Wie vertrouwt de journalist nog? (3)

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Hieronder een stuk van Henk Blanken, adjunct-hoofdredacteur van het Dagblad van het Noorden. Het verscheen eerder op zijn eigen blog. Lees ook deel 1 en deel 2. Natuurlijk zat de CIA achter de aanslagen op de Twin Towers. De Mexicaanse griep is bedacht door een op winst beluste samenzwering van wetenschappers, overheid en farmaceutische industrie. Het hiv-virus is bewust verspreid om overbevolking tegen te gaan en de DSB-bank is over de rand van het bankroet geduwd door een old boys-network onder aanvoering van minister van Financiën Wouter Bos. Complotdenkers zijn creatief. Dankzij internet zijn ze dat met talloze gelijkgestemden ook nog eens samen. Ze vinden elkaar in de echoputten van de netwerksamenleving. Hun theorieën zijn het product van constructief wantrouwen. Hun argwaan zwelt aan, langs soms verrassend originele denklijnen, gedreven door passie en onbehagen. Een rem zit er niet op, want niemand spreekt hen krachtig genoeg tegen. In de 1.0 samenleving van massamedia en maatschappelijk middenveld, van polderend landsbestuur en zuilen, zou de pers de frustratie hebben gedempt, de fictie hebben ontmaskerd of ? veel waarschijnlijker ? hebben doodgezwegen, weggefilterd uit het nieuws als klinkklare onzin. Maar complotdenkers hechten minder waarde aan de journalistiek dan aan andere complotdenkers; de pers maakt in het beste geval deel uit van het complot.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie vertrouwt de journalist nog? (2)

, door

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Hieronder een stuk van Henk Blanken, adjunct-hoofdredacteur van het Dagblad van het Noorden. Het verscheen eerder op zijn eigen blog. Lees hier deel 1.

Op de markt voor media is “vertrouwen” geen modieus artikel. De Google-generatie betaalt er niets extra?s voor; ze kunnen zonder ? denken ze. Klassieke journalisten hebben het daar moeilijk mee, omdat hun handelswaar gemaakt is van betrouwbaarheid, zoals brood van granen. Voor een flink deel is de crisis in de journalistiek hierop terug te voeren, maar de kans is groot dat dit verandert. Misschien verklaart de “mediamaslow” waarom.

Nieuws is een product, net als opinie. Vertrouwen is dat niet. Het is een aspect van informatie-uitwisseling, een kwaliteit, zoals de kleur van een auto. Vertrouwen is ‘los’ geen geld waard, evenmin als een merknaam. Het merk Google is het duurste op aarde, maar is niet los verhandelbaar (uitzonderingen zijn dat slechts in schijn: het computermerk Commodore bracht geld op zonder productielijn, maar die transactie werd pas zinvol toen er weer Commodore-producten waren).

Als aspect van de informatie-economie is vertrouwen veel geld waard geweest. Dat merk je als het weg is. De koersen van banken dalen als klanten graaiende bankiers gaan wantrouwen. Campagnes om het vertrouwen van de burger in de politiek te herstellen kosten handenvol geld. Maar de NRC-lezer die jaar in jaar uit zijn abonnementsgeld overmaakte, stond er nauwelijks bij stil dat hij betaalde voor betrouwbaarheid.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie vertrouwt de journalist nog? (1)

, door

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Hieronder een stuk van Henk Blanken, adjunct-hoofdredacteur van het Dagblad van het Noorden. Het verscheen eerder op zijn eigen blog.

Tot op het bot wantrouwt de Nederlander zijn bank, zijn priester, zijn volksvertegenwoordiger en zijn klimaatwetenschapper. Ze graaien en verdraaien, liegen en bedriegen, jagen de waan van de dag en hun eigen status na. We leven in een low trust samenleving, aldus een themanummer van Filosofie Magazine dat vreemd genoeg met geen woord rept van de pers. Wie vertrouwt de journalist nog?

Ondanks de doehetzelf-media van internet, ondanks de ?dekolonisatie van de burger? (Hofland), speelt de pers nog een rol tussen publiek en instituties. Na de hoogtijdagen van de massamedia eind vorige eeuw, toen pers en politiek elkaar vonden in een dramademocratie, kalft de invloed van de journalistiek af; de pers bereikt minder lezers en kijkers, die zich calculerend afvragen of ze ook zonder krant kunnen.

Dat kunnen ze niet ? misschien nog wel zonder krant, maar niet zonder journalistiek. Maar dat die pers even onmisbaar is als een politicus, de huisarts of een straatagent laat zich lastig uitleggen. Het vertrouwen in pers en massamedia neemt af. Dat is vreemd en zelfs wat onrechtvaardig, want de journalistiek is de afgelopen decennia eerder beter geworden dan slechter. Onafhankelijker, professioneler, breder, betrokkener.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Back to the future

, door

Back to the futureNederland 2025. Het is een drukke dag op dehaag.tv, vandaag vinden er hoorzittingen plaats over de voortgang van de oorlog in Pakistan, de HSL-ontsporing en het per abuis uitleveren van de verkeerde reaguurders en politiek-actieven aan Syrië en Kazachstan.

Vanuit ruim 25.000 IP-adressen wordt de live-stream gevolgd. 80% daarvan zijn auto-recording bots van videoarchieven, lobbyisten en bloggers die alles opnemen omdat ‘er altijd een leuke quote tussen kan zitten’. Uitzending gemist heeft de laatste jaren de vervelende neiging gekregen belangrijke politieke momenten kwijt te raken en dus is iedereen het zelf maar gaan doen. Een onderzoek van GeenStargasso.nl laat zien dat back-up partities met politieke video’s 6 keer zo vaak verloren gaan als voetbalwedstrijden en lingo maar dit wordt door experts verklaard door de enorme saaiheid van de Haagse debatten. Hilversum wijt het probleem aan de sterk gekrompen budgetten door de enorme vergrijzing van het broadcast publiek. Een woordvoerder roept de jeugd op om ‘gewoon weer gezellig samen TV te gaan kijken’. De gemiddelde TV-kijker is 72 en de reclamebudgetten van steunkous- en rollatorfabrikanten zijn nu eenmaal beperkt. Een 2-seconden clip van de woordvoerder wordt een signatuurvideo van een van de grootste release groepen op Somalia.tv, de torrenttracker waar de wereld haar media haalt.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Mededeling

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Mededeling

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Vorige