Eergisteren bracht het Nederlands Jeugd Instituut de resultaten van een onderzoek naar de gevolgen van ‘mediagebruik’ op de seksuele moraal van jongeren naar buiten.
Het onderzoek toonde weliswaar een verband aan tussen een lossere seksuele moraal en het bekijken van onder andere videoclips en het gebruik van het internet, maar op pagina 3 van het rapport wordt al duidelijk (zelfs onderstreept) aangegeven dat het onderzoek geen enkele aanwijzing geeft voor een oorzakelijk verband. In de conclusie wordt dit nog eens onderstreept:
“Het gaat hier om relationele verbanden en niet om oorzakelijke. Het is goed mogelijk dat jongens en meisjes die om wat voor reden dan ook meer vrijgevochten denkbeelden hebben over wat op seksueel gebied gewoon is een bevestiging van dat denkbeeld zoeken bij de voorstelling van sexy vrouwen en mannen in de media.” (pagina 25)
Als minstens even grote factoren in de seksualisatie worden de vrienden (peer pressure) en de achtergrond (cultureel, religieus, sekse) genoemd. Toen ik na het lezen van dit verslag even verder op zoek ging naar informatie was ik verbaasd toen ik op het internet uitsluitend de volgende krantenkop tegen kwam:
“Videoclips beïnvloeden denken over seksualiteit”
Een kop die de uitkomsten van het onderzoek nogal geweld aandoet, lijkt me. Iets wat met een kleine zoektocht had kunnen worden voorkomen. Klik naar de site van het NJI, en daar staat het persbericht, met link naar het complete rapport. Zowel het Reformatorisch dagblad als het Nederlands Dagblad plaatsten dit artikel, en behalve op de site van het NJI kon ik nergens online een genuanceerder artikel vinden. In de papieren krant gelukkig wel. Jan-Willem Navis van uitgerekend de Spits keek verder dan zijn neus lang was en plaatste een andere kop:
“Vrienden hitsen elkaar op”
Maar ho, is deze kop niet net zo erg? Inderdaad: waar de twee eerder genoemde kranten koppen met “kip” kopt de Spits met “ei”. Maar toch is het stuk van de Spits beter. Beide verhalen relativeren de kop later in het artikel, maar Navis geeft er als enige blijk van het onderzoeksrapport in ieder geval doorgebladerd te hebben. Hij meldt wél dat het onderzoek niets zegt over de invloed van videoclips op de seksualiteit, iets wat de andere twee kranten nalaten.
Of paste dat gewoon niet in hun (christelijke) straatje? Die kranten weten natuurlijk dondersgoed dat veel mensen niet veel verder komen in een artikel dan de kop en de inleiding en dus de nuance niet meekrijgen.
De opsteller van het rapport, dr. Peter Nikken, reageert hier in een telefoongesprek een beetje meewarig op. Journalisten hebben volgens hem wel vaker moeite met het behandelen van wetenschappelijk onderzoek. Daarbij overschatten de media hun eigen invloed in deze kwestie en gaan een beetje voorbij aan het feit dat de overgrote meerderheid van de jongeren niet ‘seksualiseert’. Als we de media mogen geloven verkoopt elk meisje zich in het weekend voor een breezer. Zijn onderzoek toont vooral aan dat dit niet het geval is. De meeste 14 tot 17-jarigen zijn nog nooit verder gekomen dan een beetje zoenen en verkering.
Ondanks dat hij het niet heeft kunnen aantonen, denkt hij persoonlijk wél dat de media, onder andere in de vorm van seksueel getinte videoclips, invloed hebben op de seksuele moraal. Maar deze invloed moet je niet overschatten. Het is over het algemeen nog altijd de ‘peer pressure’ die tot ontsporing lijdt, en niet de clips an sich.
Reacties (6)
Het is de zoveelste hype. Na de moslimfundamentalistenhype en de integratiehype hebben we nu de wasted youth hype.
Ik stel de Belgische oplossing voor: als er geen regering is om iets bij te hypen voor pers en parlement, dan wordt het heerlijk rustig.
Vraag: wat zou een goede, tot lezen uitnodigende kop zijn, te plaatsen in een dagblad over vijf kolom?
Een kop mag best in enige mate iets stevig neerzetten, mits het later wordt genuanceerd. Dat doen de christelijke kranten niet, en dat is niet goed. Al moet ik zeggen dat ik als leek best problemen heb met het onderscheid tussen oorzakelijk en relationeel verband. Is er nu wel of geen verband? Het antwoord is ja, en toch nee.
Juist omdat mensen dat niet weten zouden kranten voorzichtiger moeten zijn. Of snappen de journalisten het zelf niet?
Een correlatie (A en B nemen samen toe of af) betekent niet dat A de oorzaak is van B. Het kan (1) stom toeval zijn (2) B is de oorzaak van A (3) ze worden beide beinvloed door een oorzaak C.
Waarschijnlijk hebben we hier met geval 3 te maken. De lossere seksuele moraal (C) heeft zowel invloed op (A) clips als op (B) jongeren. En die hebben vervolgens ook nog weer een beetje invloed op elkaar, maar de echte oorzaak van A en B is C.
Een tijdlang liep het teruglopende aantal ooievaars in Nederland parallel met het afnemende aantal geboorten.
Analoog zouden de kranten hier met deze kop komen: “Ooievaars bezorgen kinderen”.
Zoals TT in 3 al zegt: Er is een correlatie tussen de getallen, maar geen oorzakelijke.
Vaak is een correlatie natuurlijk wel een aanwijzing voor een oorzakelijk verband. Maar zoals Spuyt’s voorbeeld laat zien moet je wel je kop erbij houden en HEEEEL voorzichtig zijn voordat je wat concludeert.
Mij viel woensdagavond op dat de NCRV in Netwerk seksuele handelingen tamelijk expliciet beschrijft. Daarvan kun je je afvragen of dat eigenlijk bijdraagt tot een beter begrip van de zaak – in dit geval juist de onschuld vna een dader, dus eigenlijk zijn die beschreven handelingen misschien niet eens waar. Maar het is toch weer in de openbaarheid gebracht.
Dat gebeurt overigens best vaak in televisieprogramma’s, ook in nieuwsuitzendingen wordt soms midden op de dag een rechtszaak besproken in de trant van : “…nadat hij het jonge meisje eerst drie keer met geweld had verkracht, sloeg hij haar met…”.
Waarom moet dat uitgebreid worden verteld?
zouden de makers nadenken over de leeftijd en het incasseringsvermogen van hun publiek?
http://www.netwerk.tv/archief/5966617/1907/Deskundigen:_TBS-er_onterecht_veroordeeld.html