven wordt hogerop te komen. Verder lijkt sociale hiërarchie zelfversterkend: wie onderaan de ladder staat, gaat om die reden ook slechter presteren.

Smith, P. K., Jostmann, N. B., Galinsky, A. D., & van Dijk, W. W. (2008): Lacking power impairs executive functions. Psychological Science, 19, 441-447. (PDF)

Reacties (11)

#1 wout

Oh, dus elke bouwvakker is eigenlijk een onderdrukte hoogleraar.

Wauw, weer een gevalletje van overdrijving door onderzoeker.

  • Volgende discussie
#2 Martijn

Bouwvakkers kunnen vaak behoorlijk zelfstandig werken en moeten dus geen probleem hebben hun niveau te halen.

Hoogleraren daarentegen zuchten onder het juk van managers en ministerie en zouden dus nog slimmer kunnen zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 pedro

Lijkt mij een gevalletje van ´van de verkeerde kant bekeken´. Geef iemand meer macht en zijn zelfvertrouwen neemt toe. Meer zelfvertrouwen geeft betere resultaten. Geef iemand een promotie, omdat hij zijn werk zo goed doet, zonder dat iets aan zijn werkzaamheden wordt veranderd, en je zult ook zien, dat hij beter gaat werken. De controletests zijn typische Derren Brown gevalletjes van subliminale suggestie.

Maar als macht slimmer maakt, waren Stalin, Mao en AH wel heel erg slim, zeker? En wat moeten we dan met Dan Quayle?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Martijn

“Meer zelfvertrouwen geeft betere resultaten.”

Dat is niet per sé waar, want veel zelfvertrouwen + weinig talent = rampen. Daar drijft reality tv op. Bovendien kan je niet boven je maximale niveau presteren, hoogstens eronder.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 pedro

@4: dat is wel waar, maar dit onderzoek bewijst slechts, dat iemand met zelfvertrouwen beter presteert dan diezelfde persoon zonder zelfvertrouwen in taken, die toch uitgevoerd worden. Een met zelfvertrouwen geregisseerde ramp zal een grotere ramp worden dan eentje waar de initiator wat minder zelfvertrouwen had. Als Bush wat minder zelfvertrouwen had gehad, was Irak vast niet zo een ramp geworden. Maar ik geef toe, het woordje beter is in dit verband wat ongelukkig. Ik weet nu helaas geen beter woord.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 alt. johan

@Het voelt logisch aan. Machteloos zijn is 1 vd ergste dingen die er is.

Niks werkt zo demotiverend als machteloos zijn.

Mensen gaan dan dromen over een paar uur later als ze weer thuis zijn en ze daar meer in de melk te brokkelen hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 bougeluk

jammer dat de resultaten van dit onderzoek niet kloppen. anders was geen oorlog meer in de wereld. Immers de soldaten die op slagveld oorlog voeren, zullen gezien de militaire hiërarchie heel slecht presteren. En met goede presterende een viersterrengeneraals win je geen slagveld, laat staan een oorlog. Het paradox is nu juist dat hoe gedisciplineerde het leger, strak hiërarchie dus, hoe beter die presteert. Nou ben ik geen psycholoog, tog advieseer ik de betrokken wetenschappers om het onderzoek overnieuw te doen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Dramklukkel

Kan iemand uitleggen hoe JP de MP in dit plaatje past?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Martijn

“Het paradox is nu juist dat hoe gedisciplineerde het leger, strak hiërarchie dus, hoe beter die presteert.”

Is dat wel zo? Is een leger waarbij onderdelen op verschillende niveaus eigen verantwoordelijkheden en zelfstandigheid hebben niet beter dan één waar iedereen niks doet zonder bevel van de generaal?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 bougeluk

Een generaal die uit in een bunker in denhaag die het commando voert over een gevechtseenheid in uruzgan is een niet alleen niet-effectief maar ook een idioot. een zelfstandig gevechtseenheid met ongeregelde zootje soldaten zal door de talibani in de pan worden gehakt. Het punt in deze topic is hoe meer je gezag ondergaat hoe slechter je presteert. Mijn stelling is dat een soldaat in een zeer gedisciplineerd leger, in jou voorbeeld, in een zelfstandig gevechtseenheid, ondergaat veel gezag en daarom presteert ie goed.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Martijn

Discipline en goed getraind zijn, zijn niet hetzelfde als hiërarchie.

  • Vorige discussie