Uitstel van executie

In het kader van de focus op de Verenigde Staten moest ik gisteren van de hoofdredactie naar de IKON-documentaire Werelden: Uitstel van executie kijken. ‘Schrijf daar maar is een stukkie over voor in de rubriek Rechten’, bromde Carlos, ‘daar doe je beter aan dan een beetje lopen te klieren in bepaalde reactieforums’. Zo gezegd, zo gediggiedaan.

Advocaat Clive Stafford Smith probeert uit idealisme voor zo veel mogelijk terdoodveroordeelden in Louisiana hun zaak ter heropenen, in de hoop dat hun doodstraf wordt omgezet in levenslang. Clive schijnt Brits te zijn, maar hij dan wel een vet Amerikaans accent opgelopen. Toch is hij zelfs gedecoreerd door the Queen.

In de documentaire ging het om de zaak tegen Leslie Dale Martin. Deze man had in een dancing een meisje ontmoet. Ze gingen samen weg, en het meisje werd pas veel later weer gevonden, dood. Haar lichaam was ergens gedumpt, en haar ogen waren uitgestoken.

Als ik het goed begreep, was het wel duidelijk dat Leslie het meisje had vermoord. Alleen, had hij haar daarvoor ook nog verkracht? De combinatie van verkrachting plus moord had hem de doodstraf opgeleverd. Anders was het misschien alleen maar levenslang geworden.

Volgens advocaat Clive en zijn medewerker was er geen sprake geweest van verkrachting, want het slachtoffer had nog een tampon in. Dat was alleen niet aan de jury verteld, omdat de pro-deoadvocaat van Leslie er een rommeltje van had gemaakt. Advocaat Clive probeerde aan te tonen dat die advocaat ten tijde van het proces psychische problemen had gehad (wat duidelijk het geval was) en dat het proces dus heropend moest worden. Dat laatste werd geweigerd. Leslie werd geëxecuteerd door middel van een dodelijke injectie.

Ik heb gekeken met gemengde gevoelens. Ook ik ben tegen de doodstraf, en het was duidelijk dat Leslie niet echt goed was verdedigd door de hem toegewezen advocaat. Waar ik problemen mee had, is dat advocaat Clive en zijn medewerker in mijn ogen nogal doorschoten in zijn strijd tegen “the system”, door steeds te verklaren dat het de schuld van de maatschappij is dat Leslie Dale Martin een moordenaar was geworden. Het bekende verhaal van de slechte jeugd.

Heel terloops werd gezegd dat Leslie al eerder was veroordeeld voor verkrachting, en nu had hij dus weer een meisje om het leven gebracht en haar lijk verminkt, maar dat was allemaal de schuld van de samenleving. Ik vind dat nogal beledigend voor mensen die ook in slechte omstandigheden zijn opgegroeid, maar niet zijn gaan verkrachten en moorden.

Even tussen twee haakjes: Leslie was niet zwart, maar gewoon een WASP (White Anglo Saxon Protestant), van discriminatie was in dit geval dus geen sprake. Clive ging nogal tekeer tegen de familie van het slachtoffer. Hij toonde geen greintje begrip voor de ouders. Ik zat met gekromde tenen, want het zou je dochter maar zijn die op zo’n manier vermoord wordt door zo’n loslopende gek.

Hoewel ik dus tegen de doodstraf ben, gaat het mij te ver om zo’n lustmoordenaar op te hemelen. Maar dat was wel wat advocaat Clive en zijn medewerker deden. Het was zogenaamd zo’n beste lieve jongen, die nu was “vermoord” door de staat. En wat gemeen dat die loeders van een nabestaanden van het slachtoffer niet eens wilden luisteren toen hij dat ging vertellen.

Jammer. De aandacht werd zo te veel afgeleid van de op zichzelf legitieme strijd tegen de doodstraf en het onrechtvaardige “systeem” in Louisiana (en andere zuidelijke staten). Al met al toch een heel interessant programma.

Het programma Werelden: Uitstel van executie wordt aanstaande zaterdag door de IKON herhaald om 11.00 uur op Nederland 1.