Empathie en de evolutietheorie

In zijn nieuwe boek ‘Een tijd voor Empathie’ betoogt bioloog Frans de Waal dat op het niveau van het organisme, emoties als empathie een veel belangrijkere rol spelen dan werd aangenomen. Dat dieren het vermogen hebben om zich in te leven in de gevoelens van anderen, en misschien zelfs in staat zijn tot het geven en ontvangen van liefde, is een stelling die al een flinke poos op veel weerstand stuit. In de ontwikkelingspsychologie ging men er tot diep in de jaren 60 nog van uit dat zelfs mensen in hun primaire levensfase tot op het bot ongesocialiseerd en zelfzuchtig zijn. En op het niveau van het individu zijn organismen dat altijd, zo is het axioma. Richard Dawkins schreef er zelfs een belangwekkend boek over: ‘Onze zelfzuchtige genen.’ De Waal durft dus af te wijken van een min of meer vaststaand denkbeeld. In een interview met de Volkskrant dat vandaag te lezen valt in het katern Kennis zegt hij: ‘We zijn allemaal opgegroeid met het idee dat de natuur een bloedig slachtveld is, waar concurrentie de crux is. Daar passen medeleven, troosten, genegenheid, solidariteit en vriendschap nu eenmaal niet zo makkelijk in.’

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.