Op 20 mei 1498 meerde een Portugese handelsdelegatie onder leiding van Vasco da Gama aan in de Indische havenstad Calicut. Aldaar werd Vasco da Gama begroet door twee Moren uit Tunis die hem – tot zijn grote verbazing – in het Castilliaans en het Genuees toespraken. Zij verbaasden zich erover dat uitgerekend zo’n klein, afgelegen koninkrijk als Portugal een handelsdelegatie naar India stuurde. De Portugese handelsdelegatie werd voorgeleid aan de samorijn, de hindoeïstische koning van Calicut. Nadat Vasco da Gama de samorijn om een lading specerijen had gevraagd, verzocht hij hem om alle Arabische handelslieden uit de stad te weren. Dat laatste was uiteraard geen optie. De Arabieren waren immers zijn beste klanten. Om zijn verzoek kracht bij te zetten pochte Vasco da Gama over de onmetelijke rijkdom van Portugal, maar de samorijn was niet onder de indruk.
Door de overdreven aandacht voor de ‘gewone Nederlander’ worden Nederlanders met een migrantenachtergrond ontmoedigd om zich Nederlander te voelen.
De gewone Nederlander is een retorisch verzinsel om ’n deel van de Nederlanders uit te sluiten van de collectieve belevenis van Nederlands burgerschap.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
COLUMN - Wat mij het meeste trof toen ik dertig jaar geleden in Amsterdam aankwam was het alom vertegenwoordigd pragmatisme.
Japan waar ik eerst had gewoond, kun je niet het meest onpraktische land ter aarde noemen, niet waar. De treinen rijden er op de seconde en hun deuren openen op de millimeter op het geschilderde teken. Verpakkingen maak je allemaal open zonder schaar, WC’s spoelen je vieze delen schoon. Op het materiële vlak laten ze de Hollanders ver achter zich. Op het bestuurlijke vlak echter… starre regels. Zo driftig buigen Japanners voor het minste geringste, zo onbuigzaam hun codes.
Frankrijk idem. Niet dat de Fransen buigen, dat doen ze, arrogant bastards die ze zijn, niet graag. Maar die onwil om no nonsense te dealen met de werkelijkheid, de drang om in het veilige van de aangegeven paden te blijven, dat zit er toch echt in.
Hoe verfrissend was het om in de jaren ’80 de Nederlandse aanpak te aanschouwen. Een jeugdwerkeloosheid van 25%? Je geeft ze allemaal, zonder blikken of blozen, gratis net genoeg geld om niet dood te gaan. Dat houdt ze koest. Jongeren kraken panden om in het centrum van grote steden te mogen wonen? Laat ze toch, die panden staan toch leeg. Daar leven de puppies zich uit met kunst en malligheid (een pleonasme) en zo voorkom je een revolutie.
En zou dat toch op een revolutie uitlopen, zoals bij de Provo’s, dan geen bloederige taferelen maar grappige voorstellingen om de regenten aan het denken te zetten. Uiteindelijk komen de protesterenden in de regering. Liever evolutie dan revolutie.
Er is wel eens discussie over geweest, maar nu is het zeker: dé Nederlander bestaat. De beste locatie om ons te spotten is niet in onze natuurlijke habitat, maar buiten de eigen landsgrenzen. Plek: een willekeurige costa aan de Méditerranée. Ontkennen is zinloos: wij zijn anders dan alle anderen. Heus. Maxima had op de buitenlandse costa´s moeten inburgeren, dan had ze het ook gezien: we zijn van mijlenver te herkennen. Goed, we zijn wellicht niet het meest sexy of stijlvolle volk, maar we hebben tenminste een volksaard.
1. Een Nederlander doet altijd iets.
Twee jongens die urenlang fanatiek een balletje overtikken? Dat zijn landgenoten. Buitenlanders tikken een balletje ter afleiding, of nog vaker, om de aandacht van het andere geslacht te trekken. Nederlanders niet. Nederlanders moeten iets doen. In plaats van dat ze het balletje ´per ongeluk´ naar een mooie dame slaan, proberen ze het balletje eindeloos in de lucht te houden. Tien keer. Honderd keer. Tienduizend keer. Record! En weer opnieuw. Tot ontzetting, onbegrip en afschuw van de overige badgasten, maar dit geheel terzijde.
2. De Nederlander is motorisch niet in orde.
De Nederlander beweegt zich op het strand als een houten klaas. Een robot. Als een pinguin in de tropen. Denk aan een dansende Nick en Simon. Visualiseer een voetballende Dirk Kuijt. Zo zijn we nu eenmaal. Aardig, gezellig, maar motorisch is er iets gruwelijk mis met ons.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Vandaag in de Volkskrant wederom de top 200 van de meest invloedrijke Nederlanders. Deze hitlijst is natuurlijk zo goed als waardeloos omdat er geen bloggers in staan. Maar verder valt het op dat de lijst vooral uit mensen bestaat die invloed hebben in de politiek of het bedrijfsleven. Slechts een paar uitzonderingen zijn daarop te vinden. En het kan toch niet zo zijn dat de rest geen significante invloed heeft. Zo ontbreken veel mediafiguren en grote denkers.
In het blad Foreign Policy verscheen toevallig deze week ook weer de top 100 van belangrijkste denkers. Daarin als enige Nederlander Ayaan, vraag me niet waarom. Die hitlijst is natuurlijk heel Amerikaans georiënteerd, dus daar hebben we ook niet zoveel aan.
Daarom maar weer een Sargasso Lijst opzetten. Dus aan jullie de vraag, wie zijn de meest invloedrijke Nederlanders? Daarin laten we ons niet beperken door een jaartal of definitie van het begrip invloedrijk. Er zijn genoeg Nederlanders te noemen wiens invloed/macht/manipulatie/inspiratie ook tot ver na hun dood nog te voelen is.
Geeft u dus vrijelijk een top 10 (of meer). En een beetje toelichting erbij is natuurlijk ook altijd leuk om te lezen.
De inschrijving stopt ergens dinsdagavond.
Oh ja, liefst de lijstjes in de vorm:
1-Naam1
2-Naam2
etc….
Update (9-12-09): Uitslag staat hier
De weinig bekende schrijver J.M.G. Le Clezio heeft de Nobelprijs voor de Literatuur gewonnen. In Nederland, en in de meeste niet-Franssprekende landen, is hij volslagen onbekend. Er is kritiek op het feit dat het hier om een onbekende schrijver gaat, maar dit is ten onrechte. Een van de doeleinden van zo’n prijs is juist om weinig bekende schrijvers internationaal onder de aandacht te brengen. De Nobelprijs is er niet om te bepalen wie nou eigenlijk de beste schrijver ter wereld is. Literatuur is geen tak van atletiek. Hoe onbekender de Nobelprijswinnaar, hoe beter het is.
Dat brengt ons bij de huiskamervraag. Het mag bekend zijn dat de Nobelprijs voor de Literatuur nog nooit door een Nederlander gewonnen is. Echter: wie was de enige Belg die hem ooit in de wacht heeft gesleept? Omdat er toch niks op het spel staat zou ik de lezers willen verzoeken om te proberen deze vraag zonder technische of literaire hulpmiddelen te beantwoorden. Ik ben gewoon benieuwd of iemand het weet. Het officiële antwoord (en hopelijk een fraaie selectie van onjuiste antwoorden) zal over 24 uur bekend worden gemaakt.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.