Vrouwenkwestie

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

RECENSIE - Sietske de Boer las ‘Hoofddoek en maagdenvlies. Waarom het Midden-Oosten een seksuele revolutie nodig heeft’ door Mona Eltahawy over de achterstelling van vrouwen in het Midden-Oosten.

‘Daar gaan we weer’, dacht ik bij het lezen van deze titel, ‘wordt ons de uitgekauwde discussie over de hoofddoek opnieuw voorgeschoteld?’ Want in Nederland heeft iedereen wel een mening over de hoofddoek: ‘rechts’ is tegen, zie het recente initiatief van de VVD tegen de boerka, terwijl ‘links’, met enig cultuurrelativisme, het dragen van een sluier de eigen keuze van vrouwen vindt. En het maagdenvlies – who cares?

Maar ik kwam er snel van terug. Want het boek van Mona Eltahawy is vooral interessant vanwege de vraag in de ondertitel: waarom het Midden-Oosten een seksuele revolutie nodig heeft. Dat werkt Eltahawy, een Egyptisch-Amerikaanse journaliste in de tweede helft van de veertig, goed uit, tot een verfrissend, maar ook vlammend, goed gedocumenteerd en persoonlijk relaas over de positie van vrouwen in de Arabische wereld. Ze verhaalt hoe het vrouwen verging tijdens de Arabische lente – Mona Eltahawy was erbij in Egypte, en maakte daarna voor de BBC World Service een documentaire over vrouwen tijdens de Arabische Lente, die eind 2010 begon in Tunesië en in al teveel landen tot een bloedig en gewelddadig einde kwam voordat 2011 voorbij was. Overigens spreekt zij over ‘revolutie’. In het begin van de revolutie eisten met name jongeren vrijheid, democratie en menselijke waardigheid op – vrouwen net zo goed als mannen. Vrouwen dachten daarbij ook aan hun individuele vrijheid om hun eigen keuzes te kunnen maken in het leven. Een jonge activiste, Fatma Emam, stelde: ‘ De revolutie speelt zich niet alleen af op het Tahrirplein, zij speelt zich in elk Egyptisch huis af. Het is de revolutie van de opstand tegen de patriarch’.

De vrouwen werden in de Arabische Lente tweemaal verliezers: de revolutie mislukte, en vrouwen leden onder extreme geweldpleging tegen hen omdat ze vrouw waren, door islamisten en door de staat aangestuurde bendes. Mona Eltahawy werd zelf in 2011 op het Tahrirplein dusdanig mishandeld dat ze een arm en een hand brak. We herinneren ons de beelden van vrouwen die weerloos waren tegen het geweld, en op klaarlichte dag op het Tahrirplein werden geschopt, geslagen, ontkleed en verkracht. We lazen de getuigenissen van vrouwen die werden onderworpen aan een maagdelijkheidstest, waarbij artsen in dienst van de Egyptische staat hun vingers in de vagina’s van vrouwen staken.

Een vrouw is nooit van zichzelf

De oorsprong van de haat en het geweld tegen vrouwen is, dat vrouwen in de ‘gevaarlijke mix van cultuur en religie’, zoals Eltahawy stelt, in de Arabische wereld niet over hun eigen lichaam en leven mogen beschikken. Iedere vrouw die daartoe pogingen doet, wordt met geweld tegengehouden, thuis en op straat, het publieke domein. Een vrouw is nooit van zichzelf, maar altijd van haar vader, haar broer, haar zoon. Dit is gebaseerd op de sharia, de islamitische wet, die in veel landen nog altijd ten grondslag ligt aan het geldende personen- en familierecht. Het leidt tot perverse absurditeiten, zoals bijvoorbeeld een wetje in een van de Golfstaten waarin is vastgelegd dat een zogende baby de eigenaar is van de borsten van zijn moeder. En iedereen weet dat vrouwen in Saoedi-Arabië niet zonder begeleider de deur uit mogen, en niet mogen autorijden. De Saoedische autoriteiten lieten een aantal jaren geleden zelfs meisjes in een internaat omkomen tijdens een brand in hun school, omdat ze ongesluierd en in hun nachtkleding niet uit het brandende gebouw gered mochten worden.

De sluier scheidt haar van de wereld

Het dragen van een hoofddoek, niqaab of hijaab, is een uitvloeisel van het gegeven dat een vrouw geen zelfstandig individu mag zijn – door de hoofddoek wordt er een scheiding aangebracht tussen haar en de rest van de wereld, bij de gezichts-bedekkende sluiering wordt zij als individu zelfs onzichtbaar, dus onherkenbaar, ontmenselijkt. Mona Eltahawy droeg zelf de sluier vanaf haar puberjaren, toen zij in Saoedi-Arabië woonde met haar ouders, tot haar vijfentwintigste. Naar aanleiding van een opmerking van een bevriende arts, dat zij zich geen zorgen hoefde te maken of ze wel een echtgenoot zou vinden, omdat zij een sluier droeg, viel het kwartje. Zij realiseerde zich dat het er niet toe deed wie of wat zij was, zij voelde zich niets meer of minder dan die sluier – en daartoe wilde ze niet gereduceerd worden. Toch was het nog een hele worsteling om daadwerkelijk de sluier af te leggen. Ze vond steun in de teksten van de Marokkaanse sociologe Fatima Mernissi, die stelt dat de profeet Mohammed onder ‘sluiering’ verstaat dat er een gordijn moest zijn tussen de vrouwen van de profeet, en de vele mensen die hem opzochten, zodat de vrouwen enige privacy zouden hebben.

Het is een vrouwenkwestie

Wat Eltahawy dwarszit, is dat de hele discussie over het dragen van de hoofddoek is gekaapt door politiek ‘rechts’, door de conservatieven, en door de islamisten. Iedere kritiek op de sluier wordt maar al te snel afgedaan als ‘pro-westers’, vrouwen die kritiek hebben worden als ‘hoeren’ weggezet, en zo wordt iedere discussie gesmoord. Eltahawy pleit ervoor het debat over vrouwen, en hun kleding, als een vrouwenkwestie te zien en te bespreken. Dan is solidariteit van en met andere vrouwen mogelijk, ook van en met vrouwen in de westerse wereld. Ze noemt nog een incident met de ook in Nederland omstreden islamoloog Tariq Ramadan, die Eltahawy niet liet uitpraten tijdens een live optreden voor tv – alsof hij beter kon verwoorden wat zij wilde zeggen over vrouwen dan zijzelf. Dit fenomeen, dat mannen voor vrouwen denken te kunnen uitmaken wat zij moeten denken en vinden, wordt ook wel ‘mansplaining’ genoemd, in een Engelse woordspeling, in plaats van ‘explaining’. Wie kent er geen voorbeelden uit eigen ervaring?

Tegen de patriarchen

Wat voor de hoofddoek geldt, geldt ook voor het roemruchte maagdenvlies – het gaat er de mannen, de staat, om controle te houden over vrouwen, over hun lichaam, hun seksualiteit. Natuurlijk ‘om de vrouw te beschermen’, en voor ‘haar eigen bestwil’. Maagdenvliescontrole tegen de wil van de vrouw, zoals vrouwelijke demonstranten in Egypte overkwam, is al een misdadige aantasting van de lichamelijke integriteit van de vrouw. Maar het kan nog veel erger, zoals blijkt uit de moedwillige verminking waaraan vele meisjes en vrouwen in Egypte en andere delen van de Arabische wereld en Noord-Oostelijk Afrika worden onderworpen, door het wegsnijden van hun clitoris, soms ook hun schaamlippen, tot aan het dichtnaaien van hun vagina op een piepklein gaatje na aan toe. Deze praktijken zijn in de jaren zeventig van de vorige eeuw al aan de kaak gesteld door de Egyptische arts en schrijver Nawal es-Saadawi, in haar baanbrekende werk ‘De gesluierde Eva’. Maar daarmee zijn ze nog niet uitgeroeid. Mona Eltahawy bekritiseert het westerse cultuurrelativisme in deze kwestie, dat maar al te gemakkelijk leidt tot wegkijken. Maar zij zegt ook: ‘Wij moeten onze eigen strijd strijden.’ Ze roept meisjes en vrouwen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika op deel te nemen aan de strijd tegen de heersende patriarchen: ‘wees onbescheiden, kom in opstand, gehoorzaam niet en weet dat je er recht op hebt vrij te zijn.’

Sietske de Boer is Arabist en freelance journalist.

‘Hoofddoek en maagdenvlies. Waarom het Midden-Oosten een seksuele revolutie nodig heeft’ door Mona Eltahawy (oorspronkelijke titel: ‘Headscarves and Hymens’), vertaling Annemie de Vries, De Bezige Bij, paperback, 208 pp € 17,90 ISBN 9789023401316.

Mona Eltahawy is deze week in Nederland.

Reacties (23)

#1 zazkia

Als het gaat om de opstand tegen de patriarch, dan is die in Nederland even hard nodig.

  • Volgende discussie
#2 HenkVanIngrid

Mooi verhaal, scherpe analyse.

Alleen wie het gaat het de Anja Meulenbelts van deze wereld uitleggen. U weet wel, die zelfingenomen pseudo-progressieve types met haar op de tanden en onder de oksels, waar geen zinnig gesprek mee te voeren is omdat men volledig is vastgeroest in het eigen gelijk.

En van het uber-progressief-seculier-(tenzij-het-moslims-betreft)-linksche Groen Links hoef je ook niets te verwachten. U weet wel, die partij van wethouder van gescheiden theatervoorstellingen en Tariq Ramadan-adept Rik Grashof. Beloont met een tweede Kamer-zetel voor zijn mislukte poging Rotterdam te Islamiseren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 zazkia

Ja Henk, inderdaad is alleen de Anja Meulenbelt het door Sietske de Boer gesignaleerde probleem.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Cerridwen

@1: Precies dit cultuurrelativisme wordt door Mona aan de kaak gesteld.

Want de situatie voor vrouwen is hier oneindig veel beter dan in het Midden-Oosten. Strijd vooral de strijd die je in Nederland nog wil voeren, maar doe niet alsof je problemen even groot zijn als wat Mona beschrijft.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 McLovin

Sowieso is er een teveel aan testosteron op deze aardkloot…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 zazkia

Ja @4 dus dat er ergens een holocaust heeft plaatsgevonden is nu een reden om altijd braaf in het gelid te lopen. Niet klagen maar dragen en bidden om kracht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 HenkVanIngrid

@3:

Feitje :
Zoals u misschien wel weet kwam de PVV in eerste instantie met het duo Henk & Anja op de proppen.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Henk_en_Ingrid

Tot iemand opmerkte dat Meulenbelt ook Anja heette. Omdat de PVV (terecht) op geen enkele manier geassocieerd wil worden met Meulenbelt is de naam van Anja toen veranderd in Ingrid.

Zo, dan weet u dat ook weer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 zazkia

Goed om te weten dat alle wereldproblemen zijn begonnen met Anja Meulenbelt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Cerridwen

@6: Nee, het gaat erom dat als iemand een artikel schrijft over die Holocaust, dat jouw eerste reactie dan niet is dat er in Nederland ook mensen vermoord worden en dat daar even hard tegen opgetreden moet worden.

Aangezien de problemen objectief van een totaal andere orde zijn, bagatelliseer je daarmee impliciet de verre holocaust/problemen van vrouwen in het Midden Oosten.

Prima om het over de problemen in Nederland te hebben, maar doe dat op een ander moment/plek die beter past.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Arduenn

De mannen ‘daar’ mogen ook best emanciperen qua ’tengels thuishouden’ en de ‘ze vragen er zelf om’-mentaliteit, hoor. Misschien moet ze even bijgebracht worden dat het nergens voor nodig is om al die seksuele frustraties op te kroppen en dat rukken best mag.

De vraag is natuurlijk: hoe krijg je zo’n Satanische mentaliteitsomslag voor elkaar? ‘Regime change’ in een poging een geseculariseerde democratie te bewerkstelligen middels ‘moderne middelen’ in de contreien in kwestie is nooit een succes gebleken, zo leert de geschiedenis. Integendeel.

De cultuur op z’n vrije loop laten en 30 tot 500 jaar wachten, dan maar? Of zullen wij, als Vrije Westen, alle vrouwelijke patriarchale vluchtelingen een bed-, bad- een brood-voorziening geven?

(Met excuses voor alle haarspeldbochten in bovenstaande.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 zopie

Wat willen jullie nou? Dat ze daar onze cultuur overnemen? Omdat die beter is?
Of lees ik niet goed.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Anton

Gelukkig hebben de alhier wonende islamitische patriarchen de progressieve politiek aan hun zijde bij hun strijd de vrouw er onder te houden.

https://sargasso.nl/wvdd/kabinet-wil-beperkt-boerkaverbod/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 AltJohan

Patriarchale culturen zijn zo wijd verspreid omdat ze een relatief hoog geboortecijfer hebben. In zekere zin zijn ze daardoor onverslaanbaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Richard

Zou het iets met de islam te maken hebben?

Of heb je dit soort barbaarse uitspattingen overal in de wereld?

De vraag stellen is hem beantwoorden. ‘Islamofobie’ = het nieuwe feminisme.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 zazkia

Cerridwen

Leed is niet met leed te vergelijken. Dat is wat je doet als een verwijt wordt gemaakt naar feministen hier dat er groter leed is ergens anders. Als dat argument namelijk opgeld zou doen, dan kan je met holocaust 1 holocaust 2 vergoelijken. Er is altijd erger leed ergens anders. Je kan niet een objectieve maatstaf maken wanneer leed erg genoeg is voor verzet en dat moet je al helemaal niet willen.
Zeuren is een recht.
En die tegels op de javastraat zijn veel te glad. Het is een schande.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Jos van Dijk

@14: Helaas blijven de barbaarse uitspattingen van een patriarchale cultuur niet beperkt tot de situaties die binnen jouw beperkte blikveld vallen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Amateur Commenter

@14: http://en.wikipedia.org/wiki/Rape_statistics
Tjongejonge, wat zal jij je nu achterlijk voelen. Maar gelukkig zal het ego weldra inkicken en de feiten van zich af spinnen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Cerridwen

@15:

Leed is niet met leed te vergelijken

Flauwekul. Je kan leed op allerlei manieren vergelijken als je zou willen. Bijvoorbeeld de problemen van vrouwen in het Midden Oosten met de problemen van vrouwen in het westen.
En het is ook essentieel dat wij dat af en toe doen, om te ontsnappen aan het narcisme van ‘mijn problemen zijn het allerergste’.

Dat is wat je doet als een verwijt wordt gemaakt naar feministen hier dat er groter leed is ergens anders.

Het is geen verwijt, het is een constatering.

Het verwijt is dat jij het leed van feministen hier gelijk stelt aan het leed van feministen elders.

Je kan niet een objectieve maatstaf maken wanneer leed erg genoeg is voor verzet en dat moet je al helemaal niet willen.

Ik pleit niet voor een objectieve maatstaf maar wel voor een zekere mate van relatief bewustzijn.

Edit: misschien ten overvloede, ik ontken dus niet dat Nederlandse vrouwen tegen problemen aanlopen waar je aandacht voor wil en die je wil oplossen. Maar niet ten koste van de veel grotere problemen van vrouwen elders op de wereld alsjeblieft.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 zuiver

Daar gaan we weer […] who cares?

Dat is toch een lichtpuntje: de discussie gaat vervelen.
Dan zal het echt binnenkort wel eindelijk weer eens over iets nuttigs gaan. Resource-uitputting bijvoorbeeld als bron van politieke spanningen bijvoorbeeld. Bijvoorbeeld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 zazkia

inderdaad cerridwen, je kan ook appels met peren vergelijken. het punt is dat je het niet moet willen. iedereen heeft recht op zijn eigen leed, hoe klein dan ook.
Op het moment dat je beweert dat x niet mág klagen dan heb jij x leed al geobjectiveerd. Want dan houd je de klaging aan een ´hogere´ standaard.

Nederlandse vrouwen tegen problemen aanlopen waar je aandacht voor wil en die je wil oplossen. Maar niet ten koste van de veel grotere problemen van vrouwen elders op de wereld

Laat maar zien dan hoe ik met reactie 1 ten koste ga van vrouwen die onderdrukt worden door hun hoofddoek! Wat ben ik toch een vrouwenterrorist.
Laat zien hoe de opzij de oorzaak is van vrouwenverkrachtingen in India. Het zal ongetwijfeld hier iets mee te maken hebben. http://www.spitsnieuws.nl/raar/2015/06/wereldrampen-schuld-van-vrouwen-in-spijkerbroek

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Cerridwen

@20:

Laat maar zien dan hoe ik met reactie 1 ten koste ga van vrouwen die onderdrukt worden door hun hoofddoek!

Omdat je in die reactie het leed van Nederlandse vrouwen gelijkstelt met die in de Arabische Wereld. Daarmee leid je de aandacht af van dat probleem, en bagatelliseer je impliciet die problemen.

Op het moment dat je beweert dat x niet mág klagen

Dat beweer ik nergens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 zazkia

@21

Ik zeg toch ook niet dat leed hetzelfde of beter is en zelfs al zou ik dat zeggen dan onderdruk ik daarmee niemand.

Onderdrukking is namelijk niet een antripatriachistische opmerking op een blog. Stenigen als je de verkeerde kant op kijkt lijkt er meer op en wat dat aangaat is er een heel verschil tussen pubers hier die met een rebelse hoofddoek oplopen en vrouwen daar die een hoofddoek dragen omdat iedereen dat doet en vrouwen nog weer ergens anders die t doen omdat t wel moet.

En je kent me verder niet, hoe weet jij of ik niet elke dag tegen een muur wordt gebeukt omdat ik harry heb durven tegenspreken.
Dat gebeurt namelijk dagelijks, ook hi er er in hollandia, heus niet alleen door moslims. Gelukkig maar dat er ergens iemand een boek schrijft over hoofddoekjes dan kunnen we daarvoor makkelijk wegkijken.

Schande dat je met je makkelijke meningen 13 hele plusjes krijgt. Zegt ook wat over Sargasso.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Tinbergen

Een beetje gezond verstand zegt, ‘raar verhaal. Er zit geen steekhoudende redenering in’.

En wie is die auteur dan wel?
Dat uitspitten verklaart veel.
Madamme past in het rijtje Wilde Wilders, Ajaan, Rusdie, en nog een heel reeks toneelspelers die heel slim verpakt bikkelhard moslimhaat zaaien en voeden.

Moet je eens kijken wat een raar mens die Mona Eltahawy is!
http://www.ziombieland.net/2012/09/woman-defaces-anti-jihad-ad-in-times.html
Dat je die n.b. nog tegen hoge? betaling laat overvliegen om hier haar verkapte godsdiensthaat te laten verspreiden! Zij, en haar collega’s zitten in een lucratief lezingen-circuit. Er zitten machtige rijken achter, die er veel belang aan hechten dat de islam gedemoniseerd wordt, dat dat bij ons stevig tussen de oren zit.

Deze in Cairo geboren dame, heeft voorts nog gewoont in Engeland, Israel en de VS. En is verbonden aan een uitgeverij ‘Globe and Mail’.
Dat geeft al te denken.

“a major campaign by the Globe and Mail, “Canada’s National Newspaper,” to foist more women into positions of power.
The Globe is owned by the Woodbridge Company, which has no female executive listed, and Bell Canada which has two female Directors on a Board of 15. “ http://www.henrymakow.com/eliteadmitstosecret.html#sthash.C8gVeb7z.dpuf

http://www.gewoon-nieuws.nl/2014/11/feminisme-is-ideologie-van-new-world-order/#.VW8N2Msw_cs

Hier een voorbeeld hoe de VN social engeneering toepast:
“Our goal is to build up a network of NGOs around the positions paper,
for future action alerts and for lobbying at the PrepComs and at Cairo.”
ZERO POPULATION GROWTH — U.S.A. http://www.un.org/popin/icpd/recommendations/other/43.html

Wij zijn over het algemeen effectief blind gemaakt voor de propaganda door de globalisten.
Ajaan is ook zo’n haatzaaiende clown (dat verdient best!!):
http://www.dailykos.com/story/2006/05/15/210425/-Ayaan-Hirsi-Ali-exposed-as-fake-joining-American-Enterprise-Institute#

Een docu-video die mooi weergeeft hoe wijzelf ook onderworpen zijn aan social engeneering, en zelf in de fuik zwemmen:
Social Engineering voor de Komende ‘Socialist’ Heilstaat:
https://www.youtube.com/watch?v=cSeG1ddW82A

Om het enorme anti-democratische geweld dat de globalisten – en hun vehikel de VN – op ons botvieren meer in volle omvang aan te kunnen geven; leest u aub. dit blog:
Neo-Humanitarianism: The Role of International Humanitarian Norms and Organizations in Contemporary Conflict van Kurt Mills.
Uit: Global Governance 11 (2005), 161-183
http://imperialisme-humanitarisme.blogspot.nl/

Bovenstaande zaken werp al een heel ander licht op de boodschap en de boodschapper. Onmisbaar voor een genuanceerd oordeel. aub.

  • Vorige discussie