Bonussen, testosteron en de crisis

Wel schuld aan de crisis, weinig vertrouwen in de huidige oplossingen. Dat is heel kort gezegd de mening van 111 financiële professionals in Nederland, aldus een enquete van hoogleraar Irene van Staveren van het Insitute of Social Studies van de Erasmus Universiteit. Zij sprak gisteravond op de tweede bijeenkomst van het Sustainable Finance Lab in Utrecht, dat in het teken stond van de 'dienstbaarheid van de financiële sector', of anders gezegd: in hoeverre heeft de bedrijfscultuur bij deze instellingen bijgedragen aan de crisis? De financiële professionals zien zelf dat intern het nodige mis is. Van de ondervraagden vindt: 87 procent dat een te sterke gerichtheid op de aandeelhouderswaarde een belangrijke oorzaak was van de crisis. 89 procent dat de Rabobank er relatief goed vanaf is gekomen door de coöperatieve structuur. 90 procent dat bonnussen niet meer aan korte termijn doelen moeten worden gekoppeld 25 procent dat men achteraf meer verantwoordelijk had moeten handelen. Wie hier een voorzichtig mea culpa in ziet, moet oppassen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Naar een dienstbare financiële sector

, door

Hoe kan de financiële sector dienstbaar gemaakt worden aan een duurzame reële economie? Deze vraag staat centraal bij het Sustainable Finance Lab van ondermeer oud-Rabo topman Herman Wijffels. In een serie van vijf lezingen wordt deze vraag uitgediept Sargasso doet verslag van deze lezingen.

In de eerste lezing werden meteen een aantal prangende en soms ook verrassende vragen opgeworpen (de lezing is hier terug te kijken) Herman Wijffels constateerde dat de financiële sector compleet dysfunctioneel is geworden. De krantenkoppen spreken voor zich. Woekerproducten, onverantwoordelijke speculatie, de totaal onevenwichtige handel in derivaten en de enorme crisis die het gevolg hiervan is. Weliswaar wordt op (internationaal) politiek niveau aan maatregelen gewerkt. Er komen meer regels, meer toezicht en hogere solvabiliteitseisen voor financiële instellingen. De focus blijft echter op het bestaande systeem. De incentives in de sector komen niet wezenlijk anders te liggen. Dat is onhoudbaar.

Wijffels twijfelt erover of het wezenlijk anders kan. Het fundamentele debat wordt volgens hem in Nederland niet gevoerd, terwijl dat in andere landen, zoals Engeland, wel gebeurt. Hij stelt daarom een aantal prangende vragen die hij met het Sustainable Finance Lab hoopt te agenderen.

Relatief actuele vragen zijn:

  • Moeten we aansturen op een bankenbelasting en/of op een financiële transactiebelasting zoals is voorgesteld door de Europese Commissie. Vraag is alleen te beantwoorden aan het criterium wat levert het meeste maatschappelijke nut op?
  • Moet er nu wel of niet een scheiding komen tussen retail- en zakenbankieren in termen van aansprakelijkheid van de belastingbetaler?
  • Zijn we er nu met het zelfregulering in beloningsbeleid? Bonnussen zijn er nog steeds en in aanzienlijke mate en die werken nog steeds overwegend in dezelfde richting als voor de crisis.
  • Hoe zit het eigenlijk met de ethische vorming van werkers in de financiële sector? Welke conclusies moeten straks verbonden worden aan het lopende parlementaire onderzoek naar de financiële crisis. Het onderzoek nogal smal gedefinieerd.
  • Wat is maatschappelijk gezien de meest wenselijke toekomstige positionering van ABN Amro. Moeten we mikken op een beursgang en daarmee de staatsschuld terugbrengen?
  • Is het wel zo verstandig om bij het beleggen op onze pensioenbesparingen op zeer speculatieve financiële markten, zoals nu in het akkoord is voorzien?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.