gemeenteraadsveriezingen Archives

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Lokale partijen: de grootste politieke familie. Ook weer in 2022?

21 februari 2022 , 08:00 , door Gastauteur

ANALYSE - Ze zijn nu al de grootste politieke familie in de Nederlandse gemeenteraden: lokale partijen. Waarom stemmers kiezers op deze partijen en niet op landelijke partijen? En wat betekent dat voor de kansen voor lokale partijen in 2022? Een gastbijdrage van Simon Otjes, eerder verschenen bij Stuk Rood Vlees.

Lokale partijen

Lokale partijen zijn lijsten die deelnemen aan gemeenteraadsverkiezingen in één gemeente maar niet in andere gemeenten. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen stemden 29% van de kiezers op deze partijen. Ze haalden gezamenlijk 2.612 zetels. Ze zijn hiermee twee keer zo groot als de grootste landelijke partij. De VVD die 13,5% van de stemmen haalde en 1.131 zetels. Lokale partijen zijn in de laatste 40 jaar sterk gegroeid (zie figuur 1).

Figuur 1: Percentage lokale partijen bij gemeenteraadsverkiezingen 1986-2018

Lokalisme

We kunnen twee typen motivaties voor lokale partijen identificeren: pull-factoren en push-factoren.

Veel lokale partijen presenteren zich als een lokalistische partij. Dat betekent dat zij los van een landelijke ideologie de specifieke noden van de lokale gemeenschap vertegenwoordigt. Ze verzetten zich bijvoorbeeld tegen gemeentelijke herindelingen die het specifieke karakter van een gemeente ondermijnen. We zouden daarom verwachten dat mensen die zich sterker met hun gemeente associëren, vaker op een lokale partij stemmen. Lokalisme kan zich ook uiten in de wil om gemeenten meer autonomie te geven van landelijke politiek.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Front National wint bij gemeenteraadsverkiezingen Frankrijk

31 maart 2014 , 10:09 , door Jeroen Laemers

Aldus Trouw:

Front National heeft 6,8 procent van de stemmen gekregen, maar die partij deed maar in een beperkt aantal gemeenten mee.

En dat was genoeg om in nog eens negen steden aan de macht te komen.

Foto: Reinier Sierag (cc)

Gemeenteraadsverkiezingen 2022

1 november 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart jongstleden is bestendigd door de beëdiging van een nieuwe Tweede Kamer. Gebruikelijk is dat er daarna een nieuw kabinet is gevormd, maar dat laat deze keer erg lang op zich wachten.

Maar alsof er geen landelijke politieke crisis is, zijn de voorbereidingen voor de volgende verkiezingen in volle gang. Nog vierenhalve maand en de stemlokalen gaan open voor de gemeenteraadsverkiezingen (16 maart 2022). Nog drie maanden en dan moeten de mensen met lokale politieke ambities hun kandidaatstelling rond hebben.

Herverdelingsverkiezingen

Elf gemeenten doen 16 maart 2022 niet mee omdat daar op andere dagen verkiezingen zijn of worden gehouden. Komende maand (24 november) zijn er herindelingsverkiezingen voor de gemeenten Purmerend (Beemster, Purmerend), Dijk en Waard (Heerhugowaard, Langedijk), Maashorst (Landerd, Uden) en Land van Cuijk (Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en Sint Hubert, Sint Anthonis).

In de gemeenten Boxtel, Eemsdelta, Oisterwijk en Vught zijn herindelingsverkiezingen gehouden op 18 november 2020. Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne hebben ook tot fusie besloten en zullen op 1 november 2022 gemeenteraadsverkiezingen houden. Kortom: 334 van de 354 gemeenten gaan 16 maart 2022 voor onberispelijke verkiezingen zorgen.

Coronaproof

Hoe onberispelijk hangt vooral af van het coronavirus. Het kabinet zag zich genoodzaakt tot een wijziging van de Tijdelijke wet verkiezingen covid-19 (Twv) die 7 november 2020 in werking trad. De wetswijziging werd op 7 september aangenomen door de Tweede Kamer en op 28 september door de Eerste Kamer.

Foto: Photo RNW.org (cc)

De comeback van de gemeente als belangrijkste politieke gemeenschap

24 maart 2018 , 14:00 , door Montesquieu Instituut

ANALYSE - door Caspar van den Berg.

Deze verkiezingen markeren de doorbraak van identiteitspolitiek in de gemeenten.

Nu het stof van de gemeenteraadsverkiezingen is neergedaald komt één boodschap krachtig naar voren: de gemeente doet er weer toe en de lokale gemeenschap komt terug als de belangrijkste politieke gemeenschap.

Lange tijd golden gemeenteraadsverkiezingen als afgeleide verkiezingen van de landelijke politiek. Dezelfde partijen op het stembiljet, dezelfde onderwerpen waarop gestreden werd. Dat beeld is sterk aan het veranderen, en de voortekenen daarvan zijn al vanaf de gemeenteraadsverkiezingen van 2010 zichtbaar.

We kijken daarbij niet naar de traditionele links-rechts indeling, maar maken een onderscheid tussen de klassieke middenpartijen (CDA, PvdA en VVD), kosmopolitische partijen (D66, GL, PvdD), nationalistische partijen (SP, SGP, PVV, FvD) en lokale partijen. De uitslagen van de afgelopen drie gemeenteraadsverkiezingen wijzen uit dat de klassieke middenpartijen zowel in de grote stad als in het landelijk gebied terrein hebben verloren, maar er is een duidelijk verschil tussen wie van die terugval van de middenpartijen heeft geprofiteerd. In de grote steden zijn dit vooral de kosmopolitische partijen. Op het platteland is dat beeld heel anders: Daar is de winst vooral naar lokale partijen gegaan, waar de aanhang van lokale en nationalistische partijen tezamen in veel gevallen nu rondom de 50 % uit is gekomen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.