Preventief fouilleren: misgegrepen

Het kabinet-Rutte wil preventief fouilleren uitbreiden naar heel Nederland. De Amsterdamse gemeenteraad besloot onlangs om het fouilleren in heel Amsterdam-West toe te staan, dit tegen het zere been van de stadsdeelraad. En in Rotterdam is inmiddels zo ongeveer in zijn geheel een ‘veiligheidsrisicogebied.’

De discussie rondom preventief fouilleren lijkt op die over cameratoezicht. Beide zijn duur, beide leveren aantoonbaar weinig op, maar dat weerhoudt zelfverklaarde crime fighters als Fred Teeven er niet van om dit soort gribusmaatregelen te blijven voorstellen.

Voor de paar liberalen die nog in de VVD rondlopen (Jeanine Hennis, leest u mee), hier nog wat recente ervaringen in het buitenland.
Het is nog onduidelijk hoe het fouilleerbeleid eruit gaat zien, maar te verwachten is dat niet overal continu een heel politiecircus wordt opgetuigd en dat de politie gerichter mensen gaat fouilleren.

In de VS en zeker in New York is dat al jaren schering en inslag. Vorige week verscheen een nieuw onderzoek naar het zogenoemde Stop, Question and Frisk beleid. Dit in het kader van een class action lawsuit van enkele New Yorkers die zich onheus bejegend voelde.

De conclusies zijn duidelijk:

• Nearly 150,000 stops over the last six years are unconstitutional and lack any legal justification. Another 544,252 stops may be unconstitutional but were not documented sufficiently to determine this. All together, 30 percent of all stops are either illegal or of questionable legality;

• Most stops occur in Black and Latino neighborhoods, and even after adjustments for other factors including crime rates, social conditions and allocation of police resources in those neighborhoods, race is the main factor determining NYPD stops;

• Black and Latino residents are more likely to be stopped than Whites even in areas with low crime rates where populations are mixed or mostly White;

• Nearly half of all stops are justified by citing the vague category “furtive movements,” as opposed to only 15 percent citing “fits relevant description”;

• In more than half of all stops, the officers cite “high crime area” as an “additional circumstance” even in precincts with lower than average crime rates. The Supreme Court has found specifically that it’s unconstitutional to stop and frisk a person simply because they are in a so-called “high-crime” neighborhood;

• Black and Latino suspects are treated more harshly in instances in which police officers make the determination that a crime has occurred. Black and Latino suspects are more likely to be arrested rather than issued a summons when compared to White suspects who are accused of the same crimes. Black and Latino suspects are more likely to have force used against them; and

• The rate of gun seizures is nearly zero—0.15 out of a hundred stops—a disturbingly low return for a law enforcement tactic the NYPD claims is designed specifically to remove illegal guns from the streets.

Ook in het Verenigd Koninkrijk is meer ervaring opgedaan met preventief fouilleren, maar dan vooral in terrorisme gerelateerde zaken. Vorig jaar zijn 100.000 mensen op straat aangehouden op verdenking van mogelijke terroristische eeeeeh, nou ja, iets. Vijfhonderd zijn gearresteerd voor hele andere vergrijpen. Nul voor terroristische eeeeh, ietsjes. Ja, de zogenoemde oorlog tegen terrorisme is eigenlijk een oorlog om de harten te winnen. Dat gaat goed zo.

Hier nog een laatste stuk feitelijke munitie. De New York Times had in juli een mooi verhaal nadat de krant de Stop, Question and Frisk-cijfers eens op een rij had gezet. In een buurt in Brooklyn liepen de bewoners jaarlijks 93 procent kans om aangehouden te worden. Ja, allemaal boeven natuurlijk.