Woestijngeloof

Wie de islam meent te kunnen karakteriseren als ´woestijngeloof´ heeft niet goed opgelet. Ongeacht of je het traditionele islamitische verhaal gelooft of één van de vele revisionistische ideeën die de laatste tijd rondwaren over het ontstaan van de islam: zij is ontstaan in steden. Zowel de oorsprong als de ontwikkelingen tijdens de formatieve periode van deze godsdienst hebben zich afgespeeld in nederzettingen van waaruit gehandeld werd, in oases waar sedentaire landbouw werd gepleegd of in steden die rond legerkampen zijn ontstaan. De islam heeft nog minder met de woestijn dan het jodendom en de christenheid. De enkele keren dat woestijnbewoners in de koran worden genoemd, is dat uitsluitend in negatieve zin. Dat gezegd zijnde was er natuurlijk wel een verschil tussen het Arabische taal- en cultuurgebied en de cultuur van de grote wereldrijken eromheen: het Byzantijnse en het Sassanidische rijk. De inwoners van deze gebieden hadden alle reden om neer te kijken op de in hun ogen grote culturele armoede van de Arabieren die hen in de loop van de achtste eeuw overrompelden. Een passage uit een Joodse bron die dateert van voor de opkomst van de islam illustreert die kijk.

Door: Foto: tmlvngs (cc)

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.