Waaierdans

Gisteren kregen we in de finale van de etappe al een voorproefje van de rit van vandaag, een vortex in het tijdruimte continuüm. In de Camargue, land van flamengo’s en stieren, waar de wind vrij spel heeft in de open Europese Savanne, daar fluisterde George Hincapie iets in het oor van Armstrong. ‘It’s on’, denk ik, of ‘brace yourself’.

Vandaag was er een ploegentijdrit en Columbia rijdt er dus twee in twee dagen. Een ploeg met meer talent is sinds de Raleigh-ploeg van Peter Post in de jaren 80 niet meer gezien. Columbia is al twee jaar de absolute veelvraat van het peloton. Gisteren dus ook weer, met Mark Cavendish (en die is nog niet uitgewonnen hoor, een stukje over de man van Man kan rustig even worden uitgesteld worden), maar vandaag betaalden zij de prijs van de inspanningen van gisteren.

Een ploegentijdrit is een verschrikkelijk onderdeel. Het is een vreemd spel waarin het gaat om een sliert van negen renners zo rap mogelijk als een team over een parcours te jagen. De tijd van de vijfde renner telt voor iedereen in de ploeg maar als je wordt gelost telt je eigen tijd. Een ploegentijdrit is even gevreesd als gruwelijk.

In een gewone tijdrit, ook al geen gemakkelijke opgave trouwens, rijden de coureurs tenminste nog hun eigen tempo. Ze bepalen zelf hoe diep ze gaan. Sprinters, of knechten wordt vanuit de ploeg aangemoedigd niet te veel hun best te doen en te zorgen dat ze voor de tijdslimiet binnen zijn. Met de krachten die ze hier sparen, kunnen ze morgen weer een extra bidonnetje ophalen.

In een ploegentijdrit rijdt iedereen in het rood, iedereen gaat over zijn toeren. Niemand kan zijn eigen tempo rollen, de ketting renners wordt een storm over elkaar heen rollende sportlijven, opgenaait door een gillende sportief directeur in de auto, opgenaait door de ploegmaats waarvoor zij niet onder willen doen, opgenaait door de pijn. Zelfs The Boss (na de tijdrit ex aequo met Fabian Cancellara die op duizendsten het geel houdt) geeft toe: in een ploegentijdrit is er niemand het sterkste. En als Armstrong dat zegt, dan kan dat alleen maar waar zijn.

Ik vind een ploegentijdrit een schitterend onderdeel. De sadist in mij geniet van frêle klimmertjes, soms maar 55 kilogram, amechtig in het wiel van een bonkig krachtsmens die als enige opdracht heeft te zorgen dat klimmertje niet lost. Het is een ongelijke strijd: klimmertje kan geweldig hard omhoog rijden, maar in het vlakke is hij volkomen overgeleverd aan de brute kracht van dikbil. Na verloop van de veertig kilometers heb ik renners grijs zien worden, letterlijk. Het bloed trekt uit het gezicht. Er blijft niets over om rood aan te lopen. In het verleden is het voorgekomen dat klimmertje aan het zuurstof moest. Tijdlijden is genieten, ik ben een slecht mens.

Ik vraag me altijd af waar de renners naar luisteren, als zij voor de tijdrit inrijden op hun tacx-ergotrainers. Iedereen heeft tegenwoordig een iPod en ik wil weten wat ze erop draaien. Ik kan mij voorstellen dat zij luisteren naar Fear Factory – strakke, ritmische metal waar het testosteron vanaf druipt, waar de woede inzit die de renners moeten loslaten op het asfalt. Of Earthless, lange instrumentale psychedelische rockplaten, zonder zang en zonder doel. In elk geval niet naar lounge.

Ik heb nooit precies begrepen waarom er ’s winters in de sportschool waar ik ga ijzervouwen altijd van die rotmuziek moet worden gedraaid tijdens de spinlessen. Een amorfe housemassa wordt hier losgelaten op de groep, muziek waar men onmogelijk in kan verdwijnen – een must voor de duursporter. ‘Put your hands up for Detroit’, dat werk. Het maakt dat ik meer afzie door mijn oren, dan door mijn benen.

Van Tyler Hamilton weet ik dat hij op zijn iPod van alles had staan. Je kon het zo gek niet bedenken, van Abba tot ZZ-Top, hij had het bij zich. Tyler Hamilton, die kon pas afzien. Hij beet letterlijk het glazuur van de tanden, mentaal voorbereid door ‘een beetje country, een beetje house, een beetje rock, een beetje singer/songwriter.’ Een paar jaar geleden brak hij al vroeg in de Tour zijn sleutelbeen. Hij reed de Tour uit, reed in de top 10 en won zelfs een rit.

(Hamilton werd onlangs voor de tweede maal in zijn carrière betrapt op doping. De renner kampt met een zware depressie. Van het toppunt van hardheid tot gelatinepudding. Waar hebben we dat meer gezien? Ik geef u een hint: kaal, flaporen, olifantje.)

Het mooiste fietsliedje heb ik hieronder toegevoegd. Er zit dezelfde treurige wij-zijn-altijd-onderwegheid in als het slavenleger wielerlegendes die voor eeuwig verbonden zijn aan wegen van het Franse platteland waren.