Zwerfafval: hufterboetes en de statiegelddiscussie
ACHTERGROND - Zwerfafval roept veel ergernis op. Daarom moet Rotterdam ‘Singapore aan de Maas’ worden als het aan coalitiepartner Leefbaar Rotterdam ligt. In het Algemeen Dagblad lazen we: ‘De Aziatische stadstaat is beroemd én berucht om het ferme boetesysteem. Wie daar bijvoorbeeld kauwgom op de grond gooit, riskeert een bekeuring van omgerekend zo’n 600 euro.’ Daar heeft Leefbaar wethouder Joost Eerdmans met buitenruimte, handhaving en veiligheid in zijn portefeuille uiteraard wel oren naar.
Maar hoe gaat dat in de praktijk? Tussen droom en daad staan misschien geen wetten, maar wel praktische bezwaren. Boetes uitdelen is prima, maar vraagt om handhaving. En dat kost menskracht en dús geld. En dan sterven stoere plannen vaak in bevallige schoonheid. Ga maar na: Singapore had in 2014 op 5,4 miljoen inwoners een politiemacht van 41.599 politiemensen, dus zeg maar 1 agent op 130 burgers. Nederland had in datzelfde jaar 60.888 politiemensen wat neerkomt op 1 agent per 275 burgers. En die 60.888 agenten hadden, als ze al op straat waren, écht wel iets anders te doen dan een boete uitschrijven voor het op straat gooien van een blikje.
Wat is zwerfafval?
Kijken we puur naar aantallen, dan blijken peuken en kauwgom de boventoon te voeren. Maar ze vallen minder op dan drankverpakkingen die, gemeten naar volume, ongeveer de helft van het totale zwerfafval uitmaken. Het gaat om 50 miljoen kilo zwerfafval per jaar dat op straat of in het groen belandt. Om die rommel vervolgens op te ruimen gaven gemeenten, Rijkswaterstaat en de beheerders van natuurgebieden volgens Milieu Centraal in 2010 ongeveer 250 miljoen euro uit. Dat was 15 euro per inwoner van Nederland.